مقدمه
انتخاب روش تدریس یکی از مراحل مهم طراحی آموزشی است. معمولاً علم بعد از انتخاب محتوا و قبل از تعیین وسیله، باید خطمشی و روش مناسب تدریس خود را انتخاب کند؛ چون خطمشی معلم و روش تدریس او چگونگی فعالیت شاگردان را برای رسیدن به هدفهای آموزشی مشخص میسازد. در واقع، به مجموعه تدابیر منظمی که معلم برای رسیدن به هدف، با توجه به شرایط و امکانات، اتخاذ میکند روش تدریس میگویند. معلم بدون شناخت روشهای مختلف تدریس، هرگز به انتخاب صحیح آن نخواهد بود. او هر اندازه که با روشهای تدریس آشنا باشد در موقعیتهای مختلف برای رسیدن به مقاصد آموزشی، آزادی عمل بیشتری خواهد داشت. معرفی روشهای مختلف تدریس: امروزه روشهای تدریس تحت دو عنوان «روشهاس تدریس سنتی» و «روشهای تدریس جدید» مسطوح شده است. روشهای تدریس سنتی که شاید بیشترین حاکمیت را بر فعالیتهای مدارس دارد در بخش اول تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است. در این بخش روشهای تدریس سنتی همچون روش حفظ و تکرار، روش سخنرانی، روش پرسش و پاسخ، روش نمایشنامهای، روش گردش علمی، روش گروهی، و روش آزمایشگاهی معرفی شده و به نقد و بررسی روشها پرداخته شده و همچنین محاسن و معایب و چگونگی کاربرد آنها و تأثیر آنها در یادگیری دانشآموزان مورد بررسی قرار گرفته است. بخش دوم نیز روشهای تدریس جدید را مورد بحث قرار داده است و به معرفی و نقد و بررسی روشهایی همچون روش آموزش انفرادی ، از قبیل آموزش تا حد تسلط، تدریس خصوصی ، آموزش رایآنهای ، آموزش برنامهای ، آموزش انفرادی تجویز شده ،آموزش انفرادی هدایت شده، پرداخته است و همچنین تأثیر استفاده از این روشها را در یادگیری دانشآموزان مورد تحقیق قرار داده است. بخش اول: (بررسی روشهای سنتی و تأثیر آنها در یادگیری دانشآموزان) روشهای سنتی روشهایی هستند که اکثر مدارس دنیا ، در طول تاریخ آموزش و پرورش از آن استفاده کردهاند و امروزه نیز یکی از متداولترین روشهای حاکم بر مدارس هستند. مهمترین این روشها ، روش حفظ و تکرار ، سخنرانی ، پرسش و پاسخ، روش نمایش ، ایفای نقش ، گردش عملی، بحث گروهی و روش نمایش است.
محاسن و محدودیتهای روش حفظ و تکرار
الف) محاسن: 1- روش حفظ و تکرار برای به خاطر سپردن اصول ، قواعد، و قوانین در علوم مختلف روش مناسبی است. 2- برای تعلیم و تربیت جمعی، به منظور حفظ و نگهداری معتقدات ، تاریخ، فرهنگ و ادبیات یک ملت مفید است. 3- برای تقویت و پرورش صفاتی از قبیل اطاعت، احترام به گذشته و احترام به مسنترها روش خوبی است. 4- کمتر به معلمان با تجربه نیاز دارد. 5- ارزانترین روش آموزشی است، زیرا در این روش چندان نیازی به امکانات و تجهیزات آموزشی نیست. ب) محدودیتها: 1- در این روش ، ارتباط و همکاری متقابل بین معلم و شاگرد وجود ندارد. 2- به علت وجود انضباط خشک، این روش باعث ایجاد و توسعه روابط نامناسب بین معلم و شاگرد میشود. 3- وسیله مناسبی برای برانگیختن حس کنجکاوی شاگردان نیست و به همین دلیل، شاگردان اغلب از محیط مدرسه بیزارند. 4- این روش افراد متفکر، تحلیلگر و نقاد پرورش نمیدهد. 5- فعالیت در این روش یکنواخت است و به تفاوتهای فردی توجه نمیشود. 6- در فعالیتهای آموزشی علاقه ، رقبت و استعداد شاگردان در نظر گرفته نمیشود. 7- معلومات کسب شده رابطهای با زندگی واقعی ندارد. 8- این روش افراد فعال و شایسته برای زندگی اقتصادی و اجتماعی تربیت نمیکند. روش سخنرانی: - آیا آمادگی دارید به شاگردانتان به نحو احسن آموزش دهید؟ - آیا میدانید چگونه با شاگردانتان رابطه عاطفی مناسبی برقرار کنید؟ - آیا میتوانید اندیشههای خود را به طور منسجم سازمان دهید؟ - آیا میتوانید شاگردانتان را برانگیزید تا به سخنرانی شما توجه کنند؟ - آیا توانایی نتیجهگیری از سخنرانی خود را به نحو مطلوب دارید؟ اگر پاسخ سؤالات فوق منفی باشد، شما برای تدریس مطالب و مفاهیم آموزشی با روش سخنرانی مشکل خواهید داشت. روش سخنرانی در نظامهای آموزشی، سابقهای طولانی دارد. ارائه مفاهیم به طور شفاهی از طرف معلم و یادگیری آنها از طریق گوشکردن و یادداشت برداشتن از طرف شاگرد ، اساس کار این روش را تشکیل می دهد. در این روش، یک نوع انتقال یادگیری رابطه ذهنی بین معلم و شاکرد ایجاد میشود. از خصوصیات این روش، فعال و متکلم وحده بودن معلم و پذیرنده و غیر فعال بودن شاگرد است. در فرایند تدریس، تمام عوامل تحت کنترل معلم است. او میتواند به هر ترتیبی که خود میپسندد درباره موضوع مورد نظر سخن بگوید و هروقت لازم بداند آن را پایان دهد. انتقال یک پیام جریان فکری یکطرفه از طرف معلم به شاگردان است.
فرمت ورد تعداد صفحات 120