پایان نامه بررسی رابطه هسته کنترل مدیران آموزشی با استرس شغلی + پرسشنامه

اختصاصی از یارا فایل پایان نامه بررسی رابطه هسته کنترل مدیران آموزشی با استرس شغلی + پرسشنامه دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)

تعداد صفحات:54

فهرست مطالب:
عنوان                                                                                                                          صفحه
فصل اول
مقدمه    2
طرح مسئله     4
اهمیت موضوع     5
اهداف تحقیق    8
فصل دوم:پیشینه تحقیق
2-1-تحقیقات خارجی    10
2-2-تحقیقات داخلی    11
فصل سوم :چهارچوب نظری تحقیق
چارچوب نظری تحقیق     22
3-1-نظریه یونگ :    22
3-2-نظریه آیزنک :     22
3-3-نظریه های انگیزشی :    23
3-4 نظریه اسناد :    23
3-5 گرایش پاسخ:    25
3-6- گرایش تاثیر متقابل    25
3-7- چارچوب نظری تحقیقی     25
3-7-1- استرس :     25
3-7-2- عوامل استرس زا      27
عنوان                                                                                                                          صفحه
3-7-3- علائم استرس     28
3-8-دیدگاههای مختلف درباره استرس:    28
3-8-3-8-2مدیریت و فشارهای عصبی    30
عوارض سازمانی استرس    31
3-9- فرضیه تحقیق:    31
3-10- تعریف  نظری مفاهیم و اصطلاحات:    31
فصل چهارم :چارچوب روش تحقیق
4-1- روش تکنیک تحقیق:     35
4-2-جامعه و نمونه آماری:     35
4-3- متغیرهای مورد مطالعه:     36
4-4- روشهای آماری:     36
4-5-وسایل جمع آوری داده ها:    36
4-6-روش تجزیه و تحلیل داده ها:    36
4-7-اعتبار ابزار تحقیق :    36
4-8-پایایی ابزار تحقیق:    36
فصل پنجم :تجزیه و تحلیل داده ها
5-1 - آمار توصیفی........................................................................................................................................38
الف : فرضیه تحقیقاتی ۱:    38
ب : فرضیه تحقیقاتی ٢:     39    
عنوان                                                                                                                          صفحه
ج : فرضیه تحقیقاتی ٣ :     40
د: فرضیه تحقیقاتی ٤:    40
فصل ششم :بحث و نتیجه گیری    
1 ـ بحث و نتیجه گیری:    42
6-1- نتیجه گیری      42
6-2- بحث    43
6-3 ـ محدودیتهای تحقیق :     45
6-4 ـ پیشنهادات تحقیق :    45
منابع و ماخذ     47
پرسشنامه    48

فصل اول

مقدمه      
بشر با کشف بسیاری از قوانین طبیعت و شناخت ماهیت پدیده های پیرامون خویش، ظاهراً تا حد بسیار زیادی کنترل امور زندگی را در دست گرفته است. اما در بین این کنترل آشکار آن چیزی که درخور کنترل کننده این موجود متفکر است، دستاورد او یعنی تکنولوژی و تمدن است. ظهور تمدن و قانون مندیهای آن به موازات مهیا ساختن رفاه مادی موجب ترس و اضطراب بشر کنونی گشته است. روشن است که برای حفظ بهداشت روانی و تطابق بهتر با مشکلات جهان کنونی شناخت ماهیت استرس و نقش آن در سلامت تن و روان حایز اهمیت است(کلمن  ،۱٣٧٣ ، به نقل از محمدی: ٨۳ – ٨۲ ) .                   
 با توجه به زندگی ماشینی و با در نظر گرفتن بحرانهای پشت سر هم و تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و بحران بازار کار و بی ثباتی در تمام ارکان جامعه آنچه بر همه اثر می گذارد، تغییرات و فشارهای ناشی از آن است (لوتانز ،۱٣٧٢، به نقل از رئیس السادات:  ٧٨ – ٧٧) .
در عصر حاضر فشارهای عصبی، به عنوان یکی از آفات نیروی انسانی شناخته شده اند و اثرات مخرب این فشارها بر زندگی فردی و اجتماعی کاملاً مشهود بوده و مدیران یکی از آسیب پذیرترین قشرها در برابر استرس به شمار می آیند. این گروه که دارای مسوولیتهای بسیار بوده و انجام اهداف سازمان را بر عهده گرفته اند، از محیط سازمانی و محیط اجتماعی تاثیر پذیرهستند و در صورتیکه مورد تهاجم استرس قرار گیرند آثار منفی آن به سرعت درعملکرد سازمان نمود خواهند داشت ماهیت و میزان فشارروانی که یک مدیر احساس می کند، بستگی به توانایی او برای حل مسائل و مشکلاتی دارد که او با آنها مواجه شده است. ( کریمی ،۱٣٧٤: 36)
 از این رو لازم است که نسبت به فشارهای عصبی این گروه خاص توجه لازم مبذول شود و کوشش گردد برای حفظ سلامت سازمان جهت پی بردن به علل به وجود آورنده و راه حل یابی برای غلبه بر آن اقدامات بایسته به عمل آید. حفظ بقای تندرستی، بازتابی از ارتباطات بنیادی میان فرد و سازمان است که برای آن کار می کنند و مسوولیت آن، به عهده هر دو طرف این رابطه است(کوپر ، ۱٣٧٣ . به نقل از معزی، ۱٣٧٣: 84) .
بر اساس مطالعات (کروزوم4 واستریکر ،۱۹٨٤) افراد دارای هسته کنترل بیرونی کمتر از افراد دارای هسته کنترل درونی، قادر به اتخاذ شیوه های مثبت و موثر در مواجهه با استرس هستند. از این لحاظ برون نگرها بیشتر از آسیبهای جسمی و روانی استرس رنج می برند و خود را از تاثیر گذاری بر جریان وقایع عاجز و ناتوان می دانند.
علاوه بر آنچه که دیگران می توانند برای فرد در محیط کار و خانه انجام دهند ضروری است تا هر کس که فشار زندگی را بر خود احساس می کند و در این زمینه تجربه فردی دارد دست به کار شده و به خود کمک کند تا از آسیبهای فشار روانی در امان باشد. اگر چه سازمانها و موسسات می توانند سنگ زیر بنای سلامتی بیشتر و بهزیستی را بنا نهند، اما این به عهده خود افراد است که از فشار درونی خود بکاهند و یا اینکه شیوه و روش زندگی خود را تغییر بدهند و از این طریق به خود کمک کنند. به عبارتی دیگر تا زمانی که فرد خود نقش فعالی در روند پیشگیری از ایجاد فشار روانی و مقابله با آن به عهده نگیرد تغییر سیاستها و روشهایی که سازمانها در پیش می گیرند، بهره و نتیجه کمی در پی خواهد داشت (احمدی ،۱٣٧٤: 6).
بی علاقگی، تنبلی، ترک شغل، عملکرد ضعیف و کم کاری سالانه، خسارات جبران ناپذیری را بر پیکر سازمانهای اجتماعی وارد می سازد. تلاش برای جبران این خسارات مستلزم صرف هزینه و اعتبارات بسیار است. ( معمارزاده،۱٣٦۹:  25 ).
بخش وسیعی از فعالیتها و وقت مدیران صرف چگونگی برخورد با این مشکل مهم می شود. واقعیتهای موجود در بحث آسیب شناسی و بهداشت روانی در محیط کار نشان می دهد که درصد قابل توجهی از علل و موجبات بیماریهای روانی و کسالتهای ناشی از خستگی کار شایع بین کارکنان سازمانها را می توان در شیوه های رفتاری شخصیت مدیران و نحوه ادراک آنها نسبت به مسائل جستجو نمود.  فشار روانی وارده بر مدیران نیز می تواند امنیت دیگر کارکنان و یا عموم آنها را به مخاطره اندازد. ماهیت و میزان فشار روانی که یک مدیر احساس می کند،  بستگی به توانایی او برای حل مشکلات و مسایل دارد که با آنها مواجه شده است (کریمی، ۱٣٧٤: 33) .
مضافاً اینکه چنانچه انسان موقعیتهای استرس زا و نقش آفرین را در سیطره کنترل خود بداند، آنگاه از امکان اعتماد به نفس و کفایت لازم برای مقابله با شرایط تنش زا برخوردار خواهد بود تا بتواند جنبه های منفی و تخریبی آن را به حداقل ممکن تقلیل دهد. بنابراین به نظر می رسد تحقیق در این زمینه، نه تنها در کاهش استرس شغلی مدیران نقش موثری دارد، بلکه باعث افزایش سلامتی، رضایت شغلی و اثر بخشی سازمان نیز خواهد گردید. (به نقل از رئیس السادات، 1377: 40)
رضایت شغلی اشاره به لذت کلی یا تغییرات عاطفی دارد. لاک رضایت شغلی را یک حالت عاطفی و احساس مثبت خوشایند که نتیجه ارزیابی شغل شخص، یا تجارب شغلی است تعریف می کند (آقایی ، ۱٣٧٤: 63 ) .
در تئوریهای فرآیندی بیشتر بر جریان و فرآیند انگیزش افراد تاکید شده است.  به عبارت دیگر در تئوری فرآیندی قبل از آنکه به یک یا چند عامل خاص که موجب انگیزش می گردد تکیه شود به چگونگی و نحوه انگیزش افراد از نظر ادراکی پرداخته شده است.  به طور کلی تئوریهای فرآیندی به دنبال بیان و تشریح فرآیند و جریان کلی انگیزش در انسان هستند ، تئوری انتظار و احتمال و تئوری اسناد از مهمترین نظریاتی است که در قالب تئوریهای فرآیندی مطرح می باشند که هر یک از آنها به طور اجمال بررسی می شدند ( الوانی ، ۱٣٧۳: 19 ) .
واقعیتهای موجود در بحث آسیب شناسی و بهداشت روانی در محیط کار نشان می دهد که درصد قابل توجهی از علل و موجبات بیماریهای روانی و کسالتهای ناشی از خستگی کار شایع بین کارکنان سازمانها را می توان در شیوه های رفتاری شخصیت مدیران و نحوه ادراک آنها نسبت به مسایل جستجو کرد. فشار روانی وارده بر مدیران نیز می تواند امنیت دیگر کارکنان و یا علوم آنها را به مخاطره اندازد . ماهیت و میزان فشار روانی که یک مدیر احساس می کند, بستگی به توانایی او برای حل مشکلات و مسایل دارد که با آنها مواجه شده است (کریمی، ۱٣٧٤: 8 )  
بدون شک تطبیق توانائیها، استعدادها و خصوصیات فرد با مشاغل مورد نیاز جامعه، سبب کارآیی و بهبود کیفیت کار و موفقیت و رضایت او می شود. مطالعات نشان می دهد که ممکن است مشکلات مشترک سازمان ها واقعا با عوامل شخصیت مرتبط باشد. ایجاد روحیه و رضایت در بالا بردن کیفیت و کارآیی مدیران نقش بسزایی دارد.
طرح مسئله :
با توجه به اینکه استرس در سازمان از یک سو موجب افزایش غیبتها، بی نظمی ها، تعارضات، حوادث و ... و از سویی موجب کاهش بازده کمی و کیفی کار و رضایت شغلی و ... می گردد و با عنایت به این مطلب که مدیران به دلیل اینکه انجام اهداف سازمان را بر عهده دارند و دارای مسئولیتهای خطیر و پر ارزشی هستند، از آسیب پذیرترین قشرها در برابر استرس به شمار می آیند.  و از آنجایی که به نظر می آید در یک حادثه استرس زا،اولین چیزی که بر فرد اثر می گذارد، خود فشار یا استرس خارجی نیست، بلکه برداشت و ادراک از استرس سبب نشان دادن واکنش می گردد، لذا محوراصلی تحقیق حاضر بررسی رابطه هسته کنترل مدیران آموزشی دبیرستانهای ناحیه ٣ شهر شیراز در سال تحصیلی جاری  با میزان استرس شغلی آنها می باشد.    
اگر علل رضایت و عدم رضایت مدیران نسبت به شغلشان مشخص گردد می توان به منظور بهبود شرایط کار و جلب رضایت بیشتر آنها اقدام به عمل آورد، وقتی فرد از شغل خود احساس رضایت کند، مسئولیت خویش را با دقت بیشتری انجام داده و نه تنها از کار خود خسته نمی شود بلکه از انجام آن احساس مسرت نیز خواهد کرد.
به هر صورتی که به مفهوم کار نگریسته شود یک عامل اساسی در آن روشن است و آن کننده کار است. بدین جهت روانشناس غیر از توانایی های فرد و استعدادها و مهارتهای او جنبه های دیگری را مورد بررسی و مطالعه قرار می دهد. جنبه هایی که مربوط به عوامل انگیزش فردی و اجتماعی فرد در خانواده و خارج از خانواده می شود. ( صدوقی ، ۱٣٧۵: 23 ) .
کاری که توسط فرد آگاهانه انتخاب شود از آن لذت خواهد برد و این شخص تقریبا از زندگی خود راضی خواهد بود و حتی بسیاری از ناملایمات زندگی را به راحتی تحمل خواهد کرد. شخص برای لذت بردن از کارش باید کارش را سودمند و ارزشمند بداند، هدف شخصی معینی را دنبال کند، بداند چه نوع پاداشی را انتظار دارد، علاوه بر هدفهای فردی دارای هدفهای اجتماعی هم باشد، با دیگران روابط سالم و رضایت بخش داشته باشد، کارش را خوب تنظیم کند و سازمان بخشد.  ( شعاری نژاد ، ۱٣٧۱: 28 )
یافته های تحقیقاتی آندرسانی  ( ۱۹٧٦) حاکی از این بود که درون نگرها از پایگاه شغلی بهتر و بالاتر برخوردار بودند و استرس شغلی کمتری داشتند همچنین ویلیام وهذر  (۱۹۹٢) خاطر نشان ساختند که افراد متعهد از استرس شغلی کمتری برخوردار هستند و میزان غیبت و ترک شغل افرادی که دارای احساس تعهد بالاتری هستند پایین تر است. (معزی ، ۱٣٧٣: 17)

اهمیت موضوع :
 مدیریت آموزش و پرورش در حقیقت کوششی است بخردانه برای بالا بردن کیفیت تعلیم وتعلم انسانهایی که بار سنگین تحول و پیشرفت فردی و جمعی را بر دوش دارند. مدیریت کار ساز و کار آمد آموزش و پرورش می تواند به بالا بردن درجه خشنودی معلمان از کار، کاهش افت تحصیلی، پیوند استوار با اولیای دانش آموزان، نوآوری و خلاقیت در روشها و بسیاری دگرگونیهای دلپسند دیگر منتهی گردد . مدیریت صحیح می تواند به شکوفایی شخصیت و اعتلای هستی  همه کودکان و نوجوانان و جوانانی که در آموزشگاه های کشور به آموختن سرگرم هستند یاری رساند و نیروهای ذاتی بالقوه آنان را به فعل نزدیک سازد و آنان را به انسانهایی که شایستگی خلیفه اللهی دارند متحول سازد ( نجفی، ۱٣٧۱ : 53) .
علم مدیریت، امروزه به پیشرفتهای بسی شگرف نائل گردیده است. تحولات گسترده و عمیقی که در آموزش و پرورش ممالک پیشرفته هر روزه شاهد آن هستیم حاکی از اعمال مدیریت صحیح می باشد. در کشور ما نیز تحولاتی صورت گرفته است ولی هنوز احتیاج به تکامل و پیشرفت دارد. از جمله مهمترین مسائلی که لازم است بدان توجه شود افزایش سطح بهداشت روانی و همچنین انگیزش و اثربخشی مدیران می باشد و این میسر نخواهد شد مگر اینکه عوامل موثر در آن را یافت و به نحو شایسته با آنها برخورد نمود. یکی از ویژگیهای شخصیتی مردمان مقاوم در برابر فشار روانی، کنترل می باشد. کسانی که در برابر موقعیتهای فشارزا به جای احساس درماندگی، موقعیت را در اختیار خود می بینند بیشتر احتمال دارد که برای تغییر آن اقدام کنند. (اتکینسون و هیلگارد  ۱٣٦۹، به نقل از رئیس السادات،  1377: 90 ) به همین ترتیب در کنترل خود دیدن رویدادهای زندگی،بازتابی است از احساس کارایی و همانند آن بر جریان ارزیابی رویدادهای فشارزااثر می گذارد. مفهوم هسته کنترل که نخستین بار توسط راتر  (۱۹۵٤) مطرح شد، در مطالعات مربوط به انگیزش به گونه فزایندهای اهمیتی نظری و عملی را به دست آورده است. مطابق نظریه یادگیری اجتماعی راتر،افراد از نظر هسته کنترل به دو گروه درونی و بیرونی تقسیم می شوند.