فرمت:word(قابل ویرایش)
چکیده:
در ایالات متحده، کانسر سرویکس ششمین سرطان توپر شایع پس از کارسینوم پستان، ریه، کولورکتال، آندومتر و تخمدان میباشد. سن متوسط بیماران در زمان تشخیص 52 سال بوده و توزیع کانسر سرویکس دارای دو پیک 39-35 سالگی و 64-60 سالگی میباشد. کانسر سرویکس هنوز هم یکی از علل عمده مرگ و میر ناشی از سرطان در بین زنان است. خطر ابتلا به سرطان سرویکس در مناطق جغرافیایی مختلف بسیار متفاوت است. (1)
3-1 عوامل خطر
1) نژاد : بروز کانسر سرویکس در آمریکاییهای افریقایی تبار و در بومیان آمریکا حدود 2 برابر بیشتر از سفید پوستان و آسیاییها است. این تفاوت تا حدود زیادی به عوامل اجتماعی اقتصادی وابسته است (ارتباط معکوس). تفاوت نژادی در میزان بقای بیماران نیز تأثیر میگذارد.(1)
2) عوامل جنسی و تولید مثلی : اولین مقاربت جنسی قبل از سن 16 سالگی در مقایسه با اولین نزدیکی پس از 20 سالگی، خطر سرطان سرویکس را دو برابر افزایش میدهد همچنین خطر کانسر سرویکس با تعداد شرکای جنسی نسبت مستقیم دارد. عوامل خطر فوق مستقل از هم هستند افزایش تعداد زایمانها هم به عنوان یک عامل خطر مجزا عمل میکند. شواهد اندکی در حمایت از ارتباط میان سن منارک، سن منوپوز یا خصوصیات قاعدگیها و کارسینوم سرویکس وجود دارد. (1)
3) سیگار : عامل اتیولوژیک مهمی در ایجاد کارسینوم سلول سنگفرشی SCC سرویکس میباشد. خطر بروز بیماری در سیگاریها دو برابر بیشتر است. بالاترین خطر مربوط به آنهایی است که برای مدت طولانی تعداد زیادی سیگار کشیدهاند. سطح بالایی از نیکوتین در مخاط سرویکس سیگاریها یافت میشود.(1)
4) مصرف ضدبارداریها : با در نظر گرفتن عوامل مخدوش کننده، مصرف طولانی مدت (5 سال یا بیشتر) OCP خطر کانسر سرویکس را حدود 2 برابر افزایش میدهد. استفاده از روشهای سدمکانیکی برای جلوگیری از بارداری، بخصوص نوع ترکیبی مکانیکی و شیمیایی خطر کانسر سرویکس را کاهش میدهد که احتمالاً ناشی از کاهش مواجهه با عوامل عفونی میباشد. (1)
5) سرکوب ایمنی : به نظر میرسد ایمنی سلولی در ایجاد کانسر سرویکس دخیل باشد. در زنان مبتلا به نقص ایمنی (ناشی از پیوند کلیه یا عفونت HIV) نه تنها خطر بیماری بیشتر است بلکه پیشرفت به مرحله تهاجمی نیز سریعتر صورت میگیرد در زنان HIV مثبت مبتلا به کانسر سرویکس خطر عود و مرگ ناشی از کانسر بالاتر است.(1)
شواهد اپیدمیولوژیک حاکی از آن است که عفونت HPV در ایجاد SCC سرویکس نقش دارد. HPV DNA تقریباً در تمامی موارد (93%) کانسر سرویکس و ضایعات پیش ساز آن وجود دارد. به نظر نمیرسد عفونت HPV به تنهایی برای ایجاد کانسر سرویکس کافی باشد.
HPV باعث تشکیل زگیل در محل عفونت می شود. از میان بیش از 70 نوع مختلف HPV، 23 نوع ناحیه مقعدی تناسلی را آلوده میکنند. ویروسهای با خطر سرطان زایی پایین شامل انواع 6، 11، 42، 43 و 44 با کوندیلوما آکومیناتا، مواردی از ضایعات اینترا اپی تلیال سنگفرشی (SIL) با درجه پایین و ندرتاً کانسر مهاجم همراهی دارند. ویروسهای با خطر سرطانزایی شامل انواع 16، 18، 31، 45 و 56 معمولاً در زنان مبتلا به SIL درجه بالا (HGSIL) و سرطان مهاجم یافت میشوند. ویروسهای با خطر سرطانزایی متوسط شامل انواع 33، 35، 41، 51 و 52 همراه با HGSIL و بعضاً کارسینوم مهاجم دیده شدهاند.
عفونت HPV حاد سه پیامد بالینی به دنبال دارد : 1) عفونت ویروسی نهفته،
2) عفونت فعال که با پرولیفراسیون اپی تلیوم سنگفرشی به تومورهای خوش خیم (زگیل) مشخص میگردد و 3) HPV با سرطانزایی بالا. در شروع دیسپلازی و کارسینوم سرویکس بخشهای E6 وE7 ژنوم HPV اهمیت خاصی دارند. در HPV نوع 16 و 18 فرآوردههای حاصل از E6 و E7 میتوانند به ترتیب به محصولات ژن P53 و ژنهای سرکوبگر تومور رتینوبلاستوم (Rb) متصل شده و منجر به ترانسفورماسیون نئوپلاستیک گردند. (1)
حضور HPV به عنوان یک عامل ضروری اما ناکافی در پیدایش سرطان مهاجم سرویکس (SCC و آدنوکارسینوم) از سالها قبل پذیرفته شده است. اکثر عفونتهای HPV خصوصاً مواردی که در سالهای نوجوانی و اوایل جوانی اتفاق افتادهاند، خودبخود پسرفت میکنند. انواع HPV براساس توانایی ایجاد نئوپلازی سرویس گروهبندی میشوند. آنهایی که ندرتاً در سرطان سرویکس یافت میشوند، جز ویروسهای کم خطر و گروهی که حداقل گاهی در سرطان سرویکس یا CIN درجه بالا یافت میشوند، جزء ویروسهای پرخطر تقسیمبندی میگردند .
1 تظاهرات بالینی
شایعترین علامت کانسر سرویکس خونریزی یا ترشح غیر طبیعی از واژن است. خونریزی غیرطبیعی ممکن است به بصورت لکه بینی بعد از مقاربت، خونریزی بین قاعدگیها، منوراژی یا لکه بینی پس از یائسگی باشد. خونریزی مزمن ممکن است با علایم آنمی از قبیل خستگی پذیری همراه باشد.
نکته : کارسینوم پیشرفته یا نکروتیک میتواند با ترشح واژینال خونابهای یا زرد رنگ و اغلب بدبو همراه باشد.
درد لگنی ممکن است در اثر پیشرفت موضعی یا نکروز تومور روی دهد. گسترش تومور به جدار لگن میتواند منجر به درد سیاتیک یا درد پشت ناشی از انسداد مجاری ادراری و هیدرونفروز گردد. متاستاز تومور به غدد لنفاوی ایلیاک و پارا آئورتیک با گسترش به ریشههای عصبی لومبوساکرال با درد پشت در این ناحیه تظاهر میکند. علایم ادراری یا رکتال (هماچوری، هماتوشزی، فیستول) به دلیل تهاجم به مثانه یا رکتوم در کارسینوم پیشرفته سرویکس دیده میشود. (1)
کارسینوم مهاجم سرویکس طیف وسیعی از تظاهرات را به نمایش میگذارد. ضایعات اولیه ممکن است به صورت یک ناحیه سفت یا زخم موضعی یا برجستگی گرانولر که با دستکاری به آسانی خونریزی میکند، تظاهر کنند. تومورهای پیشرفتهتر در ظاهر به 3 شکل اگزوفیتیک، اندوفیتیک یا ارتشاحی (انفیلتراتیو) هستند. تومورهای اگزوفیتیک ظاهر پولیپوئید یا پاپیلری دارند و با دستکاری خونریزی میکنند. تومورهای اندوفیتیک معمولاً زخمی یا ندولر بوده، در کانال اندوسرویکال تشکیل میشوند، اغلب به عمق استرومای سرویکس تهاجم کرده و یک سرویکس بزرگ، سفت و بشکهای شکل به وجود میآورند و فقط در معاینه رکتوواژینال تشخیص داده میشوند. الگوی ارتشاحی سبب نکروز نسج اطراف و اروزیون نشانههای آناتومیک طبیعی میشود.