دانلود مقاله درباره تاملى بر نقش دولت در اقتصاد

اختصاصی از یارا فایل دانلود مقاله درباره تاملى بر نقش دولت در اقتصاد دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:35

پیش‌گفتار
اگرچه زندگی‌اقتصادی بشردردوره‌های مختلف‌تاریخی یکسان بوده ولی تغییرات بنیادی درمحتوای آن، ضرورتاًٌُُُ ما رابرآن می‌دارد‌که درکوران‌گذرازیک دوره‌به‌دوره‌جدید، گذشته را دقیقاً تحلیل نماییم.

کشور ما،علیرغم‌وسعت و غنای طبیعی پرارج فرهنگی ـ سیاسی، در تقسیم‌بندی‌های متعارف اقتصادی ـ سیاسی‌جهان درزمره‌کشورهای کمترتوسعه یافته است،لذادر برخورد با شرایط جدید و تحولات نـوین اقتصادی و یا در اثر عوامل نشأت گرفته از کشورهای صنعتی (جدا از پیشینة تاریخی) و نیز تاریخ مدرن بشری، دچار تحولی‌گردیده است که متغیرهای اصلی آن را می‌توان در عوامل بیرونی ودرونی خلاصه نمود.

ظهـور انقلاب اسلامی و دمیدن روح تـازه در کالبـد جامعه، بالارفتـن سطح توقعات مـادی و معنـوی مـردم، افـزایش جمعیت و نـرخ رشـد آن و بطـور کلی تغییر در مناسبات اجتماعی ـ فرهنگی را‌ می‌توان از عوامل درونی ‌به‌شمار آورد. ازطرف دیگر تحولات بنیادی در فعالیت‌های اقتصادی‌جهان، سرعت‌رشدشتابـدار توسعـه اقتصادی در کشورهـای صنعتی و نیـز آنچه

انقلاب ارتباطات و اطلاعـات‌نامیـده می‌شـود، از جمله عوامل خارجی است که هماهنگی با این پدیده، مورد انتظار مردم و جهانیان می‌باشد به طوری که هم اکنون مبحثی چون ادغام اجباری در نظام نوین جهانی (و نه نظم نوین) بر سرزبانهاست، با این توصیف افزایش‌سطح توقعات جامعه‌برای بهبود وضع و سطح کلی زندگی اقتصادی آنهـا، حل مشکلاتشان با استفاده از روش‌ها و فن‌آوری‌های جدید و نیز برطرف نمـودن معضلاتی‌که‌همین‌عوارض صنعتی شدن و یا ادغام برای آنها ایجاد نموده، همه از مسائلی‌است که بار تکفلی دولت را افزایش می‌دهد.

بدیهی است با توجه به‌حجم عظیم مسئولیت‌ها، دولت مجبور است که بجای کارهای عملی و اجرایی، به اقدامات فکری، برنامه‌ریزی و کنترلی مبـادرت ورزد. تحت عنـوان مذکور مردم ما ادامه حیات پویای خود را در روآوردن برفراگرد توسعه اقتصادی ـ اجتماعی می‌بینند، لذا جهت نیل به زندگی بهتر و کلیه امکانات رشد نیاز به مدیریت مناسب و برنامه‌ریزی دقیق در کلیة زمینه‌هـای تـوسعه دارنـد. به عبارتی شاید بتوان گفت که توجه به‌ابعاد اقتصادی، اجتمـاعی، فـرهنگی و سیاسی جامعه و ایجاد هماهنگی وهمسویی بیـن ایـن ابعاد، بنیانی‌ترین رکن برنامه‌ریزی در رسیدن به توسعه پایدار می‌باشد، بهره‌گیری از روش‌های پیشرفته جهانی مبتنی بر امکانات و فعالیت‌های عملی امری است گریزناپذیر، زیرا توسعة اقتصادی کشور مرهون بهره‌برداری مناسب از امکانات آب، خاک و ظرفیت‌های موجود نیروی انسانی و نیز حفاظت جدی محیط‌زیست (که نقش تعیین کننده‌ای را دارد) می‌باشد.

با تکیه بر بینش رسیدن به توسعه‌ای‌پایداربرای نیل به جامعه‌ای سالم، پویا و خودکفا می‌توان گفت که توسعه پایدار بسان مشعلی است که، برداشتن گام‌های پژوهش در جاده توسعه را آسان می‌نماید. شایدتوسعه را بتوان بطور ساده پیشرفت همراه با مصرف منابع دانست. حال این پیشرفت به چه بهایی بدست می‌آید و چه میزان از منابع صرف انجام این پیشرفت خواهد شد، همه پرسش‌هایی هستند گنگ و بی‌پاسخ که تنها ابزار پژوهش، توانایی پاسخ به آنها را دارد.

نحوة تعیین شاخص‌ها و اولویت‌های تحقیقاتی
معمولا ًانتخاب موضوعات و پروژه‌های تحقیق و توسعه در سطح کشور با عنایت به شاخص‌ها و معیارهایزیر صورت می‌پذیرد. در انتخاب هر موضوع یا پروژه به مجموع شاخص‌ها و معیارهای زیرتوجه کرده‌وبااستفاده ازابزارهای کمی به هریک از شاخص‌ها و معیارها نمره‌داده‌می‌شود.سپس،‌به‌ترتیب‌اولویت معیاری رتبه‌بندی شده کلیه موضوعات و پروژه‌هـا در سطـوح ملی در فصـول و بخش‌هـای مختلف طبقه‌بندی و اولویت‌بندی می‌شود.

اهم شاخص‌ها ‌ومعیارهای انتخاب موضوعات و پروژه‌ها برای تحقیق و توسعه به شرح زیراست:
  همگام با اهداف برنامه توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور
  کمک به حفظ، احیا و گسترش فرهنگ اسلامی ـ ملی
  نیازهای نهفته در راهبردهای کلان برنامه و راهبردی بودن موضوع
  افزایش بهره‌وری و توان اقتصادی
  انتقال فن‌آوری و آینده‌نگری

  تغییرات و تحولات بین‌المللی
  پذیرش اجتماعی و اخلاق پژوهشی
  روابط بین‌المللی
  رفاه جامعه

  بدیع‌بودن عنوان طرح
  اشتغال‌زایی و ایجاد ارزش افزوده
  همخوانی فرهنگی
  اتکا به امکانات و منابع داخلی
  کمک به توسعه اقتصادی میان مدت
  کمک به توسعه اقتصادی بلند مدت
  استعداد کشور برای بهره‌گیری از یافته‌های تحقیق یا پروژه

  همخوانی با عدالت اجتماعی
  تأثیر بر کیفیت آب
  تأثیر بر کیفیت هوا
  منابع طبیعی و انرژی
  تأثیر بر جنبه‌های زیبا‌ شناختی

  اعلام‌ نیاز ارگان‌واولویت‌نهادی‌آن: درخواست حل‌مشکل از نهاد یا ارگان خاص و توجه به وظایف آن ارگان
  تأثیر بر امور حمل و نقل

  علوم مربوط به کره زمین
  جامعه‌شناسی
  علوم بهداشتی
  الگوهای استفاده از زمین
  سروصدا

محیط ‌زیست و توسعه پایدار
مفهوم توسعه پایدار و ابعاد چندگانه آن و حفظ محیط‌زیست و بویژه بعد مهم آن یعنی تنوع زیستی از جمله مفاهیم مورد بحث در جوامع امروزی می‌باشند. میزان پایبندی جوامع به مسـائل زیست محیطی و حفاظت از آن بویژه در سال‌های اخیر و نیز، رعایت اصول توسعه پایـدار و حفـظ‌ تنـوع ‌زیستی یعنی‌حفظ طبیعت‌وگسترش فرهنگ آن، معیارهای اساسی بـرای ارزیـابی رشـد جـوامع به شمار می‌آیند. در جهان امروز، توسعه پایـدار و حفـظ محیط‌زیست، به عنوان دو هدف ارزشمند، یگانگی بوم شنـاختی طبیعت و جامعه را نه تنها در سطـح کشورهـا بلکه در سطـح کـره مسکـونی قـرارداده است. این امر به این معناست که کشورها به دور ازمرزهای‌قراردادی و خط کشی‌های سیاسی، توسعه پایدار، حفاظت از محیـط‌زیست، وجود تنوع و غنای فرهنگی را برای بالندگی جوامع ضروری و حتی حیاتی می‌دانند.

تفکر زیست‌محیطی شاید بسیاری از آرزوها و آمال بشری را محقق سازد و این امر صرفاً ازطریق ترویج ونشرگسترده و مستمر فرهنگ زیست محیطی‌درمیان اقشار مختلف جامعه امکان‌پذیر خواهد بود. توسعه پایداررا می‌توان‌ساختاری متعادل دانست که دارای ابعاد فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و زیست‌محیطی می‌باشد. در گذشته توجه به بعد اقتصادی و گزینش فعالیت‌هایی‌پیشنهادی تنها به‌لحاظ مزایا ومنابع اقتصادی صورت می‌گرفت. در حال حاضر اجرای پروژه‌ها وفعالیت‌ها جهت‌توسعه در بخش‌های مختلف بدون توجه به پیامدهای منفی و آثار مخرب زیست محیطی آن، موجب ناپایداری در بخش توسعه گردیده است.

توسعه پایدار در بخش محیط‌زیست می‌تواند زمینه‌های مختلفی همچون، حفاظت از اتمسفر، استفاده مناسب از زمین، حفاظت از جنگل‌ها، کویرزدایی، توسعه کوهستان‌ها، کشاورزی و تنوع زیستی، مدیریت منابع آب، مدیریت مواد شیمیایی خطرناک و… را در برگیرد. در این مشارکت همه‌گیر جامعه، سازمان‌های خصوصی و دولتی نقش بسزایی دارند. فرایند توسعه پایدار با عنایت به محیط‌زیست (طبیعی و انسانی)، قابلیت زیست دراز مدت و استفاده‌ازروش‌های‌اجرایی‌مناسب اجرا می‌شود. در این فرایند عواملی چون منابع مالی‌و‌نحوةتأمین آنها،

انتقال فن‌آوری، کاربرد دانش در کمک به امرتوسعه، آموزش عمومی جامعه (که می‌تواند از سطوح پایین آموزش و از دبستان‌ها شروع گردد) و نیز ظرفیت‌سازی‌به‌منظور ایجاد زمینة اشتغال‌و‌کارزایی‌حائز‌‌اهمیت ‌بوده و نهادهای بین‌المللی وسازمان‌های‌ارتباطی، اطلاعاتی و نیز آشنایی با قوانین و مقررات جهانی از دیگر عوامل مهم برای رسیدن به توسعه‌ای پایدار می‌باشند.
نگاه ‌اجمالی به راه ‌کارهای فـوق‌می‌تواند راهنمـای‌ امـور پژوهشی در فرایند توسعه پایدار باشد. ‌نگرش ما‌ به‌ امور ‌پژوهشی‌ در فرایند توسعه‌پایدار مبتنی بر زمینه‌های زیر است:
۱ـ جامع‌نگری در طراحی فرایند توسعه

۲ـ توجه ویژه به مشارکت همة اقشار در فرایند توسعه
۳ـ اهمیت برنامه‌ها و فعالیت‌های میان رشته‌ای و شناخت آثار متقابل توسعه در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی
۴ـ توجه به آثار توسعه در بلند مدت
۵ـ توجه به آثار توسعه در پهنه جغرافیایی و فرامنطقه‌ای

۶ـ توجه‌به‌مسائل جهانی‌وفراملی‌دربرنامه‌ریزی توسعه ملی و‌شناخت آثار‌متقابل‌آن در پایداری ملی
۷ـ آینده‌نگـری و توجه جدی به تحولات آینده ‌برای‌ بـرنامه‌ریـزی تـوسعه پایـدار (جهانی شدن امور، نقش فرایند اطلاعـاتی، افـزایش سـرعت و کوتـاه شـدن زمـان در فرایندها و…)
۸ـ شناخت «مرحله»توسعه درکشوروبرنامه‌ریزی متناسب با آن برای هماهنگ نمودن کلیه ابعاد توسعه و حفظ ارتباط و پایداری متقابل آنها
۹ـ توجه به فراهم‌نمودن امکانات و ایجاد توانایی‌های لازم برای مشارکت در توسعه (آموزش، اطلاعات و سلامتی)
۱۰ـ طراحی ساختارهای مناسب جهت تداوم فرایند «برنامه‌ریزی توسعه پایدار».