فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:15
چکیده:
آشنایی با مونوریل
مونوریل سیستمی است که به جای دوریل دردو سمت، دارای یک ریل در وسط می باشد و با جریان موسوم به Gulded Train Automatic یا ترن بدون راننده حرکت کرده که ژاپنی ها به آن "نوریکامومه" و در فرانسه به آن ترن چرخ لاستیکی می گویند.
سابقه ساخت مونوریل به سالهای آخر قرن 19 میلادی باز میگردد. زمانی که تب استفاده از ریل و وسایل نقلیهای که روی ریل حرکت میکنند در دنیا بالا گرفته بود.
بررسی ها نشان می دهد آلمان اولین کشور دنیا بود که در سال 1901 میلادی سیستم منوریل را در شهر «وپرتال» راه اندازی کرد اما از آن به بعد کوچک ترین گسترشی برای این سیستم قایل نشد.
در همین سالها چندین طرح مطرح شد که در آن وسیلههای نقلیهای با دو چرخ فلزی روی یک ریل حرکت میکردند.
«اکسل لنارت ونر» صنعتگر سوئدی نخستین کسی بود که یک خط آزمایشی منوریل احداث کرد. بعدها در سال 1957 «لوسین جادنسون» یک پل ساز برجسته فرانسوی به خط آزمایشی هواپیمای ریلی بنی (Bennie) علاقه مند شد و تحت تاثیر مسیر خط 11 متروی پاریس که در آن از تایرهای لاستیکی استفاده می شد، تصمیم گرفت اصول طراحی این دو را با هم ترکیب کند، نتیجه کار یک منوریل معلق بود.امروزه سیستم منوریل در شهرهای کوچک و بزرگ دنیا با دو کاربری عمده مورد استفاده قرار می گیرد. در برخی از شهرها این سیستم به منظور حمل ونقل درون شهری به کار گرفته شده و در برخی دیگر به منظور جذب توریست در مناطق پرگردشگر مورد بهره برداری قرار می گیرد. اما استفاده از این سیستم در تهران به اعتقاد کارشناسان حمل ونقل باتوجه به شرایط ویژه شهرسازی و ترافیکی، نیازمند بررسی های کارشناسی دقیق و درنظر گرفتن تراکم جمعیت و بافت های مسکونی و همچنین نیاز تهران به حجم بالای جابه جایی مسافران در مدت زمان محدود است.براساس مطالعات کارشناسی انجام شده در وزارت کشور قطارهای سبک شهری ظرفیت جابه جایی 10 تا 35هزار نفر مسافر در ساعت را دارند، درحالی که با بهره گیری از قابلیت های مترو می توان در یک ساعت 30 تا 70هزار نفر مسافر را جابه جا کرد.
شاید بتوان گفت منوریل از خاصیت مدرن بودنش هم ضرر میکند و هم بهره میبرد. آنهایی که طرفدار منوریل هستند، اغلب شیفته ظاهر مدرن آن شدهاند که نویدبخش دنیایی فانتزی در آینده است و آنهایی هم که منوریل را دوست نمیدارند، اغلب آن را فانتزیتر از آن میدانند که بتوانند به عنوان یک وسیله حمل و نقل عمومی به حساب آورند.
منوریل سالیان سال است که در نقاط مختلف دنیا به عنوان وسیلهای فانتزی در پارکهای بازی و سرزمینهای عجایب به کار میرود. ایده چنین استفادهای از منوریل هم نخستین بار به ذهن والت دیزنی رسید. او در سال 1959 میلادی نخستین منوریل آمریکا را در پارک معروف خود، دیزنیلند راهاندازی کرد.
این کار او سبب شد بازدیدکنندگان زیادی از نقاط مختلف آمریکا به دیزنیلند بیایند تا این وسیله نقلیه عجیب را ببینند و سوار شوند. اما منوریل در همین مرحله ماند و هیچگاه به طور جدی از پارکهای فانتزی خارج نشد.
سالیان سال است که مردم دنیا به منوریل به چشم وسیله نقلیه آینده مینگرند. وسیله نقلیهای که در عصر سفینههای فضایی و روباتهای آدمنما مردم را جابهجا میکند.
مونوریلهای جدید تکیهشان روی یک میله بلند جامد، به عنوان سطح پیشبرنده است. در حال حاضر دو تکنولوژزی برای مونوریل وجود دارد: straddle beam یا همان قطارهای تک ریلی و معلق.
رایجترین نوع مونوریل در زمان حال، همان Straddle Beamها هستند. در این نوع مونوریلها یک میله تقویتشده به پهنای 60 تا 90 سانتیمتر در میانه تحتانی قطار قرار دارد. یک لاستیک از بالا به این میله متصل است که این دو قسمت با هم تعادل قطار را حفظ میکنند.
تقریبا تمام مونوریلهای مدرن با نیروی الکتریسیته کار میکنند. در برخی مونوریلها از نیروی الکترومغناطیس برای پایدار نگهداشتن قطار استفاده میشود. یعنی نیروی مغناطیسی نمیگذارد که قطار روی ریل منحرف شود یا در مونوریلهای معلق، به زمین بیفتد.
استفاده از نیروی الکترومغناطیس سبب میشود مونوریلها با اطمینان بیشتری بتوانند حرکت کنند و در نتیجه سرعت هم در آنها بالا برود. هماکنون سریعترین مونوریلی که ساخته شده است، 501 کیلومتر بر ساعت سرعت دارد.
البته قابلیت تغییر خط هنوز در بسیاری از سیستمهای مونوریل در دنیا ایجاد نشده است. یعنی یک قطار تنها میتواند روی یک مسیر حرکت کند. به همین دلیل در بسیاری از خطوط مونوریل موجود از یک سیستم چرخشی استفاده میشود که ابتدا و انتهای آن به هم متصل است و به همین دلیل نیازی به تغییر خط نیست.