فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:31
فهرست مطالب:
اندازه گیری با کولیس
کولیس ورنیه دار Nernier caliper:
مقیاس ها:
سطوح اندازه گیر:
تقسیمات ورنیه در کولیس های میلیمتری
توصیه های نگهداری و حفاظتی
تقسیمات ورنیه در کولیس های اینچی:
دقتهای کولیس mm-in
انواع کولیس
کولیس با فک ثابت میله ای جهت (لوله) Tube Vernier calipers
کولیس دارای صفحه مدرج (ساعتی) برای اندازه گیری با نیروی کم
کولیس ورنیه ای باریک داخل سنج
کولیس ورنیه دار با فک های موازی و مشابه With parallel jaws
کولیس ورنیه با فکهای نوک تیز with pointed jaws
کولیس با فک های تیغه ای With blade jaws
کولیس ورنیه دار قلاب دار Vernier calipers, Neck
کولیس ورنیه دار باریکه Vernier caliper, Neck
کولیس ورنیه دار با فکهای کوتاه vernier calipers
کولیس ورنیه دار شیار Groove vernier calipers
کولیسهای انتقال اندازه و خط کش:
کولیس عمق سنج با زبانه سوزنی With
کولیس عمق با پین عرضی With transverse pin
کولیس ارتفاع سنج (Vernier Heightr Gage)
کالیبره کردن و کنترل کولیس Caliper checker
کولیس ساعتی با دقت 01/0 میلیمتر:
کولیس ساعتی با دقت 02/0 میلیمتر:
کولیس ساعتی با دقت 001/0 اینچ:
کولیسهای دیجیتالی
کولیس دیجیتالی مخصوص
اساس عملکرد کولیسهای دیجیتال
عملکرد کلی کولیس دیجیتالی
شمارش گر کولیس دیجیتالی
اساس عملکرد کولیسهای دیجیتال:
تعریف ترانسدیوسر:
انواع ترانسدیوسر:
تشریح نحوه عملکرد سنسور هال در مجموعه فوق:
اندازه گیری با کولیس
حدود 300 سال قبل یعنی در سال 1631 میلادی یک مهندس ریاضیدان فرانسوی به نام پیر ورنیه (1637-1580 میلادی) وسیله ای برای اندازه گیری طراحی کرد که بر اساس اختلاف بین دو تقسیم بندی کار می کرد. این وسیله بعدها به نام مخترع آن ورنیه نامگذاری شد. اساس آن به این صورت بود که اگر دو طول برابر به تقسیمات مساوی تقسیم کنیم و آنها را در مجاورت و انطباق با هم قرار دهیم تمام خطوط تقسیمات در امتداد همدیگر قرار می گیرند ولی چنان چه تقسیمات با هم مرتبط نباشد، خطوط در امتداد همدیگر واقع نخواهند شد.
قبل از ورنیه دانشمند پرتغالی به نام پدرونونیوس (1555-1492 میلادی) نیز طرح مقدماتی اینوسیله را ارائه داده بود که بهنام خودشنونیوس معروفاست.
بهوسیله ورنیه خواندن کسری از تقسیمات اصلی خط کش امکان پذیر میشود.
دقت وسایل اندازه گیری مجهز به ورنیه رابطه مستقیم با روش تقسیم بندی آن دارد.
کولیس ورنیه دار Nernier caliper:
کولیس به دلیل داشتن تنوع و سهولت در اندازه گیری یکی از مهم ترین ابزارهای اندازه گیری می باشند که تشکیل شده از دو قسمت ثابت و متحرک که قسمت ثابت آن یک خط کش مدرج به فک و شاخک ثابت و قسمت متحرک شامل کشویی است که به فک و شاخک متحرک و همچنین برای کم کردن لقی از ضامنی که در زیر کشو نصب شده است استفاده می شود.
نکاتی که در استفاده از کولیس باید رعایت کرد:
مقیاس ها:
خط کش بر حسب میلی متر درجه بندی و بر خسب میلی متر و یا سانتی متر عددنویسی می شود. طول درجه بندی باید حداقل برابر گستره اندازه گیری کولیس به اضافه طول ورنیه باشد.
خطوط درجه بندی خط کش و ورنیه باید راست، باریک، عمود به لبه خط کش و پهنای آن بین 08/0 و 18/0 میلی متر باشد. حداکثر بیراهی های مجاز از رابطه زیر محاسبه می شود.
e = حداکثر بیراهی مجاز قرائت بر حسب میکرومتر است
L= طول اندازه گیری شده در گستره اندازه گیری برحسب میلی متر
سطوح اندازه گیر:
سطوح مربوط به اندازه گیری خارجی:
سطوح مربوط به اندازه گیری خارجی، باید با رواداری 5 میکرومتر در سراسر طول شان تخت باشند. این سطوح وقتی فکها باز و پیچ تثبیت بسته است، باید موازی یکدیگر باشند.
رواداری تراز آنها (t)، برحسب میکرومتر، از فرمول زیر محاسبه می شود:
که در آن، e حداکثر بیراهی مجاز قرائت است. مقادیر محاسبه شده. باید به نزدیکترین عدد تا 10 میکرومتر سرراست شوند.
جهت راحتی، مقادیر قطعی، مربوط به یک طول اندازه گیری شده مشخص در جدول زیر نشان داده شده است.
الف) در این حالت، 9 میلیمتر از تقسیمات اصلی خط کش را در روی ورنیه به 10 قسمت مساوی تقسیم می کنند.
بنابراین تقسیمات روی ورنیه برابر با 9/0 میلی متر خواهد بود و اختلاف هر یک از تقسیمات خط کش با تقسیمات ورنیه که همان دقت کولیس است برابر با می باشد.
ب- در این حالت 19 میلیمتر از تقسیمات اصلی خط کش را در روی ورنیه به 10 قسمت مساوی تقسیم می کنند، در نتیجه ارزش هر یک از تقسیمات ورنیه بــه اندازه 9/1 میلی متر بوده و اختلاف هر دو فاصله از تقسیمات خـــط کش (2میلی متر) با هر یک از تقسیمات ورنیه (mm9/1) برابر است با 1/0=9/1-2 درنتیجه دقت کولیس با دقت 1/0 میلی متر می باشد
دقت کولیس ورنیه دار: دقت اندازه گیری کولیس های ورنیه دار به دقت خطکش مدرج و تعداد تقسیمات ورنیه روی کشوی آنها بستگی دارد. دقت انواع کولیسهای ورنیه دار را می توان از رابطه زیر حساب کرد.
a= دقت خط کش مدرج
b= دقت کولیس
در کولیس های میلی متری معمولاً دقت خط کش مدرج 1 میلی متر و تعداد تقسیمات ورنیه آنها 10، 20، و یا 50 است، پس با توجه به رابطه بالا دقت اندازه گیری آنها به ترتیب 1/0، 05/0 و 02/0 میلی متر خواهد بود و اختلاف هر یک از تقسیمات خط کش با تقسیمات ورنیه برابر و درنتیجه دقت کولیس 05/0 میلی متر خواهد بود.
روش خواندن کولیس: برای خواندن اندازه کولیس به شرح زیر عمل می شود:
روش کار بال کولیس: برای اندازه گیری با کولیس به شرح زیر عمل کنید.
توصیه های نگهداری و حفاظتی
کولیس وسیله اندازه گیری حساس و گران است؛ بنابراین آن را در کنار ابزارهای کارگاهی مانند سوهان، چکش و … قرار ندهید.