دانلود مقاله گذری به استان کرمان

اختصاصی از یارا فایل دانلود مقاله گذری به استان کرمان دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:82

چکیده:

فصل اول:
گذری به استان کرمان
بخش اول (1ـ1) کلیات
1ـ1ـ1ـ موقعیت استان کرمان:
کشور ما ایران در ناحیه‌ای کویری و کم‌ باران قرار گرفته است که تابش آفتاب در آن فراوان است و بارش باران کم، اما در این سرزمین کم باران چشم‌اندازهای کم‌نظیر و شگفتیهای خاص مناطق گرمسیر به شکل زیبایی پرورده شده است.
کرمان یکی از همین مناطق کویری، اما پربرکت کشور ماست.
«استان کرمان بعد از خراسان دومین استان پهناور کشور است و حدود 11 درصد از خاک ایران را دربر گرفته است. مساحت آن حدود 1750.69 کیلومتر مربع است. موقعیت نسبی این استان به گونه‌ای است که از شمال با استان‌های خراسان و یزد، از جنوب با استان هرمزگان، از شرق با سیستان و بلوچستان و از غرب با استان فارس هم‌مرز بوده است .» (تصویر شماره 1ـ1) نشانگر موقعیت جغرافیایی استان کرمان در نقشه ایران است. شهرستان کرمان از جنوب به شهرستان جیرفت، از جنوب شرقی به شهرستان بم از جنوب غربی به شهرستان بردسیر از غرب به رفسنجان، از شمال غربی زرند و از شمال به شهرستان راور محدود می‌شود. (تصور شماره 1ـ2) نشانگر موقعیت جغرافیایی شهر کرمان در استان کرمان است.
آب و هوای کرمان به علت وجود ارتفاعات متغیر است و باران سالانه آن بسیار کم است.
این استان یکی از مرتفع‌ترین استانهای کشور است. کرمان از اولین شهرهای ایران است که به علت مهارت بالا بافندگان آن در ریسندگی و بافندگی مورد توجه شرکتهای خارجی قرار گرفته است.
تصویر (1ـ1)
موقعیت استان کرمان در نقشه ایران
(تصویر 1ـ2) نقشه استان کرمان
1ـ1ـ2ـ جغرافیای طبیعی و اقلیم استان کرمان:
استان کرمان در جنوب شرقی ایران قرار گرفته است و ارتفاعات آن دنبالة رشته‌ کوه‌های مرکزی ایران است که از چین‌خوردگی‌های آتشفشانی آذربایجان شروع می‌شود و تا بلوچستان امتداد دارد و دنبالة‌ آن چند بار در فلات مرکزی به وسیله حوزه‌های پست داخلی و کویر قطع می‌شود.
وجود ارتفاعات و پستی و بلندیهایی در منطقه و شرایط خاص اقلیمی، آب و هوای متفاوتی در نواحی مختلف استان به وجود آورده است. نواحی شما و شمال‌غربی و مرکزی دارای آب و هوای گرم و نسبتاً مرطوب دارد.
«استان کرمان تحت تأثیر بادهای مختلف برون منطقه‌ای و محلی است.
وزش این بادها، آب و هوای آن را دستخوش تحولات و تغییرات قابل توجهی می‌کند. این بادها به طور عمده از نوع بادهای موسمی خشک است و در ماههای اسفند، فروردین و اردیبهشت می‌وزد و جهت وزش آن‌ها از جنوب‌غربی به طرف شمال‌شرقی و مشرق است. این بادها انبوهی از خاک و شن با خود به طرف شهر کرمان می‌آورد و سبب تقلیل رطوبت نسبی هوا می‌شود. همچنین بادهای غربی و شمال‌غربی باعث ریزش باران در زمستان و بهار می‌شود .»
مهمترین رشته‌کوههای آن لاله‌زار، هزار بحر آسمان، جبال بارز و شهسواران است.
1ـ1ـ3ـ جغرافیای تاریخی استان کرمان:
«سابقة سکونت و استقرار انسان در دیار کرمان به هزارة چهارم ق.م می‌رسد. این منطقه یکی از قدیمی‌ترین نواحی ایران به‌شمار می‌رود و در گذر زمان، گنجینه‌های فرهنگی تاریخی گرانبهایی در آن پدید آمده است که نمایانگر روند تاریخی و حیات اقتصادی ـ اجتماعی آن است. وجود هر فضای تاریخی در کرمان بیانگر بخشی از زوایا و ابعاد زندگی مردم و حکومت‌های این مرزوبوم است .»
به استناد تاریخ عرب و یهود، کرمان منسوب به «کرمان‌بن هیتال‌بن ارفحشدبن سام بن نوح» است و نام آن در کتیبه بیستون به صورت «یوتیه» ذکر شده است.
کرمان را محل زندگی کریمان ـ پدر نریمان. جد رستم می‌دانند. لذا منسوب به وی این منطقه را کرمان نام نهادند. کرمان از دو کلمة (کار+مان) به معنی «محل جنگ و نبرد» یا «جایگاه رزمندگان و رزم‌آوران» تشکیل می‌شود.
«کوره اردشیر» یا گواشیر نام دیگر شهر کرمان است که معنی شهراردشیر را می‌دهد.
در روایت دیگری می‌گویند به مناسبت اینکه «آغاز محمدخان» دو هزار نفر را کور کرد این شهر را «شهر کوران» نام نهاده‌اند. اما از لحاظ بررسی تاریخی نام کرمان را در سنگ نوشته‌های داریوش می‌توان دید. در آن جا کرمان نام ناحیه‌ای است که از آن چوب (یاک) برای کاخهای هخامنشی حمل می‌شود. نوشته‌های یونانی هم آن را کرمان خوانده و مردم کرمان را تیره‌ای از پارسیان گفته‌اند.
«در دورة ساسانیان فرمانروای کرمان، عنوان شاه داشت، چنانکه بهرام چهارم (388ـ389 م.) به مناسبت اینکه پدرش والی کرمان بود به کرمانشاه (شاه کرمان) معروف بود. در این دوره سیرجان مهمترین ناحیه کرمان محسوب می‌شد. بعدها کرمان به تصرف سامانیان درآمد و بعد از آن به تصرف «آلب ارسلان» سلجوقی در آمد و وی مؤسس سلاجقه کرمان شد .»
در سال 583 هـ.ق. غزان بر کرمان مسلط شدند و زرند را موقتاً‌ مرکز ایالت خود قرار دادند و در سال 619 هـ.ق (قتلغ‌خان) از امرای خوارزمشاهی بر کرمان استیلا یافت و رسماً سلسلة قراختائیان را بنیان گذاشت. در زمان حکومت این سلسله بود که مارکوپولو سیاح معروف و نیزی از کرمان دیدن کرد .»
بعد از آن به دست سلسلة آن مظفر افتاد و سپس تیموریان و پس از این، سلسله‌های قراقویونلو و آق‌قریونلو به ترتیب کرمان را تصرف کردند. مقارن ظهور شاه اسماعیل اول مؤسس سلسلة صفویه (905 ـ 903 هـ.ق) کرمان در تصرف پسران سلطان‌حسین بایقرا بود. شاه اسماعیل بدون مقاومت این شهر را به تصرف درآورد. از این تاریخ به بعد تا پایان سلسله صفویه کرمان قرین امنیت و آسایش بود. گنجعلی‌خان یکی از معروف‌ترین حکام دورة صفوی است که در مدت مأموریت خود در کرمان نسبت به آبادی و عمران آنجا سعی و کوشش زیاد کرد و آثار زیادی در آن شهر از خود به یادگاری گذاشته است. محمود افغان برای بار دوم در سال 1132 هـ.ق. از راه سیستان به کرمان تاخت و پس از استیلا بر آن از طریق یزد راهی اصفهان شد. پس از دفع اشرف افغان توسط نادر و خلغ شاه طهماسب دوم از سلطنت، کرمان مانند سایر مناطق ایران به تصرف نادر مؤسس سلسلة «افشاریه» درآمد. بعد از کشته شدن نادر، کرمان دستخوش هرج‌ومرج شده و به وسیله افغان‌ها و بلوچ‌ها تاراج شد و سپس به دست کریم‌خان‌زند مؤسس سلسلة‌ زندیه (1163 ـ 1193 هـ.ق) افتاد و بعد از انقراض سلسله زندیه به وسیلة آقامحمدخان قاجار، روزهای تاریک و تیره روزی کرمانیان آغاز شد. آقامحمدخان همین که از حرکت لطفعلی‌خان زند به کرمان و انتخاب آنجا به پایتختی مطلع شد، با شتاب رهسپار کرمان شد و چه ظلمها که نکرد تا آنجا را به تصرف خود درآورد. بعد از مرگ آقامحمدخان در دورة سلطنت فتعلی‌شاه، شهر جدید کرمان در شمال‌غربی شهر قدیم بنا شد.
بخش دوم (1ـ2)
محلات و شهرهای استان کرمان
1ـ2ـ1 آشنایی با محلات
در شهر کویری کرمان بیش از 30 محله وجود دارد که این امر، حکایت از قدمت و سابقه کهن شهر کرمان می‌کند. نام بعضی از محله‌ها از این قرار است: «محله شهر، محله شاه عادل، محله قبرسبز، محله خواجه خضر، محله کلیمیها، محله دولتخانه، محله میدان قلعه و محله دروازه ریگ‌آباد. اسم این محله‌ها غالباً از نام حاکمان،‌ پهلوانان و خصوصیات اخلاقی مردم همان محل گرفته شده است .»
شهر شش‌ دروازه نام دیگر کرمان در گذشته بوده است. گفتنی است که کرمان در گذشته شش دروازه داشته است به این نامها: (1) دروازة مسجد، همجوار مسجد جامع،‌ (2) دروازة ارگ در شمال شهر، (3) دروازة‌ رق‌آباد (ریگ‌آباد) در جوار مزرعه‌ای به همین نام در جنوب شهر، (4) دروازه سلطانی یا دروازة دولت در غرب (5) دروازة گبری محل زندگی زرتشتیان در شمال شهر، (6) دروازة ناصری در مشرق محله شهر. واقع شدن شهر کرمان در سر راه هندوستان و وجود کارخانه‌های بافندگی ابریشم، پنبه و پشم، باعث ضرورت پیدایش بازارهای متعدد برای عرضة کالاهای داخلی و خارجی بود نام چند بازار قدیمی از این قرار بوده است.



(1) بازار مظفری        (7) بازار مسگرها        
(2) بازار وکیل            (8) بازار شاه        
(3) بازار اختیاری        (9) بازار کوچه باغ
(4) بازار نقارخانه        (10) بازار کلا‌ه‌دوزها
(5) بازار کفاشها        (11) بازار قدمگاه
(6) بازار گنجعلی‌خان        (12) بازار چهار سوق
همان‌گونه که گفته شد استان کرمان بر حاشیه کویر و سر راه تجارت ابریشم واقع شده و پذیرای کاروانهای تجارتی زیادی بوده است. این امر و گرمامی زیاد این منطقة کویری، نیاز به استراحت و تجدید قوا را در بازرگانان بیشتر می‌کرده و جوابگوی این نیاز کاروانسراها بوده است. چند کاروانسرای قدیم کرمان که مهمانان زیادی را در خود جای می‌دادند، به این نامها خوانده می‌شود.
(1) کاروانسرای سردار        (4) کاروانسرای وکیل
(2) کاروانسرای حاج مهدی        (5) کاروانسرای گلشن
(3) کاروانسرای گنجعلی‌خان        (6) کاروانسرای هندوها
شهر کرمان بر حاشیه‌ای بلند از کویر لوت قرار گرفته است و در سقف آسمانش ستاره‌ها به شفافی می‌درخشند. مساحت کرمان حدود 44570 کیلومترمربع است. کرمان از جنوب به ماهان و جوپار، از شمال به زنگی آباد و از شرق به شهداد و از غرب به دشت رفسنجان محدود است. با وجود اینکه کرمان همواره در مقابل هجوم بیگانگان مقاومت کرده و روزهای سخت،‌ جنگ و محاصره را گذرانده است و طبیعت نیز با او سر مهر نداشته است اما این داستان، چه از لحاظ صنایع دستی و چه از لحاظ محصولات کشاورزی شهرتی جهانی دارد. شهرستان کرمان شامل 10 مرکز شهری به نامهای «باغین،‌ جوپار، چترود، راین، زنگی‌آباد، شهداد، کاظم‌آباد، کرمان، ماهان و محی‌آباد» است.
1ـ2ـ2ـ معرفی شهرستان‌های مهم استان کرمان
1ـ2ـ2ـ1ـ جیرفت
«شهرستان جیرفت که به دلیل شرایط خاص آب و هوایی و انواع محصولات گرمسیری و سردسیری به «هند کوچک» معروف شده است. در فاصله 231 کیلومتری شهر کرمان واقع شده است. سدی که بر روی رودخانه هلیل احداث شده، وضعیت این دیار را متحول ساخته است. بافت قالی،‌ گلیم، جاجیم از دیرباز در این شهر رایج بوده است. قبل از حملة مغول یکی از شهرهای آباد و ثروتمند جهان اسلام بود. کالاهای تجارتی که از هندوستان به ایران صادر می‌شد از جیرفت به سایر شهرهای ایران توزیع می‌شد. مارکوپولو تاجر و سیاح و نیزی از این شهر به نام «کامادای» یاد کرده است.
آثار تاریخی شهرستان جیرفت و کهنوج عبارتنداز: ارگ منوجان، مقبره آخوند (تصویر 1ـ3)، گورخانه مقبرة سلطان صغیر، سرخ قلعه کهنوج، قلعه کویر.
مردم این شهرستان به طور عمده به کار کشاورزی اشتغال داشته و از عمده محصولات کشاورزی آن می‌توان خرما، انواع مرکبات و سیفی‌جات را نام برد.