دانلود پایان نامه کارشناسی رشتة روانشناسی بالینی با موضوع بررسی سلامت روانی در خانوادة خلبانان نظامی

اختصاصی از یارا فایل دانلود پایان نامه کارشناسی رشتة روانشناسی بالینی با موضوع بررسی سلامت روانی در خانوادة خلبانان نظامی دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:211

پایان نامه
برای اخذ درجة کارشناسی
در رشتة روانشناسی بالینی

فهرست مطالب:
چکیده
مقدمه

فصل اول
بیان مسأله
مقدمه
بیان مسأله
ضرورت و اهمیت پژوهش
اهداف پژوهش
سؤالهای پژوهش
مفاهیم و متغیرهای عملیاتی
خلاصه فصل

فصل دوم
گستره نظری موضوع و پیشینه تحقیقاتی
مقدمه
مبانی نظری
مفهوم سلامت
نگاهی تاریخی به سلامت و بیماری
الگوهای سلامت
مقایسه الگوهای سلامت
ابعاد سلامت
سلامت روانی
مفهوم سلامت روانی در نظریه های مختلف
تعریف تنیدگی
تاریخچه تنیدگی
انواع تنیدگی
محرکهای تنیدگی زا
چه کسی در برابر تنیدگی آسیب پذیر تر است؟
هزینه تنیدگی
منابع تنیدگی و زندگی حرفه ای
عوامل تنیدگی شغلی
مکانیزمهای تأثیر تنیدگی
واکنشهای جسمانی در مقابل تنیدگی
نشانگان سازگاری عمومی سلیه
ارتباط تنیدگی با بهداشت و سلامت روانی
آثار روانشناختی تنیدگی
تنیدگی و بیماریها
تنیدگی و رویدادهای زندگی
پیشگیری و درمان
کاهش تنیدگی در محیط کار
یافته های پژوهشی
پژوهشهای داخلی
پژوهشهای خارجی
خلاصه فصل

فصل سوم
روش تحقیق
مقدمه
نوع پژوهش
جامعه آماری
گروه نمونه
روش نمونه گیری
ابزار اندازه گیری
روشهای آماری
خلاصه فصل

فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها
مقدمه
یافته های توصیفی
یافته های استنباطی
یافته های جانبی
خلاصه فصل

فصل پنجم
تفسیر نتایج
مقدمه
تفسیر خلاصه ای از پژوهش
بحث و بررسی درباره یافته های پژوهشی
محدودیتهای پژوهش
پیشنهادات
فهرست منابع فارسی
فهرست منابع انگلیسی
ضمائم

فهرست اشکال
عنوان
شکل (۱-۲):الگوی زیستی- روانی- اجتماعی
شکل(۲-۲):الگوی جدیدی از سلامت
شکل(۳-۲):ارتباط سلامت با سایر حوزه های مرتبط با سلامت
شکل(۴-۲):پایه های الگوی اعتقاد به سلامت
شکل(۵-۲):الگوی مراحل تغییر
شکل(۶-۲):راههای که از طریق آنها تنیدگی به بیماری منتهی می گردد
شکل(۷-۲):سندرم سازش عمومی

فهرست جداول
عنوان
جدول (۱-۲): مقیاس درجه سازگاری مجدد اجتماعی
جدول (۱-۴): جدول فراوانی بر حسب جنسیت
جدول (۲-۴): جدول فراوانی بر حسب وضعیت تأهل
جدول (۳-۴): جدول فراوانی بر حسب میزان تحصیلات
جدول (۴-۴): جدول مقایسه فراوانی نمرات در همسران و خلبانان نظامی
جدول (۵-۴): نتایج توصیفی مربوط به گروه همسران خلبانان نظامی و همسران افراد عادی
جدول (۶-۴): نتایج توصیفی مربوط به فرزندان دختر و پسر خلبانان نظامی
جدول (۷-۴): نتایج توصیفی مربوط به فرزندان و همسران خلبانان نظامی
جدول (۸-۴): نتایج حاصل از آزمون مستقل نمونه ها بین دو گروه همسران خلبانان نظامی و همسران افراد عادی
جدول (۹-۴): نتایج حاصل از آزمون مستقل نمونه ها بین دو گروه فرزندان خلبانان نظامی و همسران خلبانان نظامی
جدول (۱۰-۴): نتایج حاصل از آزمون مستقل نمونه ها بین دو گروه فرزندان دختر و پسر خلبانان نظامی
جدول (۱۱-۴): جدول فراوانی همسران خلبانان در حین خدمت و همسران خلبانان بازنشسته
جدول (۱۲-۴): نتایج توصیفی مربوط به همسران خلبانان در حین خدمت و همسران خلبانان بازنشسته
جدول (۱۳-۴): نتایج حاصل از آزمون مستقل نمونه ها بین دو گروه همسران خلبانان در حین خدمت و همسران خلبانان بازنشسته

فهرست نمودارها
نمودار (۱-۲): طیف عافیت و بیماری
نمودار (۱-۴): نیمرخ روانی همسران و فرزندان خلبانان (۱۱۸نفر)
نمودار (۲-۴): تعداد علائم مثبت مرضی در کل آزمودنیها
نمودار (۳-۴): نیمرخ روانی همسران خلبانان نظامی در مقایسه با همسران افراد عادی
نمودار (۴-۴): نیمرخ روانی فرزندان پسر و دختر خلبانان نظامی در مقایسه با هم
نمودار (۵-۴): نیمرخ روانی همسران خلبانان نظامی در مقایسه با فرزندان خلبانان نظامی

چکیده
هدف پژوهش حاضر، بررسی سطح سلامت روانی در خانواده های خلبانان نظامی و همچنین بررسی سطح سلامت روانی همسران خلبانان نظامی در مقایسه با همسران افراد عادی، می باشد.
در این پژوهش، عامل حرفة پر تنش خلبانی به عنوان متغیر پیش بین و سلامت روانی به عنوان متغیر ملاک در نظر گرفته شده اند. جامعة پژوهش متشکل از 120 نفر از خانواده های خلبانان نظامی است که از این 120 نفر، 32 نفر را همسران و 86 نفر را فرزندان تشکیل می دهند و همچنین 30 نفر از همسران افراد عادی نیز جهت مقایسه با 30 نفر از همسران خلبانان نظامی از نظر سطح سلامت روانی، از جامعة در دسترس به گروه نمونة پژوهش اضافه گردید. اما در نهایت 148 پرسشنامه بازگردانده شده مورد تجزیه و تحلیل آماری انجام گرفت.
پژوهش حاضر، یک پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی است. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه SCL-90-R و پرسشنامة مشخصات فردی -خانوادگی می باشد. این پژوهش در نهایت به شش سؤال اصلی پاسخ می دهد که این شش سؤال عبارتند از:
1-سلامت روانی همسران خلبانان نظامی در چه سطحی است؟
2-سلامت روانی همسران افراد عادی در چه سطحی است؟
3-سلامت روانی همسران خلبانان نظامی در مقایسه با سلامت روانی همسران افراد عادی در چه سطحی است؟
4-سلامت روانی فرزندان خلبانان نظامی در چه سطحی است؟
5-سلامت روانی همسران خلبانان نظامی در مقایسه با سلامت روانی فرزندان خلبانان نظامی در چه سطحی است؟
6-سلامت روانی فرزندان دختر خلبانان نظامی در مقایسه با سلامت روانی فرزندان پسر خلبانان نظامی در چه سطحی است؟
این پژوهش به یک سؤال جانبی نیز پاسخ می دهد:
سلامت روانی همسران خلبانان نظامی در حین خدمت در مقایسه با همسران خلبانان نظامی بازنشسته در چه سطحی است؟
برای تجزیه و تحلیل آماری جهت پاسخگویی به سؤالهای پژوهش، از آزمون T مستقل توسط نرم افزار 5/11.SPSS استفاده گردید.
نتایج پژوهشی نشان می دهند که:
1-سلامت روانی همسران خلبانان نظامی چندان مطلوب نبوده و در بیشتر مقیاسها، در حالت «مرزی» مقیاس «شکایت جسمی» بیمار می باشند.
2-سلامت روانی همسران افراد عادی نسبتاً مطلوب و در بعضی مقیاسها (پرخاشگری و روان پریشی) نزدیک به حالت «مرزی» است.
3-همسران خلبانان نظامی در مقایسه با همسران افراد عادی از سلامت روانی کمتری برخوردارند که این اختلاف در برخی از مقیاسها به ویژه «شکایت جسمی» بیشتر است.
4-سلامت روانی فرزندان خلبانان نظامی در مقیاسهای «شکایت جسمی» ، «پرخاشگری» و«روان پریشی» در حالت «مرزی» قرار داشته و در بقیه مقیاسها «سالم» هستند.
5-همسران خلبانان نظامی در مقایسه با فرزندان خلبانان نظامی از سلامت روانی کمتری برخورداند و این اختلافها در برخی از مقایسها (روان پریشی و پرخاشگری) بارزتر است).
6-تفاوت معنا داری از نظر سطح سلامت روانی میان فرزندان دختر و فرزندان پسر خلبانان نظامی وجود ندارد و سلامت روانی این دو گروه تقریباً در یک سطح است.
7-سلامت روانی همسران خلبانان باز نشسته در مقایسه با همسران خلبانان در حین خدمت در مقیاس «پرخاشگری» در سطح پایین تری قرار دارد.
کلید واژه ها:شغل «تنیدگی شغلی» و سلامت روانی.

مقدمه
هدف غایی علم روانشناسی، همچون همة علوم دیگر، بهبود و مسیریابی زندگی انسانها است. روانشناسی می کوشد تا با تحقیق در رفتار بشر، آن را هرچه بیشتر بشناسد و پاسخهای علمی برای آن بیابد و به این وسیله بتواند مشکلات روزمره و عملی او را بهتر حل نماید. اکنون مدتها است که روانشناسان نسبت به مشکلات عملکرد بشر و یافتن راه حلهایی برای آن علاقمند شده اند و بهمین دلیل هم امروزه دانش ما درباره ی رفتار افراد، و بخصوص آنان که دچار مشکلات روانی هستند، بسیار بیشتر شده است.
امروزه به دلایل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی، اختلال روانی و رفتاری و نیز عدم سازش با محیط در افراد جامعه به قدری وسیع و شایع شده است که کمتر کسی را می‌توان یافت که خود را از خطر ابتلا به این اختلالات و نا هنجاریهای روحی کاملاً مصون بداند. همه ی افراد در معرض ابتلا به مشکلات روحی هستند، فرقی هم نمی‌کند که کارگر باشند یا کارمند یا استاد دانشگاه یا تاجر! این مسأله یکی از وظایف مهم پژوهشگران روانشناس، یعنی پیشگیری از وقوع اختلالات جزئی در رفتار افراد، برای جلوگیری از  وقوع بیماریهای روانی است.
تحقیق در زمینه ی رفتار بشر، جدا از تلاشهای نظری، نیازمند فعالیتهای عملی و مشاهده و تجربه است. برای پاسخ به پرسشهایی نظیر این که چه عواملی باعث بر هم خوردن تعادل روانی و منجر به ناملایمات روحی در افراد می گردد، چه راههای عملی و مناسب و مستمری برای ایجاد آرامش در افراد وجود دارد و چگونه می توان بر اضطراب و افسردگی غلبه کرد، باید به جستجو و کنکاش در رفتار افراد، شناخت این رفتارها و علل بروز آنها پرداخت و آزمونهای علمی و عملی فراوانی را بررسی نمود.
تجربه نشان داده است که واکنش و رفتار افراد در موقعیتهای مختلف، متفاوت است. هرکس در شرایط خاصی زندگی می کند و رفتار و عملکرد وی نیز متناسب با این شرایط است. سازگاری افراد با شرایط زندگی خود، تا حدودی ناملایمات روحی و عدم تعادل روانی آنها را کنترل می کند. در صورتیکه عدم رضامندی از موقعیتها به وجود بیاید و شخص نتواند خود را با شرایط زندگی اش وفق دهد، مشکلات روحی و روانی ایجاد شده و سلامت روانی به خطر می افتد. بنابراین برای شناخت رفتار و عملکرد افراد جهت حفظ سلامت روانی آنها، بایستی تا حدودی به شناخت شرایط زندگی آنها بپردازیم.
ویژگیهای شخصیتی و حالات روحی و روانی هر شخص بر شرایط زندگی اش تأثیر بسیار زیادی دارد. این حالات روحی و روانی خود تحت تأثیر عوامل بسیاری است که از آن جمله می توان خانواده و شغل یا حرفة خود را نام برد. خانواده یکی از عواملی است که همه متأثر از حالات روحی و روانی و ویژگیهای شخصیتی فرد و هم مؤثر بر آن است و بهمین دلیل شرایط زندگی فرد را تحت تأثیر قرار می دهد.
شغل فرد یا حرفه ای که وی مشغول به آن است عامل مهم دیگری است که زندگی فرد و حالات روحی و روانی او را تحت تأثیر قرار می دهد. با توجه به اینکه حداقل
هشت ساعت از شبانه روز مشغول به حرفة خود مشغول کارند، تأثیر بسیار زیادی بر رفتار و عملکرد واکنشهای روحی و روانی وی داشته و حتی این واکنشها در خارج از ساعت کاری و در محلی غیر از محل کار نیز به چشم می خورد. برخی مشاغل بیش از سایرین تأثیر چشمگیری در ایجاد تنش و مشکلات روحی و روانی دارند؛ از آن جمله پزشکان، مأموران نیروی انتظامی، نظامیان به خصوص خلبانان و افراد مستقر در برج مراقبت و کنترل- که مسؤولیت کنترل ترافیک هوایی را بر عهده دارند- و چند شغل و حرفة دیگر را می توان نام برد.
حرفة خلبانی از جمله مشاغل جذاب اما در عین حال پر تنش می باشد. اگر کسی با هواپیما مسافرت نماید احتمالاً طعم ترس و اضطراب را می چشد بویژه پس از حوادث هوانوردی که در سطح جهان اتفاق افتاده است. بنابراین هنگامی که در مورد تنش «تنیدگی» در کابین هواپیما صحبت می شود، ما بی اختیار آن را بخشی از شغل خلبانی می دانیم. یک فرد بعنوان خلبان نظامی نمی تواند از زیر بار مسئولیت مأموریتهایی که ارتش به او محول  می کند شانه خالی کند. اگر گاهی اوقات در رابطه با تنیدگی گله و شکایتی داشته باشد در این صورت بعنوان حلقه ضعیفی در زنجیرة یگان خود مطرح می شود.
تنیدگی تأثیر فشارهای روحی، روانی و فزیولوژیکی است که بر بدن موجود زنده وارد آمده و باعث خستگی مفرط و کاهش کارایی او می شود.
اگر بدن موجود زنده از نظر بیولوژیکی را به فرهنگ لغت تعبیر کنیم. در این صورت می توان آن را جایگزین لغت خلبان نمود. لذا کاهش کارایی خلبان در زندگی هوانوردی او، تا حدی قابل قبول به نظر می رسد.
در نیمی از رویدادهای ناگوار پروازی نوع A که از ماه فوریه 91 گزارش گردیده، صحبت از تنیدگی یک یا تعدادی از خدمه پروازی به میان آمده است و تخمین زده می شود که در 15 درصد این حوادث تنیدگی نقش داشته است. به طور کلی حضور مستند تنیدگی در 44 درصد حوادث نشانگر این است که ما چگونه در زندگی اجتماعی امروز درگیر با این معضل هستیم و بدتر اینکه نشان می دهد چگونگی مسائلی که به رفتارهای انسانی ارتباط دارند می تواند منجر به حادثه شود. تنیدگی می‌تواند مزمن یا حاد باشد. تنیدگی حاد، کوتاه مدت و شدید است در حالیکه تنیدگی مزمن طولانی مدت و ضعیف می باشد که در اکثر موارد به آن توجهی نمی شود. ناتوان کننده ترین نوع تنیدگی، تنیدگی مزمن است، زیرا هر کدام از ما به سادگی با آن سازگاری حاصل کرده و در نتیجه از خطرات ناشی از آن غافل می شویم. مسائل زیادی از قبیل مأموریتهای محوله، زندگی خانوادگی و یا بیماریها، می توانند در بروز تنیدگی مزمن مؤثر باشند و این تنیدگی باعث عدم حضور ذهن و تمرکز حواس و در نهایت منجر به وقوع حوادثی ناگوار می گردد.
متأسفانه سالانه به دلایل متعدد اعم از اعمال و رفتار نا ایمن و شرایط کاری نا امن و نا‌مطمئن سوانح هوایی در کشورهای مختلف خسارات و تلفات غیر قابل جبرانی را در ارتباط با پرسنل کارشناس و متخصص تحمیل می نماید و در این میان کشور ما «ایران» نیز مستثنی نبوده است.
به دلیل همین خسارات و تلفات ناشی از سوانح هوایی- که بیشتر مربوط به پرسنل، خدمة پروازی و خلبان می باشد- خانوادة این افراد و نگرانی و تنش بیشتری نسبت به سایر افراد جامعه قرار دارند، که این تنش بر شرایط زندگی تک تک اعضاء تأثیر بسزایی داشته است.
بهمین منظور پژوهش حاضر به بررسی سطح سلامت روانی در خانوادة خلبانان شکاری می پردازد و با توجه به میزان تشویش و تنشی که در زندگی خانوادة این افراد وجود دارد، سلامت روانی آنها را مورد بررسی قرار می دهد.