فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:27
فهرست مطالب:
چکیده
1. مقدمه
2. گرایش¬های اصلی در انتخاب ارزیابی عملکرد
1. نظام ارزیابی مبتنی بر نتایج کاری
4. دیدگاه¬های مختلف در ارزیابی عملکرد
5. تاریخچه روش تحلیل پوششی داده¬ها و تعریف آن
6. مدل¬های DEA
7. اصول پایه¬ای مورد استفاده در روش DEA
8. تعریف واحدهای تصمیم¬گیری (DMU)
9. مفهوم واحد مجازی در روش DEA
10. بازده به مقیاس در مدل DEA
11. معرفی برخی مدل¬های دیگر تحلیل پوششی داده¬ها
12. تلفیق تکنیک DEA با سایر تکنیک¬ها
13. مزایا و معایب
14. موارد عملی
15. برخی رویکردهایی که DMU را در یک روش مشترک به¬کار می-برند:
16. مدل DEA- BSC
17. نتیجه¬گیری و پیشنهادات
منابع
چکیده
به دلیل افزایش رقابت بین شرکت¬ها در سطح جهانی، شرکت¬ها مجبور به استفاده از انواع گوناگون ابزارهای عملکرد به منظور بهبود محصولات و خدمات خود شده¬اند. ارزیابی عملکرد می¬تواند نوسانات و مسیر ترقی عملکرد را مهیا نماید. در این مقاله نیز هدف ما معرفی انواع دیدگاه¬ها و روش¬های ارزیابی عملکرد از قبیل کارایی، بهره¬وری و به¬دنبال آن معرفی روش تحلیل پوششی داده¬ها(DEA) به عنوان یک معیار سنجش بهتر عملکرد می¬باشد. از آنجایی که روش DEA، یک روش کمی است و دارای نقایص فراوانی می¬باشد، آن¬را با روش ارزیابی متوازن(BSC) ترکیب کرده و مدل جدیدی تحت عنوان DEA-BSC که توسط ایلات و همکارانش ارایه شده است را بطور اجمالی معرفی می کنیم.
واژه¬های کلیدی: ارزیابی عملکرد، کارایی، تحلیل پوششی داده¬ها (DEA)، ارزیابی متوازن(BSC).
1. مقدمه
امروزه حیات سازمان¬ها و شرکت¬ها در شرایط پیچیده و رقابت صنعتی،مستلزم شناسایی تمامی عوامل تأثیرگذار محیطی و محاطی و برقراری ارتباط صحیح و تعاملات سازنده با آنهاست. در این بین بخش صنعت بدلایل متعددی از جمله نیاز به تولید انبوه و کسب سود،پیشرفت¬های فراوانی داشته وتکنیک¬های مدیریت صنعتی در شکل¬گیری این تحول نقش اساسی و زیربنایی ایفا می¬کنند. از یک طرف خواسته¬ها و آرزوهای بشر نامحدود است و از طرف دیگر قدرت، امکانات، ابزار و زمان حیات او محدود می-باشد. به¬ناچار استفاده مناسب از منابع و بهره¬وری و کارایی به مفهوم گسترده خود مورد توجه انسان قرار گرفته است.
در روش¬های مختلف اندازه¬گیری بهره¬وری و کارایی، تعیین توابع تولید و استفاده از آنها در مدل از جایگاه ویژه¬ای برخوردار است. دو نوع روش برای تخمین توابع تولید تجربی وجود دارد که عبارتند از : روش پارامتری و روش غیر پارامتری. در روش¬های پارامتری، برای یافتن تابع تولیدی که برای سیستم یا جامعه تعیین شده است، با مشکلاتی از جمله برآورد، بررسی و حدس تابع تولید، تعیین پارامترهای آن و بررسی صحت این حدس مواجه هستیم. در مقابل روش¬های پارامتری، روش¬های غیر پارامتری وجود دارد. از جمله محاسن روش¬های غیر پارامتری این است که این روش¬ها شکل مشخصی برای تابع تولید در نظر نمی¬گیرند و مستقیماً با داده¬های مشاهده شده سر و کار دارند (توکلی مقدم و همکاران ،1383: 1). فارل برای اولین بار برای تخمین کارایی روش غیر پارامتری را مطرح کرد. او به جای حدس تابع تولید، با استفاده از مشاهدات مقادیر مرزی ورودی¬ها و خروجی¬ها، کارایی را برای واحدهای مورد مطالعه محاسبه نمود (دیچوف و آلن ،2001: 319) روش تحلیل پوششی داده¬ها (DEA) همان بسط روش فارل می¬باشد که بجای یک خروجی، چند خروجی را در مدل مد نظر قرار می¬دهد. تحلیل پوششی داده¬ها کارایی یک واحد تصمیم گیرنده را نسبت به واحدهای دیگر با ورودی¬ها و خروجی¬های مشابه اندازه می¬گیرد. بیشترین کاربرد این روش در واحدهای خدماتی نظیر بانک¬ها، بیمارستان¬ها، شهرداری¬ها، دانشگاه¬ها و غیره می¬باشد. جهت اجرای روش DEA باید ابتدا واحدهای تصمیم¬گیری را مشخص نموده و سپس عوامل داده و ستاده را تعیین نمود. پس از آن معادله ضرائب، نامعادلات و تابع هدف را مشخص کرده و نهایتاً تابع هدف را حل نمود. نتیجه¬گیری و تجزیه و تحلیل نتایج حاصله آخرین مرحله انجام کار می¬باشد (توکلی مقدم، 1383: 3).
2. گرایش¬های اصلی در انتخاب ارزیابی عملکرد
یکی از مهم¬ترین مراحل فرایند ارزیابی عملکرد، انتخاب شاخص یا شاخص¬های ارزیابی می¬باشد. در انتخاب نوع این شاخص¬ها، گرایش¬های مختلفی وجود دارد که هر کدام نیز روش¬های خاصی را برای انجام ارزیابی عملکرد تجویز می-نمایند. سه نوع گرایش اصلی به شرح زیر است:
1. نظام ارزیابی مبتنی بر ویژگی¬های فردی
ارزیابی مبتنی بر ویژگی¬های فردی، به منظور ارزیابی خصوصیات فردی، مورد استفاده قرار می¬گیرد. این نوع ارزیابی، بر خود شخص و صفات و روحیات وی تأکید دارد. در همین راستا، نظریه¬های«صفات رهبری» مبنای ارزیابی عملکرد قرار می¬گیرند. لذا موضوع سنجش «شخصیت» مدیر که عادتها و شیوه¬های معمول رفتار و نیز توانائی¬های او را در ایفای نقش نشان می¬دهند، اهمیت بسزائی دارد. گرچه در طراحی این نظام، به روش¬های ذهنی متوسل می-شوند و اصولا یکی از ضعف¬های این نوع ارزیابی، استفاده از روش¬های ذهنی در هنگام ارزیابی است، اما به نظر می¬رسد با توجه به پیشرفت مطالعات علمی در این زمینه، از جمله مطالعات گیسلی ، یوکل ، بنیس ، کرک پاتریک ، کوک و استاگدیل نمی¬توان در ارزیابی عملکرد مدیر به این ویژگی¬ها توجه نکرد (فضلی و آذر، 1381: 100).