فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:30
فهرست مطالب:
رفاه اجتماعی
کودک کیست؟
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
پیمان نامه جهانی حقوق کودک
قانون حمایت از کودکان بی سرپرست ( مصوب 29 اسفند 1353 )
لایحه قانونی راجع به تشکیل سازمان بهزیستی کشور ( مصوب 24 / 3 / 1359)
قانون تأمین زنان و کودکان بی سرپرست ( مصوب 1/8/ 1362 )
قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی ( مصوب 1383)
آیین نامه چتر ایمنی رفاه اجتماعی ( مصوب 22 / 3 /1384 هیأت وزیران)
آیین نامه سامان دهی کودکان خیابانی ( مصوب 24 / 4 / 1384 هیأت وزیران)
قوانین مربوط به حضانت فرزند
منابع :
رفاه اجتماعی
حقوق کودکان از موارد مهم در سیستم رفاهی یک کشور محسوب می شود . چرا که کودکان بی دفاع اند و در گرفتن و شناسایی حقوق خود ناتوان . یکی از گروههای هدف ما در ارایه خدمات رفاهی کودکان می باشند . کودکان بی سرپریت و کودکان بدسرپرست گروهی اند که لزوم خدمات اجتماعی و رفاهی و حمایتهای قانونی مرتبط با آنها از دیرباز مورد توجه کشورهای مختلف بوده است. در سطح بین المللی نیز همواره تلاشهایی صورت می گیرد تا به حمایتهای قانونی آنها افزوده شود. قوانین مختلف ضمانت های اجرایی را برای حکومتها فراهم می آورند تا به این کودکان بر طبق برنامه های منسجم ارایه خدمت شود. در این مقاله قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران که به مسئله کودکان بی سرپرست پرداخته اند مورد بررسی قرار می گیرد:
کودک کیست؟
ماده یک پیمان نامه حقوق کودک مصوب مجمع عمومی سازمان ملل کودک راچنیین تعریف می کند:
‹‹ از نظرپیمان نامه حاضرمنظور ازکودک هرانسان کم تر از18 سال سن است. مگر اینکه طبق قانون قابل اعمال در موردکودک، سن قانونی کمترتعیین شده باشد.››
طبق قوانین ایران برای امور مختلف سنین متفاوتی در نظر گرفته اند. از جمله در مورد ازدواج پایان کودکی در دختر 13 سال و در پسر 15 سال تمام است و در این سنین کودکی به پایان می رسد.
در مورد مسایل کیفری پایان کودکی در دختر 9 سال و در پسر 15 سال تمام است. مطابق ماده 49 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370، ‹‹ اطفال در صورت ارتکاب جرم مبری از مسئولیت کیفری هستند.›› و تبصره یک همان ماده مقرر داشته است که : ‹‹ منظور از طفل کسی است که به حد بلوغ شرعی نرسیده است.›› بلوغ شرعی طبق قانون مدنی در دختر 9 سال و در پسر 15 سال تمام قمری است. بنابر این کودکی دختر در خصوص مسایل کیفری در 9 سالگی و در پسر 15 سالگی به پایان می رسد.
در مورد مسایل کارگری، پایان کودکی در دختر و پسر به یکسان 15 سالگی است. طبق قانون کار به کار گماردن افراد کم تر از 15 سال ممنوع است. بنابراین می بینیم که دختر 13 ساله ای که می تواند ازدواج کند و مسئولیت کیفری هم دارد یعنی در صورت ارتکاب جرم مانند یک فرد بالغ مجازات خواهد شد نمی تواند به عنوان کارگر استخدام شود.
در مورد حقوق سیاسی و شرکت در انتخابات، دوران کودکی در دختر و پسر به یکسان با ورود به سن 16 سالگی پایان می پذیرد. از جهت صدور گذرنامه، پایان کودکی 18 سال تمام است و طبق ماده 18 قانون گذرنامه برای افراد کم تر از 18 سال مؤکول به موافقت کتبی ولی یا قیم می باشد. در مورد اخذ گواهینامه برای وسایل نقلیه موتوری و نیز استخدام کشوری، پایان کودکی 18 سالگی است( عبادی، 112:1382 ).
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
اصول 21 و 29 قانون اساسی به طور مستقیم تر و اصول سوم، سی ام و چهل وسوم به صورت غیر مستقیم به مسئله کودکان بی سر پرست اشاره دارند. در زیر متن این اصول آورده شده است:
اصل 21 قانون اساسی:
‹‹ دولت موظف است حقوق زن را در تمام جهات با رعایت موازین اسلامی تضمین نماید و امور زیر را انجام دهد:
ایجاد زمینه های مساعد برای رشد شخصیت زن و احیای حقوق مادی و معنوی او
حمایت مادران، بالخصوص در دوران بارداری و حضانت فرزند و حمایت از کودکان بی سرپرست
ایجاد دادگاه صالح برای حفظ کیان و بقای خانواده
ایجاد بیمه خاص بیوگان و زنان سالخورده و بی سرپرست
اعطای قیمومیت فرزندان به مادران شایسته در جهت غبطه آنها در صورت نبودن ولی شرعی›› ( حسنی، 1380 : 26-25).
در بند دوم این اصل آنچه که توجه ما را به خود جلب می نماید، حمایت از مادران در جهت حمایت از کودکان بی سرپرست است. همچنین در بند پنجم به قیمومیت و سرپرستی کودکان بی سرپرست اشاره دارد.