فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:29
فهرست مطالب:
عنوان صفحه
کلیات
جایگاه آزادیهای عمومی در علم حقوق 1
مفهوم آزادی عمومی 2
تقسیم بندی آزادیها و تکالیف شهروندان 5
الف- آزادیها 5
ب- تکالیف 7
آزادیهای شخصی
حق زندگی و اختیار تن 8
تروریسم 11
حق برخورداری از وسائل نخستین زندگی در حقوق بین الملل
مصونیت خانه و مسکن 13
مصونیت یا امنیت فردی 14
الف- حبس و تبعید و سایر مجازات های کیفری 15
ب- بازداشت 15
1- بازداشت احتیاطی 16
2- بازداشت اشخاص در مورد جرائم مشهود 16
آزادی فکر 16
آزادی عقیده و بیان 18
آزادی عقیده در مورد اتباع کشور 19
حدود آزادی مجامع و انجمن ها و .... 20
آزادی اطلاعات 21
آزادی اطلاعات در سطح بین المللی 22
آزادی مصنوعات 24
حق پاسخگویی 26
جایگاه آزادیهای عمومی در علم حقوق
آزادیهای عمومی یکی از شعب مهم حقوق عمومی است، و موضوع آن بررسی حقوق و آزادیهائی است که از طرف دولت برای افراد کشور رسما شناخته شده است. که هر یک از انها برحسب موضوع، مسئله آزادی را از دید خود مورد بررسی قرار می دهند. راجع به آزادیها در رشته های مختلف حقوق کیفری، حقوق مدنی و حقوق کار، آزادیهای عمومی از نظر محدودیت قدرت فرمانروایان، حاکمیت قانون و اختیارات اداری و پلیسی دولت، تأمین آزادیهای شخصی و تضمینات قانونی آن، نظام مالکیت و عقود و معاملات، و کسب و کار مورد بحث است.
هر یک از این رشته ها، حقوق و آزادیها را از دیدگاه خود و آن هم بطور اختصار و اجمال بررسی می کنند، وسعت مطالب و موضوعات اصلی رشته های مزبور، اجازه و مجال آن را نمی دهد که این مسئله به طور مشروح و دقیق بررسی شود. لکن از وقتی که مشنور ملل متحد، حمایت از حقوق بشر را هدف و وجهه همت خود قرار داد، و مجمع عمومی سازمان ملل متحد، اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاق های بین المللی آن را تدوین و منتشر کرد، مطالعات حقوق و آزادیها نیز در دانشگاه های معتبر مورد توجه قرار گرفت، و درس آزادیهای عمومی جزء برنامه رسمی دانشکده های حقوق و علوم سیاسی قرار داده شد.
در کشور ما، آزادیهای عمومی، ابتدا ذیل دروس حقوق اساسی و حقوق اداری و آن هم به طور اختصار تدریس می شد، ولی در سال 1346 که تغییر اساسی در برنامه رشته حقوق عمومی به عمل آمد، این موضوع، عنوان مستقلی پیدا کرد و رسما جزء برنامه فوق لیسانس دانشگاه تهران قرار گرفت.
نظام آزادیهای عمومی، مبتنی بر یک سلسله اصول و قواعدی است که در اکثر کشورهای پیشرفته، به عنوان ضوابط و معیارهای جهانی و بین المللی، در زمینه تأمین و حمایت حقوق فردی مورد پذیرش قرار گرفته است و این اصول و ضوابط از دیدگاه آزادی، ارزش والائی را تشکیل می دهد.
مطالعات مربوط به حقوق و آزادیهای عمومی، علاوه بر فایده علمی آن، وسیله ای است برای یافتن اصول مشترکی برای حمایت مؤثر از حقوق بشر و ارتقاء سطح آن در کشورها، و ایجاد زمینه لازم برای انتقاد صحیح و آگاهانه از آن.
چون اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاق ها و مقاوله نامه های بین المللی مربوط به آن، قواعد و الزاماتی را به وجود آورده است که دولت های عضو سازمان ملل متحد مکلف به رعایت آن هستند. از اینرو لازم است مطالعات در این زمینه گسترش یابد و متخصصان و کارشناسانی تربیت شوند تا بتوان نیازهای کشور و به ویژه وزارت امور خارجه را از این حیث تأمین کرد.
مفهوم آزادی عمومی
آزادی به معنی حق و اختیار و بطور کلی مستقل و مختار بودن شخص در گزینش اعمال و رفتار خود می باشد مانند آزادی رفت و آمد، آزادی عقیده و بیان، آزادی قلم، آزادی اجتماعات، آزادی کار و غیره. مجموع آزادیهایی را که در یک جامعه، افراد از آن بهره مند هستند اصطلاحا حقوق و یا آزادیهای فردی و یا حقوق اسای فرد و یا حقوق عمومی شهروندان و یا حقوق بشر و شهروند و یا آزادیهای عمومی می نامند.
آزادی عمومی عبارت از حقوقی است که برای افراد، نوعی استقلال و خودسازمانی در زمینه های مختلف زندگی اجتماعی تأمین می کند و این حقوق از لحاظ رشد شخصیت انسانی ضروری شناخته می شود. پروفسور ریورو، دو عنصر را داخل در مفهوم و تعریف آزادی می داند یکی عنصر مادی، یعنی تأمین نوعی استقلال و توانائی برای فرد در تمشیت زندگی خصوصی و اجتماعی از قبیل آزادی رفت و آمد و گزینش مسکن، مصون بودن از هرگونه تعرض و تجاوز نسبت به جان و مال خود، ابراز عقاید و افکار، شرکت در اجتماعات و زندگی سیاسی. و دیگری عنصر سازمانی یعنی اینکه قانونگذار آزادی مزبور را به رسمیت بشناسد و مورد حمایت مؤثری قرار دهد. پروفسور ریورو می گوید : « آزادیهای عمومی توانایی هایی هستند که به موجب آنها انسان در زمینه های مختلف زندگی اجتماعی اعمال و رفتار خویش را خود انتخاب و اختیار می کند و این توانایی ها بوسیله حقوق موضوعه، که آنها را از حمایت مستحکمی برخوردار می کند، شناخته می شوند و سازمان می یابند».
فرق حقوق اجتماعی با آزادیهایی سنتی در اینجاست که فرد در مورد حقوق جدید آزادی انتخاب و عمل ندارد، همه چیز بسته به اراده و سیاست دولت است که با برنامه ریزی دقیق و گسترده خود، امور اقتصادی و اجتماعی را سروسامان دهد و فرد را از تشویش و بیم از فقر و محرومیت نجات بخشد و چون این حقوق، در حقیقت، تعهدات مثبتی هستند که آنها را دولت به منظور اعتلاء شخصیت انسان به عهده گرفته و فرد از این حیث از دولت و جامعه خواست هایی دارد، گروهی، حقوق مزبور را خواست های فرد می نامند.
در واقع در اینجا آزادی به مفهوم رها سازی فرد از نیاز و محرومیت و جهل است نه به مفهوم سنتی آن یعنی اختیار استقلال در گزینش اعمال و رفتار.
آزادیهای عمومی به مجموع آزادیهای سنتی و حقوق اقتصادی و اجتماعی اطلاق می شود که از طرف جامعه برای فرد به منظور اعتلاء مقام و شخصیت او در زمینه های مختلف زندگی اجتماعی شناخته شده است، و جامعه آن را مورد حمایت ویژه قرار می دهد.
در پایان، آزادیهای عمومی را نباید با حقوق بشر اشتباه کرد، زیرا این دو مفهوم، در یک افق قرار ندارند و محتوای آنها نیز با یکدیگر یکی نیستند.
آزادیهای عمومی به حقوق و آزادیهایی گفته می شود که دولت اجرای آن را طبق قوانین داخلی برای اتباع خود تأمین و تضمین کرده است و محتوای آن ممکن است از یک کشور به کشور دیگر متفاوت باشد، حال آنکه حقوق بشر، حقوق و آزادیهایی است که در سطح بین المللی، مطرح است و به مثابه استانداردهای جهانی حقوق مزبور محسوب می شود و از این رو سازمان ملل متحد نیل به آن را آرمان خود قرار داده و کوشش می کند دولت ها حقوق مزبور را به رسمیت بشناسند و اجرای آن را وجهه همت خود قرار دهند.