فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:36
فهرست مطالب:
پورتالهای سازمانی رویکردی نوین در مدیریت شبکه محور 1
1- مقدمه 2
2- پیدایش پورتال 5
3- از پورتال تا یک محل کار الکترونیکی 8
4- پورتالهای سازمانی 11
5- چارچوب یک پورتال 15
6- اجرای مدیریت در پورتالهای سازمانی 21
7- پورتالهای سازمانی و سرمایهگذاری مشترک 25
8- هزینه ایجاد پورتالهای سازمانی و بازگشت سرمایه 28
9- نتیجه گیری 31
مراجع 33
پینوشتها 34
چکیده
گسترش کاربردهای فناوری اطلاعات در عرصه فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی سبب ابداع و ارائه راه حلها و راهکارهای مختلف شده است. طبیعی است که هر یک از این روشها و ابزارها، مبتنی بر نیازی خاص و در جهت رفع مشکلات موجود ابداع و به خدمت گرفته شده اند. پورتالهای سازمانی نیز با در نظر گرفتن نیازهای اطلاعاتی در حوزه مدیریت مبتنی بر شبکه یا اصطلاحاً شبکه محور طراحی و بکارگیری شدهاند. امروزه کمتر مؤسسه یا سازمانی را در کشورهای پیشرفته و در حال توسعه میتوان یافت که از فناوری پورتال بیبهره باشد و از آن در جهت پشتیبانی از اهداف سازمانی استفاده نکرده باشد. پورتالهای سازمانی جدای از خدماتی که در عرصه باز سازمان با اعمال مدیریت متمرکز ارائه میکنند، فرصتهای نوینی را متناسب با توان اقتصادی و اجرایی سازمانها فراهم مینمایند. این بدان مفهوم است که پورتالهای سازمانی زمینه همکاریهای متقابل و امکان بهرهبرداری از توانائیهای حرفهای و سرمایهگذاری مشترک را در فعالیتهای بازرگانی فراهم میسازند. آنچه در پی می آید، تشریح نقش و کارکرد پورتالهای سازمانی در مدیریت شبکه محور است.
کلیدواژه : فناوری اطلاعات؛ پورتال؛ پورتالهای سازمانی؛ مدیریت شبکه محور
________________________________________
1- مقدمه
در دهه پایانی قرن بیستم و در آستانه ورود به هزاره سوم، ظهور و گسترش فناوری اطلاعات کلیه شئونات زندگی و تعاملات اجتماعی را دستخوش تحول نمود. تا حدی که تمامی جوامع ناگزیر از رویکرد به آن شدند (رحمتیان 1381). اینترنت شرایط تازهای را پدید آورد که در آن تولیدکنندگان، تامینکنندگان، فروشندگان و مشتریان، و تقریباً همه عوامل دستاندرکار یک چرخه اقتصادی قادر شدند در یک فضای مجازی مشترک با یکدیگر در ارتباط باشند و به تبادل اطلاعات، خدمات، محصولات و پول بپردازند. اینترنت تئوریها و نظریات جدیدی را به میان آورده است که یکی از مشخصههای اصلی آنها نگاه تازهای به مقوله کسب و کار است (نوعیپور 1382).
به جرأت میتوان گفت که تجارت الکترونیکی یکی از نمودها و کاربردهای ویژه فناوری اطلاعات است و هم اکنون حجم وسیعی از خرید و فروشها در کشورهای پیشرفته به شیوه الکترونیکی صورت میپذیرد. بر اساس آمارهای رسمی اعلام شده، تجارت الکترونیکی آمریکا طی سال 2002 بالغ بر 6/1 هزار میلیارد دلار بوده است که پیش بینی میشود در سال 2006 به 1/7 هزار میلیارد دلار برسد. تجارت الکترونیکی مالزی در سال 2002، 7/13 میلیارد دلار بود که پیش بینی میشود در سال 2006 به بیش از 158 میلیارد دلار خواهد رسید (شهیدی 1382). بدیهی است که رسیدن به چنین حجمهای دلاری در تجارت الکترونیکی بر اساس مدیریت و برنامه ریزیهای مدون امکانپذیر خواهد بود.
مؤسسات و سازمانهای گوناگونی تاکنون با هدف ارائه راهحلهای نوین جهت تسهیل فرایندهای مدیریتی تشکیل و تأسیس شدهاند. پورتالهای سازمانی1 به عنوان یکی از این راهحلها تا حدودی توانستهاند انتظارات و امیدهای مدیران را در عرصههای گوناگون مدیریت برآورده سازند. معمولاً اولین نگرانی مدیران یافتن اطلاعات جدید و منابع اطلاعاتی موثق است. پورتالهای سازمانی با بررسی نیازهای اطلاعاتی مدیران، مجموعهای از مسیرهای مطمئن اطلاعاتی را در اختیار آنها میگذارند. از آنجایی که ارائه خدمات پورتال اساساً مبتنی بر شبکه و به ویژه اینترنت میباشد، پورتالهای سازمانی خدماتی فراتر از آدرس دهی اطلاعات را انجام میدهند که معمولاً شامل مواردی نظیر کاوش، سرویس پست الکترونیک، نظر سنجی، گروههای خبری و بحث و غیره است. امکان تعامل دو سویه میان مدیران و کاربران (کارمندان و ارباب رجوع) از طریق وب سایت اصلی پورتال و همچنین دیگر کاربران عضو در یک پورتال سازمانی، زمینه بهرهبرداری هر چه بیشتر از فرصتهایی را که در عرصههای گوناگون پدید میآیند، فراهم ساخته است. در ادامه این مقاله نقش و کارکرد پورتالهای سازمانی را در مدیریت شبکه محور مورد بررسی قرار میدهیم.
2- پیدایش پورتال
همچنان که استفاده از اینترنت در اوایل سال 1994 آغاز شد و سرعت گرفت، تعداد وب سایتها نیز به شدت افزایش پیدا کرد. این پدیده که به خودی خود تقویت میشد منجر به بروز ضرورت یافتن راهی برای کمک به امر ناوبری2 یعنی جستجو و تحقیق شد. به این منظور دو نوع از وب سایتها یعنی «فهرستهای راهنما3» و «موتورهای جستجو» پا به عرصه ظهور گذاشتند (مجله بزرگراه رایانه 1382).
فهرستهای راهنما، راهنمایان وب بودند که متشکل از ویراستاران انسانی بوده و بر اساس مقولات مختلفی مانند هنر، تجارت، خبر، بهداشت و غیره سازماندهی شده بودند. نتیجه نهایی، معمولاً یک «پیوند4» به یکی از صفحات معین وب بود که اطلاعات مورد نظر کاربر را در خود داشت.
از طرف دیگر، موتورهای جستجو کلمات کلیدی را از روی صفحات وب در بانکهای اطلاعاتی گردآوری و تنظیم میکردند که جستجوگران میتوانستند به پرس و جو درباره آنها بپردازند. با وجود گسترش و تکامل موتورهای جستجو همچنان این سئوال به عنوان یک چالش مطرح بود که چگونه دقیقاً چیزی را به کاربر بدهیم که او میخواهد؟ روند تکاملی وب سایتها سبب شد تا به تدریج استراتژیهای خود را از «پیوند دادن سریع کاربران» به «سایتهای مقصد» تبدیل نمایند. در این مرحله ناظران صنعتی به فهرستهای راهنما و جستجوی اولیه عنوان «پورتال» را دادند. این اصطلاح را در سال 1997، هالسی مینور5 که در آن زمان رئیس CNET بود، ابداع کرد. این کلمه به همان معنای عادی «دروازه» و «درگاه» است (مجله بزرگراه رایانه 1382).
در حوزه اینترنت تعریف پورتال ماهیت متغیر خود را حفظ کرد. در سادهترین معنا، پورتال دروازهای است به وب. پورتال سکوی پرتابی است که هر کاربر قبل از رفتن به سراغ مقصدهای دیگر باید به صورت یک صفحه مبدأ از آن استفاده کند. مارشاک6 معاون گروه پاتریشیا سیبولد7 میگوید: «پورتالها باعث کاهش میزان پرسه زدن افراد در وب میشوند» (مجله بزرگراه رایانه 1382). در عین حال پورتالها به تدریج تبدیل به سایتهایی شدند که هر کاربر در سراسر روز به منظور مدیریت طیف وسیعی از فعالیتهای روزمره خود، به سراغ آنها میرود مانند بررسی کامل تیترهای خبری، قیمت سهام، ارسال نامه الکترونیکی و پیامهای دوربرد و پیوستن به تالارهای گفتگو.
از اینرو پورتالها وظایف بسیار متفاوتی را انجام میدهند ولی جوهره همگی آنها متشکل از پنج عنصر اصلی است: مدیریت، جستجو، محتوا، ایجاد گروههای کاری و برنامههای خلاقیت فردی.