فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:28
فهرست مطالب:
اثر اشتغال مادر بر رشد روانشناختی کودک
سازگاری و پیشرفت تحصیلی فرزند
نظر مردان نسبت به اشتغال همسرانشان
رابطه اشتغال مادران و تحول کودک
اثر اشتغال مادر بر رشد روانشناختی کودک
منابع :
چکیده:
فعالیتهای فرهنگی و علمی روشن ترین موضوعات در اسلام می باشد. جانبداری اصولی از رشد علم و گسترش آموزش و دانایی در سطح جامعه بدون فرق و تمایز میان افراد و طبقات در آیات قرآنی، به روشنی و وضوح مطرح شده است .
تأکید اسلام بر فعالیتهای فرهنگی تا حدی است که حتی به زنان، جهت آموزش عقیدتی، اجازه شوهر را تکلیف نمی کند. یعنی در بسیاری از آموزشها چون آموزش اصول اعتقادات و احکام شرعی، ( که زنان باید بدانند ) ، اذن شوهر شرط نیست، مانند سایر اعمال تکلیفی که منع شوهر در آن، تأثیری ندارد .
از این رو پس از ظهور اسلام و برداشتن موانع علم آموزی از سر راه همسر و به ویژه این قشر، زنان در میدانهای علم و آموزش گام نهادند و چندی نگذشت که زنانی آگاه و دین شناس پدید آمدند و به مقامات بالایی در آگاهی و دانش رسیدند .
بریره، از زنان صدر اسلام است. روزی شوهر او نزد پیامبر اکرم (ص) آمد و از بریره شکایت کرد که خانه را رها کرده و رفته است. پیامبر (ص) او را خواند و گفت : « ارجعی الی زوجک » یعنی « به خانه شوهرت بازگرد. » بریره گفت: « أتأمرنی یا رسول الله؟ » « آیا مرا امر می کنی و دستور واجب است؟ » پیامبر (ص) فرمود : « لا بل انا شفیع » « نه ( امر و بیان قانون نیست بلکه من واسطه و شفیع هستم . »
از این مکالمه روشن می شود که بریره به مراحلی از درک مفاهیم دینی و معیارهای شناخت احکام اسلامی دست یافته است، که سخن پیامبر (ص) را با معیارهای دقیق تحلیل می کند. این مکالمه و حدیث، مورد استدلال فقها و علمای اصلو است، در این موضوع که امر بدون قراین، دلالتی بر وجوب دارد یا نه؟
امام صادق (ع) می فرمایند: « فرب امرأه افقه من رجل » « چه بسیار زنانی که فقیه تر از مردان هستند . »
اسلام حق تعلیم و لزوم آموزش را برای مرد و زن هر دو فرض و واجب می شمارد . تا آنجا که پیامبر گرامی « تعلیم زن را مهریه او قرار داده است . »
درالمنثور از بیهقی نقل می کنند: روزی رسول خدا (ص) در جمع یاران و اصحابش نشسته بود؛ اسماء بنت یزید انصاریه، به حضور آن حضرت رسید و در کمال ادب سئوالاتی را در باب وظایف زن با ایراد خطابه ای ر جمع آن حضرت و یاران بیان کرد. سپس حضرت رسول (ص) رو به اصحاب کرده و فرمودند: آیا شما تا کنون زنی به این فضیلت دیده اید که در مسائل دینی این چنین سئوال کند؟ معلوم می شود شنیدن صدای زن در این گونه مسائل رواست و زن می تواند در مجامع عمومی درباره مسائل دین سخن بگوید و مردها هم می توانند سخن زن را در مسایل دینی بشنوند .
• نتیجه گیری :
قرآن هیچ یک از ارزشها و ضد ارزشها را مذکر و مؤنث نمی داند. در عقل نظری که وضعش علم و اندیشه است، « دل » که کارش کشف و شهود است و « جان » که کارش فجور و تقواست، هیچ یک نه مؤنث و نه مذکرند .
قرآن کریم در زمینه عظمت و حقوق اجتماعی زن می فرماید: « یا أیها الذین آمنوا لا یحل لکم أن ترثوا النساء کرها و لا تعضلوهن لتذهبوا ببعض ما اتیتموهن إلا ان یأتین بفاحشه مبینه و عاشروهن بالمعروف فان کرهتموهن فعسی ان تکرهوا شیئا و یجعل الله فیه خیرا کثیرا »
با اندکی تأمل در این آیه می فهمیم که قرآن می فرماید: « با زنها معاشرت نیک داشته باشید و زن را چون مرد در مجامع خودتان راه دهید و اگر خوشایندتان نیست که آنها در مجامع شما شرکت کنند، این کار ناخوشایند را انجام دهید چرا که ممکن است خیر فراوانی در این کار باشد و شما ندانید . »
یعنی علیرغم اینکه در تعصب جاهلی زن را از فعالیتهای اجتماعی و فرهنگی پس می راندند، قرآن تأکید می دارد که اینگونه تعصبات و رسومات جاهلی را که فرهنگ باطل است بزدائید و اگر خوشتان نمی آید آنها مانند شما سمتی داشته باشند و در جامعه و صحنه سیاست، درمان و پزشکی و فرهنگ و تدریس و ... حضور داشته باشند، این امر را تحمل کنید شاید، خیر فراوانی در این کار باشد و شما نمی دانید .
پس بانوان مسلمان با توجه به این تأکید قرآنی و طلب خیر فراوان و کمال می توانند در جهت کسب اشتغالات علمی و فرهنگی و هنری قدم بردارند .
اثر اشتغال مادر بر رشد روانشناختی کودک
همه روزه ودرهمه جای دنیا به تعداد مادرانی که به کاردرخارج ازخانه روی میآورند، اضافه میشود.این امر آنان را با احساسات متناقض مثبت و منفی مواجه میسازد، ولی فراتر از همه اینها ، دغدغه اصلی چنین مادرانی آن است که فرزندان کوچک خود را در این مدت به چه کسی بسپارند تا خیالشان راحت باشد. اکثر این مادران هنگام کار، کودکان پیشدبستانی خود را به مهد کودک میفرستند و عدهای نیز آنها را به یکی از خویشاوندان خود یا پرستاری خانگی میسپارند. مسائل مربوط به فرزندان بزرگترکه احتمالاً ساعاتی از روز را باید تنها در خانه بگذرانند، نیزجای خود را دارد. واقعیت آن است که فرزندان، صرفنظرازدختریا پسر بودن، حداقل تا دوره نوجوانی، به شدت نیازمند نگاه محبتآمیز و درعین حال حساس، تیزبین، و پیگیر والدین، مخصوصاً مادر هستند.
در تمام نظریههای رشد، ازمادربعنوان تأثیرگذارترین فرد برکودک نام برده شدهاست. به خصوص از دو یا سه ماهگی که کودک فراتراز نیازهای زیستی خود، چهره مادر را میشناسد و نوعی رابطه عاطفی و منحصربه فرد با او برقرار میکند. رابطهای که کودک به شدت به آن نیاز دارد. از این زمان به بعد کودک به شدت نیازمند تعلق خاطر به فرد یا افرادی است که او را بیقید و شرط غرق در عاطفه و محبت میکنند و هر زمان که به آنها نیاز پیدا کند، حاضر باشند تا به نوعی وابستگی ایمن که رشد او را در تمام زندگی تضمین میکند ،دست یابد.
اما اهمیت مادردررشد و تحول کودک، به دوران کودکی منحصر نمیشود . تحقیقات متعدد نشان دادهاند که اعتماد به نفس ، آرامش خاطر، نشاط، سطح سواد عمومی یا تحصیلات و گستردگی و تنوع فعالیتهای مادر، بیشترین همبستگی را با سلامت روانی ، هوش و تشاط کودک دارند و از این نظر نقش مادر به مراتب مهمتراز نقش پدراست.
این که درصورت اشتغال مادران، کودکان مجبور هستند ساعاتی از روز را در غیاب مادر بگذرانند وتبعات دیگر این اشتغال چه تأثیری بر رشد وتحول فرزندان خواهد گذاشت، همان مسئلهای است که بسیاری از مادران شاغل به شدت نگران آن هستند و گاه متأسفانه در قبال تربیت فرزندان خود به شدت احساس گناه میکنند. درحالیکه اشتغال مادر نهتنها بد نیست بلکه در شرایطی مزایای فراوانی نیز برای خود مادر و فرزندان او دارد و تنها بیتوجهی به پارهای مسائل در این زینه، سبب بروز اثرات منفی برکودک میشود. بنابراین صرف داشتن شغل، نباید مادران را نگران سازد. تعداد ساعات کار مناسب، حفظ ارتباط با کودک درطول روز و پارهای از عوامل که پس از این درباره آنها سخن خواهیم گفت، نقش مهمی در سلامت ارتباط کودک- مادرخواهند داشت. چه مادر شاغل باشد چه نباشد آنچه بیش از کمیت حضوراو در کنارکودک اهمیت دارد کیفیت حضور اوست. چهبسا مادری که تمام ساعات روز را درخانه حضور داشتهباشد، ولی به تربیت فرزندان و مراقبت از آنان توجه و پیگیری لازم را نداشته باشد.
تأثیراشتغال مادربر رشد کودک به کیفیت مراقبتهای جانشین او تداوم رابطه والد- کودک بستگی دارد. به عبارت دیگر، والدین قبل از سپردن فرزند خود به فرد یا محل خاصی، باید ازکیفیت برخورد و رفتارافرادی که مراقبت ا زکودک را میپذیرند، آگاهی داشته باشد و از جوانب گوناگون امنیتی و بهداشتی و درمجموع سلامت آنان اطلاع پیدا کنند. حفظ ارتباط مادر با کودک دراین ساعات نیز اهمیت زیادی دارد. این ارتباط میتواند در حد یک یا دو مکالمه چند دقیقهای باشد، ولی به هرحال بسیار اهمیت دارد.