تحقیق گیاه چغندر قند
اختصاصی از یارا فایل تحقیق گیاه چغندر قند دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .
فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:54
فهرست مطالب:
تقدیر و تشکر
تاریخچه و سابقة کشت چغندر قند:
تکامل گونه‌های مورد کشت و زرع جنس بتا:
خصوصیات گیاه شناسی:
رشد زایشی:
تولید ساقه گلدهنده و گلدهی:
تناوب زراعی:
تهیه زمین و بستر بذر:
کود شیمیایی:
کاشت:
تاریخ کاشت:
روش کاشت:
داشت:
آبیاری:
برداشت:
بیماریهای چغندرقند:
علفهای هرز چغندرقند:
اسامی مهمترین علفهای هرز زراعت چغندرقند بدین ترتیب است:
مبارزه با علفهای هرز:
مهمترین علفکشهای با دوام که قبل از سبز کردن علفهای هرز پهن برگ بکار می‌رود عبارتند از:
اهمیت عناصر پر مصرف در رشد چغندرقند:
عناصر فرعی یا کم مصرف:
منگنز:
روی:
منابع مورد استفاده:
تاریخچه و سابقة کشت چغندر قند:
در زمانهای بسیار قدیم در سواحل مدیترانه گونه‌های متفاوتی از چغندر قند را به عنوان سبزی کشت می‌کردند درآن زمان چغندر قند را برای مصرف برگش می‌کاشتند و احتمالاً شبیه گونة امروزی چغندر اسفناجی یا سوسیس چارد بوده است اسامی متعددی برای چغندر در زبانهای باستانی متفاوت آمده که ظاهراً از ریشة سیکولا مشتق شده است قدیمی‌ترین نام یونانی برای چغندر توتلن است بعد از قرن دوم میلادی، کلمة چغندر زیر نام (بتا) به دفعات در نوشته‌های رومی آمده است در پایان قرن پانزدهم کشت این گیاه در تمام اروپا متداول گشت و در همین قرن بود (1420) که برای اولین بار در انگلستان مصرف شد در قرن شانزدهم در فرانسه چغندرهای بور گاندی (از اعقاب چغندرهای سالاوی یا چغندر لبوئی فعلی) با طعم شیرین و رنگ قرمز بسیار مورد مصرف قرار گرفت چغندر در آلمان و فرانسه بصورت برگ و ریشه و بیشتر برای تغذیة دام کشت می‌گردید در مناطق سردسیری اروپای مرکزی بعنوان علوفه بعضی از گونه‌ها با ریشه گوشتی سفید رنگ را برای سیلو کردن و استفاده آن در زمستان، کشت و کاری کردند.
تکامل گونه‌های مورد کشت و زرع جنس بتا:
در سال 1753 لینه یک گونه بنام ولگاریس و سر زیر گونه یا واریته به نامهای پرنیس از تیپ وحشی، واریتة روبرا لبوئی و واریته سیکلا از نوع علوفهای را نامگزاری نمود کونز در سال (1954 )جنس بتا را بدین ترتیب طبقه‌بندی نمود گروه اول و گلاره شامل گونه‌های ولگاریس، ماریتیما، ماکروکارپا، پاتولا،آرتیپلی سی فولیا، گروه دوم کورولینه شامل گونه‌های مارکروریزا، تریجینا، فولیوزا، لوما توگونا، گروه سوم نانه شامل تنها گونة نانه، گروه چهارم پاتلاره شامل گونه‌های پاتلاریس، پرو کامبنز و وبیانا.
چغندرهای زراعی عمدتاً در گونة ولگاریس قرار می‌گیرند و شامل چهار گروه بر اساس شکل ظاهری خود می‌باشند.
- چغندر برگی:
این گروه شامل دو تی بجز است چغندر اسفناجی (که برگهای آن همانند اسفنا پخته و مصرف می‌گردد و یا به صورت تازه برای مصرف سالاد بکار می‌رود) و چغندر سویس چارد یا مکم دریائی (که دمبرگها و رگبرگهای میانی که سفید رنگ، ضخیم و گوشتالود می‌باشند بعنوان سالاد یا سبزی بهمان نحوی که مکم دریائی خورده می‌شود مصرف می‌گردد.
- چغندر باغی:
انسان از ریشه این نوع چغندر که قرمز رنگ است بعنوان سبزی استفاده می‌کند تمامی چغندرهای باغی دارای اندام ذخیره‌ای غده مانند بوده (بعضی از آنها کشیده و برخی گرد و پهن می‌باشند ولی در بیشتر ارقام دارای شکلی گرد هستند) که در آنها مقدار کمی بافت خشتی وجود دارد و عمدتاً از هیپوکوتیل حاصل شده‌اند در چغندرهای قرمز دانه‌ای آنتوسیانین داخل سلولها سبب تولید رنگ قرمز در ریشه و اغلب قسمتهای از دمبرگ و برگهای گردند.
- چغندر علوفهای:
این چغندر‌ها عمدتاً به مصرف دام می‌رسند و از مشخصه عمدة آنها کشیده بودن و دراز شدن هیپوکوتیل و طوقه‌ها می‌باشند در انگلستان چغندر علوفهای به انواع چغندرهای کوچک با مادة خشک بیشتر محدود می‌گردد و آنهایی که دارای ریشه‌های بزرگ بوده و قسمت اعظم آن از خاک بیرون است بنام مانگل یا مانگوله نامیده می‌شوند.
- چغندرقند:
قسمت اغلب ارقام گوناگون چغندرهای ریشه‌ای که از طریق اصلاح و بدست بشر تهیه شده و از داخل گونه ولگاریس می‌باشند چغند‌های قندی هستند.
چغندرقند، چغندر علوفهای، چغندر برگی و چغندر قرمز یا بوئی همگی از یک گونه بنام علمی Beta Vulgarisl می‌باشد والدین گونه چغندری است یکساله بنام Beta maritima که در نواحی ساحلی مدیترانه و آسیای صغیره می‌روید تفاوت اصلی بین گونه وحشی و گونة اهلی وجود برگهای مستقیم و غیر خوابیده و نیز ریشة مستقیم غده‌ای توسعه یافته در گونه اهلی است راندمان فتو‌سنتز در واحد سطح برگ گونة اهلی بیش از گونه وحشی نیست بلکه برگهای عمودی‌تر گونة اهلی تحت ضریب سطح برگی بالا بر روی یکدیگر سایه نیانداخته و فتو‌سنتز نقصان نمی‌یابد امکان استخراج قند از چغندر تا اوایل قرن هیجدهم بر کسی آشکار نبود و نیشکر تنهت محصولی بود که در سطح تجاری برای تولید قند کشت می شد تا اینکه شمیدان آلمانی بنام مارگراف در سال 1747 میلادی کشف نمود که می‌توان از چغندر نیز قندی مشابه قند نیشکر استخراج نمود اما در آن زمان میزان قند موجود در ارقام چغندر پائین و استخراج اقتصادی آن غیر ممکن بود ناپلئون بناپارت در زمان جنگ ضرورت دید که از چغندر تولید قند گردد و فرانسه از انحصار قند نیشکر که در مستعمرات انگلیس تولید می‌شد نجات یابد این ضرورت منجر به توسعه صنعت چغندرقند در اروپا گردید و از آنجا به سایر نواحی معتدله نیمکرة شمالی راه یافت اصلاح نباتات در اواخر قرن نوزدهم منجر به افزایش درصد قند چغندر تا میزان 16 الی 17 درصد گردید و ژنوتیپ‌هایی از چغندرقند با توان تولید اقتصادی بوجود آمد.
اولین تلاش برای تولید قند از چغندر قند در ایران مربوط به سال 1273 است که امتیاز تأسیس یک کارخانه قند در کهریزک به یک شرکت بلژیکی واگذار گردید سپس کارخانه‌های مختلفی تأسیس گردید و کارخانه‌ها از طریق عقد قرار‌داد، پرداخت کمک‌های نقدی و غیر نقدی (کود، سم، بذر و غیره) به کشاورزان موجب توسعة کشت چغندر قند در سراسر کشور شد پتانسیل عملکرد چغندرقند بیش از 100 تن در هکتار است و عملکرد بیش از 40 تن در هکتار مطلوب است از این مقدار چغندر تا حدود 6 تن قند بدست می‌آید.
چغندر قند در گذشته و آینده، در طول سالها بهبود سریع در زراعت و تکنولوژی، فر‌آوری چغندرقند برای کشاورزان و اقتصاد ملی کشور‌ها ارزشمند بوده است کشت چغندر قند می‌تواند سیاست کشاورزی منطقه را تغییر دهد این گیاه در تناوب بسیار مهم است بعد از کشت چغندرقند شرایط خاک بهتر شده و می‌تواند برای محصول بعدی مفید باشد فرا‌ورده‌های فرعی تولید چغندرقند و قند مثل تفاله، ملاس و آهک مجدداً به کشاورزی برگشت می‌یابد و تولیدات دامی و حاصلخیزی خاک را افزایش می‌دهد امروزه کارخانه‌های قند از نظر فنی بهبود یافته و بزرگ شده‌اند و در نتیجه در سالهای اخیر تعداد آنها بطور قابل توجهی کاهش یافته است نظیر گذشته، در آینده نیز چغندرقند و نیشکر به عنوان منبع اصلی قند باقی خواهند ماند معرفی (ایزوگلوگز) که مخلوط مایعی از فروکتوز و گلوگز است و در اثر هیدرولیز آنزیمی نشاسته از ذرت یا گندم بدست می‌آید، نیاز روز افزون برای تذکر سیتاله (ساکارز) را متوقف نخواهد کرد ممکن است استفاده از شیرین کننده‌های مصنوعی بیشتر شده و این مواد با قند رقابت کند، باید دید که علم پزشکی این مواد را چگونه ارزیابی خواهد کرد و پذیرش آنها توسط مصرف کنندگان تا چه حد گسترش خواهد یافت سرانجام، قابل ذکر است که برخی محصولات کشاورزی به عنوان منابع قابل تجدید با ارزشی برای جایگزینی سوختهای فسیلی در نظر گرفته شده‌اند محصولاتی که عملکرد زیادی از کربو‌هیدراتهای قابل تبدیل می‌کنند، اهمیت ویژه‌ای دارند و در مناطق معتدله دنیا ممکن است گیاهان تولید کنندة قند بدین منظور کشت شوند چغندرقند گیاهی است که در شرایط مساعد 10-8 تن در هکتار قند تولید می‌کند که برابر با 6000-5000 لیتر در هکتار اتانول است اما در آیندة قابل پیش‌بینی هدف اصلی از کشت چغندرقند همچنان تولید قند کریستاله خواهد بود.
خصوصیات گیاه شناسی:
چغندرقند با نام علمی Beta vulgaris L. گیاهی است دو ساله از تیره اسفناج (کنوپدیایسه) که بصورت گیاهی یکساله زراعت می‌شود.
- ریشه:
چغندرقند ریشه غده‌ای توسعه یافته مستقیمی دارد که بسرعت رشد می‌کند و پس از مدت کوتاهی تا عمق 170 الی 200 سانتی متر در خاکهای نفوذ‌پذیری یابد هنگامیکه من گیاه به 6 تا 8 هفتگی می‌رسد دو ردیف ریشه جانبی از داخل شیار‌های طرفین ریشه ضخیم می‌روید که سیستم توسعه یافته‌ای از ریشه‌های کوچک را تا عمق 35 سانتی متر خاک بوجود می‌آورد توسعه عرضی این ریشه‌ها به شعاع 50 سانتی متر اطراف بوته می‌رسد ریشه‌های قوی دیگری نیز از قسمتهای پائین‌تر ریشه اصلی انشعاب یافته و در خاک عمقی نفوز می‌یابد بنابراین سیستم ریشه چغندرقند از خاک سطحی و نیز عمقی به جذب آب و مواد غذائی می‌پردازد محصول زراعی چغندر ریشه‌ای است بزرگ که شامل سه قسمت است.
الف) طوقه که قسمت بالای ضخیم شده محور زیر لپه است و برگها از آن در سال اول فشاء می‌گیرند که دارای دمبرگ نسبتاً طویلی بوده و در سال دوم ساقة گل دهنده از همانجا تولید می‌شود که در روی ساقة گل دهنده برگهای کوچک بیضی شکل وجود دارد.
ب) منطقه کوتاه و صافی (بدون زواید) در زیر طوقه که گردن گفته می‌شود گردن قطور‌ترین نقطه ریشه بوده و از رشد محور زیر لپه بوجود آمده است.
ج) قسمت گوشتی ریشه که ذخیرة قند در آن انجام گرفته و به ریشه مستقیم و کم‌قطری منتهی می‌شود.
در مقطع عرضی ریشه چغندر 18 الی 12 حلقه هم مرکز به رنگهای تیره و روشن دیده می‌شود قسمت تیره شامل آوندهای چوبی است که در سمت خارجی آن آوندهای آبکشی قرار دارد در طرفین این ردیف آوندها سلولهای پارانشیمی وجود دارد که ذخیرة قند در آنها انجام می‌شود و قسمت روشن را تشکیل می‌دهد فشاء هر حلقه سلولهای مریسمی است که ابتدا تولید بافت پارانشیم نموده و سپس آوندهای چوبی (به سمت مرکز) و آوندهای آبکشی ـبه سمت خارج ریشه) را بوجود می‌آورد.
درصد وزن خشک ریشه بتدریج افزایش و در هنگام برداشت به 20 تا 26 درصد وزن کل بوته می‌سد قسمت اعظم وزن خشک را ساکارز تشکیل می‌دهد قند‌های دیگری مانند گلوگز، فروکتوز، رافنیوز و همچنین مواد آلی و معدنی مختلفی در ریشه وجود دارد استخراج پر راندمان قند مستلزم آن است که ناخالصیها کم باشد هر کیلو ناخالصی موجود در عصاره منجر به اتلاف 5/1 کیلو قند بصورت ملاس می‌گردد بالاترین غلظت قند در قسمت میانی (در جهت طولی) ریشه ضخیم شده قرار دارد مقدار قند در منطقه گردن و طوقه پائین است مقدار قند در ارقام اصلاح شده به 16 تا 20 درصد می‌رسد این ارقام برای قند بیشتر و املاح کمتر انتخاب گردیده‌اند.