مقاله کرم شناسی پزشکی

اختصاصی از یارا فایل مقاله کرم شناسی پزشکی دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)

تعداد صفحات:55

فهرست مطالب:

انگل

انگل شناسی

انواع انگل

انگل داخلی

انگل اجباری

انگل اختیاری

انگل تصادفی یااتفاقی

انگل موقّت

انگل دائم

انگل گمراه

انگل دفعی

انگل فرصت طلب

آلودگی مجدد

خودآلودگی

انواع میزبان

میزبان نهایی

میزبان واسطه

میزبان انتقالی

یامیزبان ذخیره یا مخزن

میزبان حامل

ناقل

مقدمه:روابط بین موجودات زنده دارای انواعی می باشد.

این روابط در صورتی که بین دو موجود همنوع باشد بنام oppulation و در صورتی که بین دو موجود غیر همنوع باشدبنام symbiosisیاهمزیستی نامیده می‌شود.)واژه symbiont به معنای همزیست می‌باشد(.oppulationمانند انسانها یاحشراتی که باهم زندگی می کنند.Symbiosisممکن است متابولیکی یا غیر متابولیکی باشد.در نوع متابولیکی دو موجود رابطه سوخت و سازی دارند ولی در نوع غیرمتابولیکی دو جانور فاقد رابطه سوخت و سازی هستندمثل خزه هایی که برروی لاک لاک پشت زندگی می کنند.

Symbiosis متابولیکی بردونوع است یک طرفه یا دو طرفه.اگر در همزیستی یک طرف سود ببرد و برای طرف دیگر تفاوتی وجود نداشته باشد، symbiosis یک طرفه یاcommensalism  یا همسفرگی یا eat at the same tableنام دارد مانند رابطه همسفرگی بین انسان و E.coli .در symbiosis دوطرفه یا mutualism یاهمکاری ،دو حالت وجود دارد:

• هر دو موجود از رابطه به وجود آمده سودمی برند و بدون یکدیگر قادر به زندگی نمی باشند مانندهمکاری بین خرچنگ و شقایق دریایی.(یابعضی تک یاختگان دستگاه گوارش نشخوارکنندگان که ویتامین سازی برای میزبان کرده ومیزبان هم برای ادامه حیات انهانقش حیاتی دارد.
• یک موجود سودبرده و موجود دیگر زیان می کند که به این حالت parasitism گویند.

پس:

parasitism یک رابطه متابولیکی دوطرفه است که درآن یکی نفع و دیگری زیان می‌برد.

Parasite انگل : به موجود زنده‌ای اطلاق می‌شود که غذا و مسکن خود را از موجودزنده وتکامل یافته تر دیگری تامین کرده و از وجود این رابطه سود می‌برد.

Parasitology انگل شناسی : علم پرداختن به موجود زنده‌ای است که برای به دست آوردن غذا و مسکن خودش به طور دائم یا موقّت درون یا بیرون بدن موجود زنده دیگری به نام میزبان (host) زندگی می‌کند. این علم همچنین به بررسی روابط بین انگل و میزبان‌هایش می‌پردازد.

انواع انگل:

Endoparasite انگل داخلی: انگلی است که درون بدن میزبان زندگی می‌کند.مثل کرم اسکاریس(الودگی به این انگلهارا infection گویند).

Ectoparasite انگل خارجی: انگلی است که بیرون بدن میزبان زندگی می‌کند.مثل شپش ها(الودگی به این انگلها راinfestationگویند).

Obligatory parasite انگل اجباری:این نوع انگل به طور دائم ساکن بدن میزبان بوده و کاملاً به‌آن وابسته است مانند آسکاریس.

Facultative parasite انگل اختیاری:این نوع انگل هم قادر به زندگی انگلی و هم قادر به زندگی آزاد است مانند استرونژیلوئیدس.یاامیب های ازادمولدمننگوانسفالیت اولیه(P.A.M).

Incidental parasiteانگل تصادفی یااتفاقی: انگلی است که در میزبانی غیر از میزبان معمول خودش زندگی می‌کند.مثل لارواسکاریس سگ وگربه دربدن انسان.

Temporary parasite انگل موقّت: انگلی است که بخشی از زندگی خودش را به صورت آزاد زندگی می‌کند و برای تهیه غذا وارد بدن یک میزبان می‌شود.مانندبعضی از مگس های خونخوار.

Permanent parasite انگل دائم : انگلی است که تمام مراحل زندگی خود را از ابتدا تا انتها در خارج یا داخل بدن میزبان طی می‌کند.ادامه حیات این انگلهابدون میزبان ممکن نیست مانندکرمک یاعامل جرب انسان.

Aberrent parasite انگل گمراه: انگلی است که اشتباهاً وارد یک عضو دیگر شده است.مثل وجود فاسیولا درریه.

‍Pseudo parasite انگل کاذب: موجودی است که اشتباهاً به عنوان انگل در نظر گرفته می‌شود.

Coprozoic parasite انگل دفعی :انگلی است که از دستگاه گوارش عبور می‌کند و بدون آسیب رساندن به عضوی دفع می‌شود.

Opportunistic parasite انگل فرصت طلب:انگلی که در شرایط طبیعی قادر به ایجادبیماری در میزبان نبوده و به صورت ازادزندگی می کنداما زمانیکه سیستم ایمنی میزبان تضعیف شودبه شدت بیماریزاخواهد شد.

Reinfection آلودگی مجدد: به حالتی گفته می‌شود که فردی به یک انگل آلوده شود و پس از درمان مجدداً به آن انگل آلوده شود.

Autoinfection خودآلودگی: اگر فردی به یک انگل آلوده شود و به وسیله انگل درون بدن خودش مجدداً به آن انگل آلوده شود مانند Entrobios vermicularis(کرمک).

انواع میزبان:

Definitive host میزبان نهایی : میزبانی است که انگل مرحله بالغ خود را درآن طی می‌کند یا میزبانی است که سیکل جنسی انگل در آن انجام می‌شود.

Intermediate host میزبان واسطه: میزبانی است که انگل مرحله لاروی خود را درآن طی می‌کند یا میزبانی است که سیکل غیر جنسی انگل در آن انجام می‌شود.

Paratenic host میزبان انتقالی: میزبانی است که مرحله رشد توقف یافته انگل را حمل و نقل می‌کند.(به آن transport host نیز گفته می‌شود.)

Reserviour host یامیزبان ذخیره یا مخزن: حیواناتی هستند که انگل رابه عنوان منبعی جهت انتقال در خودنگه میدارند.

Carrier hostیا میزبان حامل:میزبانی است که حامل عامل اصلی بیماری ومنشأپراکندگی ان است.

Vector ناقل:به بندپایانی که نقش نقل و انتقال انگل را بر عهده دارندگفته می شود و بر دو نوع مکانیکی و غیرمکانیکی(بیولوژیکی) است.

ناقل غیرمکانیکی(بیولوژیکی) به 3 دسته زیر تقسیم می‌شود:

1-تکثیری: ناقلی است که انگل در بدنش تکثیر و تولید مثل می‌کند مانندکک xenopsylla cheopsis برای عامل بیماری طاعون (yersinia pestis) که کک برای آن یک ناقل تکثیری است.

2-تمایزی: اگر انگل در بدن ناقل تمایز و تغییر شکل یابد مانند onchocerca volvolus که در بدن پشه LoaLoa تمایز می‌یابد.

3-تکثیری-تمایزی: انگل در بدن میزبان هم تکثیر و هم تمایز می‌یابد.مانند plasmodium که در بدن پشه آنوفل هم تکثیر و هم تمایز می‌یابد و یا Leishmania که در بدن پشه خاکیphlebotomous تکثیر و تمایز می‌یابد.

ناقل مکانیکی تنها در نقل و انتقال فیزیکی انگل نقش دارد و در سیر تغییرات فیزیولوژیکی آن   بی‌تاثیر است مانند مگس خانگیmusca demostica یاسوسک اشپزخانه.

سیکل مستقیم و غیر مستقیم:

اگر یک انگل جهت انتقال از بدن یک میزبان به میزبانی دیگر نیاز به موجودی واسطه نداشته باشد سیکل مستقیم است مانند آسکاریس.و چنانچه نیاز به موجودی واسطه داشته باشد سیکل غیرمستقیم است مانند پلاسمودیوم.

میزبان بن بست Dead end host : اگر یک انگل فقط در حیوانات منتقل شود و به طور تصادفی وارد بدن انسان گردد ، دیگر قادر به خروج از بدن انسان وانتقال نیست وانسان برای ان انگل میزبان بن بست خواهد بود. مانند کیست هیداتیک که در بدن سگ و گوسفند می‌باشد و به طور تصادفی ممکن است وارد بدن انسان شود.

انتشار جغرافیایی انگل به شرایط زیر بستگی دارد:

1-وجود میزبان مناسب

2-شرایط آب و هوایی مناسب شامل : رطوبت مناسب (در مناطق بارانی درصد شیوع بالا تر است)، نور مناسب(تعدادی از انگلهاجهت تکامل احتیاج به نور دارندمثل تخم اسکاریس) و حرارت لازم(حرارت اپتیموم برای اغلب انگلها 23 تا 30 درجه است)

3-شرایط اقتصادی و اجتماعی:(استفاده از کودهای انسانی در کشاورزی،طرح های ابیاری و...)

4-آیین و رسوم مذهبی:(شستن بدن در ابهای راکد،عدم استفاده از گوشت خوک در مسلمانان و...)

5-مهاجرتها

6-پیچیدگی چرخه زندگی :به طور کلی هرچه چرخه زندگی پیچیده‌ترباشد ، شیوع پایین‌تراست.

Infection عفونت: به تهاجم انگلهای داخلی گفته می‌شود.

Infestation آلودگی: به تهاجم انگلهای خارجی کفته می شود مانند آلودگی به شپش و انگل های خارجی چون مایت، کنه و …

عفونت انگلی :در این حالت میزبان متحمل اسیب های کمی شده و لزوماً منجر به بروز علائم در فرد نمی‌شود.

بیماری : منجر به بروز علائم در فرد می‌شود.وفرد مبتلا دچارتغییرات اسیب شناختی می شود.

prevalence شیوع:تعداد موارد بیماری که در یک جمعیت خاص ودر مقطعی اززمان وجود داردرا گویند.

incidenceبروز: تعداد موارد جدیداز یک بیماری که در یک جمعیت خاص ودر مقطعی اززمان به وجودمی اید راگویند.

اندمیکendemic :وجود یک بیماری دریک جامعه به طورمستمروباشدت ملایم تا متوسط راگویند(بومی)وهرگاه میزان شیوع بالا رودبه ان هیپراندمیک گفته می شود.

اپیدمیک:وجودیک بیماری دریک جامعه به طورغیرمنتظره وباشدت وسرعت شیوع زیادرااپیدمیک گویند چنانچه شیوع بیماری اپیدمی توسعه یافته وجهانی شودبه ان پاندمیک گوییم.

اپیزوئوتیکepizootic :شیوع ناگهانی بیماری دربین حیوانات راگویند.

انزوئوتیکenzootic :اگر شیوع بیماری دربین حیوانات ضعیف یا ملایم باشد به ان انزوئوتیک گویند