پایان نامه ارشد رشته ادبیات بررسی لقمان در قرآن کریم و مثنوی معنوی مولوی

اختصاصی از یارا فایل پایان نامه ارشد رشته ادبیات بررسی لقمان در قرآن کریم و مثنوی معنوی مولوی دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

دانلود پایان نامه ارشد رشته ادبیات بررسی لقمان در قرآن کریم و مثنوی معنوی مولوی با فرمت ورد و قابل ویرایش تعداد صفحات171

 دانلود پایان نامه آماده

چکیده:

 قرآن به عنوان کتاب هدایت بشری همواره مورد توجه بوده و به ویژه وجود شخصیت های ممتاز قرآنی، محققان را واداشته تا در مورد این اسوه ها به مطالعه بپردازند. لقمان حکیم یکی از این چهره های برجسته ی قرآن است.در این رساله لقمان از دیدگاه قرآن و مثنوی مولوی مورد بررسی قرار گرفته است. نصایح لقمان در قرآن، شامل آموزه های اخلاقی، اجتماعی و اعتقادی است که به ظاهر به فرزند خود می گوید اما، در واقع شامل همه ی افراد بشری می شود. این شخصیت قرآنی هر چند که پیامبر نیست اما از ایمان قوی برخوردار است تا جایی که حتی شیوه ی درس و پند دادن او مثل پیامبران است. بدون تردید مثنوی معنوی نیز پیرو و تالی همین قرآن مجید است و به نوعی تفسیر قرآن محسوب می شود. مولوی هر جا که توانسته از الفاظ و عبارات و مضامین قرآنی استفاده کرده است. در اکثر داستان ها و قصه های مثنوی رد پای آیات کریمه به چشم می خورد. بدون شک ارزش و اعتبار کنونی مثنوی به خاطر ارتباط تنگاتنگ این دو باهم است.

در این رساله سعی شده حکمت ها و نصایح دهگانه ی لقمان در قرآن و مثنوی مورد بحث و بررسی قرار گیرد و در کنار آن احادیث و روایات مختلفی نیز در آن موارد آورده شود.

فهرست مطالب
عنوان                                                                                                                                    صفحه
چکیده....................................................................................................................................     1
فصل اول: کلیات
1-1. مقدمه............................................................................................................................     2
1-2. بیان مسئله.....................................................................................................................     4
1-3. هدف تحقیق.................................................................................................................     4
1-4. روش تحقیق.................................................................................................................     5
فصل دوم : مبانی نظری و پیشینه ی تحقیق
2-1. لقمان در قرآن ..............................................................................................................     7
2-2. لقمان در مثنوی مولوی ....................................................................................     8
2-3. پیشینه ی تحقیق............................................................................................................     11
فصل سوم : زندگی نامه ی لقمان
3-1 . اصل و نسب ...............................................................................................................     12
3-2 . لقمان کیست ؟.............................................................................................................     13
3-3 . طول عمر.....................................................................................................................     14
3-4 . علت آزادی لقمان از بردگی .......................................................................................     15
3-5 . نبوت یا حکمت .........................................................................................................     16
3-6 . رمز دست یابی لقمان به حکمت ................................................................................     18
3-7 . آرامگاه لقمان ..............................................................................................................     20
3-8 . شخصیت های تاریخی هم نام لقمان حکیم..................................................................     20
فصل چهارم : قصص قرآنی
4-1 . قصه در قرآن ..............................................................................................................     25
4-2 . اهداف قصه پردازی در قرآن کریم .............................................................................     26
(الف)
4-2-1 . اثبات وحی و رسالت .............................................................................................    26
4-2-2 . وحدت ادیان و عقیده همه پیامبران .......................................................................     27
4-2-3 . همانندی شیوه های دعوت و برخورد ...................................................................     28
4-2-4 . پیروزی نهایی پیامبران ...........................................................................................     28
فصل پنجم : سوره لقمان و معنای حکمت
بخش اول : سوره لقمان
5 -1-1 . مشخصات سوره ..................................................................................................     29     
5-1-2 . فضیلت سوره ........................................................................................................     29
5-1-3 . محتوای سوره ........................................................................................................     30
بخش دوم : معنای حکمت
5-2-1 . معنای لغوی حکمت .............................................................................................     31
5-2-2 . حکمت در قرآن ....................................................................................................     33
5-2-3 . اقسام حکمت ........................................................................................................     36
بخش سوم : نمونه هایی از حکمت های لقمان
5-3-1 . نخستین حکمت لقمان    ......................................................................................     38
5-3-2 . قدرشناسی لقمان ...................................................................................................     39
5-3-3 . بهترین و بدترین عضو حیوان ...............................................................................     39
5-3-4 . دل نبستن به سخنان مردم ......................................................................................     41
5-3-5 . اعتدال و میانه روی در کارها..................................................................................     43
5-3-6 . سؤال بی مورد نکردن ............................................................................................     44
فصل ششم: بررسی حکمت ها و نصایح لقمان از دیدگاه قرآن و احادیث
6-1 . شرک ورزیدن به خدا .................................................................................................     48
6-1-1 . شاخه های توحید و شرک .....................................................................................     49
6-1-2 . ظلم بزرگ بودن شرک ...........................................................................................     50
(ب)
6-2 . حسابرسی و حسابگری خداوند .................................................................................     54
6-2-1 . حسابگری در آیات دیگر قرآن ..............................................................................     56
6-3 . به جا آوردن نماز .......................................................................................................     57
6-3-1 . اهمیت نماز ...........................................................................................................     58
6-3-2 . توجه به فلسفه و آثار نماز .....................................................................................     59
6-3-3 . شرایط قبولی نماز ..................................................................................................     60
6-4 . امر به معروف و نهی از منکر .....................................................................................     61
6-4-1 . معنی معروف و منکر و اقسام و مراحل آن ...........................................................     61
6-4-2 . نگاهی به آیات و روایات در باره امر به معروف و نهی از منکر ...........................     63
6-4-3 . لقمان و مسئله ی امر به معروف و نهی از منکر ....................................................     66
6-5 . صبر و استقامت .........................................................................................................     66
6-5-1 . حضرت ایوب الگوی قرآنی برای صبر در برابر حوادث .......................................     68
6-6 . تواضع و فروتنی ........................................................................................................     69
6-6-1 . معنی تواضع ..........................................................................................................     70
6-6-2 . اقسام تواضع...........................................................................................................     71
6-6-3 . فرق بین تواضع و ذلت پذیری و تملق .................................................................     73
6-7 . پرهیز از رفتار و راه رفتن متکبرانه .............................................................................     74
6-7-1 . روی گردانی توام با خشم از مردم ........................................................................     76
6-7-2 . راه رفتن همراه با غرور .........................................................................................     77
6-8 . اعتدال در صوت و صدا ............................................................................................     78
6-8-1 . معنی اعتدال در صدا و صوت ..............................................................................     80
6-8 -2 . کنترل صوت از نظر قرآن ....................................................................................     81
6-9 . نصایح لقمان به فرزندش با توجه به روایات و احادیث ...........................................     83
(ج)
فصل هفتم : شیوه های تبلیغی لقمان
7-1. احساس مسؤولیت دائم براى ارشاد مردم  .......................................................................    87
7 - 2 . کاربرد وسیع تمثیل و تشبیه ..........................................................................................    88
7- 3 . دعوت به توحید و نفى شرک ........................................................................................    89
7- 4 . استفاده بجا از فرصت‏ها جهت ارشاد  ..........................................................................    90
7-5 . مقایسه ..............................................................................................................................     90
7 -6 . حکمت‏هاى ظریف .........................................................................................................    91
7-7 . وعظ جامع.........................................................................................................................     92
7 -8 . جدول مشخصات و عناصر شیوه‏هاى تبلیغ لقمان‏  .....................................................     94
فصل هشتم: مولوی و مثنوی
بخش اول: مولوی
8-1-1. زندگی نامه ی مولوی .............................................................................................     95
8-1-2. آثار مولوی  .............................................................................................................     99
8-1-2-1. غزلیات ...............................................................................................................     99
8-1-2-2. رباعیات ..............................................................................................................     100
8-1-2-3. مثنوی معنوی ......................................................................................................     100
8-1-2-4. فیه ما فیه .............................................................................................................     101
8-1-2-5. مکاتیب ................................................................................................................     102
8-1-2-6. مجالس سبعه .......................................................................................................     102
8-1-3. مذهب   ...................................................................................................................     102
بخش دوم: قصه و تلمیح در مثنوی
 8-2-1. قصه  .......................................................................................................................     103
8-2-2. قصه در مثنوی ..........................................................................................................     104
8-2-3. تاثیر قصه های قرآن در مثنوی .................................................................................     105
(د)
8-2-4. تلمیح  ......................................................................................................................     106
فصل نهم: بررسی لقمان در مثنوی معنوی
بخش اول: پیوند قرآن با مثنوی
9-1-1. قرآن در مثنوی .........................................................................................................     107
9-1-2. مقام مثنوی از دیدگاه خود مولانا .............................................................................     109
9-1-3. لقمان در مثنوی ........................................................................................................     110
بخش دوم: حکمتهای دهگانه ی لقمان در ابیات مثنوی مولوی
9-2-1. حکمت و شکر گزاری .............................................................................................     121
9-2-2. شرک ورزیدن به خدا ...............................................................................................     123    
9-2-3. حسابگری در دنیا و آخرت ......................................................................................     123
9-2-4. نماز ، امر به معروف ، نهی از منکر و صبر ...............................................................     124
9-2-5. تکبّر و خودپسندی ...................................................................................................     126
9-2-6. اعتدال و صدای نیکو ................................................................................................     126
نتیجه گیری ............................................................................................................................     128
فهرست شکل ها، نمودار و جداول
شکل (6-1): نصایح لقمان  ...................................................................................................     46
نمودار (6-2): جمع بندی سفارش های لقمان  .....................................................................     47
جدول(7-1): شیوه های تبلیغی لقمان  ..................................................................................     94
منابع و ماخذ  .........................................................................................................................     130