پایان نامه بررسی عوامل موثر بر مهاجرت روستایی در بخش احمد آباد مشهد + پرسشنامه

اختصاصی از یارا فایل پایان نامه بررسی عوامل موثر بر مهاجرت روستایی در بخش احمد آباد مشهد + پرسشنامه دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)

تعداد صفحات:153

پایان نامه کارشناسی ارشد گروه برنامه ریزی رفاه اجتماعی

فهرست مطالب:

فصل اول : کلیات تحقیق
مقدمه        2
طرح مساله        3
ضرورت و اهمیت تحقیق        6
اهداف تحقیق        7
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق
  مقدمه     9
تعاریف مهاجرت     9
انواع مهاجرت     10
تفاوت کوچ و مهاجرت     14
تاریخچه مهاجرت روستایی     24
آثار و پیامد های مهاجرت     27
سیمای مهاجرت در ایران     33
دیدگاهها و نظریه های مهاجرت     37
کارکرد گرایی     37
دیدگاه تفاوت ها     41
دیدگاه نوسازی     42
دیدگاه مکتب وابستگی     43
دیدگاه سیستمی     44
دیدگاه اقتصادی     45
دیدگاه اجتماعی     51
دیدگاه سیاسی     53
دیدگاه سیستمی     54
نظریه روانشتاین     58
نظریه اورت سی لی     60
تئوری لاری شاستاد     65
نظریه آرتور لوییس     66
هاریس و تودارو     70
پترسون     71
پل سنجر     73
موبوگنج     74
دیدگاههای مواقفان و مخالفان مهاجرت     76
مروری بر تحقیقات پیشین     80
چارچوب نظری     91
مدل نظری تحقیق      97
      فرضیه‌های تحقیق     97

فصل سوم : روش شناسی
مقدمه     99
روش تحقیق     100
جامعه آماری     100
حجم نمونه و روش نمونه گیری     101
پیش آزمون ابزار سنجش      103
روش جمع‌آوری اطلاعات     103
فنون مورد استفاده در تجزیه و تحلیل داده‌ها     104
تعریف نظری و عملیاتی مفاهیم تحقیق ..    105
فصل چهارم: یافته های تحقیق
مقدمه........................................................................................................................................110
جداول و نمودارها..................................................................................................................111
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
مقدمه    139
خلاصه‌آزمون فرضیات     141
نتیجه گیری     142
پیشنهادات تحقیق     144

محدودیت های تحقیق     147
فهرست منابع     148

فصل اول
کلیات تحقیق

مقدمه
مهاجرت و کوچ کردن قدمتی به اندازه تاریخ و فرهنگ بشریت دارد. انسان از دیرباز و به دلایل مختلف محیطی، امنیتی، اجتماعی و فرهنگی دست به مهاجرت و ایجاد تشکل های جمعی مختلف می زده است. به جرات  می توان یکجا نشینی و اسکان یافتن بشر در حاشیه رودخانه ها که نخستین جرقه های تمدن و فرهنگ بشریت را رقم زده است ، را محصول مهاجرت های پی در پی در جهت یافتن نوعی امنیت و ثبات دانست.
اما آنچه امروزه و در دنیای مدرن بارز و مبرهن است جنبه های پیچیده و در هم تنیده شده مفهوم مهاجرت و نقل مکان از جایی به جای دیگر است. و به همین دلیل امروزه بسیاری از انواع مهاجرت به صورت مسئله هایی اجتماعی مورد توجه جامعه شناسان قرار گرفته و پژوهش های فروانی را در این زمینه برانگیخته اند.
کشور ما ایران به عنوان یکی از کشورهای در حال گذار به توسعه با مسائل و مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم می کند، که مسئله مهاجرت روستاییان به شهرها و خالی شدن روستاها از جمعیت فعال و سازنده یکی از مهمترین چالش های کشور در مسیر توسعه می باشد.
ما در این پژوهش قصد بررسی علت های مختلف موثر در بروز پدیده مهاجرت روستاییان بخش احمد آباد شهرستان مشهد به شهر مشهد، و تاثیرات این پدیده بر بافت اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی این منطقه را داریم.
طرح مساله
امروزه با توجه به تجربه کشورهای در حال توسعه کاملا روشن است که آهنگ مهاجرت از روستا به شهر، از آهنگ ایجاد مشاغل شهری فزونی یافته و تا حدود زیادی از ظرفیت صنایع و خدمات اجتماعی شهری در جذب موثر کارگران فراتر رفته است.
اقتصاددانان مهاجرت را جریانی مفید و لازم برای حل مسئله تقاضای در حال رشد شهرها برای نیروی کار نمی‌دانند، به عکس امروزه مهاجرت باید به عنوان عامل اساسی تقویت‌کننده پدیده همه جا حاضر کارگر اضافی شهری بررسی شود که موجب تشدید مسائل جدی حاشیه‌نشینی، بیکاری و... که خود ناشی از وجود عدم تعادل‌های اقتصادی و ساختی بین مناطق شهری و روستایی هستند، می‌شود.
از نظر صاحب‌نظران مسائل شهری این عدم تعادل‌ها، به همراه فقر اقتصادی و عدم تخصص این مهاجران، موجب می‌شود که آنها مجبور شوند آلونک‌ها و زاغه‌هایی را که در اغلب موارد فاقد هرگونه تسهیلات شهری از قبیل آب و برق و... است، برای زندگی برگزینند.
مهاجرت بی رویه روستاییان به کلان شهرها در جامعه ایران موجب کاهش11درصدی جمعیت شهرستان های کوچک شده است. طبق سرشماری سال75 آمارجمعیتی برخی شهرستان های کوچک تا سقف 68300 نفربود که این آماردرسرشماری سال1385 به 41867نفر کاهش یافته است. علت اصلی کاهش جمعیت این شهرستان ها مهاجرت بی رویه روستاییان به سایرکلان شهرهای بزرگ کشور است.
نتایج سرشماری های انجام شده درایران نشان می دهد که درسال1335 جمعیت شهری31/4 درصد؛ درسال 1345، 38/7 درصد؛ درسال1355، 4/7 درصد ودرسال1365، 54/3 درصد بوده است که درسال1375 این رقم به 61/65 درصد رسیده است. نتایج سرشماریهای فوق نشانگرآن است که درطی40 سال اخیرنسبت جمعیت شهری ایران درمقایسه با سال 1335به طورکلی وارونه شده است. برای نمونه مهاجرت بی رویه روستاییان به کلانشهرها موجب کاهش11درصدی جمعیت شهرستانهای کوچک شده است.
بنابر اعلام مرکزآمارایران حدود31درصد ازمردم یعنی رقمی معادل20میلیون نفر،درجایی که به دنیا آمده اند زندگی نمی کنند که این امرنشان از گرایش بی رویه افراد برای مهاجرت به شهرحتی به قیمت تغییرطبقه اجتماعی خود دارد. جذابیت های شهری چون رستورانها، پارک ها، مکانهای مختلف تفریحی ومواردی ازاین دست که درنظراول توجه بسیاری ازروستانشینان ویا ساکنان شهرهای کوچک را به خود جلب می کنند، نقش زیادی درایجاد انگیزه های اولیه افراد برای حضوردرشهربه هرقیمتی را دارند. البته دراین دسته بندی ها نباید علاقه به پیشرفت درشکل اصولی وصحیح آن، که همان نیازبه آموزش وکسب دانش است را نادیده گرفت زیرا که رفتن به دانشگاه وعلم آموزی اولین جرقه وشاید مهمترین علت آمدن تعداد زیادی ازدختران وپسران روستایی وشهری به پایتخت است.
 حس خود برتربینی شهری ها جزئی ازفرهنگ زندگی آنان شده وهمین امر منجر شده است که روستاییان خود را پایین تربدانند وبرای غلبه برعقده حقارت خود هویت واقعی خود را پنهان کنند ودربسیاری ازموارد تلاش کنند خود را شهری نشان دهند. هرمنطقه ای که زودتر وارد دنیای تکنولوژی شود نسبت به دیگران احساس برتری بیشتری می کند واین امردرایران بویژه در کلانشهرهایی مانند تهران، مشهد، اصفهان و ... قابل رویت تراست زیرا برای مثال برای اولین باراتومبیل وارد این شهرها شد، برق برای نخستین بارخانه های آنها را روشن کرد. این ها درحالی است که بسیاری ازروستاها وبخصوص روستاهای دورافتاده تا همین چند سال پیش هم ازداشتن کم ترین امکانات رفاهی درزندگی محروم بوده اند.
با توجه به آمار و ارقام ارائه شده در بالا و با عنایت به این مهم که مسئله مهاجرت علاوه بر تاثیرات محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بر قسمت مهاجر فرست، همین تاثیرات را با شدت بیشتر در منطقه مهاجر پذیر نیز سبب شده و علاوه بر این، به علت مسائل مختلفی از جمله تفاوت اقتصادی مهاجران و ساکنان کلانشهرها و شهرها، باعث بروز پدیده حاشیه نشینی و به تبع آن  بروز مشکلاتی از قبیل جرم، جنایت، و آسیب های اجتماعی مختلف می شود. بنابراین به یقین می توان مهاجرت را مسئله ای اجتماعی دانست که از ابعاد مختلف قابل بررسی و موضوعی مهم برای پژوهش حاضر است.
منطقه ی احمدآباد مشهد که در مسیر جاده های مشهد به تربت حیدریه و مشهد به نیشابور واقع شده است، تعداد زیادی مهاجر داشته که اکثر آنان به شهر مهشد و تعدادی هم به شهرهای دیگر مهاجرت نموده اند. آنها به جهت خشکسالیهای پی در پی و سایر عواملی که در این تحقیق به آنها پرداخته می شود خانه و کاشانه ی خود را رها کرده و هجرت کرده اند و امروزه در اکثر روستاهای منطقه احمد آباد، امور کشاورزی و دامداری توسط افراد مسنی انجام می شود که از قبل به این امور اشتغال داشته اند و برای آینده ی مشاغل فوق وضعیت مبهمی تصور می شود و از نظر اجتماعی هم در بسیاری از موارد که با مهاجرت نیروهای جوان والدین آنها در روستا مانده اند، دارای وضع مطلوبی نیستند و یا تحت پوشش کمیته امداد قرار گرفته اند و با مشکلات عدیده ای زندگی می کنند.
با عنایت به مطالب ذکر شده، در این تحقیق تلاش شده است تا نقش عوامل موثر بر مهاجرت جمعیت روستایی مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.
ضرورت و اهمیت تحقیق
اهمیت این موضوع از آن جهت مورد توجه است که بروز مسئله مهاجرت به عنوان یک مسئله اجتماعی باعث ایجاد آنومی در سطح جامعه گردیده و مشکلات فراوانی را برای جامعه ایجاد خواهد کرد. وجود مهاجرت های وسیع و گسترده در ایران، خصوصاً در سالیان اخیر که با موضوع خشکسالی های پی در پی نیز همراه بوده است این موضوع را به مسئله ای قابل بررسی تبدیل می نماید. ضرورت این پژوهش نیز از دو جنبه نظری و عملی مورد توجه است:
الف- ضرورت نظری: ضرورت و اهمیت نظری این پژوهش از این نظر مورد توجه است که با بررسی دیدگاه های مختلف در حوزه ی مهاجرت، عوامل موثر بر مهاجرت جمعیت روستایی و تطبیق آن با جامعه ایران می توان راه کارهای نظری برای حل این مسئله و کاهش یا تعدیل مهاجرت در جامعه ایران ارائه نمود.
ب- ضرورت کاربردی: انجام این پژوهش می تواند علل و عوامل اساسی تاثیرگذار بر انگیزه مهاجرت بین روستاییان را شناسایی کند که به تبع آن با ارائه پیشنهادات و راهکارهایی می توان از مهاجرت سریع نیروی کار روستایی به شهرها جلوگیری نمود. پیشگیری از مهاجرت سرسام آور روستاییان به شهرها که به عدم انطباق صحیح آنها با فضای شهری و همچنین عدم تناسب ارزشها و باورهایشان با الگوهای شهری انجامیده و باعث انزوا و حاشیه نشینی آنان و دامن زدن به گسترش سریع فقر شهری و پیدایش انواع آسیب ها و مسائل اجتماعی از قبیل بیکاری پنهان، مشاغل کاذب، بزهکاری، تشکیل مناطق جرم زا و بر هم زدن تناسب و آرامش زندگی در شهر می شود، ضرورت و اهمیت انجام این پژوهش را بیش از پیش بیان می کند.
گفتنی است ارتباط بین مهاجرت به حاشیه شهرهای بزرگ و پیدایش و گسترش مسائل و آسیب های اجتماعی ذکر شده در بالا، در مطالعات و پژوهش های اجتماعی مختلف به اثبات رسیده است.
هدف تحقیق
هدف کلی این تحقیق بررسی عوامل موثر بر مهاجرت روستایی از بخش احمدآباد به شهرمشهد می باشد. این هدف کلی شامل اهداف جزیی به شرح زیر است:
     - بررسی و تبیین نقش عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دربروز پدیده مهاجرت  
      روستاییان این منطقه به شهر مشهد     
-    بررسی نقش عوامل دافعه روستایی بر انگیزه مهاجرت آنان به شهر مشهد
-    بررسی تاثیر تفاوت سطح زندگی بر انگیزه مهاجرت روستاییان به شهر مشهد