مقاله مهر و تاریخچه آن

اختصاصی از یارا فایل مقاله مهر و تاریخچه آن دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)

تعداد صفحات:61

فهرست مطالب:

1- مقدمه

2- روش ساخت مهر

3- تحول موضوعی مهر ها

4- مهر های دوره صفوی

5- تصاویر مهر های شاهان صفوی

6- مهر های دوره قاجار

7- مهر و گرافیک

8- انالیز برخی مهرها

9- فهرست منابع

همراه با تصاویر

مقدمه
در این جا کوشش شده است همه معانی و تعاریفی که از  این واژه به جا مانده یا در مقطع زمانی خاصی مورد استفاده قرار گرفته توضیح داده شود همچنانکه خواهیم دید بسیاری از واژه های متشابه (مهر) معانی دیگری در برداشته که سعی شده از توضیح کمتری نیز برخوردار باشد به هر حال فرهنگ نویسان تعاریفی کرده اند که به آنها می پردازیم.
مهر باضم اول : عقیق. تکه سنگ یا فلزی که روی آن نام کسی یا نقشی را وارونه کنده باشند و با مالیدن مرکب بر سطح آن و زدن برکاغذ نام یا نقش درست خوانده شود و نیز  با فشار برکاغذ و موم لاک و جز آنها نام و نقش بر جسته بوجود آید و یا هر چیز نقش داری که با آن بر چیزی نشان کنند چون بعضی از مهرها نگین انگشتر نیز هستند آن دسته از انگشترها را که نگین کنده دارد هم هر می گویند . در پهلوی (مدر) و در اوستا (مدرا) و در سنسکریت (مدرا) بود.
(مهر بالظم انگشتر و بر نقش و حروف که برنگین باشد نیز اطلاق کنند و این مجاز است و با لفظ  زدن و کشیدن و آوردن و گذاشتن و بستن و نهادن و بزیر مهر داشتن چیزی را به صله بر معنی و همچنین بالا زدن وبر بالا زدن. بمعنی و مهر کردن و به مر گرفتن و به مهر رسانیدن چیزی را و بر این قیاس به مهر رسیدن و مهر بودن چیزی بمعنی زیر مهر بودن و مهر شکستن و گرفتن و بر گرفتن وبرداشتن و افکندن به صله از ایضا بمعنی و مهر به لب دادن و زدن کنایه از خاموش شدن )
   (... و نیز مهر کره اسب واستخوانی که در بالای سینه اسب می باشد و نیز سکه پادشاه)
مهر انگشت : در انگشت نگاری هر گاه انگشت آلوده به مرکب را روی کاغذ بفشارند اثری از آن باقی می ماند و فرهنگستان بجای آن مهر انگشت را اختیار نموده است (کسانی که نمی توانند پایین نامه ها و سندها را امضا کنند مهر انگشت خود را میزنند.
چتر و غیره  می سازند.
مهر (و) موم کردن : این لفظ را برای چیزی که بسته بندی شده و به آن موم چسبانیده و مهر می زنند تاکسی آنرا باز نکند بکار می برند.
مهر نبوت : نشانی بوده برپشت شانه حضرت محمد(ص) عبدالله هاتفی گوید :
نبوت بروختم و مهرش گواه         که برخط آخر بود مهرشاه
مهر : تکه گل خشکیده ای که عموماً از خاک کربلاست و شیعیان آن را سجده گاه خود قرار می دهند.

روش ساخت مهر
در اینجا به طرز ساختن چند نوع مهر اشاره نموده و کاربرد نمونه هائی از آن را توضیح می دهیم :
1-    روش کلیشه ساختن : در این روش از طرح یا نوشته موردنظر فیلم لیت خطی (پر کنتراست) تهیه و برروی قسمت حساس زینک (مس) که از ضخامت مناسب نیز برخوردار است منتقل می شود. سپس در محلول اسیدنیتریک قرار گرفته و قسمتهای زائد از بین رفته و نقاط لازم بطور برجسته باقی می ماند که پس از بریده شده قسمتهای لازم بر روی پایه چوبی نصب می گردد. از این نوع مهر بدلیل مقاومت لازم غالباً برای استفاده از لاک و مهر کردن و پلمپ نمودن استفاده می شود.
2-    مهرهای پلاستیکی : مهرهای لاستیکی به دو روش ساخته می شوند اول آنکه همان مهر کلیشه ای (فلزی) ذکر شده برروی لایه های ژلاتین قرار گرفته و بوسیله  حرارت و پرس بر سطح ژلاتین حک میشود و پس از بریدن قسمت لازم بر روی پایه های چوبی نصب می گردد. دوم آنکه فیلم خطی مهر را روی قسمت ژلاتین ورقه ای (پلیت) گذاشته و نور می دهد پس از گذشت مدت لازم بوسیله آب و پودرهای شستشو (رختشوئی) شسته وقسمتهای لازم به طور برجسته نمایان می شود. ژلاتینها نیز دو نوع هستند :
1-    ژلاتین مایع
2-    ژلاتین ورقه ای (پلیت)
در روش اول از ژلاتین مایع و در روش دوم از ژلاتین پلیت استفاده میشود.
در بین مصارف گوناگونی که مهر داشته و دارد باید به مهر کوبی اشاره نمود که در صحافی مورد استفاده واقع شده، است در کتاب صحافی و جلدهای اسلامی چنین آمده است.
(مهرهای تخم مرغ شکل از قرن شانزده به بعد درجلدسازی اسلامی بسیار متداول شد. این مهرها که برای بستن نقش میانی جلد به کار می رفت. اگر ابتکار ایرانیها هم نباشد ولی بدون شک رواج گسترده کاربرد این مهرها را شرخ می دهد. در این روش وسط تخته ها (یا احتمالاً مقواها) را درست به اندازه و قالب مهر در می آورند. چرم را روی تخته می چسباندند و سپس مهر فلزی را در محلی که چرم گود افتاده بود قرار می دادند و به نرمی برآن می کوبیدند یا زیر قدی می گذاشتند . وقتی مهر برداشته می شد اثر بسیار روشنی از مهر روی چرم بجای می ماند. بنا به گزارش ساکیسیان این روش همچنان تا سالهای دهه 1920 معمول بود احتمالاً بعضی از طرحهای باریک و تکراری حاشیه باغلتک انجام می شد)
امروزه نیز در روی جلدسازی به شیوه ای مشابه این روش برمی خوریم که اصطلاحاً طلاکوب گفته میشود.
جلدهای طلا کوب جای ویژه ای در میان انواع جلدسازی کتاب دارد.
در این روش که کلیشه ساخته شده را بوسیله حرارت وورقه های نازک طلایی ونقره ای (فویلهای رنگی) به سطح کار حک می کنند خود یکی از روشهای چاپ نیز محسوب می شود.
گاهی همین کلیشه ساخته شده را بدون هیچ گونه ورقه رنگی بکار می برند که به آن چاپ برجسته (ایمباس) می گویند.