فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:204
پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد (M.SC.)
گرایش : مدیریت سیستم و بهره وری
فهرست مطالب:
عنوان صفحه
فصل اول -کلیات تحقیق 1
1-1 مقدمه 2
2-1 بیان مسئله تحقیق 3
3-1 اهداف تحقیق 6
4-1 اهمیت و ضرورت تحقیق 7
5-1 سوالهای تحقیق 8
6-1 تعاریف عملیاتی و اصطلاحات تحقیق 9
فصل دوم – مروری بر ادبیات تحقیق 13
1-2 مقدمه 14
2-2 مدیریت دانش 15
1-2-2 تاریخچه مدیریت دانش 15
2-2-2 مفهوم دانش 22
1-2-2-2 داده 22
2-2-2-2 اطلاعات 23
3-2-2-2 دانش 24
3-2-2 مدیریت دانش 28
1-3-2-2 اجزای سیستم مدیریت دانش 29
4-2-2 رویکردهای مدیریت دانش 31
5-2-2 تقسیم بندی تصمیم گیریهای مدیران مدارس براساس فرضیه های تحقیق 36
1-5-2-2 استراتژی کد گذاری دانش 37
2-5-2-2 استراتژی شخصی سازی 38
3-5-2-2 انتخاب استراتژی صحیح 39
6-2-2 مدلهای مدیریت دانش 39
1-6-2-2 پیتر تیندال 42
2-6-2-2 برنت گالوپ 42
3-6-2-2 تایمو کوزا 45
4-6-2-2 الیاس اوادو/ حسن خیزی 50
5-6-2-2یوچنگ لینن / پینگ تسرینگ 54
6-6-2-2 ناسا 55
7-6-2-2مدل سنگ بنای فرآیند دانش 58
8-6-2-2 کازوی 61
9-6-2-2جی لیبو وتیز و همکاران 61
7-2-2 نتایج مدیریت دانش 62
3-2تصمیم گیری مدیران مدارس آموزش و پرورش 64
1-3-2 واحدهای آموزشی 64
2-3-2 مدیران واحدهای آموزشی 64
3-3-2 مسئولیت واحدهای آموزشی 65
4-3-2 تصمیم گیری 65
1-4-3-2 کارل اندرسون 65
2-4-3-2 رابرت کریتنر 66
3-4-3-2جوزف ای چمپوکس 66
4-4-3-2 استفن پی رابینز 67
5-3-2محورهای سئوالات تحقیق 68
1-5-3-2 انواع تصمیمات مدیران مدارس آموزش و پرورش 68
6-3-2خطاهای تصمیم گیری 72
1-6-3-2خطاهای همگانی در تصمیم گیری 72
2-6-3-2خطاهای روان شناختی در تصمیم گیری 75
3-6-3-2خطاهای آماری در تصمیم گیری 84
7-3-2سبک های تصمیم گیری 85
4-2 تأثیر مدیریت دانش و آموزش در بهبود تصمیم گیریهای مدیران 90
1-4-2 فرآیند آموزش مدیران و نقش آن در بهبود مدیریت 90
1-1-4-2اهمیت و ضرورت آموزش مدیران در آموزش وپرورش 91
2-1-4-2 فرآیند برنامه ریزی آموزش مدیران 93
3-1-4-2 نقش آموزش در بهبود مدیریت 98
2-4-2 تصمیم گیری مدیران مدارس براساس مدیریت دانش 99
فصل سوم- روش تحقیق 100
1-3 مقدمه 101
2-3 روش تحقیق 103
3-3 جامعه آماری تحقیق 105
4-3 نمونه آماری 105
5-3 ابزار گردآوری داده های تحقیق 105
6-3 جمع آوری داده ها 106
7-3 روایی تحقیق 109
8-3 پایایی تحقیق 111
9-3 روش آماری تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه های تحقیق 112
فصل چهارم- تجزیه و تحلیل داده های تحقیق 113
1-4 مقدمه 114
2-4 وزارت آموزش و پرورش 115
1-2-4 تقسیمات وزارت آموزش و پرورش کشور 115
1-1-2-4 ساختار اداری 117
2-1-2-4 ساختار آموزشی 118
1-2-1-2-4 نیروهای آموزشی 118
2-2-1-2-4 نیروهای پرورشی، تربیتی 118
3-2-1-2-4 نیروهای دفتری 118
4-2-1-2-4 نیروهای خدماتی 119
3-4 تصمیمات مدیران مدارس 119
4-4 داده های حاصل از تحقیق 120
5-4 تحلیل آماری داده های جمع آوری شده 121
فصل پنجم – نتیجه گیری و پیشنهادات تحقیق 183
1-5 مقدمه 184
2-5 نتایج تحقیق 185
3-5 پیشنهادات تحقیق 188
1-3-5 پیشنهادات کاربردی تحقیق 189
2-3-5 پیشنهادات به سایر محققان 191
4-5 محدودیتهای تحقیق 192
پیوست ها 194
منابع و مآخذ 201
Abstract 204
فهرست جدول ها صفحه
جدول (1-2) تاریخچه ی مدیریت دانش 20
جدول (2-2) برخی از مدلهای مدیریت دانش 41
جدول (3-2) شناخت ویژگی های طرز تفکر راست مغزها وچپ مغزها 84
جدول ( 4-2) روشها وفنون آموزش وتوسعه منابع انسانی مرتبط با اهداف قابل دستیابی 96
جدول (1-4) جدول آماره و تأیید یا رد سؤالات و فرضیات تحقیق 181
فهرست نمودارها صفحه
نمودار (1-2) رابطه بین داده، اطلاعات و دانش 25
نمودار (2-2) چارچوب عمومی سیستم مدیریت دانش ( گالوپ) 42
نمودار(3-2 ) چارچوب چرخه دانش ( گالوپ) 44
نمودار (4-2 ) چرخه ی چهار مرحله ای فرآیندهای هماهنگی ( مدل کوزا) 46
نمودار (5-2) فرآیندهای عملیاتی ( مدل کوزا ) 47
نمودار(6-2) سطح پائین فرآیندهای هماهنگی ( مدل کوزا ) 48
نمودار (7-2 ) سطح پائین فرآیندهای هماهنگی (مدل کوزا ) 49
نمودار ( 8-2) فرآیندهای عملیاتی ( مدل الیاس اواد / حسن خزیری) 51
نمودار (9-2) ارتباط بین چرخه ی مدیریت دانش و چهار فضای کلیدی سازمان 53
نمودار (10-2) نمودار مدیریت دانش ( محققان تایوانی ) 56
نمودار (11-2 ) فرآیند درسهای گرفته شده درناسا 57
نمودار (12-2) نمودار مدل سنگ بنای فرآیند دانش 60
نمودار (13-2) نمودار تصمیم گیری / کارل اندرسون 66
نمودار (14-2) چهار سبک تصمیم گیری 88
نمودار )1-3( روندجمع آوری اطلاعات 107
چکیده
مسئله مورد بررسی در این پایان نامه جایگاه مدیریت دانش در تصمیم گیریهای مدیران مدارس سازمان آموزش و پرورش شهر تهران می باشد و به علت اینکه این تصمیمات با آینده دانش آموزان و سرنوشت میهن عزیزمان ارتباط مستقیم دارند ، اتخاذ تصمیمات نادرست می تواند عامل تباه شدن آینده انسان ها و غیر قابل جبران باشد .
امروزه مدیریت دانش و دسترسی به دانش روز گرانبهاترین سرمایه شرکت ها و سازمانهای موفق دنیا به خصوص سازمانهای آموزشی می باشد و تصمیمات به روزی که براساس مدیریت دانش اتخاذ می گردند تعالی سازمان را تضمین می کنند .
با توجه به موارد فوق اهداف تحقیق به شرح ذیل می باشند :
1- تأثیر مدیریت دانش در انتخاب نیروهای مدارس آموزش و پرورش شهر تهران، توسط مدیران
2- تأثیر مدیریت دانش در تصمیمات انضباطی مدیران مدارس شهر تهران
3- تأثیر مدیریت دانش در تصمیمات پرورشی مدیران مدارس شهر تهران
4- تأثیر مدیریت دانش در تصمیمات اداری مدیران مدارس شهر تهران
5- تأثیر مدیریت دانش در تصمیمات آموزشی مدیران مدارس شهر تهران
6- تأثیر مدیریت دانش در تبادل تجربیات مدیران مدارس شهر تهران
تحقیق با رویکردی فرضی – قیاسی از طریق مشاهده ، مصاحبه ، پرسش نامه و مطالعه میدانی به بررسی روابط همبستگی و تحلیل داده ها و ساختن فرضیه های تحقیق می پردازد .
تحقیق از جنبه هدف ، بنیادی ، کاربردی می باشد و نتایج آن در اصلاح و بهبود تصمیمات مدیران مدارس و به روز کردن این تصمیمات کاربرد دارد .
جامعه آماری تحقیق ، شامل 7300 مدرسه در سطح شهر تهران بوده که نمونه آماری 300 مدرسه از نقاط مختلف شهر می باشد . جهت تجزیه و تحلیل داده های تحقیق ، از آمار توصیفی و روش های آماری پارامتریک استفاده می گردد . صحت یا سقم فرضیه های تحقیق با استفاده از آزمون فرض نسبت در سطح معنی دار %95 تعیین می گردد . در نتیجه مدیران مدارس شهر تهران در اتخاذ تصمیمات خویش از مدیریت دانش استفاده می کنند و جهت تصمیم گیریهای بهتر باید در کلیه مدارس ، سایت کامپیوتری ایجاد گردد و با برگزاری دوره های آموزش ضمن خدمت کلیه تصمیم گیریهای مدیران براساس مدیریت دانش انجام پذیرد و بهتر است مدیران مدارس پیش از انتصاب لااقل پنج سال سابقه ی معاونت در مدارس شهر تهران را داشته باشند .
فصل اول
کلیات تحقیق
1-1 مقدمه
اکثر تصمیماتی که توسط مدیران مدارس اتخاذ می شود با زندگی و سرنوشت دانش آموزان ارتباط دارد و به گونه ا ی با آینده ی میهن عزیزمان عجین می باشد و اگر این تصمیمات صحیح و سنجیده اتخاذ شوند آینده روشن و درخشانی در پیش رو خواهیم داشت و در صورتی که عجولانه و اشتباه باشند مشکلات عدیده ای از جمله مشکلات زیر را در پی خواهد داشت .
- تباه کردن زندگی یک یا چند انسان (دانش آموز )
- تحویل عناصر مضر و نامطلوب به جامعه
- عامل ترک تحصیل و تغییر سرنوشت دانش آموز
- عامل افت تحصیلی و مشکلات اجتماعی
- بروز مشکلات روحی ، روانی در دانش آموزان
- بروز مشکلات اداری و تاخیر در انجام امور مربوطه
- از بین بردن انگیزه دبیران وکادر آموزشی مدرسه
- ایجاد تعارض بین کادر اداری و آموزشی مدرسه
- عدم برقراری ارتباط مناسب با اولیاء دانش آموزان
- جبهه گیری و ایجاد مشکلات رفتاری در دانش آموزان و اولیاء ایشان
- عدم آرامش و امنیت فکری دانش آموزان خوب و سالم در مدرسه با توجه به اینکه دانش از داده ها و اطلاعات نشأت گرفته و بدنه کلی مهارتهایی است که افراد برای حل مسائل به کار می برند و آمیزه ای ازتجربیات، ارزشها، اطلاعات موجود و نگر شهای کارشناسی نظام یافته است که چارچوبی برای ارزشیابی وبهره مندی از تجربیات و اطلاعات جدید ایجاد میکند و اطلاعات و داده های ناخواسته را کنار می گذارد و به طور کلی نحوه مطلوب انجام کار را می نمایاند، لذا ضروری است جهت موفقیت سازمانها، به خصوص سازمانهای آموزشی که درگیر تحولات ودگرگونیهای روز می باشند، دانش روز ومدیریت دانش در رأس برنامه های سازمان مورد توجه قرار گیرد لذا در این تحقیق به جایگاه مدیریت دانش در امر تصمیم گیری مدیران مدارس سازمان آموزش و پرورش شهر تهران پرداخته می شود.
2-1 بیان مسئله تحقیق
مسئله اصلی در این پژوهش که مشکلات زیادی در سطح جامعه برای دانش آموزان و آینده سازان کشورمان ایجاد کرده تصمیمات اتخاذ شده توسط مدیران مدارس می باشد که اکثرا براساس تجربه فردی و نظرات شخصی می باشد که اشتباهات آن عامل ایجاد مشکلات و بعضا لطمات جبران ناپذیر خواهد شد که به سادگی قابل اصلاح و جبران نمی باشد .
زمانی که در زمینه مسائل آموزشی و تربیتی آموزشگاهی مشکلاتی ایجاد می گردد و مدیر مدرسه برای آن ها راه حلی می یابد، در نتیجه به تجربه ای می رسد که این تجربه معمولا در ذهن او باقی خواهد ماند و ممکن است تا زمان رفتن این فرد از مدرسه مورد استفاده مجدد قرار نگیرد و یا در موارد نزدیک به این مورد خاص که برخوردی متفاوت را می طلبد از همان برخورد قبلی استفاده شود و یا هنگام رفتن مدیر و بروز مجدد این مشکل باید زمان زیادی برای حل مجدد آن صرف گردد و عواقب ناشی از تصمیم گیری اشتباه را پذیرا باشیم اما اگر این تجارب را به اشتراک گذاشته و ثبت کنیم این تجارب به دانش تبدیل می شوند و در نتیجه سرعت کار افزایش می یابد و متعاقبا زمان و هزینه اتلاف شده را کاهش داده و ممکن است از بروز مشکل مشابه پیشگیری شود .
متاسفانه در کشور ما حل مشکلات اکثرا با روش سعی و خطا همراه بوده و کمتر سعی شده تا از دانشهای به دست آمده استفاده شود . در چنین موقعیتی جایگاه مدیریت دانش اهمیت فراوانی دارد و ما نیز باید همچون سایر کشورهای خواهان پیشرفت و توسعه در زمینه ی مدیریت دانش گامهای استواری برداریم و هرگز از آن غافل نشویم. از دیدگاه استوارت (T.stwart 1997)سرمایه خرد و دانش ، سرمایه واقعی سازمان محسوب می شود و اداره آن برای سازمان سرنوشت ساز می باشد، مدیران باید سرمایه ی دانش را به عنوان یک آیتم مهم در صورتهای مالی خود بگنجانند و اساس مقایسه را از ثروتهای پولی و دارائیهای مالی به سرمایه های دانش پیشرفته تغییر دهند .
3-1 اهداف تحقیق
مدیریت دانش مبحثی است که به تازگی وارد مباحث مدیریت معاصر گردیده است و تحقیقاتی که در زمینه آن انجام پذیرفته حتی تعریف مشخص و روشنی که مورد پذیرش و اجماع همه اندیشمندان باشد ، هم ندارد چنانکه بارون (Barron 2000) مدیریت دانش را یک رویکرد نظام یافته و یکپارچه جهت شناخت ، استفاده و سهیم شدن در تجربیات و تخصصهای موجود ، مدون و نامدون در سازمان می داند .
طبق گفته حرفه ای های صنعت دانش (مقاله ضمیمه پروپزال) ما شانس این را داریم که با نشان دادن تخیلات ، فلسفه علمی خویش، ابداعات ، انعطاف پذیری و دور نمای استراتژیک در این محیط متغیر موفق باشیم .
هدف اصلی این تحقیق شامل بررسی تاثیرات مدیریت دانش در تصمیم گیریهای اداری و آموزشی مدیران مدارس آموزش و پرورش شهر تهران می باشد.
و اهداف فرعی آن شامل :
1- بررسی تصمیمات اتخاذ شده توسط مدیران مدارس مذکور
2- بررسی میزان علمی و به روز بودن تصمیمات اتخاذ شده توسط مدیران مدارس فوق
3- بررسی اثرات تصمیمات اتخاذ شده توسط مدیران مذکور
4- میزان تاثیر تصمیم گیری مدیران فوق در امر تعلیم و تربیت دانش آموزان
5- تاثیر مدیریت دانش و سازمانهای یادگیرنده در تصمیم گیری مدیران مذکور
6- ارائه راهکارهای مناسب جهت اتخاذ تصمیم بهینه
4-1 اهمیت و ضرورت تحقیق
کوششهای بشر همواره معطوف بر آن بوده تا حداکثر نتیجه از حداقل تلاشها و امکانات حاصل گردد و موفقیتهای بالاتری کسب گردد که تمامی ابداعات و اکتشافات و اختراعات انسان از ابتدایی ترین ابزار کار در اعصار بدوی تا پیچیده ترین تجهیزات و ابداعات زمان حاضر متاثر از همین تمایل می باشد که همواره تلاش می شود تا از منابع و امکانات و دانش موجود روز جهت نیل به اهداف تعیین شده استفاده گردد در هر سازمان همواره می توان جهت انجام امور به راه حلهای بهتر و موثرتر از آنچه که در آن سازمان معمول است دست یافت که نقطهی آغازین این دست یابی تفکر منطقی و صحیح مدیریت و شناخت شرایط و موقعیتها و عوامل اثرگذار و شرط لازم جهت موفقیت استفاده از دانش روز و مدیریت دانش در امر تصمیم گیری و توجه به اندیشه های سایر افراد می باشد به طوریکه می توان گفت کلید اصلی خوشبختی و کامیابی جوامع در گرو میزان دستیابی و بهره مندی از دانش روز است چنانکه ملاک و معیار برتری در عصر حاضر دارائیهای مادی و تجهیزات سازمان نمی باشد ، بلکه میزان برتری بالا بودن دارائیهای دانش سازمان است. سازمان ها برای حفظ بقای خویش در عرصه رقابتی وجهت دستیابی به ارتقاء و تعالی باید همواره با رویکرد مدیریت دانش هدایت شوند وخود را با تغییرات وتحولات روز هماهنگ سازند مخصوصاً سازمانهای آموزشی که به صورت مستمر درگیر تحول و نیازمند دانش روز می باشند، باید جهت پاسخگویی به تغییرات محیطی وکسب توانمندی همواره از مدیریت دانش بهره مندگردندبنابراین دراین تحقیق ضرورت وجایگاه مدیریت دانش وبهره مندی از دانش روز در تصمیم گیری مدیران مدارس آموزش و پرورش شهر تهران مورد بررسی و ارزیابی قرار می گیرد.
5-1 سؤالهای تحقیق
مسئله اصلی تحقیق عبارت است از: مدیریت دانش و استفاده از دانش روز در تصمیم گیریهای مدیران مدارس آموزش و پرورش شهر تهران چه تاثیراتی دارد ؟ سؤالهای فرعی تحقیق عبارتند از :
1- مدیریت دانش در تصمیم گیریهای آموزشی مدیران چه تاثیراتی دارد ؟
2- مدیریت دانش در تصمیم گیریهای پرورشی ، تربیتی مدیران چه تاثیراتی دارد؟
3- مدیریت دانش در تصمیم گیریهای انضباطی مدیران چه تاثیراتی دارد ؟
4- مدیریت دانش در تصمیم گیریهای اداری مدیران چه تاثیراتی دارد ؟
5- مدیریت دانش در تبادل تجارب مدیران چه تاثیراتی دارد؟
6- مدیریت دانش در انتخاب کادر مدرسه توسط مدیران چه تاثیراتی دارد؟
6-1 تعاریف عملیاتی و اصطلاحات تحقیق
مفاهیم و اصطلاحات تخصصی موجود در تحقیق به همراه تعاریف عملیاتی آن به شرح ذیل است .
آموزشگاه : به یک واحد آموزشی که دانش آموزان در آن تحصیل می کنند گفته می شود .
مقطع تحصیلی : به قسمتی از تحصیلات که از قسمت دیگر مجزا می باشد گفته می شود که دوران تحصیل شامل سه مقطع ابتدایی ، راهنمایی و دبیرستان در وزارت آموزش و پرورش می باشد .
مدیر مدرسه : مدیران در آموزش و پرورش به مدیران اداری (ستادی) در وزارتخانه ، سازمانهای استانها و مناطق و شهرستانها و مدیران آموزشی که مدیران مدارس یک شهرستان یا منطقه می باشند ، تقسیم می شوند .
منطقه : سازمانهای آموزش و پرورش استانهای کشور شامل شهرستانهای تابعه سازمان یک استان می باشند اما در تهران به علت وسعت فراوان و جمعیت زیاد دانش آموزان استان تهران به دو سازمان آموزش و پروش شهرستانهای تهران (شامل شهرستانهای تابعه، بجز شهر تهران مانند کرج ، شهرری ، شهریار و ...) و سازمان آموزش و پرورش شهر تهران که شامل 19 منطقه می باشد و هر منطقه مانند یک شهرستان در سایر استانها محسوب می شود.ضمنا در استانهایی که شهری با جمعیت نسبتا زیاد وجود داشته باشد آن شهر شامل چند ناحیه ی آموزش و پرورش می شود مانند ناحیه 2 اراک
تصمیمات پرورشی ، تربیتی : شامل موارد مربوط به رفتارهای آموزشی و اعتقادی دانش آموزان می شود که می توانند در قالب موارد مختلف مانند برگزاری نماز جماعت ، ایام ا... ، مناسبتها و اردوها و کلاسهای مختلف مذهبی گنجانده شود .
تصمیمات آموزشی : شامل تصمیمات مربوط به وضعیت تحصیلی ، آموزشی و نمرات و برگزاری آزمونها و امتحانات دانش آموزان می باشد .
تصمیمات اداری : شامل پاسخ به شیوه نامه ها (بخشنامه ها ) کارهای دفتری و صدور گواهی و ... می باشد .
تصمیمات انضباطی : شامل برقراری مقررات و نظم و انضباط و کلاس بندی و رسیدگی به حضور غیاب دانش آموزان و استفاده از لباس فرم یا اجرای قانون و نظمی خاص در مدرسه می باشد .
دانش : درک ، آگاهی یا شناختی است که در خلال مطالعه ، تحقیق ، مشاهده یا تجربه و در طول زمان به دست می آید که به دو دسته تقسیم می شود .
دانش صریح : دانشی است که به روشنی قابل تدوین و تعریف بوده و به سادگی و بدون ابهام بیان شود و در پایگاه اطلاعاتی کد گذاری و ذخیره گردد .
دانش ضمنی : دانشی است غیر آشکار و در درون افراد که جهت یادگیری و انجام کار تجربی مورد استفاده قرار می گیرد و این دانش در واقع چگونگی ها و رویه هایی را بیان می کند که از طریق کارآموزی ، آموزش و یادگیری حاصل می شود (فیروز یمین 1382)
مدیریت دانش : ابتدایی ترین تعریف مدیریت دانش عبارت است از یافتن راهی جهت خلق ، شناسایی ، کشف ، توزیع و انتقال دانش سازمانی به افراد نیازمند به آن (افقهی 1382)