کالبدشناسی دستگاه تناسلی نریان را میتوان از سه جنبه زیر مورد بررسی قرار داد:
اول: اسپرماتوژنز در بیضهها،دوم: بلوغ،ذخیره و انتقال اسپرمها در مجاری تناسلی و سوم: چگونگی تخلیه منی در دستگاه تناسلی ماده مادیان بوسیله آلت تناسلی.
دستگاه تناسلی دام نر از کیسه بیضه، بیضهها، بند بیضه، اپیدیدیم، غدد ضمیمه جنسی و آلت تناسلی تشکیل شده که در ذیل ساختار آناتومیکی آنها مورد بررسی قرار گرفته است. ( شکل 1)
تصویر (1-1) : یک برش عمودی از آلت تناسلی نریان که در آن بیضه ، کیسة بیضه و
آلت تناسلی نریان دیده می شود .
(1-1) کیسه بیضه
بیضهها در خارج از بدن در ناحیه مغابنی درون کیسه بیضه قرار دارند برای اینکه تولید اسپرم با موفقیت انجام شود و تحت تأثیر استرسهای حرارتی نباشد میبایست دمایی بیضه کمتر از دمای بدن باشد از اینرو سیستمی توسعه یافته به نام پدیده تنظیم درجه حرارت که این امر را محقق سازد. بخش درونی اسکتروم بوسیله ماهیچههای کرماستر دارتوس پوشانده شدهاست که در هوای سرد بطور خودکار تحت کنترل عصبی منقبض میشود و بیضهها را به طرف بدن نزدیک میسازد، برعکس در هوای گرم منبسط شده و آنها را از بدن دور میسازد(6).
چند رباط کوچک بین تشکیلات مختلف داخل کیسه بیضه وجود دارد. رباط اصلی بیضه، قطب شکمی بیضه را به دم اپیدیدیوم متصل میکند که با رباط عقبی( دمی) اپیدیدیوم به غشای مهبلی هم میچسبد. این رباطها از گویرناکولوم مشتق شدهاند. بالاخره در سطح داخلی کیسه اسکروتوم که لایه غشای مهبلی وجود دارد که یکی جداری که به سطح داخلی اسکروتوم چسبیده و دیگری اخشایی که به سطح خارجی بیضه چسبیدهاند متصل میکند(6).
شامل 107 صفحه فایل word