25 ص
تیموریان
تیموریان یا گورکانیان ایران (۷۷۱ – ۹۱۱ ه. ق.) (۱۳۷۰ - ۱۵۰۶ م.) دودمانی مغول تبار بودند. بنیادگزار این دودمان تیمور گورکانی بود که در آسیای میانه میزیست و سمرقند پایتختش بود. امیر تیمور کشوری گسترده و دولتی سترگ ایجاد کرد و سرزمین فرارود را به مقامی از اهمیت رسانید که تا آن زمان هیچگاه بدان پایه نرسیده بود. او مرزهای خود را نخست در سرتاسر آسیای میانه و آنگاه سرتاسر خراسان و آنگاه همهٔ بخشهای ایران و عثمانی و بخشهایی از هندوستان گسترد. و چون فتوحات تیمور بیشتر جنبهٔ یورش و هجوم داشت تا تسخیر واقعی غالب کشورها باز به زودی از تصرف تیموریان بیرون شد. با این حال فرارود مدتی مرکز دولتی شد که بیشتر ایران و افغانستان را افزون بر ولایت ماوراءالنهر دربرگیرنده بود. هنگامی که کشورهای گسترده تیموری تجزیه یافت دورهٔ هرج و مرج پیش آمد. به محض اینکه تیمور مرد، ترکان عثمانی و آل جلایر و ترکمانان درصدد تصرف کشورهای ازدسترفتهٔ خود برآمدند. بااین همه، فرزندان تیمور موفق شدند که شمال ایران را در مدت یک سده جهت خود نگاهدارند. ولی آنان بیشتر با یکدیگر در کشمکش بودند. سرانجام شاهرخ موفق شد که مناقشات اقوام خود را تا حدی رفع و قدرت و اعتبار کشور را نگهداری کند. ولی پس از مرگ او ممالکش به قسمتهای کوچکتر مجزا شد و به همین سبب صفویان و امرای شیبانی آنها را به متصرفات خود پیوست کردند
تیموریان یا گورکانیان ایران (۷۷۱ – ۹۱۱ ه. ق.) (۱۳۷۰ - ۱۵۰۶ م.) دودمانی مغول تبار بودند. بنیادگزار این دودمان تیمور گورکانی بود که در آسیای میانه میزیست و سمرقند پایتختش بود. امیر تیمور کشوری گسترده و دولتی سترگ ایجاد کرد و سرزمین فرارود را به مقامی از اهمیت رسانید که تا آن زمان هیچگاه بدان پایه نرسیده بود. او مرزهای خود را نخست در سرتاسر آسیای میانه و آنگاه سرتاسر خراسان و آنگاه همهٔ بخشهای ایران و عثمانی و بخشهایی از هندوستان گسترد. و چون فتوحات تیمور بیشتر جنبهٔ یورش و هجوم داشت تا تسخیر واقعی غالب کشورها باز به زودی از تصرف تیموریان بیرون شد. با این حال فرارود مدتی مرکز دولتی شد که بیشتر ایران و افغانستان را افزون بر ولایت ماوراءالنهر دربرگیرنده بود. هنگامی که کشورهای گسترده تیموری تجزیه یافت دورهٔ هرج و مرج پیش آمد. به محض اینکه تیمور مرد، ترکان عثمانی و آل جلایر و ترکمانان درصدد تصرف کشورهای ازدسترفتهٔ خود برآمدند. بااین همه، فرزندان تیمور موفق شدند که شمال ایران را در مدت یک سده جهت خود نگاهدارند. ولی آنان بیشتر با یکدیگر در کشمکش بودند. سرانجام شاهرخ موفق شد که مناقشات اقوام خود را تا حدی رفع و قدرت و اعتبار کشور را نگهداری کند
ایران در زمان تیموریان
ابتدای کار تیمور
هنگامی که چنگیز خان متصرفات خود را میان فرزندانش تقسیم کرد ، آسیای مرکزی و ماوراء النهر را به جغتای داد ، مدتی بعد قلمرو نوادگان جغتای نیز مانند قلمرو ایلخانان در ایران ، به دلیل جنگ میان فرماندهان مغول دچار آشفتگی شد . از جمله ی این فرماندهان ، شخصی به نام تیمور بود که ادعا می کرد از بستگان چنگیز است وی که فرماندهی بی باک و در عین حال بی رحم بود توانست به تدریج بر آسیای مرکزی و ماوراء النهر حاکم شود .
لشکر کشی های تیمور
تیمور پس از آنکه پایه های حکومت خود را محکم ساخت و سمرقند را پایتخت خویش قرار داد ، به مناطق اطراف از جمله ایران حمله کرد . چنان که خواندید در این زمان چند حکومت محلی در ایران وجود داشت که بیشتر مشغول جنگ با یکدیگر و یا درگیری های داخلی خود بودند ، تیمور در لشکر کشی هایش عده ی زیادی را می کشت و حاکمان محلی را مطیع خود می ساخت . از جمله این حکومت ها حکومت سربداران بود . با این حال در بعضی شهرها از جمله اصفهان قیام هایی بر ضد او رخ داد تیمور در مجموع ، سه بار به ایران حمله کرد و طی این یورش ه ا ، سراسر ایران و کشورهای اطراف را به خاک و خون کشید و بسیاری از آبادی ها را ویران ساخت .