18 ص
سرنوشت گنجینه نادر شاه در کلات
نادر شاه پادشاه ایران بعد از این که مقداری زیاد زر و سیم و جواهر بدست آورد چون نمیدانست که با آن پول چه کند و رسم سرمایهگذاری در ایران برای کارهای بزرگ متداول نبود در صدد برآمد که آنرا درمکانی قرار دهد که کسی نتواند بسرقت ببرد . طلا و نقره و جواهر بعنوان مالیات از مردم گرفته میشد و بخزانه نادر منتقل میگردید و بعد از انتقال بآنجا ، بازگشت ، نمینمود مگر ، برای پرداخت جیره و مستمری سربازان و کارکنان دیوان و آن مقدار پول ، بقدری نبود که سبب رواج کسب و تجارت گردد بهمین جهت مردم که موجودی خود را بابت مالیات میپرداختند و آن وجه بدست مردم بر نمیگشت ، سال بسال فقیرتر می شدند و در عوض خزانه نادر ، معمورتر میگردید و در آن خزانه زر و سیم و جواهر ، بیشتر انباشته میشد بدون ا ینکه نادرشاه از پول و جواهر کالا پائین میآمد و قوه خرید نادری افزایش مییافت . نادرشاه میتوانست با پولی که بدون استفاده در کلات نادری گرد آورده بود کشور خود را طوری آباد کند که معمورترین کشور جهان گردد . ولی آن کار را نکرد رفتار محصلین مالیات بر مردم سبب شد که هزارها قصبه و قریه از بین رفت و اراضی زراعتی مبدل به بیابان لم یزرع شد و در بعضی از قسمتهای کشور ایران حتی پول مس که پشیزبود یافت نمی گردید زیرا مردم هر چه پشیز داشتند بابت مالیات دادند معهذا نمی توان انکار کرد که نادرشاه برای ایران تحصیل افتخار کرد و پیروزیهای جنگی و کشور گشائیهای او بنام ملت ایران در تاریخ به ثبت رسید .