20 ص
مغول و ایلخانان
«736 - 614 ق / 1335 - 1217 م»
در طی همان ایام که محمد خوارزمشاه قدرت خود را در نواحی شرقی مرزهای ماوراءالنهر گسترش میداد و خلیفه بغداد - الناصر الدین الله - برای مقابله با توسعه قدرت او در جبال و عراق بر ضد محمد خوارزمشاه توطئه میکرد «حدود 613 ق / 1216 م»، در آن سوی مرزهای شرقی قلمرو خوارزمشاه، قدرت نو خاستهای در حال شکل گیری بود که به تدریج به داخل مرزها میخزید و خود را برای تهدید و تسخیر آماده میکرد. با این حال، خلیفه و سلطان در کشمکشها و مناقشات سیاسی خویش، آن را در نظر نگرفتند و یا آن قدر در محیط بسته افکار سیاسی و حشمت قدرتشان غرق شده بودند، که حضور این نیروی ویرانگر را اصلاً نمیدیدند و یا به عبارتی دیگر در مجموعه مناسبات سیاسی عصر، آن را وزنهای به حساب نمیآوردند.
اما این نبردی عظیم و ویرانگر که از نواحی صحرای گوبی و جبال تیانشان به سوی ماوراءالنهر میخزید و از همان ایام فاجعهای عظیم را دارک میدید، دولت نوخاسته مغول بود که ظرف چند سال، هم به دولت پر آوازه خوارزم خاتمه داد، و هم به خلافت بغداد.
پیشروی مغولان به داخل ایران از جانب ماوراءالنهر مغول که در آن ایام عنوان اتحادیه طوایف تاتار، قیات، نایمان، کرائیت و تعداد دیگری از طوایف بدوی نواحی بین ترکستان، چین، و سیبری محسوب میشد، پیشروی خود را از جانب مرزهای ماوراءالنهر آغاز کرده بود.
فهرست
۲ تموچین فرمانروای بلامنازعه طوایف مغول
۳ قتل فرستاده چنگیزبه دربار ایران و اجتناب ناپذیری جنگ
۴ ورود نسل تازه مغولان به ایران به سرکردگی هلاکوخان
۵ سقوط قلعه الموت و برچیده شدن اسماعیلیه
۶ بازگشت هلاکوخان به مغولستان پس از فتح بغداد
۷ تحلیل رفتن مغولان در فرهنگ اسلام
۸ نابودی دستاوردهای مغولان به دست ابوسعید بهادرخان
۱۱ ملوک الطوایفی در ایران در پایان عهد ایلخانان
۱۲ تصمیم ایران به عدم بازگشت به دنیای مغولان
۱۳ ملوک الطوایفی عصر مغول و نزاعهای حکمرانان محلی
۱۴ ایران خسته از یکصد و پنجاه سال سلطه ملوک الطوایفی