دانلود مقاله ابنیه سنتی -همراه با اشکال و جداول

اختصاصی از یارا فایل دانلود مقاله ابنیه سنتی -همراه با اشکال و جداول دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:37

چکیده:

عوامل اقلیمی

یک امر کلی که تقریباً در رابطه با کلیه ساختارهای سنتی ایران صدق می‌کند، همگونی آنها و محیط مسکونی با عوامل اقلیمی است. این مطلب را درسواحل دریای خزر، کرانه خلیج فارس و دریای عمان، دامنه قلل مرتفع و حاشیه کویر مرکزی می‌توان به وضوح مشاهده نمود. بافت شهری، فرم بنا و نوع مصالح در هر یک از این مناطق در تطبیق کامل با شرایط اقلیمی می‌باشند.

عواملی که بر شرایط اقلیمی یک منطقه تأثیر می‌گذارد شامل زاویه تابش خورشید، عرض جغرافیایی یعنی دوری یا نزدیکی از خط استوا، شدت جریان و جهت بادهای فصلی، وجود آب،‌رطوبت گیاه در منطقه و بالاخره ارتفاع از سطح دریا و ناهمواریهای سطح زمین است که در اینجا اهمیت هر یک توضیح داده خواهد شد.

1ـ خورشید

کره زمین دارای محور دوران ثابتی است که نسبت به خط عمود بر صفحه گردش زمین به دور خورشید ْ5/23 درجه انحراف دارد. از آنجائیکه این انحراف محور، نقاط مختلفی از کره زمین را در فصول مختلف مقابل خورشید قرار می‌دهد، لذا حرارت و آب و هوای کره زمین درهر منطقه بنابر زاویه تابش خورشید نسبت به زمین فرق می‌کند و این مطلب باعث ایجاد فصول مختلف در هر ناحیه از کره ارض می‌شود. (شکل 1)

در اول دیماه نقطه جنوبی محور یعنی قطب جنوب رو به خورشیداست و نیمکره جنوبی در فصل تابستان قرار می‌گیرد. در اول فروردین و اول مهرماه نقاط جنوبی و شمالی محور نسبت به خورشید به صورت موازی قرار می‌گیرند و شب و روز در هر دو نیمکره مساوی هستند. یعنی دوازده ساعت روز و دوازده ساعت شب می‌باشد. در این حالت هر دو نیمکره نسبت به خورشید اعتدال قرار دارند که یکی در «اعتدال بهاری» و دیگری در «اعتدال پائیزی» است. دراول تیرماه نقطه شمالی محور یعنی قطب شمال رو به خورشید است و نیمکره شمالی در فصل تابستان و نیمکره جنوبی در فصل زمستان می‌باشد که اولی را «انقلاب تابستانی» و دومی را «انقلاب زمستانی» گویند.

به دلیل انحراف محور زمین، زاویه تابش آفتاب نسبت به زمین و همچنین مکان طلوع و غروب آفتاب در فصول مختلف فرق می‌کند. (شکل 2) به عنوان مثال در شهر تهران آفتاب در زمستان از سمت جنوب شرقی طلوع و در جنوب غربی غروب می‌کند. جهت مشخص نمودن موقعیت خورشید در ساعات مختلف روز و فصول گوناگون، باید زاویه تابش و جهت تابش آفتاب مشخص باشد.

زاویه تابش: زاویه‌ای است که شعاع تابش خورشید با سطح افق می‌سازد (از صفر تا نود درجه)

جهت تابش: زاویه‌ای است که تصویر شعاع تابش خورشید بر روی زمین با خط شمال و جنوب می‌سازد. شمال صفر درجه و جنوب صد و هشتاد درجه در نظر گرفته شده است (شکل 2-1).

زاویه تابش آفتاب در زمستان کمتر و در تابستان بیشتر است. برای شهر تهران که در نیمکره شمالی واقع شده، زاویه تابش آفتاب هنگام ظهر در ماههای مختلف سال مطابق جدول 1 می‌باشد.

زاویه تابش آفتاب نسبت به افق

ماههای مختلف سال

ْ 78

ْ 75

ْ67

ْ55

ْ42

ْ35

ْ31

تیرماه

مرداد ـ خرداد

شهریور ـ اردیبهشت

مهر ـ فروردین

آبان ـ اسفند

آذر ـ بهمن

دی

جدول 1ـ زاویه تابش آفتاب هنگام ظهر در ماههای مختلف سال برای شهر تهران

چنانچه از این جدول مشخص میشود، زاویه تابش آفتاب در تابستان هنگام ظهر تقریباً عمودی است ولی در زمستان آفتاب با زاویه کمتری می‌تابد. از این خاصیت در ضلع جنوبی ساختمان می‌توان استفاده کرد. با قرار دادن یک سایه‌بان بالای پنجره‌های این ضلع، میتوان از ورود تابش آفتاب و گرم شدن ساختمان در تابستان جلوگیری نمود. اما در فصل زمستان که احتیاج به حرارت خورشید می‌باشد، به دلیل اینکه زاویه تابش آفتاب کمتر است، تابش خورشید به داخل اطاق نفوذ می‌کند. (شکل 3)

قرار دادن اکثر بازشوها و پنجره‌های بزرگ در قسمت جنوبی ساختمان و حفاظت از این پنجره‌ها در مقابل آفتاب تابستان به وسیله سایه‌بان و یا ایوان از خصوصیات اکثر ساختمانهای سنتی و جدید ایران است.

توجه به دیوار جنوبی ساختمان و استفاده از انرژی خورشیدی برای تأمین حرارت در ساختمان اساس کار بناهایی است که به نام «ساختمانهای خورشیدی» معروف است. تحقیق و مطالعه بر روی اینگونه ابنیه درسنوات اخیر بسیار گسترش یافته و در کشورهای غربی تعداد زیادی از این قبیل ساختمانها احداث شده است.

نحوه کار این ساختمانها بدین صورت است که در طی روز ازآفتاب انرژی حرارتی کسب میشود. این انرژی در اجسام یا مایعاتی مانند آب که ظرفیت خوب جذب حرارت دارند و به تدریج حرارت پس می‌دهند، ذخیره می‌گردد. برای ذخیره حرارت به طور کلی از بشکه‌های آب استفاده می‌شود یا از مصالح بنائی که برای ساخت بنا بکاررفته است. این مواد که مانند یک خازن حرارتی عمل می‌کنند، در طی روز باید تحت تابش مستقیم آفتاب باشند و از آفتاب کسب حرارت کنند. در شب هنگام که حرارت محیط کاهش می‌یابد، این مواد کماکان حرارت روز را در خود حفظ کرده‌اند و به تدریج این حرارت و گرما را به فضای ساختمان منتقل می‌کنند. هنگام سحر تقریباً تمام حرارت ذخیره شده از دست رفته وکسب حرارت از خورشید مجدداً شروع می‌شود.

شکل 3ـ استفاده از تابش افتاب در زمستان و جلوگیری از تابش آن در تابستان توسط سایه‌بان بر روی پنجره جنوبی

در اینجا ذکر این نکته ضروری است که هر چه آفتاب نسبت به سطحی عمودی‌تر بتابد، مقدار انرژی کسب شده توسط آن سطح بیشتر خواهد بود. دلیل اصلی اینکه نور و حرارت آفتاب ظهر شدیدتر از سحر و غروب است، به همین خاطر میباشد. لذا جهت استفاده از انرژی خورشیدی در طراحی، معمار باید موقعیت خورشید در اسمان (زاویه و جهت تابش) * و جهت قرارگیری وجوه مختلف ساختمان نسبت به آنرا بداند.

دانلود مقاله ابنیه سنتی ایران

اختصاصی از یارا فایل دانلود مقاله ابنیه سنتی ایران دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:54

فهرست مطالب:

3-4- فرم بنا
2-3-6-طاق و گنبد
1-3-6-خانه های چهار فصل
حیاط مرکزی
مسجد جامع یزد
مسجد
مقدمه :
1-الگوهای اولیه صحن مساجد
2-سیر تحول در صحن مساجد :
3-تطابق فرم با عملکرد
4-ارتباط صحن با باغ های اسلامی
نتیجه گیری :
2-بررسی برخی از مساجد معاصر ایران با «نگرشی نو در اجزاء و عناصر انتزاعی»
2-1مسجد الغدیر
2-2 مسجد حضرت امیر«ع»
2-3 مسجد الجواد
2-4 مسجد نظامی مافی
2-5 مسجد دانشگاه تهران
2-6 مسجد دانشگاه کرمان
ترکیب معمول چهار ایوان

چکیده:

چون دیوارها فرو ریزد و لانه کبوتران ویران شود ،

به‌ آسمانی نگاه کن ، همسایه

آن کبوتر که از فراز شهر پرواز کرد و از نظر گریخت

یادهای ماست

یادهای جمعی ما ،

خاطراتقومی ماست

که ما را با یکدیگر آشنا می کرد .

خانه ، مظهر مسلم آرامش یافتن ، در درون و خود را از دغدغه «بیرون» وارهاندن است و در آغازنیز برای رسیدن به این هدف اصولی ، انسان نقشه آن را طرح کرد و در این نقشه ، ساختمان یک بنا ، تعادل و انسجام میان اجسامی که آنها را به توازن و تناسب و با توجه به طبیعت ذاتی آن اجام و با عنایت به طبیعت ذاتی انسان برپا ساختند . در این هماهنگی یکایک اجزاء به کمک یکدیگر ، کلی را تشکیل می دهند و فضایی را بوجود می آورند که در حقیقت نمایانگر فضای عالم نامتناهی است .

3-4- فرم بنا

خصوصیات کلی فرم بنا در این مناطق به قرار ذیل است :

الف-ساختمانها بصورت حیاط مرکزی و نیمه درون گرا

ب-حداکثر استفاده از سایه و کوران هوا

ج-ارتفاع اتاقها زیاد و پنجره ها بلند و کشیده

د-ایوانها وسیع و مرتفع

ه- عدم وجود زیرزمین

و.طاقها غالباً مسطح

ه-در این کناره اکثر ساختمانها نیمه درون گرا هستند و اطاقها در اطراف یک حیاط مرکزی قراردارند . فرق عمده این ساختمانهای حیاط مرکزی با ابنیه مشابه در مناطق فلات مرکزی ایران در این است که با وجود آنکه این ساختمانها درون گرا می باشند ، ولی ارتباط آنها با فضای خارج کاملا بسته نیست و پنجره های بلند و مرتفع و ایوانهای وسیع رو به فضای کوچه و یا میدان در طبقات دوم و خصوصاً سوم ساختمان دارند . (اشکال 8-4و11-4) . دلیل این امر بدین لحاظ است که به منظور استفاده از تهویه دو طرفه هوا در داخل اتاق و کاستن از شدت گرما ، با باز کردن پنجره های رو به حیاط از یک طرف و پنجره هایی روبه کوچه از طرف دیگر این تهویه صورت می گیرد . همچنین هنگام عصر و غروب که از شدت آفتاب کاسته می شود ، اهالی در ایوانهای خارجی رو به دریا می نشینند و از جریان بادی که بین دریاو ساحل وجود دارد لذت می برند .

ایوان در این منطقه از سایر نواحی از ایران بزرگتر است و فضای بسیار مهمی در ساختمان محسوب می شود . در فصول گرم که مدت آن حدود نیمی از سال است ، اغلب فعالیت های روزمره در داخل ایوان انجام می شود ، زیرا در ایوان هم تهویه به خوبی صورت می گیرد و هم در زیر سایه قرار دارد . خانه های مسکونی در این بندر همانند خانه های مسکونی در سایر اقلیمهای ایران ( به جزء اقلیم معتدل و مرطوب جنوب دریای خزر ) به صورت حیاط مرکزی است یعنی حیاط در وسط خانه و اطاقها در اطراف آن می باشد
(شکل 14-4 ) . در اینجا نیز مانند سایر مناطق ، خانه اغنیا از چند حیاط به نامهای بیرونی ، اندرونی و خدمات تشکیل شده است . حیاط بیرونی مختص افراد نا محرم ، مردان ، مهمانان مرد خانه و بالاخره تجارتخانه مرد خانه است. این حیاط و اتاقهای مجاور آن بزرترین و بهترین قسمت ساختمان می‌باشد . بخش اندرونی مختص افراد محرم می باشد و معمولا زنان و دختران خانه و اقوام نزدیک در این قسمت هستند . بعضی از خانه های بزرگتر حیاط سومی داشته اند به نام حیاط خدمات که مخصوص خدمه و احیاناً‌ نگهداری طیور و چهارپایان بوده است و مختصر تر و ساده تر از سایر قسمت های خانه است.

عملکرد های گوناگون این خانه نه تنها به وسیله حیاطهای مختلف تقسیم می شود ، بلکه در هر حیاط نیز طبقات مختلف خانه دارای عملکرد های متفاوتی است .

همانگونه که ذکر شد به دلیل بالا بودن سطح آبهای زیر زمینی و رطوبت بسیار زیاد هوا ، زیر زمین در این خانه ها وجود ندارد . لذا ساختمان از طبقه همکف شروع می شود که این طبقه مخصووص امور خدماتی و انبار است . دلیل این امر بدین لحاظ است که چون حیاط این خانه ها نسبتا کوچک و ارتفاع دیوارها زیاد است ، در این طبقه امکان دسترسی به نور مستقیم آفتاب وجود ندارد و همیشه در سایه و نمدار می باشد . به علاوه اغلب کف و دیواره‌های آن رطوبت زمین را بالا کشیده و نمناک است . رطوبت سنگین هوا نیز در سطح حیاط وجود دارد و به دلیل محصور بودن کامل حیاط از چهار طرف ، این رطوبت تهویه نمی شود . علاوه بر این ، در این خانه ها بدلیل محرمیت ، پنجره رو به بیرون در طبقه هم کف وجود ندارد و تهویه هوا در داخل اتاقها به سختی صورت می گیرد . لذا این طبقه که اهمیت کمتری دارد و ارتفاع آن نیز نسبت به طبقات فوقانی کمتر است ( شکل 15-4) ، محل نگهداری مایحتاج خانواده می باشد و اگر تجارتخانه آقای خانه در همین منزل باشد ، که اغلب این طور بوده ، مال التجاره نیز در همین طبقه نگهداری می‌شده است. آشپزخانه و آب انبار نیز در همین طبقه می باشد .

آشپزخانه معمولا بین بخش اندرونی و بیرونی قرار دارد تا امکان دسترسی به آن از هر دو بخش میسر باشد . خانم خانه پس از طبخ غذا ، آن را برای آقای خانه و یا مهمانان و همکاران وی می فرستاده است .

با توجه به اینکه در شهر لوله کشی وجود نداشته و آبهای زیر زمینی نیز شور بوده ، وجود آب انبار در خانة‌ اغنیا یک امر حیاتی و لازم به شمار می رفته است . در هنگام بارندگی ، آب جاری شده بر روی پشت بام و حیاط به سمت آب انبار که مانند یک حوض در کف یکی از اطاقهای طبقة‌همکف قرار داشته هدایت می شده است و در طول سال از این آب جهت پخت و پز و آشامیدن اسنفاده می کردند .

برای شستشوی بدن و ظروف ،‌از آب شور یا تلخ که از چاه بدست می آمده استفاده می شده است و از آب شیرین فقط برای آب کشی بدن یک سطل آن را بر روی خود می ریختند . افرادی که آب انبار در منزل نداشته اند از آب انبار عمومی شهر استفاده می کرده اند .

طبقات اول و دوم خانه جنبه مسکونی داشته است . این طبقات از رطوبت سطح حیاط و کف زمین به دور هستند . سقف اطاق در این طبقات بسیار بلند است که گاه به چهار متر و یا بیشتر می رسدو دارای پنجره های بزرگ به سمت حیاط و به سمت خیابان می باشند . لذا جریان دو طرفه هوا در این اطاقها میسر است که باعث تهویه مناسب اتاق و کاهش حرارت می شود .

2-3-6-طاق و گنبد

همانگونه که قبلاً ذکر شد ، به دلیل کمبود چوب در فلات مرکزی

ه:بازشوها کوچک

و:ایوانها و حیاط ها کوچک

ز:دیوارها نسبتا قطور

خانه های سنتی در این نواحی نیز مانند مناطق مرکزی ایران به صورت حیاط مرکزی احداث می شوند . منتهی در اینجا اطاقهای واقع در سمت شمال حیاط از سایر قسمتها بزرگتر و وسیعتر است و تالار یا اطاق اصلی نشیمن خانه در همین سمت واقع می باشد . این مطلب به دلیل استفاده از تابش مستقیم و حرارت آفتاب در زمستان است و چون فصل تابستان عمدتا کوتاه و دمای هوا نسبتاً معتدل است ، از سمت جنوب ساختمان کمتر استفاده می‌شود . اتاقها جنوبی و در بعضی از خانه ها اگر اتاقهای شرقی و غربی نیز وجود داشته باشد ، اکثراً جهت انبار و فضاهای خدماتی مانند اتاق خدمه و یا سرویس های بهداشتی مورد استفاده قرار می گیرد . این خانه ها اغلب دارای زیر زمین با سقف کوتاه ، در زیر قسمت زمستان نشین هستند که در تابستان به خاطر آنکه هوای آن نسبتا خنک است . جهت سکونت اهل خانه می باشد . در شهر همدان به زیر زمین « سیزان » می گویند و در بعضی از خانه ها که مسیر قنات و یا شعبات آن از زیر ساختمان رد می شود ، سیزان توسط چند پله به چشمه که محل برداشت آب از قنات است و از کف سیزان پایین تر واقع شده ، مرتبط می باشد (شکل 4-5) .

از آنجاییکه هوا در اغلب مواقع سال سرد و یا بسیار سرد است ، لذا اکثر فعالیت های روزمره در داخل اتاقها صورت می گیرد . به همبن دلیل ابعاد حیاطها در این نواحی قدری کوچکتر از مناطق فلات مرکزی ایران است و عمق ایوانها نیز از مناطق جنوبی کشور به مراتب کمتر می باشد .

دانلود مقاله ابنیه و اثار تاریخی ایران بعد از اسلام

اختصاصی از یارا فایل دانلود مقاله ابنیه و اثار تاریخی ایران بعد از اسلام دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:17

فهرست مطالب:

مسجد جامع عتیق شیراز :
بازار ارومیه :
بقعه‌ی شاه‌چراغ :
مدرسه‌ی چهارباغ :
کاخ چهل ستون :
حافظیه :
مسجد جامع ارومیه :
مسجد جامع اصفهان :
کاخ هشت بهشت :
ساختمان چندوجه ایل گلی :
مسجد جامع مرند :
مسجد جامع اصفهان :
معماری صخره ای روستای کندوان :
آرامگاه سعدی :
مسجد جامع تبریز :
پل خواجو :
مسجد نو شیراز :
عمارت عالی قاپو :
این کلیسا به نام تادی مقدس هم نامیده می شود
کلیسای مریم مقدس :
میدان نقش جهان :
مشهد :
مقبره الشعرا :
کلیسای وانک اصفهان :
منارجنبان :
مسجد کبود :
مسجد شیخ لطف الله :

سرزمین ایران دارای تاریخی کهن و مردمانی با فرهنگ چندهزار ساله است . پدران و گذشتگان این مرز و بوم میراث فرهنگی خود را با خلق آثار و شاهکارهایی بدیع به نسلهای آینده سپرده اند . ورود اسلام به ایران با اینکه جنگ و خرابی به همراه داشت اما پیوند فرهنگ جدید با ذوق و هنر ایرانی منجر به خلق آثاری گردید که اکنون نه تنها در زمره‌ی مفاخر ملی بلکه جزء شاهکارهای میراث بشری محسوب می شود . این حقیر مجموعه ای از مشهورترین و دیدنی ترین ابنیه و آثار تاریخی ایران بعد از اسلام را در قالب یک تحقیق به نمایش می گذارم .

مسجد جامع عتیق شیراز :

اصل ساختمان این مسجد از ابنیه دوران صفاریان است که به امر امراللیث صفاری در سال 281هـ.ق بنا شده از مسجد اصلی قسمت مهمی باقی نمانده است بانی خدای خانه‌ی مسجد جامع شاه ابواسحاق اینجو در سال 752 هـ.ق است . سپس در زمان شاه عباس اول صفوی به سال 1034 هـ.ق و همچنان زمان بقیه شهریاران صفوی تعمیر و مرمت شده است . شبستان جنوبی مسجد هم از بناهای قدیمی می باشد . کتیبه‌ی سنگی خدای خانه از نمونه های ارزنده هنری به شمار می رود . این کتیبه به خط یحیی الجمالی السوفی خطاط معروف زمان شاه ابواسحاق و حاوی جملاتی در شأن قرآن کریم است . این مسجد دارای دو سردر شرقی و غربی است . در مجاورت سردر شمالی مسجد و جلوی خان آن مسجد قدیمی دیگری به نام طبالیان وجود دارد که از نظر معماری و هنری چندان قابل توجه نمی باشد . این مسجد قدیمی ترین اثر تاریخی دوران اسلامی شهر شیراز است .

بازار اصفهان : این بازار از بناهای زمان شاه عباس اول صفوی است که در شمال میدان نقش جهان در فاصله سالهای 1011 تا 1029 هـ.ق ساخته شده است . در سردر بازار شاهی علاوه بر کاشی‌کاری زیبا نقاشی های بسیار عالی نیز به چشم می خورد که بخشی از آن شامل تصاویر جنگ شاه عباس با ازبکان و مجالس بزم شاهی است .

شهر تبریز : این شهر دارای یکی از زیباترین و بزرگترین مجموعه بازارهای ایران است سبک معماری ، کثرت سراها و تیمچه ها و وجود تعدادی مدرسه و مسجد نیز به این مجموعه اهمیت و امتیازی خاص بخشیده است . اکثر مورخان و جهانگردان که از اواخر قرن چهارم هجری تا عهد قاجار از تبریز دیدن کرده اند درباره‌ی بازار تبریز مطالب مهم و ارزنده ای ارائه داده اند .

بازار ارومیه :

قدمت بازار ارومیه به دوره‌ی زندیه و قاجاریه می رسد . این بازار یکی از بازارهای دیدنی است که در خیابان امام واقع شده است و مجموعه ای از راسته بازارهای عطارها ، زرگرها ، بزازها ، مسگران ، کفاشان ، نمدمالان ، رنگرزها ، حلبی سازها و چاقوسازان می باشد .

بقعه‌ی شاه‌چراغ :

این بقعه زیارتگاه مشهور فارس مدفن حضرت میرسیداحمد فرزند امام هفتم (ع) از ابنیه دوران اتابکان و قرن ششم هـ.ق است که در زمان اتابک ، ابوبکر سعدبن زنگی ساخته شده است . این بنا شامل ایوان ، حرم ، گنبدها ، رواق ها و شاه‌نشین‌هایی می‌باشد که با آینه کاری و گچ بری و کتیبه های چندی تزئین یافته است . پس از اتابکان در زمان شهریاران صفوی و قاجار چندین بار مرمت و تعمیر شده است . مرقد حضرت در شاه نشین گنبد و بالاسر قرار دارد . دو مناره‌ی کوتاه در دو انتهای ایوان قرار گرفته معنی صحن آن وسیع است . کاشی‌کاری معرق زیبای گنبد آن در سال 1345 خورشیدی با نظارت اداره‌ی کل باستان شناسی اتمام یافته است سایر تعمیرات ضروری آن ادامه دارد . 30 جزء کلام الله مجید خطی به خط یحیی جمالی متعلق به این بقعه به موزه‌ی پارس شیراز انتقال داده شده است . در مجاورت زیارتگاه شاه‌چراغ بقعه‌ی سیدمیرمحمدبرادر شاه‌چراغ واقع شده . این مزار شامل حرم بزرگ و شاه‌نشین می باشد . مرقد در شاه‌نشین شمالی آن قرار دارد ساختمان این بنا باید متعلق به قرن 10 هـ.ق باشد که سپس در عهد زندیه و قاجاریه مرمت شده و تزئین یافته است . گنبد آن دارای کاشی‌کاری و به شیوه‌ی گنبدهای زمان قاجار ساخته شده است .