تعریف اکوتوریسم (1996-UCN1)
Inter-national union for Conservation of Nature
اکوتوریسم که یک مسافرت و دیدار زیست محیطی مسئولانه به مناطق طبیعی نسبتاً دست نخورده با هدف لذت بردن و استفاده از مظاهر طبیعت و مظاهر فرهنگی همراه آن است که باعث تقویت حفاظت از منابع طبیعی شده و دارای تأثیرات منفی اندکی است و باعث فعال شدن جمعیتهای محلی و بومی می شود و از نظر اقتصادی اجتماعی برای آنها مفید است .
ویژگیهای تعریف :
1-مسافرتی مسئولانه به طبیعت
2-با حداقل خسارت به محیط
3-مسافرت به مناطق طبیعی نسبتاً دست نخورده
4-لذت بردن از طبیعت و مظاهر فرهنگی وابسته به آن
5-باعث فعال شدن جوامع محلی و دارای منافع اقتصادی - اجتماعی به آنها
6-باعث تقویت حفاظت از منابع طبیعی می شود .
اصول اکوتوریسم :
- به حداقل رساندن اثرات بر روی طبیعت و فرهنگ بومی ناشی از حضور اکوتوریسم.
- آموزش توریست برای شناخت و درک اهمیت حفاظت از محیط زیست .
- بر اهمیت کار مسئولانه و متعهدانه تأکید دارد که با مسئولان امور محلی و مردم به منظور برآورده ساختن احتیاجات مردم محلی وتوزیع عادلانة منافع حاصل از این اقدام، همکاری تنگاتنگی دارد .
- معطوف کردن درآمدها و عایدی ها به سمت حفاظت از محیط زیست و مدیریت مناطق حفاظت شده و طبیعی .
تأکید بر ضرورت ناحیه بندی توریسم منطقه ای و تنظیم طرحهای مدیریت بازدیدکنندگان برای نواحی و مناطق طبیعی که برای توسعه اکوتوریسم در نظر گرفته شده اند .
- تکیه کردن بر استفاده مطالعات و بررسی های اصولی اجتماعی و محیطی (همانند برنامه های کنترل و تنظیم بلندمدت) بمنظور ارزیابی و برآورد کردن اثرات و کاهش تأثیرات منفی .
- تلاش و تکاپو برای افزایش سود اقتصادی برای کشور میزبان و ایجاد فرصتهای شغلی برای انواع طبقات علی الخصوص مردم بومی که در آن محیط زندگی میکنند و هم جوار مناطق حفاظت شده و طبیعی هستند .
- در جستجوی اطمینان حاصل کردن از اینکه توسعة صنعت توریسم و جهانگردی هرگز از حد و مرز اختیارات محیطی و اجتماعی خود که بواسطة محققین با همکاری ساکنان بومی در نظر گرفته شده پا را فراتر نمی گذارد .
- متکی بودن بر زیرساختهایی که هماهنگ با محیط زیست ، به حداقل رسانیدن استفاده از سوختهای فسیلی ، حفاظت از محیط زیست و حیات وحش و نیز تلفیق با محیط طبیعی و فرهنگی رشد و توسعه یافته است .
اجزای سازندة اکوتوریسم :
- دخیل بودن در حفاظت از تنوع زیستی .
- حفاظت و نگهداری از رفاه و سلامتی مردم بومی منطقه .
- تجربة توضیح دادن یا آموزش را شامل می شود .
- اقدام مسئولانه و قابل اعتماد در بخشهای مختلف توریست و صنعت جهانگردی را در بردارد .
- نخست به گروههایی کوچک بواسطة ایجاد فرصتهای شغلی کوچک تقسیم می شود.
- مستلزم حداقل مصرف ممکن منابع برگشت ناپذیر می باشد .
- بر مشارکت مردم بومی ، مالکیت و ایجاد فرصتهای شغلی علی الخصوص برای مردم منطقه تأکید دارد .
ویژگیهای یک اکوتور خوب و مناسب :
- معمولاً اطلاعاتی کامل در مورد سفر به سایت مورد بازدید هم از لحاظ فرهنگی و هم طبیعی در اختیار قرار می دهد .
- ارادة دستورالعملها و راهنماییهایی در مورد طرز پوشیدن لباس و کردار مناسب قبل از حرکت بصورت جزوه و در طول سفر بصورت شفاهی .
- ارائه اطلاعات کافی و وافی به توریست در مورد ویژگیهای سیاسی ، اجتماعی ، جغرافیایی و نیز چالشهای سیاسی ، اجتماعی و محیطی سایت قبل از رسیدن به مقصد.
- ارائه اطلاعات مفصل توسط راهنمایان بومی آموزش داده شده به توریست در طول سفر .
- اجازة ملاقات و تعامل با اجتماعات مردم بومی در نشستهایی که تنها خاص خرید کردن و یا فروختن نباشد .
- کمک به توریستها برای درک کردن و فهمیدن زندگی روزمرة مردم محلی و آداب و رسوم آنها و نیز بسط و گسترش انواع موضوعاتی که مناسب بحث و گفتگو کردن میباشد .
- ایجاد فرصت برای مشارکت تشکل های غیردولتی بومی .
- اطمینان حاصل کردن از پرداخت کامل همة ورودیهای پارکها .
- ارائه محل اسکان و اقامت مناسب به توریستها در کنار سایتها .
ویژگیهای مدیریت اکولاک :
- ارائه آموزش های در حال خدمت به اعضای جامعه و راهنمایان بومی .
- اکثراً از کادر مردم بومی استفاده می کنند و اجتناب می کنند از هر گونه آموزش شهری طرد شده یا شخصی مسئولیتهای کلیدی .
- برنامة یادگیری زبان دوم (برای کمک به صحبت کردن کادر و همکاران خود به زبانی که توریستها صحبت می کنند) از یک دانشکدة بومی یا متخصصین این امور (آموزش زبان) تنظیم و تهیه می کنند .
- مهمانها در آموزش کادر دفتر و همکاران و نیز پروژه های توسعة ارتباطات که شامل آموزش یا سلامتی و بهداشت می شود ، نقش مؤثری ایفاء می کنند .
- اعضای مشتاق و علاقهمند جامعه را تشویق به گفتگو و مذاکره در مورد اطلاعاتشان در خصوص منطقه می کند ، در همین حین راهنمایان بومی را نیز تشویق به قاطی شدن با توریستها و نشست و برخاست کردن با آنها می کنند .
-توریستها را برای تجربه کردن و یادگیری از طریق مشاهدة مناظر بومی ، حیاتوحش (مثلاً پروانه ها) ، پروژه های اصلاحاتی ، پرورشگاهها و ... و نیز سایر تلاشها برای ایجاد و بهبود دوام صنعت گردشگری در منطقه ، پشتیبای و حمایت می نماید .
- سیستمی را برای توریستها ارائه داده و ارتقاء می بخشد که بتوانند از لحاظ مالی در مناطق طبیعی منطقه دخیل شوند .
- تأکید بر استفادة مواد قابل بازیافت و برگشت پذیر به چرخه حیات طبیعی دارد .
- استفاده از انرژی جایگزین در هر زمان ممکن .
- استفاده از شوینده های تلاشی پذیر و اجتناب از استفادة سموم تا حد امکان .
- حیوانات درون قفس و غیربومی را در خانه نگهداری نکنند .
35 صفحه فایل ورد قابل ویرایش
فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:47
فهرست مطالب:
مقدمه
فصل اول: توریسم و اکو توریسم
توریسم
اکوتوریسم
اثرات توریسم و اکوتوریسم در استان گلستان
فصل دوم: محیط زیست طبیعی استان
معرفی محیط زیست طبیعی استان گلستان
تالاب های استان گلستان
دریای خزر
خلیج گرگان
رودهای مهم استان گلستان
مناطق حفاظت شده
ارتفاعات و قلل استان گلستان
آبشار های استان گلستان
فصل سوم: جاذبه های تاریخی و مذهبی استان
تپه های باستانی استان گلستان
دیوار دفاعی گرگان
برج رادکان
پل آق قلا
تمیشه؛شهر مرزی گرگان وطبرستان
گورستان خالد نبی
مسجد جامع
امام زاده روشن آباد
آرامگاه مختوم قلی فراغی
آق قلعه
قلعه موران
مدرسه عمادیه
مدرسة کریم ایشان
مجموعه ی تاریخی هنری باقری
موزة گرگان
بافت قدیم گرگان
فصل پنجم:
نتیجه گیری
پیشنهادها وراهبردهای اصلی
موانع و محدودیت های تحقیق
فهرست منابع ومآخذ
پیوست ها
مقدمه
سیرو ساحت و گردشگری استفاده منطقی از اوقات فراغت به ویژه دید و بازدید و تفریح و هوای آزاد محیطی است. امروزه توسعة شهرنشینی به ویژة در دهة اخیر ساکنین شهرهای کوچک و بزرگ را به تفریح و استفادة معقول از ساعت فراغت ترغیب می نماید. از آنجائیکه ویژگیهای فرهنگی و اجتماعی نسلها و قومهای مختلف هر کدام ویژگیهای خاص خود را دارند جاذبه های تاریخی و طبیعی و نیز به تبعیت از آنها شکل می گیرند و به همین دلیل حوزه های فعالیت جهانگردی نیز متنوع بوده و از حوزه ای به حوزة دیگر فرق میکند. از طرف دیگر افزایش روزافزون جمعیت جهان به ویژه در کشوهای در حال توسعه و فقر اقتصادی و پایین بودن سطح درآمد ملی کشورهای مذکور باعث شده تا جمعیت این کشورها در فشار و تنگناهای اقتصادی قرار گیرند . در بررسی علت عقب افتادگی، این کشورها علی رغم داشتن منابع طبیعی مناسب و دارا بودن منابع بالقوه درآمدی ، فقر و محرومیت را پذیرفته و در واقع پایین بودن سطح دانش و فن آوری و آگاهی نداشتن از نحوه بهره برداری از پتانسیل های موجود ، مزید بر علت شده و همچون تازیانه ای بر پیکره بی جان این کشور ها کوبیده می شود .
یکی از منابعی که به صورت عمده در عصر کنونی می تواند درآمدهای قابل توجهی را رقم زند و یا بالابردن تولید ناخالص ملی و در نهایت درآمد ملی را در صحنه بین المللی افزایش دهد ، صنعت تورسیم و اکوتوریسم می باشد که در چند دهه گذشته این صنعت توانسته جای پای مناسبی را در روابط بین المللی یافته و با ایجاد پیوند میان کشورهای مختلف ، منبع درآمد خوبی نیز برای بسیاری از کشورهای جهان گردد. همچنین برقراری ارتباط میان ملل مختلف از طریق آشنایی با فرهنگ ها ، آداب و رسوم ها و پیشنیه های تاریخی و فرهنگی یکدیگر ، موجبات استحکام پیوندهای اجتماعی و سیاسی ملی را فراهم آورده و در بسط و توسعه تفاهم آمیز روابط بین المللی نقش بسزایی خواهد داشت .
فصل اول
توریسم و اکوتوریسم
توریسم
توریسم از نظر لغوی از زبان انگلیسی به سایر زبان ها و فرهنگ ها نفوذ نموده ، به طوری که به یک مفهوم جهان مشمول تبدیل شده و آن عبارت از داشتن رویه گردشگری و تفرج منتسب به عمل شخص می باشد . این عمل در بعد منطقه ای و ملی و فراملی از چنان رشدی برخوردار شده است که به عنوان صنعت توریسم در جهت ایجاد درآمد و اشتغال به صورت جدی مورد پیگیریهای کشورهای پیشرفته و کشورهای با فرهنگ و سابقه تاریخی قرار گرفته است .
در حال حاضر نیز به عنوان یکی از محوری ترین فعالیت های اقتصادی در چند دهه اخیر درآمدهای قابل توجهی را از نظر ارزی و درآمد ناخالص ملی ایجاد می نماید .
طبق بررسی های سازمان توریسم ( W.T.o )
در آمد حاصل از توریسم و اکوتوریسم 10% تولید ناخالص ملی کشورهای جهان را تشکیل می دهد . و از نظر درآمد گردشگری طبق آمار 1997 به 448 میلیارد دلار رسیده است . که از نظر رتبه ، کشور فرانسه با 67 میلیون نفر گردشگر در سال و ایالات متحده آمریکا با 49 میلیون نفر ، اسپانیا با 43 میلیون نفر ، ایتالیا با 34 میلیون نفر و کشورهای دیگر دراین رده بندی قرار گرفته اند .
اما ایران با وجود اینکه از نظر جاذبه های طبیعی ، فرهنگی ، تاریخی ، مذهبی و سایر موارد و سابقه تمدن کهن ، از نظر رتبه در حد ششم تا دهم قرار دارد . ولی از نظر تحصیل درآمد ارزی بنابر آمار اعلامی از طرف سازمان های ذی ربط در حد 300 میلیون دلار در سال می باشد که از نظر مقایسه با سایر کشورها پایین بوده و هیچ تناسبی از نظر جاذبه ها و درآمدها ارزی که حدوداً 1000 : 1 را شامل می گردد، ندارد . علت اصلی چنین برنامه ریزی صحیح و فقدام نگرش سیستمی و سرمایه گذاری ناچیز و خلا آژانس های تخصصی و موارد متعدد تاثیر گذار دیگر جستجو نمود که به صورت اجمالی بدان اشاره شده است .
اکوتوریسم
همان طوری که اشاره شد توریست معمولی و انبوه، از تمامی جاذبه های فرهنگی و تاریخی ، مذهبی ، ورزشی و حتی بعضاً جاذبه های طبیعی به جهت خصلت های مشابه استفاده می نماید . و از نظر اخلاقی نیز زیاد پای بند فرهنگ سنن ملت های دیگر نمی باشد . ولی در مقابل اینگونه توریست ها در دنیای بحران زده زیست محیطی ، اکوتوریسم یا توریسم سبز ، توریسم پایدار ، بیوتوریسم و توریسم حفاظتی قدبرافراشته است . و از نظر رشد نیز نسبت به توریسم معمولی سالیانه حدود 30% رشد دارد ، به عبارت دیگر اکوتوریسم عبارت است از مسافرت مسئولانه به مناطق طبیعی که حفظ طبیعت و حراست از فرهنگ محلی را توام با ارتقا رفاه عمومی مردم بومی فراهم آورد .
با روند رو به رشد صنعت اکوتوریسم در مقایسه با توریسم معمولی جایگاه قابل توجهی را در این صنعت بدست آورده و دورنمای روشن را نیز ترسیم می نماید که در آینده نه چندان دور ، به تنها مکانیزم و ابزاری بدل خواهد شد که می تواند شکوفایی این صنعت را تضمین نماید .
هرچند در باب اهمیت موضوع و همگانی با کشورهای پیشرفته و از لحاظ نمودن سهم قابل توجهی از برنامه در جهت توسعه گردشگری در سیاست گذاری کلان و منطقه ای در کشور ما در دستور کار قرار گرفته است، ولی باز هم با وجود موانع متعدد ، اجرای برنامه های جذب توریسم و اکوتوریسم در هاله ای از ابهام قرار دارد، لذا لزوم توجه و فراهم شدن تمهیدات لازم جهت فراهم نمودن زمینه جلب توریسم و اکوتوریسم بیش از پیش احساس می گردد .
در این راستا سیاست های حمایت گرایانه ای از سازمانهای ذی ربط و حضور در جامعه بین المللی و برگذاری نمایشگاهها ، برای معرفی هر چند بیشتر جاذبه های ایرانی و توزیع مجلات و بروشورها از طریق آژانس های داخلی و بین المللی و سفارتخانه های ایران در کشورهای مختلف می تواند ، پایه ریزی مناسبی را برای جذب و جلب گردشگران در کشور ایران فراهم سازد و همچنین ، با طبقه بندی جاذبه جهانگردی و سرمایه گذاری مناسب در هر طبقه و مسئول نمودن سازمان مجری شاید بتوان برنامه های مناسب و ویژه هر طبقه را در جایگاه خود و در مجموع حرکات حساب شده ای را در این صنعت رو به رشد به انجام رساند .
اثرات توریسیم و اکوتوریسم در استان گلستان :
از آنجایی که در استان گلستان ، مناطق زیادی تحت عنوان مدیریت سازمان جنگل و مراتع کشور برای برنامه ریزی تفرجی ( متمرکز گسترده ) قرار دارد و مناطق زیادی نیز به لحاظ داشتن جاذبه های لازم در خارج از طرحهای مشخص قابلیت تفرج به صورت بالفعل و بالقوه وجود دارد و همچنین ، وجود مناطق مختلف تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست و سایر جاذبه های فرهنگی و تاریخی و مذهبی و وجود سواحل زیبا و پدیده های متنوع دیگر، هر کدام در جایگاه خود زمینه های جذب توریسم و اکوتوریسم را فراهم می نماید .
بنابراین اثرات توریسم و اکوتوریسم از دو جنبه مستقیم و غیرمستقیم قابل بررسی می باشد که خلاصه ای از این اثرات ذکر می گردد .
اثرات مستقیم
با توجه به این گونه فعالیتهای مربوط به توریسم و اکوتوریسم اعم از داخلی و خارجی به ازای هر توریست بر اساس بررسی های سازمان ذی ربط 5 _ 3 شغل ایجاد می نماید ، بنابراین مستقیماً نقش موثری را در اشتغال با سرمایه گذاری اندک ایجاد می نماید . ضمن اینکه این که با صرف هزینه توسط گردشگران درآمد قابل توجهی را برای مردم بومی فراهم می آورد و این خود نیز باعث رونق اقتصادی خواهد بود که در بخش توریسم و اکتوریسم و درآمد حاصل از آن توضیح مختصری در رابطه با آن داده شده است . در شرایط مناسب چنانچه درصد قابل توجهی از گردشگران را توریست خارجی تشکیل دهد ، درآمد حاصل ارز نیز برای درآمد کشور حائز اهمیت خواهد بود ، ضمن اینکه حضور توریست با رونق اقتصادی که ایجاد می نماید یک صنعت مطرح گردیده است . در رابطه با اکوتوریسم در استان گلستان جرقه امیدوار کننده ای برای توسعه کار زده شده و امید آن است هر چه بیشتر گسترش یابد .
دانلود پایان نامه ارشد رشته کشاورزی بررسی اکوتوریسم در مناطق حفاظت شده استان مازندران مطالعه موردی خشکه داران با فرمت pdf تعداد صفحات 105