فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:86
فهرست مطالب:
عنوان صفحه
چکیده 1
مقدمه 2
فصل اول: کلیات موضوع مورد بررسی 4
1-1 باسیلهای گرم منفی رودهای- انتروباکتریاسه 5
1-1-1. تقسیمبندی 5
1-1-2. مورفولوژی و تعیین هویت 6
1-1-2-1. ارگانیسمهای تیپیک 6
1-1-2-2. کشت 8
1-1-2-3. مشخصات رشد 8
1-1-3. معرفی گروههای مختلف انتروباکتریاسه 11
1-1-3-1. اشریشیاکلی E-coli 11
1-1-3-2. گروه کلبسیلا- انتروباکتر- سراسیا 13
1-1-3-3. گروه پروتئوس – مورگانلا- پرودیدنسیا 17
1-1-3-4. سیتروباکتر 19
1-1-3-5 شیگلا 20
1-1-3-6. سالمونلا 22
1-1-3-7. سایر انتروباکتریاسهها 23
1-1-4. ساختمان آنتیژنی 24
1-2. بیماریهای ناشی از انتروباکتریاسه به جز سالمونلا و شیگلا 28
1-2-1. ارگانیسمهای عامل بیماری 28
1-2-2. بیماریزایی و یافتههای بالینی 29
1-2-2. الف. اشیرشیاکلی E-coli 29
1-2-2. الف.1. عفونت مجاری ادرار 29
1-2-2. الف. 2. بیماریهای اسهالی مربوط به E-coli 30
1-2-2. الف. 3. سپسیس sepsis 30
1-2-2. الف. 4. مننژیت 31
1-2-2. ب. کلبسیلا- انتروباکتر- سراسیاوپروتئوس- مورگانلا- پرودیدنسیا وسیتروباکتر. 31
1-2-2. ب. 1. کلبسیلا 31
1-2-2. ب. 2. انتروباکتر آئروژنز 32
1-2-2. ب. 3. سراسیا 32
1-2-2. ب. 4. پروتئوس 32
1-2-2. ب. 5. پروویدنسیا 33
1-2-2. ب. 6. سیتروباکتر 34
1-3 اپیدمیولوژی، پیشگیری و کنترل 35
1-3-1. تستهای تشخیصی آزمایشگاهی 36
1-3-1. الف. نمونهها 36
1-3-1. ب. اسمیر یا گستره 36
1-3-1. ج. کشت 36
1-3-2. ایمنی 36
1-3-3. درمان 37
فصل دوم: بررسی مکان نمونهبرداری- سد امیرکبیر 39
فصل سوم: مواد و روشها 50
3-1. نمونهبرداری 51
3-1-1. نمونهبرداری از آبهای سطحی 51
3-1-2. نمونه برداری عمقی (نمونه برداری از رسوبات) 52
3-1-3. وسایل نمونهبرداری 54
3-1-4. حفاظت از نمونهها 54
3-2. بررسی روشهای کشت و جداسازی میکروب 55
3-2-1. مطالعه کمی 55
3-2-1-1. plate count method 55
3-2-2. مطالعه کیفی 56
3-2-2-1. روش کشت در لوله 57
3-2-2-2. روش کشت بر روی صافیهای باکتریولوژیک 58
3-2-3. روش کار آزمایشهای میکروبی 58
3-2-3-1. شمارش کلیه میکروبها pour plate 59
3-3 جستجو و شناسایی کلی فرمها (روش MPN) 60
3-3-1. تعریف MPN 61
3-3-1-1. تست احتمالی Total coli form 62
3-3-1-2. تست تأییدی 63
3-3-1-3. تست تکمیلی 63
3-3-1-3-1. تست ایندول Indole test 64
3-3-1-3-2. Methylred test and Vogezprosquar test 66
3-3-1-3-3. Citrat test 67
3-3-1-3-4. (Triple sugar Iron Agar test) T.S.I test 67
فصل چهارم: نتایج 71
4-1. بحث و نتیجهگیری 72
4-2. جداول و نتایج 74
4-3. پیشنهادات 82
منابع و مأخذ
فهرست منابع فارسی 84
فهرست منابع غیر فارسی 85
چکیده انگلیسی 86
چکیده
انتروباکترها و E-coli که به عنوان شاخص آلودگی مدفوعی شناخته شدهاند، در حالت عادی به عنوان باکتری غیر بیماریزا محسوب میشوند. این باکتری در روده انسان به طور طبیعی زندگی میکند و در آب دیده نمی شود. وجود این باکتری در آب نشان دهنده آلوده شدن آب توسط مدفوع است که در این صورت اگر به طریقی یا از طریق شنا کردن و یا از طریق آشامیدن وارد دستگاه گوارش شود ایجاد بیماری میکند. به همین دلیل بررسی آلودگی کلی فرمی برای ما دارای اهمیت است.
در این آزمایش به همراه بررسی وجود یا عدم وجود کلی فرمها شمارش کلی نیز انجام شد که حاصل مجموعة آزمایشها حکایت از آلودگی بعضی از ایستگاهها بخصوص ایستگاه ورودی دریاچه دارد.
مقدمه
بعد از گذشت قرنها و رشد و تکامل علوم مختلف، دوستداران طبیعت نیز از این جرگه بازنماندهاند و رشتهای را برای پاسداری از آن به نام منابع طبیعی که برگرفته از واژه طبیعت است برپا ساختهاند. منابع طبیعی علمی است نوپا ولی مبنای اولیه آن در تمدنهای گوناگون به صورت علمی و خود جوش دیده شده است. این علم که از مبانی کلاسیک و اصولی برخوردار است با سیر و کاوش در علوم طبیعی وسیلهای جدیتر برای حفاظت از منابع موجود شده است و راه چارهای هر چند کوچک برای جلوگیری از تخریب بیش از پیش این منابع گشته است. شیلات نیز یکی از شاخههای ممتاز این رشته است.
یکی از پارامترهای مهم در بخش شیلات آب میباشد که از منابع ارزشمند بوده و حفظ و دقت در نگهداری آن حائز اهمیت میباشد. بررسی آلودگی آب نیز یکی از نکات مهم میباشد که در این پروژه روی آن کار شده است.
وجود آلودگیهای میکروبی به ویژه کلی فرمها در این منطقه (حوضه آبگیر سد کرج) برای تمام موجودات یک خطر بزرگ به حساب میآید. حتی شنا کردن در مناطقی که دارای آلودگی کلی فرمی هستند برای انسان میتواند مضر باشد و ایجاد بیماری کند. جهت پی بردن به وجود یا عدم آلودگی آبها معمولا از یک سری میکروبهای شاخص استفاده میشود. مهمترین باکتریهایی که به عنوان شاخص آلودگی آب پیشنهاد شدهاند باکتریهای گروه کلی فرم به ویژه E-coli (اشیرشیا کلی) میباشند. کلی فرمها به عنوان انتروباسیل یا انتروباکتر، باسیلهایی گرم منفی هوازی- بیهوازی اختیاری میباشند. اکسیداز منفی بوده و باعث تخمیر گلوکز و هیدراتهای کربن میشوند.
کفی فرمها در روده انسان به حالت همزیستی به سر میبرند ولی برخی از گونههای آن تولید بیماری مینمایند. گرچه همه اعضای این گروه منحصرا ریشه مدفوعی ندارند ولی عموما به مقدار زیادی در مدفوع انسان و دیگر حیوانات خونگرم یافت میشوند. تشخیص ارگانیسمهای کلی فرمی مدفوعی به خصوص E-coli دلیل قطعی آلودگی آب توسط مدفوع انسان میباشد که به صورت M.P.N یا بیشترین احتمال تعداد کلی فرم در 100 میلیلیتر نمونه آب گزارش میگردد.
دانلود تحقیق کامل با موضوع باکتری ها که شامل 40 صفحه و بشرح زیر میباشد:
نوع فایل : فرمت قابل ویرایش Word
فهرست محتوا
دانلود پایان نامه رشته دامپزشکی نقش و شیوع باکتری های گرم منفی در ورم پستان گوسفندی شهرستان های آذربایجان شرقی با فرمت ورد و قابل ویرایش تعداد صفحات 99
دانلود پایان نامه آماده
مقدمه
ماستیت التهاب غدد پستانی است. التهاب به طور شایع توسط عفونت با یک پاتوژن به وجود می آید.
ولی ممکن است با آسیب و صدمه با شیوع کمتر و یا با آلرژی و نئوپلاسم به وجود آید. گوسفندان همیشه از نظر اقتصادی به جهت تولید گوشت، پشم و شیر در بسیاری از کشورها مورد اهمیت بوده اند. ماستیت بالینی در گوسفندان عموماً به عنوان یک منبع اصلی خسارت مالی در نظر گرفته شده است، اما خسارات اقتصادی در اثر ماستیت نیمه بالینی (SCM) نیز مهم است. ماستیت (Ovine) بالینی نوعاً قانقاریایی است و باعث مرگ می شود. ماستیت نیمه بالینی به کاهش میزان شیر در گوسفندان و به عقب افتادگی رشد بعدی و مرگ و میر بالاتر در میان بره ها و میشهای شیرده منجر می شود. بنابراین عفونت پستان در گوسفندان شیرده دارای یک اثر عمده در کاهش هر دو محصول شیر و کیفیت شیر می باشد.
کنترل ماستیت و شمارش سلولی شماتیک (SCC) در حیوانات شیرده با درک پاتوژن درگیر، میزان عفونت داخلی پستانی (IMI)، میزان معالجه خود بخود و منبع عفونت صورت می گیرد.
فهرست
بیان مسئله ........................................................................................................................3
مقدمه ..............................................................................................................................4
فصل اول
بخش یکم
ساختمان پستان و سرپستانک ها و مکانیسم عمل آن ها .......................................................................6
ساختمان پستان و سر پستانک ها ...............................................................................................6
رشد پستان .......................................................................................................................6
اعمال سرپستانک ها ............................................................................................................ 8
دیواره سرپستانک ............................................................................................................... 9
عروق و اعصاب پستان ...................................................................................................... 11
ساختمان میکروسکوپی پستان ................................................................................................ 11
بخش دوم
ورم پستان ..................................................................................................................... 12
Mastitis ورم پستان ........................................................................................................ 13
تاریخچه ....................................................................................................................... 14
سبب شناسی ................................................................................................................... 14
نشانی ها ....................................................................................................................... 16
واگیری و مرگ و میر ....................................................................................................... 17
جراحات ....................................................................................................................... 18
عوامل باکتریایی ورم پستان ................................................................................................. 19
مکانیزم های دفاعی غده پستانی ............................................................................................. 20
ورم پستان واگیردار .......................................................................................................... 23
گونه مایکوپلاسما ............................................................................................................. 24
استافیلوکوکسی کوآگولاز منفی و کورینه باکتربوویس .................................................................... 25
ورم پستان محیطی ........................................................................................................... 26
اشرشیاکلی
کشت ............................................................................................................................27
توکسین های اشرشیاکلی ..................................................................................................... 28
اشرشیاکلی در گاوهای خشک ................................................................................................ 29
تفاوت ها در سویه های اشرشیاکلی ......................................................................................... 30
واکسیناسیون در مقابل اشرشیاکلی .......................................................................................... 30
عفونت های مزمن اشرشیاکلی .............................................................................................. 32
سایر کلی فرم ها ............................................................................................................. 33
اشرشیاکلی و دیگر باکتری های کلی فرم ................................................................................. 33
میکروارگانیسم های محیطی دیگر ......................................................................................... 35
ورم پستانی تابستانی ........................................................................................................ 36
تشخیص ...................................................................................................................... 37
درمان ورم پستان ............................................................................................................ 39
واکنش های بین میزبان ، پاتوژن و عامل ضد میکروبی ................................................................. 40
مقاومت ضد میکروبی ....................................................................................................... 42
درمان آنتی بیوتیک در گاوهای شیرده ...................................................................................... 42
درمان گاو غیر شیرده ....................................................................................................... 43
دیگر اقدامات درمانی ........................................................................................................ 44
پیشگیری و کنترل ............................................................................................................ 44
ورم پستان واگیردار .......................................................................................................... 44
ورم پستان محیطی ........................................................................................................... 47
نگاهی به جایگاه پرورش دام و میزبان بروز ورم پستان ................................................................ 48
فصل دوم
مروری بر مقالات و مطالعات گذشته ...................................................................................... 51
فصل سوم
مواد و روش ها .............................................................................................................. 70
فصل چهارم
نتایج ........................................................................................................................... 90
بحث ...........................................................................................................................
منابع
فهرست جداول
جدول پاسخ به واکسیناسیون j5 اشرشیاکلی ................................................................................ 32
جدول نتایج باکتریولوژیک تست ماسیتت کالیفرنیا .......................................................................... 54
جدول فراوانی میکروارگانیسم های جدا شده از ماسیتت میش ها ......................................................... 55
جدول تغییرات سطح LDH ، ALP ، AST ماسیتت نیمه بالینی میش ها ............................................ 55
فعالیت طرح مذبور در خصوص تولید انواع بوگیر های ضد باکتری معطر می باشد که ضمن ایجاد رایحه مطبوع در کلیه فضاهای انسانی نقش بسیار موثری در ضد عفونی محیط و بهداشت آن دارد. لازم به ذکر است تنوع رایحه ها در 5 خط تولید وجود دارد که می تواند از جمله آنها (رایحه موز، طالبی ، هلو، نوشابه ، انواع گلهای خوشبو و سایر میوه جات ، را نام برد. محصولات طرح مورد نظر عبارتند از مایعات معطر با بوهای متفاوت که عمدتا از بوی میوه جات و یا گیاهان خوشبو استفاده می شود لذا مهمترین ماده ترکیبی این محلول همان اسانس میوه جات و یا گیاهان است که عامل اصلی تولید بوی مطبوع می باشد لذا تکنولوژی تولید عطر از قدیم الایام تا کنون تحولات بسیاری داشته بطوریکه از روشهای صد در صد سنتی به شیوه های کاملا صنعتی و با اتوماسیون بالا تبدیل گردیده و در طرح مذکور نیز از مکانیزم مناسبی که مبتنی بر تکنولوژی روز دنیاست استفاده می گردد.
فهرست:
فصل اول ـ خلاصه گزارش طرح: شرکت پردیس هوا رایحه
مقدمه
ظرفیت تولید سالانه
فصل سوم ـ بررسی فنی طرح
بررسی روشها و تکنولوژیهای مناسب فرآیند تولید مورد نظر
انتخاب تکنولوژی مورد نظر و ذکر مزیت های آن
بررسی نوع طراحی فرآیند تولید
تشریح فرآیند منتخب و نمودار های مربوطه
بررسی و تشریح روش کنترل کیفی در فرآیند تولید
برنامه ریزی تولید و بالانس خط تولید
بررسی ماشین آلات وتجهیزات مورد نیاز و مشخصات فنی
جدول برآورد میزان مصرف مواد اولیه و بسته بندی مصرفی سالانه
برآورد متراژ ساختمان سازی طرح، مشخصات فنی و هزینه مربوطه
برآورد متراژ زمین ، ابعاد و هزینه مربوطه
پلان موقعیت زمین و ساختمان تولیدی و غیر تولیدی
برآورد حجم عملیات و هزینه های اداری و محوطه سازی
جدول برآورد نیروی انسان مورد نیاز،مشخصات وهزینه
محاسبه انرژی مصرفی سالانه، مشخصات و هزینه مربوطه
برآورد میزان و هزینه تاسیسات فنی و هزینه مربوطه
برآورد نوع سیستم حمل و نقل داخلی و خارجی و هزینه مربوطه
جدول محاسبه هزینه های تعمیرات و نگهداری سالانه
فصل چهارم: بررسی مالی طرح
سرمایه ثابت
برآورد سرمایه در گردش
برآورد سرمایه گذاری کل طرح و نحوه تخصیص مشارکت
جدول برآورد هزینه استهلاک سالانه طرح
جدول محاسبه هزینه های تولید سالانه
محاسبه قیمت تمام شده محصول
محاسبه قیمت فروش واحد کالا
برآورد در آمد کل سالانه با ظرفیت اسمی طرح
جدول تفکیک و محاسبه هزینه های ثابت و متغیر تولید سالانه
جدول محاسبه نقطه سر به سری و شاخصهای مرتبط
ارزش افزوده ناخالص و نسبتهای آن
نسبت افزوده ناخالص به فروش
نسبت افزوده ناخالص به سرمایه کل
ارزش افزوده خالص
نسبت افزوده خالص به فروش
نسبت افزوده خالص به سرمایه کل
سرانه سرمایه ثابت
سرانه سرمایه کل
نرخ بازده سرمایه گذاری
دوره بازدهی سرمایه گذاری
جدول نحوة تأمین مالی طرح: تخصیص سهم الشرکه متقاضی و بانک
فصل پنجم ـ بررسی و محاسبه صورتهای مالی
جدول مبانی و مأخذ محاسبات
فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:35
فهرست مطالب:
باکتری چیست ؟ 1
تفاوت یوکاریوتها با باکتریها 1
الحاق، ترانسفرماسیون و ترانسدوکسیون درباکتریها. 2
مشخصات سلول باکتری 7
طبقه بندی باکتریها 8
باکتریهای پست 8
باکتریهای عالی یا رشتهای 8
اجزای ساختمانی باکتریها 9
فلاژلها (Flagella) 9
فیمبریاها 9
هسته باکتری 9
سیتوپلاسم 10
دیواره سلولی 10
غشای سیتوپلاسمی 11
تولیدمثل باکتری 11
کشت باکتری 11
شرایط کشت باکتری 12
gas pack 13
روش کار 13
روش های کشت 14
انواع محیط کشت باکتری 16
محیط کشت DNASE 18
محیط کشت سلنیت F براث (Selenite F broth) 20
رنگ آمیزی باکتریها 26
رنگآمیزی گرم 26
مرحله رنگ زدایی: 27
کاربرد رنگ آمیزی گرم 27
طرز تهیه گسترش میکروبی روی لام : 28
انواع رنگ آمیزی میکروارگانیسمها 29
روش رنگ آمیزی ساده متیلن بلو: 29
برخی از باکتریهای مهم 31
آرکیباکتری 31
نقش متانوژنها 31
باسیل 32
حصبه 32
وبا 33
کریچه 33
منابع و مراجع: 35
باکتری چیست ؟
باکتریها گروهی از موجودات تک یاختهای ذره بینی هستند که پوشش بیرونی نسبتا ضخیمی آنها را احاطه کرده است. این موجودات ساختار سادهای دارند و به گروه پروکاریوتها تعلق دارند.
در عمل باکتریهایی که دارای خواص یکسانی باشند بندرت یافت میشوند، حتی باکتریهایی که از یک سلول منشا میگیرند ممکن است از نظر یک یا چند صفت با یکدیگر متفاوت باشند. این تفاوتها نتیجه تغییراتی است که به علت جهش ژنی یا موتاسیون در سلولهای باکتریایی پدید میآید. این باکتریهای تغییر یافته ، موتانت Mutant نامیده میشوند که از نظر بعضی از خواص نظیر ساختمان آنتی ژن ، حساسیت در مقابل آنتی بیوتیکها و ... با سایر باکتریهای مشابه اختلاف دارند.
سهولت تغییرپذیری در باکتریها مربوط به سرعت تقسیم آنهاست. زمان تقسیم یا مدت زمانی که برای تولید یک سلول جدید در باکتریها لازم است، حدود 2 دقیقه و در مورد انسان 20 سال است. مثلا یک سلول باکتری در مدت 18 ساعت 54 نسل بوجود میآورد. درحالیکه برای ایجاد همین تعداد نسل انسان بیش از 1000 سال زمان لازم است. پس جهش ژنی در باکتریها نسبت به موجودات عالی خیلی سریع و قابل ملاحظه است.
تفاوت یوکاریوتها با باکتریها
در کره خاکی تنها دو نوع سلول توسط کلیه ارگانیسمهای زنده تولید میشود. سلولهای پروکاریوت (یا هسته ابتدایی). در این گروه هسته ، فاقد غشا است و شامل کلیه باکتریهاست. پروکاریوتها شامل یوباکتریها (باکتریهای حقیقی) و آرکئی باکترها (باکتریهای قدیمی) است. اما گروه دیگر یوکاریوتها هستند که دارای غشای هسته و هسته حقیقی میباشند. اینگونه هسته در تمام ارگانیسمهای دیگر مانند Algae (جلبکها) Fungi (قارچها) ، پروتوزوئرها (protozoa) و گیاهان (Plant) و جانوران (Animals) یافت میشود. پاتوژنهای انسانی تنها در میان یوباکتریها یافت میشوند.
الحاق، ترانسفرماسیون و ترانسدوکسیون درباکتریها.
قسمتی از یکی از دو رشته DNA از سلول دهنده به سلول پذیرنده به وسیله پلیسیتوپلاسمی منتقل می شود.معمولا پیش ازآنکه همه رشته DNA انتقال یابد، عمل الحاق قطع می شود. رشته DNA دهنده وقتی که وارد سلول پذیرنده می شود به همانند سازی می پردازد و سپس قطعه ای دو رشته ای از DNA دهنده معمولا جانشین مقداری ازDNA سلول پذیرنده می شود. بخشی از رشتهDNA که درسلول دهنده می ماند، پس از پایان یافتن عمل الحاق، همانند سازی می کند.( ب ) ترانسفرماسیون.گاه تکه هایی از DNA که از باکتری متلاشی شده آزاد می شوند،به باکتری پذیرنده راه می یابند.این تکه ها می توانند جانشین بخشی از DNA سلول پذیرنده شوند و بدین ترتیب خصوصیات ژنتیکی آن را تغییردهند( ج )ترانسدوکسیون.ویروس باکتریوفاژ نو ساخته بخشی از DNA باکتری میزبان را در پیکرخود وارد می سازد.
وقتی که چنین ویروسی یک باکتری میزبان جدید را آلوده کند، این باکتری صاحب ژن هایی از باکتری قبلی می شود.
الحاق، ترانسفرماسیون و ترانسدوکسیون، همه، گوناگونی ژنتیکی را باعث می شوند، اما وقوعشان به اندازه ای نادر است که نمی توان آنها را عامل سازگاری سریع باکتریها با محیطهای متغیر دانست. اما تولید مثل رویشی سریع نیز تکامل سریع را، بخصوص از راه جهش، امکان پذیر می سازد.از آنجا که آغازیان پست هاپلوئیدند، هر ژنی که جهش حاصل کند، بیدرنگ باعث تغییر صفات می شود. بنابر این، حتی اگر میلیونها یا میلیاردها سلول از باکتریهای یک محیط از پای درآیند، کافی است یکی از آنها، که دارای جهشهای مناسب است، باقی بماند تا در ظرف چند ساعت میلیونها یا میلیاردها سلول باکتری که سازگاری مجدد یافته اند، تولید کند. پیداست که آغازیان پست به وسیله کثرت تعدادشان ایمن می مانند و فقدان جنسیت به طور کلی، مسئله ای برایشان به وجود نیاورده است.
آدمی به راههای گوناگون از باکتریها استفاده مستقیم می برد. بعضی از انواع باکتریها در روده آدمی به گوارش پاره ای از غذاها سرعت می بخشند و انواعی از ویتامینها را که جذب بدن می شوند سنتز می کنند. گونه های دیگری از باکتریها ساپروتروف، نقش مهمی در تجزیه مواد آلی دستگاههای تصفیه فاضلاب ایفا می کنند. اضافه بر آن، فراورده های فرعی متابولیسم باکتریها برای تولید سرکه، استون، بوتانول، اسیدلاکتیک، انواع لاستیک، الیاف پنبه، وسایل چرمی، فراورده های توتون و کتان مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین، باکتریها در تولید انواع زیادی از خوراکها مثل کره، پنیر، قهوه، کاکائو و ماست نیز شرکت دارند. در حال حاضر دانشمندان سرگرم آزمایش با گونه ای از باکتریها هستند که می تواند سلولز را به سوکروز تبدیل کند. دست کم یکی از مراکز تحقیق امیدوار است که بتواند این گونه باکتری را در تولید علوفه دام از کاغذ باطله مورد استفاده قرار دهد. جالب آن است که امروزه دانشمندان از فراورده های فرعی بعضی از باکتریهای سودمند در تولید چندین نوع آنتی بیوتیک برای مقابله با انواع زیادی از باکتریهای بیماری زا استفاده می کنند. از جمله این آنتی بیوتیکها می توان استرپتومایسین، نئومایسین، اورومایسین و ترامایسین را، نام برد.
تعداد باکتریهای بیماری زا برای آدمی، در مقایسه با عده باکتریهای سودمند، بسیار کم است. با وجود این، اثرات این چند نوع باکتری بر شخص، اقتصاد و جامعه، می تواند ویران کننده باشد. مثلا طاعون خیارکی 25 میلیون نفر از اروپائیان را در طی قرن چهاردهم میلادی از پای درآورد. از دیگر بیماریهای باکتریایی می توان وبا، دیفتری، مننژیت، ذات الریه میکروبی، تب باد سرخ، سل، تب حصبه و جذام را نام برد.
بدن آدمی چندین « خط دفاعی » در مقابل تهاجم میکرواورگانیسمها و تکثیرشان دارد. نخستین خط دفاعی را پوست تشکیل می دهد؛ که از نفوذ بسیاری از میکرواورگانیسمها به بدن جلوگیری می کند. بیشتر ویروسها وباکتریها، یا از طریق زخمهایی که در پوست بدن پدید می آیند و یا از راه منافذ طبیعی بدن، مثل دهان، بینی، گوش و مجاری دفعی و تناسلی وارد بدن می شوند. پس از آنکه میکرواورگانیسمها به درون بدن راه یافتند، به وسیله فعالیت فاگوسیتوز گلبولهای سفید خون ویا به علت پاسخ ایمنی لنفوسیتها متلاشی می شوند. اما وقتی فردی برای نخستین بار در معرض آنتی ژن های یک میکرواورگانیسم قرار می گیرد، فرایند تولید آنتی کورها در بدن او نسبتا به کندی پیش می رود. و چند روز یا چندین هفته به طول می انجامد. بسیاری از انواع باکتریهای بیماری زا در این فاصله تکثیر بسیار حاصل می کنند و اثرات حفاظتی گلبولهای سفید را منتفی می سازند.
نشانه های بیماری که در این مواقع در شخص ظاهر می شوند، غالبا ناشی از انهدام بافتهای او به وسیله جمعیت در حال رشد باکتریهاست. مثلا بعضی از باکتریها زهرهایی به نام توکسین تولید می کنند. انواعی از توکسینها، که اکزوتوکسین نام دارند به وسیله سلول زنده باکتریها در بافتهای میزبان ترشح می شوند. بعضی دیگر از توکسینها ( اندوتوکسین ) درون سلول باکتری می مانند و فقط هنگامی که آن سلول می میرد و تجزیه می شود، از آن به بیرون می ریزند. انواع دیگری از باکتریهای بیماری زا توکسین تولید نمی کنند، اما با چنان سرعتی زیاد می شوند که فقط انبوه جمعیت آنها کافی است تا کنشهای طبیعی بافتهای میزبان را مختل سازد. اگر کنشهای این گونه بافتها به شدت مختل شود، ممکن است به مرگ شخص بیمار بیانجامد.
در بیشتر موارد، سرانجام آنتی کور کافی برای از میان بردن میکرواورگانیسمهای بیماری زا تولید می شود. در آن صورت شخص ممکن است در برابر حمله بعدی میکروب ایمنی حاصل کند – و این بستگی به نوع پاسخ ایمنی دارد. در بعضی بیماریها، مثل سیاه سرفه، ایمنی حاصل طولانی است. حال آنکه در مورد بیماریهای دیگر، مثل آلودگی مجاری تنفسی، ایمنی فقط چند هفته یا چند ماه دوام پیدا می کند. بالاخره، در پاره ای موارد هم هیچ گونه ایمنی در برابر آلودگی بعدی ایجاد نمی شود.
با استفاده از ایمن سازی می توان از آلودگیهای شدید حاصل از بعضی میکرواورگانیسمهای بیماری زا جلوگیری کرد. برای ایمن سازی، اشخاصی را که به بیماری عفونی مورد نظر دچار نشده اند، به وسیله واکسن یا آنتی سرم مناسب تلقیح می کنند. واکسنها، مواد محتوی آنتی ژن میکروبهای بیماری زای معینی هستند. این آنتی ژن ها ممکن است میکرواورگانیسمهای مرده، یا زنده ای باشند که به صورتی تغییر داده شده اند تا قدرت تکثیر سریع را در بافتهای میزبان از دست بدهند؛ نیز ممکن است واکسن مقادیر کمی از توکسین فعال باکتریها، یا از توکسین تغییر داده شده غیر فعالی باشد، که توکسوئید، نامیده می شود مثلا « واکسن » کزاز محتوی توکسوئید استخراج شده از باکتری مولد کزاز است. آنتی ژن های واکسن، از هر منبعی که باشند، از راه تحریک تولید آنتی کور در آدمی، موجب پیدایش ایمنی فعال می شوند.
آنتی سرمها، محتوی آنتی کورهای ضد آنتی ژن میکرواورگانیسمهای بیماری زای ویژه ای هستند. این آنتی کورها را از راه تزریق واکسن به جانوران – معمولا اسب – تولید می کنند. سپس سرم خون محتوی آنتی کور ضد آن آنتی ژن را از جانور می گیرند و آن را برای تهیه آنی سرم، مورد استفاده قرار می دهند. از آنجا که آنتی سرم شامل آنتی کورهای آماده است، تزریق آن، تقریبا بلافاصله تولید ایمنی غیر فعال می کند؛ اما دوام این ایمنی نسبتا کوتاه است
بعضی از باکتریها، بخوصوص بسیاری از باسیلها به هنگام نامساعد بودن شرایط محیط ، نوعی « سلول خفته » تخصص یافته ای بنام هاگ درونی یا آندوسپور ( Endospore ) تشکیل می دهند . در چنین موقی پوشش بیرونی آندوسپور در داخل سلول باکتری ساخته می شود و سپس DNA، با مقدار کمی از سیتوپلاسم باکتری را احاطه می کند. پوشش بیرونی آندوسپور بسیار مقاوم است و محتویات زنده آندوسپور را تا بازگشت شرایط مساعد، محافظت می کند، در شرایط مساعد آندوسپور می روید و یک سلول باکتری جدید بوجود می آورد . بعضی از انواع آندوسپور می توانند یک یا چند ساعت در دمای آب جوش، دهها سال در سرمای انجماد و شاید قرنها در شرایط بسیار خشک زنده بمانند. خوشبختانه فقط معدودی از باکتریهای بیماری زا می توانند آندوسپور تولید کنند. از جمله این گروه کوچک، یکی کلاستریدیوم تتانی ( Clostridium Tetani ) و دیگری کلاستریدیوم بوتولینوم ( Clostridium Botulinum )؛ نامیده می شود که اولی مولد کزاز و دومی مولد بوتولینوم است.
همه روشهای تغذیه – به جز روش طعمه خواری – در میان باکتریها مشاهده می شود . بعضی از باکتریها شیمیوسنتزکننده و بعضی فتوسنتزکننده اند و از این راه غذای خود را تولید می کنند. باکتریهای فتوسنتزکننده کلروفیلهای بخصوصی دارند که همه آنها را به طور کلی، کلروفیل باکتریها ( Bacteriochlorophyll ) می نامند و محل شان در کروماتوفورهاست. فتوسنتز باکتریها، از نظر واکنشهای شیمیایی نیز منحصر به فرد است، زیرا گاز اکسیژن، که فراورده فتوسنتز است، در آن تولید نمی شود.
بیشتر باکتریها هتروتروفند، یعنی از نظر تغذیه وابسته به جانداران دیگراند. بعضی از باکتریهای هتروتروف ساپروفیتهای آزاد هستند و در محیطهای خشکی یا آب به سر می برند و بقیه آنها انگل، همسفره یا زندگی همزیستی با انتفاع دو جانبه دارند. بعضی از باکتریها برای تنفس باید اکسیژن آزاد در اختیار داشته باشند، حال آنکه بعضی دیگر به اکسیژن نیاز ندارند؛ و بالاخره گروهی از آنها هم در حضور اکسیژن می توانند زندگی کنند و هم بدون آن. در بیشتر باکتریهای این گروه، مواد غذایی به صورت پلی ساکاریدی از نوع گلیکوژن اندوخته می شود.
توان تولید مثلی باکتریها خارق العاده است. در بعضی از باکتریها فاصله بین دو تقسیم ممکن است فقط 20 دقیقه باشد. به این حساب، اگر غذا و فضای کافی فراهم باشد، یک باکتری می تواند در ظرف مدتی کمتر از 2 روز جرمی معادل جرم کره زمین تولید کند. اما به ندرت اتفاق می افتد که شرایط محیطی کاملا ً مساعد باشد و باکتریها هیچ زمانی نمی توانند با چنین سرعتی زیاد شوند.