فرمت فایل : word(قابل ویرایش), PDF
تعداد صفحات:125
فهرست مطالب:
- پیسگفتار 2
- شورای جهانی انرژی world energy council 5
بخش اول: دسته بندی انرژیهای نوین بهره برداری شده در جهان 12
- مقدمه 12
- قسمت اول: انرژی باد 14
1- انواع توربینها 16
2- گزارش WEC درباره نیروی باد 18
:- تعاریف عملکرد نیروی باد 19
:- رژیم باد مکانهای داده شده 20
:- دسترسی فنی 22
:-انضمام نیروی بادبه سیستمهای منبع(یک بررسی موردی از آلمان)23
:- مقدار مورد انتظار از تولید سالیانه برق 24
:- تفییرات در تغذیه نیروی باد ماهانه 26
:- دوره فرونشستن باد 27
:- نگاهی به حالت استفاده از نیرو در فواصل یک ساعت و پانزده
دقیقه ای 29
3- نیروگاه بادی و انواع توربین 31
:- انواع توربین بادی 32
4- پروژه های غیر نیروگاهی 33
:- توربینهای پر پره 33
:- توربینهای مستقل از شبکه 33
5- طرحهای فنی 34
6- روند تحولات صنعتی 37
- قسمت دوم: انرژی خورشیدی 39
- کاربردهای انرژی خورشیدی 41
1- اسنفاده حرارتی از انرژی خورشید 42
الف- کاربردهای نیروگاهی 42
:- نیروگاه حرارتی خورشیدی از نوع سهموی خطی 44
:- نیروگاه حرارتی از نوع دریافت کننده مرکزی 46
:- نیروگاه حرارتی از نوع شلجمی بشقابی 47
:- دودکشهای خورشیدی 48
ب- کاربردهای غیر نیروگاهی 49
:- آبگرمکن خورشیدی و حمام خورشیدی 49
:- گرمایش و سرمایش ساختمان و تهویه مطبوع خورشیدی 50
:- آب شیرین کن خورشیدی 51
:- خشک کن خورشیدی 51
:- اجاقهای خورشیدی 52
:- کوره خورشیدی 52
:- خانه های خورشیدی 53
2- سیستمهای فتوولتاییک خورشیدی 54
- مصارف و کاربردهای فتوولتاییک 57
:- مصارف فضانوردی و تامین انرژی موردنیاز ماهواره ها 57
:- روشنایی خورشیدی 58
:- سیستمهای تغذیه کننده یک واحد مسکونی 58
:- سیستمهای پمپاژ خورشیدی 59
:- سیستمهای تغذیه کننده ایستگاههای مخابراتی و
لرزه نگاری 59
:- ماشین حساب, رادیو, ساعت, ضبط صوت و... 59
:- نیروگاههای فتوولتاییک 60
:- یخچالهای خورشیدی 60
:- سیستمهای تغذیه قابل حمل 61
- قسمت سوم: انرژی زیست توده 62
- تاریخچه 64
- بیوگاز 65
- زباله کلانشهرها 66
- زیست توده( بیوماس) 67
- منابع زیست توده 68
الف- سوختهای چوبی 70
ب- ضایعات جنگلی, کشاورزی, باغبانی و صنایع غذایی 71
ج- جامدات شهری 73
د- ضایعات مایع 74
ه- فضولات دامی 75
و- ضایعات صنعتی 75
- تکنولوژیهای تبدیل زیست توده 75
1- فرایندهای احتراق مستقیم 76
2- فرایندهای ترمو شیمیایی 77
3- فرایندهای بیو شیمیایی 77
- اجزای سازنده بیو گاز 78
- کاربردهای بیو گاز 79
قسمت چهارم: انرژی زمین گرمایی 82
- ناحیه تولید 83
- نیروگاه 84
- ظرفیت نصب شده 84
- بار ماکزیمم 85
- برق تولید شده سالیانه 85
- شرایط طراحی 85
- قطعی برنامه ریزی شده 86
- قطعی اجباری 87
- سقوط یکمرتبه تولید بخار/ آب شور 87
- منبع بخار/ آب شور 87
بخش دوم : حدود قدرت منصوبه از هر روش 88
1- "گزارش شورای جهانی انرژی درباره انرژی تجدید پذیر در جهان" 88
-برق در جهان 88
-انرژی تجدید پذیر در جهان 89
2- انرژی باد 91
-انرژی باد در جهان 91
- بازار امروزی 92
-الگوی سرمایه گذاری نوعی برای پروژه های انرژی باد 94
- ایران 97
3- انرژی خورشیدی 98
- آمار و ارقام 98
4- انرژی زیست توده 101
-ارقام و واقعیت هایی درباره انرژی زیست توده 102
:- زیست توده در جهان 103
-زیست توده در ایران 104
5- انرژی زمین گرمایی 105
بخش سوم : متوسط کارایی و ضریب عملکرد انرژیهای نوین و مقایسه نیروگاهها از
دید کارایی 110
قسمت اول : انرژی باد 110
-توجیه اقتصادی نیروگاههای بادی در ایران 113
-چشم انداز جهانی مزارع بادی 114
-پیشرفت فن آوری توربین بادی 116
-"منحنی تجربی در آلمان"-تهیه شده توسط ISET , آلمان- 118
:-خصوصیات آماری منابع نیروی باد توزیع شده 120
قسمت دوم : انرژی خورشیدی 125
-انرژی فتوولتاییک خورشیدی 126
-تعریف شاخصهای عملکرد برای انرژی فتوولتاییک 126
-مثالهایی از شاخصهای عملکرد 128
-برخی پیامدها و مسایل بالقوه در بکارگیری انرژی خورشیدی 131
قسمت سوم : انرژی زیست توده 132
-برخی پیامدهای استفاده از زیست توده 134
-"شاخصهای عملکرد برای زیست توده" –EPRI ,آمریکا- 135
قسمت چهارم : انرژی زمین گرمایی 142
-تعاریف شاخصهای عملکرد پیشنهاد شده برای انرژی
زمین گرمایی 142
-کاربردهای نمونه 146
-مزیت های انرژی زمین گرمایی 148
-سخن آخر 150
-منابع 150
هدف پروژه : گردآوری اطلاعات و دسته بندی نیروگاههای انرژیهای تجدیدپذیر در کشورهای عضو شورای جهان انرژی.
نیروگاههای انرژیهای تجدیدپذیر به عنوان نیروگاههای پیشرفته و نوین در حال توسعه بوده و بسرعت با افزایش میزان قدرت منصوبه و کاهش قیمت روبرو می باشد. بهره برداری از تجربیات کشورهای توسعه یافته منجر به استفاده از انرژیهای نوین در کشورهای در حال توسعه خواهد شد.
پیشگفتار :
محدودیت انرژیهای فسیلی و رشد روز افزون تقاضای انرژی، افزایش استانداردهای زندگی، گرم شدن کره زمین و در نهایت مشکلات زیست محیطی سبب گردیده تا هر روز شاهد پیشرفتهایی در فن آوری و استفاده از انرژیهای نو باشیم.
رشد و توسعه جوامع انسانی همواره موازی با تولید و مصرف انرژی بوده است. طبق آمارهای به ثبت رسیده، طی 30 سال گذشته احتیاجات انرژی جهان به مقدار قابل توجهی افزایش یافته است. در سال 1960 مصرف انرژی جهان GTOe 3/3 بود، در سال 1990 این رقم به GTOe 8/8 بالغ گردید که دارای رشد متوسط سالیانه 3/3 درصد می باشد و در مجموع 166 درصد افزایش نشان می دهد. در حال حاضر مصرف انرژی جهان GTOe10 بوده و پیش بینی می شود که این رقم در سالهای 2010 و 2020 به GTOe 12 الی 14 افزایش یابد، این ارقام نشان می دهند که میزان مصرف انرژی جهان در قرن حاضر بالا باشد و بالطبع این سوال مهم مطرح است که آیا منابع انرژیهای فسیلی در قرنهای آینده، جوابگوی نیاز انرژی جهان برای بقاء تکامل و توسعه خواهند بود، یا نه؟
حداقل به دو دلیل عمده جواب این سوال منفی است و باید منابع جدید انرژی را جایگزین منابع قدیم نمود. این دلایل عبارتند از :
1- محدودیت و در عین حال مرغوبیت انرژیهای فسیلی، چراکه این سوختها از نوع انرژی شیمیایی متمرکز بوده و مسلماً کاربردهایی بهتر از احتراق دارند.
2- مسایل و مشکلات زیست محیطی، به طوری که امروزه حفظ سلامت اتمسفر از مهمترین پیش شرطهای توسعه اقتصادی پایدار جهانی به شمار می آید. از این رو است که دهه های آینده به عنوان سالهای تلاش مشترک جامعه انسانی برای کنترل انتشار کربن، کنترل محیط زیست و در واقع تلاش برای تداوم حضور انسان در کره زمین خواهد بود.
بنابراین، استفاده از منابع جدید انرژی به جای منابع فسیلی امری الزامی است. سیستمهای جدید انرژی در آینده باید متکی به تغییرات ساختاری و بنیادی باشد که در آن منابع انرژی بدون کربن، نظیر انرژی خورشیدی، بادی، زمین گرمایی و کربن خنثی مانند انرژی بیوماس مورد استفاده قرار می گیرند. بدون تردید، انرژیهای تجدیدپذیر با توجه به سادگی فن آوریشان، در مقابل فن آوری انرژی هسته ای از یک طرف و نیز به دلیل عدم ایجاد مشکلاتی نظیر زباله های اتمی از طرف دیگر ، نقش مهمی در سیستمهای جدید انرژی در جهان ایفا می نمایند. در هر حال باید اذعان داشت که در عمل عوامل متعددی ، بویژه، هزینه اولیه و قیمت تمام شده بالا، عدم سرمایه گذاری کافی برای بومی نمودن و بهبود کارآیی تکنولوژیهای مربوطه، به حساب نیامدن هزینه های خارجی در معادلات اقتصادی، نبود سیاستهای حمایتی در سطح جهانی، منطقه ای و محلی، نفوذ و توسعه انرژیهای نو را بسیار کند و محدود ساخته است، ولی پژوهشگران و صنعتگران همواره تلاش خود را جهت رفع این مشکلات مبذول می دارند.
فناپذیری و آلایندگی انرژیهای فسیلی موجب توجه اکثر کشورهای جهان به انرژیهای نو شده است. در کشور ما نیز، بدلیل مسایل فوق و برخوردار بودن از پتانسیلهای بسیار غنی، منابع مختلف انرژی از جمله : خورشیدی، باد، زمین گرمایی و ... و موضوع تنوع بخشی در انرژی کشور، بعنوان یک سیاست کلی مورد تأکید است.
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:290
فهرست مطالب:
مقدمه : 5
فصل اول : انرژی فسیلی 7
فیل ها- تاریخچه صنعت نفت 8
خیز مصرف نفت 12
چشم انداز بین المللی انرژی 16
کارایی انرژی 23
مصرف انرژی در ایران 26
اهمیت تنوع در منابع انرژی. 28
راهى نو، پیش روى انرژىهاى نو 38
موانع توسعه انرژیهای نو در ایران 41
فقط 5 درصد از انرژی کشور از طریق انرژی های نو تامین می شود 42
وام های کم بهره حضور بخش خصوصی در انرژی های نو را گسترش می دهد . 43
امکان تدوین گزینه اختیاری تعرفه سبز برای مشترکان 44
رفع مشکلات خرید برق انرژی های نو 45
انرژیهای نوین تجدید پذیر 46
چشم انداز مضاعف از موارد اقتصادی 54
بررسی نظرات تحلیلگران انرژیهای تجدید پذیر با حضور مدیر عامل سازمان انرژیهای نو ایران (مهندس آرمودلی) 60
چشمانداز انرژیهای تجدیدپذیر در سطوح ملی و جهانی 62
بی نیازی به انرژی های نو یک توهم است 67
آیا تولید انرژیهای نو واقعا گران است؟ 68
فصل دوم:انرژی هسته ای 73
انرژی هسته ای :تیغ دو دم 74
انرژی هسته ای 79
کاربردهای علوم و تکنولوژی هسته ای 79
برق هسته ای 81
دیدگاههای اقتصادی و زیست محیطی برق هسته ای 83
دیدگاه زیست محیطی استفاده از برق هسته ای 85
دیدگاه اقتصادی استفاده از انرژی هسته ای 88
چرا جهان فردا به انرژی هستهای نیاز دارد؟ 93
بیوسفر(موجودات کره زمین) در خطر 93
واقعنگری درباره انرژی پاکیزه 96
ضرورت استفاده از نیروی هستهای 96
انرژی هستهای امروز 97
سیاستهای قدرتمند هستهای 97
واقعیات مربوط به تشعشع 98
چرنوبیل: از شایعه تا واقعیت 98
سابقه درخشان نیروی هستهای 99
پسمانهای هستهای: نگهداری امن در برابر پراکندگی فاجعهبار 100
مدیریت پسمان هستهای 101
مراقبتهایی در برابر تسلیحات 102
امنیت نیروگاههای هستهای 102
قابلیت رقابت نیروی هستهای 102
آینده هستهای فراگیر 103
کاربرد پزشکی 103
نیروی هستهای و توسعه پایدار 104
یک بحران که نیازمند هدایت و حل شدن است 104
انجمن جهانی هستهایWNA)) 105
ایران و نیاز به برق هسته ای 106
تشریح انرژی هسته ای ایران در حال حاضر 108
فصل سوم:انرژی خورشیدی 114
از صنعت برق چه میدانیم: 115
تعریف انرژی خورشیدی 118
سیستمهای خورشیدی 119
سیستمهای حرارتی و برودتی خورشیدی 119
فن آوریهای جدید 119
سیستمهای فتوولتائیک 119
سیستم های آبگرم خورشیدی 120
سیستمهای خوراک پز خورشیدی 120
سیستمهای خشک کن خورشیدی 121
سیستمهای تولید فضای سبز ( گلخانه ها) 122
برجهای نیرو و نیروگاههای خورشیدی 122
تولید برق بدون مصرف سوخت 123
سیستمهای تهیه آب شیرین خورشیدی و دستگاه های تقطیر 124
گرمایش و سرمایش ساختمانها ( خانه های خورشیدی ) 125
انرژی خورشیدی 127
اطلس تابش نور خورشید در کشور ایران. 132
فتوولتائیک چیست؟ 132
وضعیت فن آوری. 134
مزایای انرژی خورشیدی از دیدگاه کلی 138
گفتگو با دکتر یعقوبی: 139
گفتگو با دکتر بهادری نژاد 142
گفتگو با دکتر کعبی نژاد 144
ساخت سلولهای پلاستیکی و بادوام و ارزان توسط دانشمندان دانمارک 146
چین به دنبال پیشروشدن در زمینه مصرف انرژی جایگزین در پنج سال آینده است 147
استفاده از انرژی خورشیدی در جوامع روستایی و عشایری. 148
فصل چهار:انرژی آب 152
مفاهیم 153
تعریف انرژی برق و آبی 154
استفاده از انرژیهای آبی نیاز امروز و فردای بشر. 156
تلاش برای تولید انرژی سبز 158
ایران سومین کشور سدساز دنیا 161
نیروگاه آبی و اثرات زیستمحیطی آن 168
احداث و بهره برداری نیروگاههای برق-آبی کوچک 179
مرحله بهره برداری 182
فصل پنجم :انرژی باد 183
مقدمه 184
کاربرد انرژی باد 184
استفاده از انرژی باد در آغاز هزاره سوم 185
نیروی باد به عنوان یک منبع جدید تامین برق با سریعترین رشد در سطح جهان 186
طراحی میادین بادخیز 188
انرژی بادی از دیدگاه اقتصادی 192
تکنولوژی توربینهای باد 207
توربینهای بادی جدید ۸۰ درصد بیشتر از نوع معمولی آن انرژی تولید می کنند 217
افزایش طرفداران تولید برق بادی 218
انرژی بادی" راه حل مشکل کمبود انرژی 224
تولید برق از منابع انرژی سبز در آلمان 13 درصد افزایش یافت 226
آلمان و حداکثر استفاده از انرژی باد 227
خانه های انگلیس برق خود را از باد می گیرند. 228
احداث بزرگترین مزرعه توربین بادی در شمال اروپا 229
کانادا و احداث یک نیروگاه بادی ۳۰ مگاواتی 230
چین و احداث اولین نیروگاه بادی برون ساحلی 230
تایوان استفاده از انرژی باد را توسعه می دهد 231
نقشه سرعت و جهت وزش جریانهای باد در کره زمین ترسیم شد 231
برسی استفاده از انرژی باد خاور میانه:مزرعه های بادی محل برداشت انرژی 233
ایران و استفاده از انرژی باد 235
مناطق باد خیزدر ایران 237
فصل ششم:انرژی زمین گرمایی 241
آشنایی با انرژی زمین گرمایی 242
تاریخچه تولید انرژی برق از انرژی زمین گرمایی 248
مقایسه انرژی زمین گرمایی با آب 249
دیدگاه اقتصادی انرژی زمین گرمایی 250
دیدگاه زیست محیطی انرژی زمین گرمایی 251
امکان استفاده از انرژی زمین گرمایی در پنج منطقه ایران 259
شواهد وجود منابع زمین گرمایی در ایران چیست؟ 259
نقشه پراکندگی مناطق مستعد انرژی زمین گرمایی در ایران. 262
فصل هفتم:انرژی بیوگاز 266
تعریف 267
بیوگاز، انرژی از یاد رفته 267
بیودیزل چیست؟ 272
سوخت هیدروژن 274
تحقیق و توسعه 275
اطلس انرژیهای قابل تولید از روش بیوماس 276
فصل هشتم:انرژی پیل سوختی 277
دلایل استفاده از پیل سوختی 278
مزایای پیل سوختی نسبت به سایر سیستم های برق معمولی موجود 279
کاربردهای پیل سوختی 280
اصول کارکرد و انواع پیلهای سوختی 280
برخی چشماندازهای کاربرد تکنولوژی پیلهای سوختی 282
تامین مواد اولیه مهمترین مشکل تولید پیلهای سوختی در داخل کشور 283
دو مثال از به کارگیری فناوری پیل سوختی در جهان 285
منابع و مآخذ
مقدمه :
امروزه با توجه به رشد جمعیت وپیشرفتهای صنعتی نیاز روزافزون بــه انـرژی مخصوصا انرژی بـرق کـه از پـاکترین انرژیها می باشد و به راحتی قابل تبدیل به انرژیهای دیگر و قابل انتقال و توزیع واستفاده می باشد و ازطرفی پایه و اساس پیشرفت وصنعت در جهان می باشد بیشتر احساس می شود به گونه ای که بشرامروزی انرژی برق را با زندگی خود عجین شده می بیند و بدون آن زندگی را دشوار می بیند وازطرفی دستیابی به چنین انرژی پاک و مهمی به آسانی میسر نیست زیرا تولید این انرژی خود نیاز به در دسترس داشتن انرژیهای دیگری است که این انرژیها محدود و در اختیار کشورهای محدودی است و روز به روز بر قیمت آنها افزوده می گردد و حتی برای دستیابی به آن بعضا بین دارندگان این انرژی و مصرف کنندگان عمده آن جنگهای خونین در می گیرد و نمونه بارز آن همین جنگ آمریکا با عراق می باشد که به بهانه جنگ با تروریسم صورت گرفت ولی هدف واقعی آن برای دستیابی به نفت عراق بود ازطرفی محدود و تمام شدنی هستند وخود این انرژیها قابل تبدیل به مواد با ارزش دیگری است که به مراتب گرانبهاتر و با ارزشتر هستند واستفاده از آنها جهت تولید برق دارای آلودگیهای زیست محیطی هستند. این موضوع به وضوح می رساند که باید به انرژیهای دیگر و پایان ناپذیر اندیشید همانگونه که اطلاع دارید منبع انرژی خورشید مطمعن ترین انرژی است که از ملیاردها سال قبل وجود داشته و تا زمانیکه انرژی خورشید هست دنیا هم هست واگر روزی انرژی خورشید تمام شود دیگر مهم نیست چون دیگر گیتی نخواهد بود و این موضوع به انرژی أب هم برمی گردد و درست همچون انرژی خورشید در صورت تمام شدن دیگر مهم نیست چون حیات وجود ندارد که نیازی به انرژی باشد و انرژی باد هم اینگونه است که در این جا به این موضوع خواهیم پرداخت و راجع به انرژیهای فسیلی بحث خواهیم کرد ودرمورد سایر انرژیهای پاک و تجدیدپذیر همچون انرژی هسته ای و آبی و باد وخورشید و هیدروژن و پیلهای سوختی و زمین گرمایی وبیوگاز و موج وجذرومد بحث خواهیم کرد و با توجه به اهمیت این انرژیها می طلبد که دست اندرکاران بخش انرژی اهتمام ویژه ای جهت استفاده و سرمایه گذاری در این بخش داشته باشند شاید بعضیها فکر کنند که این انرژیها صرفه اقتصادی ندارند و این به این دلیل است که ما خود تولید کننده انرژیهای فسیلی هستیم و فکر می کنیم که ارزانترین انرژی را در اختیار داریم که فکری باطل است و ماهی را هر وقت از أب بگیریم تازه است اگر از همین حالا شروع کنیم زود نیست بلکه دیر هم نشده است و باید هر چه سریعتر دست به کار شد به امید روزی که حداقل هشتاد درصد از انرژی برق کشورمان از انرژیهای پاک و تجدید پذیر باشد.
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:154
فهرست مطالب:
مقدمه: ۵
فصل اول ۷
چرا انرژی تجدید پذیر مهم است؟ ۷
چرا انرژی تجدید پذیر مهم است؟ ۷
انرژی برای نسل های آینده ما: ۸
انرژی نو: ۱۴
جایگاه انرژی خورشیدی در تأمین الکتریسیته ۱۵
جدول ۱-۱- بهره برداری از منابع انرژی ۱۷
ماژول های خورشیدی ۱۹
که از مواد نیمه هادی ساخته می شوند و انواع مختلف آن عبارتند از: ۲۰
باطری ۲۱
شارژ کنترولر ۲۱
مبدل DC به AC ۲۱
جدول ۲-۱ ۲۱
برآورد هزینه تأمین الکتریسیته خورشیدی (فتوولتائیک) ۲۲
الف) ۲۲۵ وات ۲۲
فصل دوم ۲۵
موقعیت فعلی و آینده انرژی طبیعی ۲۵
طبقه بندی سیستم های خورشیدی ۲۵
سیستم های فتوبیولوژی ۲۶
سیستم های شیمیایی خورشیدی به دو دسته کلی تقسیم می شوند: ۲۷
عملکرد سلولهای خورشیدی ۲۷
سیستم های حرارتی ۳۰
گردآورنده های خورشیدی تخت ۳۱
شکل ۱- طرح شماتیک یک سیستم استاندارد گرمایش خورشیدی با سیال مایع ۳۲
بررسی اقتصادی سیستم های گرمایش خورشیدی ۳۲
تجهیزات سیستم خود شامل قسمت های مختلفی است مانند: ۳۳
سرمایه گذاری: ۳۳
هزینه اولیه: ۳۴
ج) هزینه نصب و سازختن کلکتورها: ۳۵
الف) از نظر مصرف کننده: ۳۶
ب- بررسی اقتصادی از دیدگاه ملی: ۴۳
سیاست توسعه سیستم های گرما خورشیدی ۴۵
کمک های اقتصادی: ۴۵
تحقیق، توسعه و نمایش کارکرد سیستم ها: ۴۶
استفاده اجباری از سیستم های گرمایش خورشیدی و کنترل تقاضا برای سوخت های فسیلی: ۴۶
تعدادی از این محدودیت ها عبارتند از: ۴۷
اقتصادی: ۴۸
آموزش/ اجتماعی – فرهنگی: ۴۸
الف) استفاده از انرژی تابشی: ۴۹
ب) انرژی حرارتی: ۵۰
۲- علوم محیطی: ۵۰
۳-علوم شیمیایی: ۵۱
فصل سوم: ۵۳
ثابت خورشیدی ۵۳
مدل خورشیدی: ۵۴
شکل ۱-۳- مدل ساده خورشید ۵۶
شکل ۳-۲- طیف الکترومغناطیسی ۵۹
شکل ۴-۳- طیف های گسیلی حرارتی ۶۴
گسیل تابشی از خورشید: ۶۶
شکل ۵-۳- استفاده از هندسه برای تعیین زاویه واگرایی ثابت خورشیدی ۷۰
ترکیب طیفی ثابت خورشیدی: ۷۰
مقدار این کسر به ازای: ۷۱
فصل چهارم: ۷۴
سیستم های حرارتی خورشید ۷۴
سمت گیری رشته پانل ها: ۷۵
اندازه رشته پانل ها: ۷۷
رشته های سری و موازی: ۷۸
شکل ۱-۴- رشته های متنوعی از چهارپانل. الف) رشته سری، ب) رشته موازی. ج) رشته ترکیبی ۷۹
تلفات لوله: ۸۰
مبدل های حرارتی: ۸۱
شکل ۲-۴- سیستم های مختلف برای تولید آب داغ توسط نور خورشید ۸۲
جدول۲-۴- موادی برای ذخیره سازی گرمای نهان وخواص آنها ۸۸
سیستم هایی که از نور خورشید کمک می گیرند: ۸۹
پمپ حرارتی که از خورشید کمک می گیرد: ۹۱
سرد کننده های تابشی: ۹۸
فصل پنجم: ۱۰۱
آفتاب گیری در سطح زمین ۱۰۱
یک مدل جوی: ۱۰۳
تابش مستقیم خورشید: ۱۰۶
شار پخشی: ۱۱۲
معادلات تقریبی برای شار خورشیدی کل: ۱۱۶
اندازه گیری آفتاب گیری در سطح زمین: ۱۱۹
شکل ۵-۵ مقایسه دهی نسبی پیل های سلینومی و سیلیسیومی ۱۲۱
فصل ششم: ۱۲۸
تبدیل مستقیم انرژی خورشیدی به کار – دستگاه های فتوولتایی ۱۲۸
نیمه هادیهای ذاتی ( خالص) : ۱۳۴
نیمه هادیهای غیر ذاتی ( نا خالص شده ): ۱۳۹
پیوند p-n : ۱۴۲
شکل۴-۶ یک وسیله فتوولتایی از نوع p-n ۱۴۴
پاسخ دهی طیفی جریان فوتونی: ۱۴۶
ساخت وسایل فتوو لتایی سیلسیومی : ۱۵۲
برآورد هزینه تولید برق: ۱۵۴
نتیجه گیری : ۱۵۷
مقدمه:
در حال حاضرتولید انرژی الکتریکی در دنیا به مقدار زیادی بر ذغال سنگ، نفت و گاز طبیعی تکیه دارد. سوخت های فسیلی تجدید ناپذیرند، آنها بر منابع محدودی که رفته رفته به پایان می رسند ، بنا شده اند.
در مقابل انرژیهای تجدید پذیر مانند باد و انرژی خورشیدی، پیوسته جایگزین می شود و هیچ گاه به پایان نمی رسند. اغلب انرژی های تجدید پذیر به دو صورت مستقیم یا غیر مستقیم از خورشید ناشی می شوند.
نور خورشید یا همان انرژی خورشیدی، می تواند برای گرم کردن و روشنایی خانه ها و سایر ساختمان ها، برای تولید الکتریسیته، برای آب گرم کردن، گرم کن های خورشیدی و انواع کاربردهای اقتصادی و صنعتی مستقیماً استفاده می شود.
همچنین گرمای خوشید موجب وزش باد می شود؛ همان انرژی ای که توسط توربین های بادی گرفته می شود؛ سپس بادها و گرمای خورشید باعث تبخیر آب می شوند. وقتی این بخار آب به باران یا برف تبدیل می شود و از سرازیرها به رودخانه ها و مسیرهای آب هدایت می شود، انرژی آن می تواند گرفته شده و از توان هیدرو الکتریکی آن استفاده شود.
همراه با باران و برف، نور خورشید باعث می شود گیاهان رشد کنند، ماده ای که آن گیاهان را می سازد، به عنوان توده زنده یا زیست توده می شناسیم.
بیومس می تواند به منظور تولید الکتریسیته، سوخت های حمل و نقل یا موارد شیمیایی استفاده شود. کاربرد بیومس برای هر یک از این اهداف، انرژی بیومس نامیده می شود.
هیدروژن نیز می تواند در بسیاری از ترکیبات اصلی، مثل آب، یافت شود. هیدروژن فراوان ترین عنصر روی زمین است، اما بصورت یک گاز طبیعی موجود نیست. هیدروژن همیشه با دیگر عناصر ترکیب شده است، مثل ترکیبش با اکسیژن برای ساخت آب. وقتی هیدروژن از عنصر ترکیبی اش جدا شود می تواند بعنوان سوخت مورد استفاده قرار گیرد.
تمام منابع انرژی تجدید پذیر از خورشید ناشی نمی شوند. انرژی زمین گرمایی دریچه گرمای درون زمین برای کاربردهای متنوع شامل: تولید توان الکتریکی و گرم و سرد کردن ساختمان هاست، و انرژی جزر و مد اقیانوس ها از نیروی کشش ماه و خورشید بر روی زمین ناشی می شود.
در حقیقت، انرژی اقیانوس از منابع متعددی ناشی می شود. علاوه بر انرژی جزر و مد، انرژی امواج اقیانوس بوسیله هر دو انرژی جزر و مد و باد، بوجود می آید. هم چنین خورشید بیش از آنکه عمق اقیانوس را گرم کند. سطح آنرا گرم می کند، ایجاد یک اختلاف دما می تواند بعنوان یک منبع انرژی بکار گرفته شود. تمامی اشکال انرژی اقیانوسی می تواند برای تولید الکتریسیته اعمال شود.
فصل اول
چرا انرژی تجدید پذیر مهم است؟
چرا انرژی تجدید پذیر مهم است؟
اهمیت انرژی تجدید پذیر به خاطر فواید آن است.
فایده های کلیدی آن عبارتند از:
فایده های محیطی: فن آوری های انرژی تجدید پذیر، منابعی پاک از انرژیهایی هستند که از صنایع انرژی های مرسوم، تماس و آلودگی محیطی بسیار کمتری دارند.
انرژی برای نسل های آینده ما:
انرژی تجدید پذیر پایان نخواهد پذیرفت، هرگز. اما منابع دیگر انرژی محدودند و همین روزها ته می کشند.
مشاغل و اقتصاد: سرمایه گذاری ها بر روی انرژی تجدید پذیر اغلب صرف تهیه مواد خام (لوازم و کالا) و مصرفی و ساختاری برای ساخت و نگهداری وسایل می شود، تا سرمایه گذاری بر روی واردات پر خرج انرژی. این بدان معناست که پولی که شما بابت انرژی می پردازید، به جای اینکه وارد اقتصاد کشوری بیگانه شود، در کشور خودمان باقی مانده، اشتغال زایی کرده و موجب صرفه جویی اقتصادی در مصرف سوخت می شود.
۱- فایده های محیطی:
فن آوری های انرژی قابل تجدید از صنایع انرژی مرسوم که بر سوخت فسیلی تکیه دارد، با محیط اطرافش بسیار دوستانه تر عمل می کند.
سوخت های فسیلی در بسیاری از مشکلات زیست محیطی که ما امروزه با آنها مواجه هستیم، سهم قابل توجهی دارند- گازهای گلخانه ای، آلودگی هوا و آلودگی آب و خاک- در صورتیکه متابع انرژی تجدید پذیر در این امر سهم بسیار اندکی داشته یا هیچ نقشی ندارند.
گازهای گلخانه ای، دی اکسید کربن، متان، اکسید نیتروژن، هیدروکربن ها و کلروفلوئورکربن ها، جو زمین را مثل یک پتوی گرم و شفاف احاطه کرده اند، به اشعه های گرم خورشید اجازه داخل شدن می دهند و گرما را در نزدیک سطح زمین به دام می اندازند (نگه می دارند).
فرمت:word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:20
پیشگفتار
آینده انرژی
از انقلاب صنعتی یعنی 200 سال پیش تاکنون بشر به سوخت فسیلی وابسته بوده است حتی تصور تغییر این وضعیت نیز دشوار است. احتمال کاهش مصرف وجود دارد اما توقف استفاده از سوخت فسیلی غیرممکن است زیرا مسلماً جایگزین مناسبی برای آن وجود ندارد. غیرقابل تصور بودن این موضوع، مورد بحث در حوزه تغییرات آب و هوایی بوده است. مصرف کمتر سوخت یعنی درخواست هواداران حفظ محیط زیست مشکل را حل نمی کند مگر آنکه همزمان رشد اقتصادی نیز متوقف شود. اگر چنین شرطی تحقق نیابد (که نخواهد یافت) هر میزان صرفه جویی از طریق رشد کارایی به واسطه رشد مصرف سرانه انرژی از میان خواهد رفت. طی چندماه اخیر جهان شاهد تحولات مختلفی در حوزه انرژی بوده است، قیمت نفت به رکوردهای جدید رسیده و بحث درباره تمام شدن نفت دیگر زمزمه نمی شود بلکه آشکارا درباره آن بحث می شود. به این ترتیب این وسوسه به وجود می آید که پایان جهان نزدیک است.
اما همه تا این اندازه بدبین نیستند زیرا در دنیای خیال بیولوژیست ها، مهندسان و فیزیکدان ها، دنیایی جدید در حال شکل گیری است. برنامه ها برای پایان اقتصاد وابسته به سوخت فسیلی در حال تدوین است. آنها به جای اعمال فشار یا ترساندن مردم تلاش می کنند ایشان را متقاعد کنند. آنها جهانی را وعده می دهند که در یک سطح فراتر از حد تصور دگرگون شده اما در سطحی دیگر به همین شکل کنونی باقی مانده و حتی بهتر شده است.
به نظر می رسد انرژی جایگزین سوخت فسیلی نوعی فریب است. ظاهراً سلول های خورشیدی و نیروگاه های بادی قادر نیستند به اندازه کافی برای جهان پرمصرف و خودخواه کنونی انرژی برق تولید کنند. اتومبیل های برقی نیز شبیه یک شوخی هستند اما هواداران جایگزین های جدید انرژی فسیلی جدی به نظر می رسند اگرچه بسیاری از آنها به فواید زیست محیطی این جایگزین ها علاقه مند هستند اما انگیزه اصلی آنها پول است. آنها در حال سرمایه گذاری پول خود در ایده هایی هستند که تصور می کنند سود بالایی در پی دارد اما برای تحقق این هدف، جایگزین ها باید به ارزانی (یا ارزان تر) سوخت های کنونی باشند و استفاده از آنها به آسانی (یا آسان تر از) استفاده از سوخت های موجود باشد.
انرژی های تجدید پذیر
بشر از دیرباز با بکارگیری انرژیهای فراوان و در دسترس طبیعت، در پی گشودن دریچهای تازه به روی خویش بود تا از این رهگذار، بتواند افزون بر آسانتر کردن کارها، فعالیتهای خود را با کمترین هزینه و بالاترین سرعت به انجام رساند و گامی برای آسایش بیشتر بردارد.
نخستین انرژی بکاررفته توسط بشر، انرژی خورشید بود. انسان از نور و گرمای آفتاب بهرههای فراوان میبرد؛ تا آنجا که این انرژی جزیی جداییناپذیر از فرآیند برخی صنایع گشت و حتی امروزه نیز جایگاه خود را از دست نداده است.
مردمانی که به جریانهای آزاد آب دسترسی داشتند یا در سرزمینهای بادخیز میزیستند، از این انرژی حرکتی استفاده میکردند و با تبدیل و مهار آن، بر توان خویش جهت انجام کارهای بزرگتر و دشوارتر، میافزودند.
انرژی دیگری که در گذشته با آن آشنا بوده، از آن یاری میجستند، انرژی گرمایی زمین بود. انسانهای ساکن نواحی آتشفشانی، آگاهانه یا ناخودآگاه، با بهره بردن از ویژگیهای درمانی-گرمایی چشمههای آبگرم، بنوعی این انرژی را بکار میبستند.
با افزایش جمعیت و گسترش و پراکندگی آن و نیز همگام با نیاز روزافزون به انرژیهای جدید و کارآتر با بازده بیشتر، کمکم بشر سوختهای فسیلی را کشف کرد و آن را منبعی پایانناپذیر یافت که نویدبخش آیندهای روشن بود.
وابستگی انسان به سوختهای فسیلی، روزبروز بیشتر میشد و با پیشرفت علم و فناوری و ساخت ماشینها و ابزارهای گوناگون و بویژه با رخ دادن انقلاب صنعتی، بکارگیری سوختهای فسیلی به اوج خود رسید؛ اما در کنار این پیشرفتها، رفتهرفته بشر دریافت که گذشته از محدود بودن انرژی فسیلی، بهرهگیری از این انرژی نیز چندان بدون هزینه نخواهد بود و دیری نپایید که پیامدهای ناشی از سوزاندن سوختهای فسیلی، خود به چالشی تازه برای جوامع انجامید.
برای نمونه مصرف کنونی نفت، حدود ده میلیارد تن در سال است که بیش از این نیز خواهد شد و با این که ذغالسنگ از ابتداییترین سوختهای فسیلی است، امروز هنوز 40% انرژی الکتریکی
جهان و 56% برق آمریکا، از سوختن ذغالسنگ بدست میآید و سالان چندین میلیون تن گاز NO2، SO2 و CO حاصل از سوختن ذغال،؛ در جو زمین رها میشود.
امروزه عوامل بسیاری از جمله گسترش فزایندهی نیاز به انرژی، محدودیت منابع فسیلی، فاجعهی آلودگی زیستمحیطی ناشی از سوخت مواد فسیلی، گرم شدن هوا و اثر گلخانهای، لزوم تعادل پخش گازهای آلاینده و بسیاری از دیگر عوامل، سبب رویکرد دوبارهی علم به انرژیهای تجدیدپذیر طبیعی شده؛ با این تفاوت که پیشرفت علم و فناوری، فصلی تازه در بکارگیری و تبدیل و مهار این انرژیها گشوده است.
در بکارگیری انرژیهای تجدیدپذیر، دو رویکرد عمده وجود دارد؛ روش نخست، روش ترکیبی است که در آن همهی انواع این انرژیها به برق تبدیل میشود. در روش دوم با تجهیزات ویژه، این انرژیها را بیواسطه در گرمایش، سرمایش و محورهای چرخان مکانیکی بکار میبرند (روش مجموعههای مکمل).
روش دوم بدلیل حذف تبدیلهای غیرلازم، نسبت به روش نخست برتری دارد و بازدهی آن نیز بسیار بیشتر است؛ اما بخاطر فراگیرتر بودن فناوری، گرایش بیشتری به روش ترکیبی نشان داده شده است.
انرژی خورشیدی( Solar Energy )
خورشید سرچشمهی عظیم و بیکران انرژی است که حیات زمین بدان بستگی دارد و همهی دیگر انواع انرژی نیز، بگونهای از آن نشأت گرفتهاند.
اگر همهی سوختهای فسیلی را جمع کرده، بسوزانیم، این انرژی معادل تابش خورشید به زمین، تنها برای 4 روز خواهد بود و حرارت و نوری که در هر ثانیه از خورشید به زمین میرسد، میلیونمیلیون برابر قدرت بمب اتمی منفجرشده در هیروشیما یا ناکازاکی است.
در حال حاضر، تأمین انرژی بیش از 160 هزار روستا در سراسر جهان بر پایهی انرژی خورشیدی است و این تازه آغاز راه است.
در کشوری مانند اندونزی که از چندین هزار جزیرهی کوچک و بزرگ تشکیل شده است، بکارگیری نیروگاه و خطوط انتقال نیرو، تقریبا ممکن نیست و انرژی خورشیدی تنها امید جمعیت 20 میلیونی روستاهای اندونزی است.
هماکنون تحقیقات دامنهدار و بیوقفهای در حال انجام است و در آیندهای نه چندان دور، موج ساخت و بهرهبرداری از نیروگاههای بزرگ خورشیدی، همهگیر خواهد شد.
امروزه شش شیوهی تولید برق از نور خورشید شناخته شده است که عبارتاند از: آیینهی سهمیگون، دریافتکنندهی مرکزی، آیینههای شلجمی (بشقابی یا استرلینگ)، دودکش خورشیدی، استخر خورشیدی و سلولهای نوری (فتوولتاییک)؛ اما امروزه انرژی خورشیدی را بیشتر با بکارگیری سلولهای خورشیدی یا راهاندازی نیروگاههای حرارتی، مهار میکنند.
فراگیر ساختن روشهای دیگر نیز در دست بررسی است. صحرای نوادا در آمریکا -که زمانی محل آزمایشهای هستهای بود- اینک به بزرگترین آزمایشگاه خورشیدی جهان تبدیل شده است و بانک جهانی نیز از مدتها پیش تحت فشار است تا طرح بهرهگیری از انرژی خورشیدی ودیگر طرحهای سازگار با محیط زیست را زیر پوشش مالی قرار دهد.
نیروگاههای خورشیدی با هزینهای بسیار کم، بدون تولید گازهای مخرب و بدون اشغال فضاهای مفید، بزودی جایگزینی کامل برای نیروگاههای سوخت فسیلی خواهند بود.
کشور ما ایران، بر کمربند خورشیدی زمین قرار دارد و یکچهارم مساحت آن را کویرهایی با شدت تابش بیش از 5 کیلوواتساعت بر متر مربع، پوشانده است که اگر 1% این مساحت، برای ساخت نیروگاه خورشیدی با بازده 10% بکار رود، توان تولید برق بدستآمده، از 7 برابر میزان تولید ناخالص برق همهی نیروگاههای کشور در سال 1376 (9 میلیون مگاواتساعت) بیشتر
خواهد بود.
در این بخش، فعالیتهایی در کشور انجام شده است که عبارتاند از:
-هواگرمکنهای خورشیدی و مجموعههای ذخیره کردن و خشک کردن خورشیدی.
-آبرگرمکنهای خورشیدی و حمام خورشیدی.
-تیوبهای حرارتی.
-آبشیرینکنهای خورشیدی.
-متمرکزکنندههای خورشیدی.
-دنبالکنندههای خورشیدی.
-مجموعههای غیرفعال خورشیدی.
-سردکنندهی خورشیدی.
فرمت:word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:230
فهرست مطالب:
علایم اختصاری 1
مقدمه 2
الف) طرح بحث 2
ب) اهمیت موضوع و علت انتخاب آن 3
ج) سوالات پایاننامه 4
د) فرضیات پایاننامه 4
ه) روش تحقیق 5
و) پلان کلی 5
بخش نخست
تجدیدنظر در احکام کیفری: سیرتحول، مفهوم و مبانی، خصوصیات و آثار
فصلاول: فرایند تکوین و تطور تجدیدنظر احکام کیفری 7
مقدمه 7
مبحث اول: سیر تکوین و تطور تجدیدنظر احکام کیفری در حقوق ایران 8
گفتار اول: تجدیدنظر احکام کیفری قبل از انقلاب اسلامی ایران 8
بند اول: قوانین موقتی اصول محاکمات جزایی 9
بند دوم: قانون تسریع دادرسی و اصلاح قسمتی از قوانین دادگستری 11
بندسوم: قانون اصلاح پارهای از قوانین دادگستری 12
گفتار دوم: تجدیدنظر احکام کیفری پس از انقلاب اسلامی ایران 13
بند اول: الغاء نظام تجدیدنظر احکام کیفری 13
الف: آیین نامه دادسراها و دادگاه های انقلاب 13
ب: لایحه قانونی تشکیل دادگاههای عمومی 14
ج: قانون اصلاح موادی از قانون آیین دادرسی کیفری 14
بند دوم: احیاء نظام تجدیدنظر احکام کیفری 20
الف: قانون تعیین موارد تجدیدنظر احکام و نحوه رسیدگی آنها 20
ب: قانون تشکیل دادگاههای کیفری یک و دو شعب دیوان عالی کشور 21
ج: قانون تجدیدنظر آراء دادگاهها 22
بند سوم: وضعیت کنونی تجدیدنظر احکام کیفری 24
الف: قانون تشکیل دادگاههای عمومی و انقلاب 24
ب: قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور کیفری 25
ج: قانون اصلاح قانون تشکیل دادگاههای عمومی و انقلاب 25
مبحث دوم : سیرتکوین و تطور تجدینظر احکام کیفری در حقوق انگلستان 27
گفتار اول: بررسی فرایند تحول و تطور تجدیدنظر احکام صادره از دادگاه جزا 27
گفتار دوم: بررسی فرایند تحول و تطور تجدیدنظر احکام صادره از دادگاه صلح(مجستریت) 30
فصل دوم: مفهوم و مبانی تجدیدنظر 32
مقدمه 32
مبحث اول: تعریف و ماهیت تجدیدنظر 33
گفتار اول: تعریف تجدیدنظر 33
بند اول: تعریف لغوی 33
بند دوم: تعریف اصطلاحی 33
گفتار دوم: ماهیت تجدیدنظر 35
بند اول: طرق اعتراض به احکام کیفری 35
بند دوم: انواع تجدیدنظر 36
الف: تجدیدنظر عام 36
ب: تجدیدنظر خاص 37
مبحث دوم: مبانی تجدیدنظر 40
گفتار اول: مبانی نظری تجدیدنظر 40
بند اول: دلایل موافقین تجدیدنظر 40
الف: جایزالخطابودن قاضی 41
ب: تضمین حقوق اصحاب دعوی 42
بند دوم: ادله مخالفین 43
الف: فقدان مبنای صحیح عقلی و فلسفی 44
ب: مردود بودن حکومت یک دادگاه بر دادگاه دیگر 44
ج: کاستن از ارزش و اعتبار دادگاه بدوی 45
گفتار دوم: مبانی عملی تجدیدنظر 46
بند اول: دلایل موافقین تجدیدنظر 46
الف: تجدیدنظر موجبی برای جلب اعتماد عمومی 46
ب: اثر پیشیگرانه تجدیدنظر 47
ج: تجدیدنظر موجبی برای وحدت رویه قضایی 47
د: پیشبینی سیستم تجدیدنظر در نظامهای متمدن دنیا 47
بند دوم: دلایل مخالفین تجدیدنظر 48
الف: حکومت سیستم دلایل معنوی 48
ب: عدم امکان از سر گرفتن محاکمه در مرحله پژوهش 49
ج: ناکارآمدی روش متداول در دادرسیهای پژوهش 50
د: محل وقوع دادگاه تجدیدنظر 51
ر: کاهش،(تزلزل) اعتبار احکام دادگاهها 51
ز: دلایل جدید در مرحله تجدیدنظر 52
س: تجدیدنظر موجبی برای بلاتکلیفی و ایجاد تسلسل 52
ش: تجدیدنظرموجبی برای سوءاستفاده 53
فصل سوم: خصوصیات و آثار تجدیدنظر 56
مقدمه 56
مبحث اول: خصوصیات تجدیدنظر 57
گفتار اول: تجدیدنظر و طرق عادی اعتراض 57
بند اول: تجدیدنظر و واخواهی 57
بند دوم: تجدیدنظر و پژوهش 61
گفتار دوم: تجدیدنظر و طرق فوقالعاده اعتراض 63
بند اول: تجدید نظر و فرجام 63
بند دوم: تجدیدنظر و اعاده دادرسی 65
بند سوم: تجدیدنظر و شعبه تشخیص 69
بند چهارم: تجدیدنظر و اعتراض از طریق رئیس قوهقضائیه 77
مبحث دوم: آثار تجدیدنظر 79
گفتار اول: اثر تعلیقی تجدیدنظر 79
گفتار دوم: اثر انتقالی تجدیدنظر 82
بند اول: برحسب موضوع مورد اعتراض 84
بند دوم: بر حسب عنوان تجدیدنظرخواه 86
الف: تجدیدنظرخواهی دادستان 87
ب: تجدیدنظرخواهی محکومعلیه 88
ج: تجدیدنظرخواهی مدعی خصوصی 91
گفتار سوم: ممنوعیت طرح ادعای جدید در مرحله تجدیدنظر 93
بخش دوم
تشکیلات، تشریفات، صلاحیت و نحوة رسیدگی مراجع تجدیدنظر
فصل اول: ساختار و صلاحیت مراجع تجدیدنظر 97
مقدمه 97
مبحث اول: ساختار مراجع تجدیدنظر 98
گفتار اول: مراجع تجدیدنظر شکلی 98
بند اول: دیوان عالی کشور 98
الف: قسمت شعب دیوان عالی کشور 100
ب: دادسرای دیوان عالی کشور 101
بند دوم: دادگاه عالی عدالت 103
گفتار دوم: مراجع تجدیدنظر ماهوی 105
بند اول: دادگاه تجدیدنظر 106
بند دوم: دادگاه جزا 111
مبحث دوم: احکام قابل تجدیدنظر و موارد صلاحیت مراجع تجدیدنظر 115
گفتار اول: احکام قابل تجدیدنظر 115
بند اول: قطعیت و عدم قطعیت احکام 115
بند دوم: اصل تاثیر دعوی عمومی و خصوصی بر یکدیگر 121
گفتار دوم: موارد صلاحیت مراجع تجدیدنظر 123
بند اول : موارد صلاحیت مراجع تجدیدنظر شکلی 123
الف: موارد صلاحیت دیوان عالی کشور 123
ب: موارد صلاحیت دادگاه عالی عدالت 132
بند دوم: موارد صلاحیت مراجع تجدیدنظر ماهوی 134
الف: موارد صلاحیت دادگاه تجدیدنظر 134
ب: موارد صلاحیت دادگاه جزا 138
فصل دوم: شرایط و تشریفات تجدیدنظر 140
مقدمه 140
مبحث اول: تنظیم و تقدیم درخواست تجدیدنظر 141
گفتار اول: تنظیم درخواست تجدیدنظر 141
بند اول: شرایط تنظیم درخواست 141
الف: دادگاه تجدیدنظر 143
ب: دادگاه جزا 145
ج: دادگاه عالی عدالت 145
د: دیوان عالی 146
بند دوم: ضمانت اجرای عدم رعایت شرایط تنظیم درخواست 153
الف: شرایطی که ضمانت اجرای آن رد فوری درخواست است. 154
ب: شرایطی که ضمانت اجرای آن توقیف درخواست است. 155
گفتار دوم: تقدیم درخواست 156
بند اول: تکالیف تجدیدنظرخواه 156
بند دوم: تکالیف مرجع تقدیم درخواست تجدیدنظر 159
الف: حالتی که دادخواست خارج از مهلت تقدیم شده باشد 159
ب: حالتی که درخواست تجدیدنظر ناقص تقدیم شده باشد 160
ج: حالتی که درخواست تجدیدنظر ناقص در مهلت مقرر و عامل تقدیم شده باشد 160
مبحث دوم: اشخاص ذیحق و مهلت تجدیدنظرخواهی 164
گفتار اول: اشخاص واجد حق تجدیدنظرخواهی 164
بند اول: محکومعلیه 164
بند دوم: دادستان 166
بند سوم: مدعی خصوصی 167
گفتار دوم: مهلت درخواست تجدیدنظر 170
فصل سوم: فرایند رسیدگی و تصمیمات مراجع تجدیدنظر 174
مقدمه 174
مبحث اول: فرایند رسیدگی و تصمیمات مراجع تجدیدنظر ماهوی 175
گفتار اول: فرایند رسیدگی و تصمیمات دادگاه تجدیدنظر 175
بند اول: اعمال و تصمیمات دادگاه تجدیدنظر در موارد عدم امکان رسیدگی به دعوی تجدیدنظر 176
الف: عودت پرونده به دادگاه بدوی 176
ب: صدور قرار عدم صلاحیت 176
ج: صدور قرار رد درخواست 177
د: صدور قرار رد دعوی 177
بند دوم: اعمال و تصمیم دادگاه تجدیدنظر در موارد امکان رسیدگی به دعوی تجدیدنظر 178
الف: نحوه رسیدگی دادگاه تجدیدنظر 178
1ـ اجرای ترتیبات مرحله بدوی 180
2ـ اجرای ترتیبات خاص 180
1ـ2ـ اخذ تامین مناسب 181
2ـ2 ـ ضرورت یا عدم ضرورت تشکیل جلسه 182
3ـ2ـ تسهیل حضور زندانی در دادگاه 184
4ـ2ـ قرار تحقیق و معاینه محلی 184
5ـ2ـ استماع ادله جدید 185
ب: تصمیمات دادگاه تجدیدنظر 187
1ـ تایید حکم بدوی 187
2ـ تایید حکم بدوی همراه با اصلاح آن 188
3ـ نقض رای 189
1ـ3ـ صدور رای از دادگاه فاقد صلاحیت 189
2ـ3ـ صدور رای برخلاف موازین شرعی یا قانونی 189
گفتار دوم: فرایند رسیدگی و تصمیمات دادگاه جزا 195
بند اول: فرایند رسیدگی دادگاه جزا 195
بند دوم: تصمیمات دادگاه جزا 196
مبحث دوم: فرایند رسیدگی و تصمیمات مراجع تجدیدنظر شکلی 198
گفتار اول: فرایند رسیدگی و تصمیمات دیوان عالی کشور 198
بند اول: فرایند رسیدگی و تصمیمات دیوان عالی در موارد عدم امکان رسیدگی 198
بند دوم: فرایند رسیدگی و تصمیمات دیوان عالی در موارد امکان رسیدگی 199
الف: فرایند رسیدگی دیوان عالی کشور 199
1ـ گزارش عضوممیز 200
2ـ اعلام تخلف به دادگاه عالی انتظامی قضات 200
3ـ عدم دعوت اصحاب دعوی 201
4ـ اخذ نظر نماینده دادستان کل 201
5ـ ختم رسیدگی 201
ب: تصمیمات دیوان عالی کشور 202
1ـ تایید رای تجدیدنظر خواسته 202
2ـ نقض حکم تجدیدنظرخواسته 203
1ـ2ـ نقص بلاارجاع 203
2ـ2ـ نقض به لحاظ نقص تحقیقات 204
3ـ2ـ نقض حکم به علت عدم صلاحیت دادگاه بدوی 205
4ـ2ـ نقض و ارجاع 206
گفتار دوم: فرایند رسیدگی و تصمیمات دادگاه عالی عدالت 208
بند اول: فرایند رسیدگی دادگاه عالی عدالت 208
بند دوم: تصمیمات دادگاه عالی عدالت 208
نتیجهگیری و پیشنهاد 210
واژهنامه 221
پروندههای انگلیسی مورد استناد 224
منابع و مآخذ 225
مقدمه
الف) طرح بحث
اگر چه در گذشته فرض براین بود که قاضی مصون از خطا و لغزش است و حکم صادره توسط وی عین حق و عدالت می¬باشد. ولی امروزه، این اندیشه و با ارتقاء سطح دانش و آگاهی بشر و به موازات آن ، با توسعه علم قضا و قضاوت ، اعتبار و صلابت پیشین خود را از دست داده است. و این تفکر ظهور پیدا کرده است که اگر چه لازم است قاضی مشرف به تمام امور باشد با این حال وی یک انسان است و به حکم انسان بودنش همواره در معرض لغزش و خطا قرار دارد. لذا جایز نیست فرد بی گناه ، به گناه ناکرده ای گرفتار آید. و مجازات شود و از این رو ضروری بود ، ترتیبی مقرر گردد و مکانیزمی در جهت اصلاح بی¬مبالاتی ، قصور و یا اعمال نظر قاضی ایجاد گردد. تا بدین وسیله دستگاه عدالت کیفری ، از مسیر اجرای عدالت منحرف نگشته و بی¬جهت حقوق و آزادی های افراد را به مخاطره نیافکند بدین ترتیب بود که ، زمینه و بستر برای اینکه هر دعوایی بتواند دو بار مورد قضاوت قرار گیرد ، فراهم گشت . به گونه ای که امروز ، تجدید نظر احکام کیفری به عنوان یکی از طرق اعتراض به احکام در نظام های حقوقی دنیا و سیستم قضایی اکثر کشورها به رسمیت شناخته شده است . و به عنوان یکی از عناصر تشکیل دهنده دادرسی عادلانه و از اصول ارزشمند دادگستری سالم و حقوق بشری محسوب می¬گردد.
از لحاظ لغوی ، تجدید نظر یعنی در امری یا نوشته¬ای ¬دوباره نظر¬کردن ، و یا نوشته¬ای را مورد بررسی مجدد قرار دادن می¬باشد . و در علم حقوق منظور از تجدید نظر، دوباره قضاوت کردن امری است که بدواً مورد قضاوت قرار گرفته است. و به عبارت دیگر نوعی ممیزی و بازبینی اعمال دادگاه بدوی می¬باشد. تأسیس مزبور که یکی از طرق معمول و عادی اعتراض به احکام کیفری محسوب می گردد. در حقوق ایران، همواره و از زمان تصویب قانون اصول محاکمات جزایی به رسمیت شناخته شده بود. و اما پس از انقلاب و با ظهور و شیوع این اندیشه که تجدید نظر احکام برخلاف موازین شرعی می باشد. ممنوع اعلام گردید. و بدین ترتیب در طول سالهای 1361 تا سال 1367 هیچ حکمی قابل تجدید نظر نبود. و احکام صادره از دادگاه بدوی قطعی تلقی می گردیدند. اما به رغم آن¬همه اصرار بر قطعیت آراء که به نوعی افراطی بودند دیری نپایید که آن افراط به تفریط منتهی گشت. چرا که از سال 1367 تا کنون مقنن از دیدگاه پیشین خود کاملاً منصرف گردیده و با وضع مقرراتی در این خصوص ، نه تنها حق تجدید نظر خواهی اصحاب دعوی را مورد پذیرش قرار داده است بلکه قطعیت احکام کیفری را حتی پس از مرحله تجدید نظر مخدوش ساخت.
بنابراین در این تحقیق بر آنیم تا ضمن تبیین و تشریح رویکرد افتراقی قانونگذار ایرانی در زمینه تجدید نظر احکام کیفری ، قواعد و مقررات آن را در پرتو قوانین موضوعه مورد بررسی و مطالعه قرار دهیم. در همین راستا ، با عنایت به این که یکی از شیوه های سازنده و کارآمد جهت اصلاح و تکمیل قوانین و ساختار نظام قضایی هر کشوری مطالعه تطبیقی نظام های حقوقی سایر کشورها و بهره گیری از دستاوردها و نتایج تحقیقات آنها می باشد لذا در این پایان نامه سعی گردیده است. تا سیستم تجدید نظر حقوق انگلیس مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد تا بدین وسیله ، خلأها و ایرادات موجود در سیستم تجدید نظر حقوق ایران مورد شناسایی قرار گرفته و با بهره گیری از دستاوردهای مفید و علمی ، در راستای رفع آنها اقدام نمود.
ب) اهمیت موضوع و علت انتخاب آن
تجدید نظر از احکام کیفری به لحاظ اهمیت و تأثیری که در احقاق حقوق اصحاب دعوی دارد. و از وسایل تضمین حقوق و آزادی های فردی و تامین منافع جامعه می باشد، همواره یکی از مباحث بحث انگیز آیین دادرسی کیفری بوده است. در حالی که سطحی نگری و عدم تعمق در کلام فقها ، متون فقهی ، و قوانین مربوطه موجب گشته است تا مقنن همواره جانب افراط یا تفریط را در پیش گیرد . بدین ترتیب ضروری است تا رویکرد افتراقی مقنن در زمینه تجدید نظر احکام که گاهی منجر به محرومیت اصحاب دعوی از حقوق حقه خود شده و گاهی موجب می گردد، تا هیچ حد و مرزی برای امکان اعتراض به حکم وجود نداشته و اعتبار امر مختومه مخدوش گردد. مورد بررسی قرار گیرد. همچنین ، علی رغم اهمیت موضوع ، متأسفانه مقررات پیش بینی شده در این خصوص بسیار ناقص، نارسا و مبهم می باشد. که این عملکرد ضعیف قانونگذار در تشریع قواعد و مقررات صریح و گویا موجب گشته است تا همواره سؤالات و مجهولات متعددی برای دانشجویان مطرح گردد و از سوی دیگر مطالعات تطبیقی صورت گرفته در این خصوص ، صرفاً بر مبنای مطالعه مقایسه ای حقوق کشورهای رومی ژرمن، یا کشورهایی که بر پایه نظام دادرسی اسلامی استوار هستند می باشد. به نحوی که ، هیچ گونه مطالعه و تحقیقی در زمینه تجدید نظر احکام کیفری در حقوق انگلیس صورت نگرفته است. البته در مزاکرات مقدماتی وضع قانون تشکیل دادگاههای عمومی و انقلاب اظهار گردیده است که فکر تشکیل دادگاههای عمومی برگرفته از نظام حقوقی انگلستان است. اما این اظهارات متکی به هیچ دلایلی نیست . لذا با لحاظ مطالب فوق الذکر، انتخاب موضوع مزبور ، و مطالعه آن به شیوه تطبیقی ، در راستای دستیابی به اصول و قواعد کارآمد و راهگشا ضروری به نظر می رسید.
ج) سؤالات پایان نامه
1. سیستم تجدید نظر احکام کیفری در حقوق ایران بر مبنای کدام یک از دو نظام حقوقی رومی ژرمن و کامن لا تعبیه گردیده است؟
2. آیا نظام قضایی ایران می تواند ، از اصول حاکم بر شیوه تجدید نظر در نظام حقوقی انگلیس بهره مند گردد؟
3. آیا تأسیس پژوهش متفاوت از آنچه که تحت عنوان تجدید نظر مطرح می گردد. می باشد؟
4. آیا شعبه تشخیص و اعتراض از طریق رئیس قوه قضاییه از مصادیق تأسیس تجدید نظر محسوب می گردند؟
5. فلسفه اعطای صلاحیت رسیدگی تجدید نظر به دیوان عالی کشور چیست؟
6. آیا اعطای حق تجدید نظر از میزان و کمیت مجازات به مدعی خصوصی توجیه عقلی و علمی دارد یا خیر؟
7. ترکیب مراجع تجدید نظر در حقوق ایران ، بر مبنای سیستم تعدد قاضی است. یا وحدت قاضی؟
د)فرضیات پایان نامه
1. با توجه به سیر تطور و تحول تجدید نظر احکام کیفری در حقوق ایران ،سیستم مزبور از شیوه های رایج تجدید نظر خواهی در نظام های رومی ژرمن و کامن لا پیروی نمی کند بلکه شباهت هایی با هر یک از دو نظام یاد شده دارد .
2. نظام قضایی ایران می تواند از اصول حاکم بر تجدید نظر احکام کیفری در نظام کامن لا ، در کنار حقوق اسلامی ، متمتع گشته واستفاده نماید. به نحوی که شیوه نوینی را در این زمینه ارائه دهد.
3. تأسیس پژوهش و تجدید نظر مشابه بوده و هر دو از بار معنایی یکسان و واحدی برخوردارند.
4. شعبه تشخیص و اعتراض از طریق رئیس قوه قضاییه از طرق فوق العاده اعتراض می باشند و نمی توانند از مصادیق تجدید نظر که از طرق عادی اعتراض است محسوب گردند
5. اعطای صلاحیت رسیدگی تجدید نظر به دیوان که صرفاً رسیدگی شکلی می نمایند، با توجه به این که مقتضای رسیدگی تجدید نظر آن است که دعوای بدوی مجدداً مورد بازبینی و بررسی ماهوی قرار گیرد. هیچ گونه توجیه عقلی و منطقی ندارد.
6. طرفین اصلی دعوی کیفری دادستان و متهم می باشند و مدعی خصوصی تنها حق اعتراض در خصوص ضرر و زیان ناشی از جرم را دارد. و اعطای حق تجدید نظر نسبت به کمیت مجازات ، دخالت مدعی خصوصی در حیطه اختیارات و وظایف مقام تعقیب می باشد.
7. درمراجع تجدید نظر ایران علی الظاهر سیستم تعدد قاضی حاکم است.
ه)روش تحقیق
روش تدوین این رساله همانند غالب رساله های علوم انسانی ، روش کتابخانه ای بوده و در انجام آن سعی کردیده است از منابع موجود اعم از کتب فقهی و حقوقی ، مقالات و رویه های قضایی به صورت جامع و گسترده استفاده شود. با مراجعه به کتب مختلف و مقالات و مطالعه آنها ، فیش برداری های لازم صورت گرفته و سپس مطالب ، نظرات و آرا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. که در نهایت به شکل حاضر درآمده است.
و)پلان کلی
مطالب ارائه شده به دو بخش کلی تقسیم بندی گردیده اند. در بخش نخست ، مبانی ، خصوصیات و آثار تجدید نظر احکام کیفری مورد بررسی قرار گرفته است. که خود شامل سه فصل می باشد. فصل اول ، به بررسی فرایند تکوین و تطور تجدید نظر احکام کیفری پرداخته است و در فصل دوم مفهوم و مبانی تجدید نظر احکام کیفری تبیین و تشریح گردیده است. به نحوی که ابتدا ، مفهوم و ماهیت تجدید نظر را توضیح داده و مشخص نمودیم که تأسیس مزبور یکی از طرق معمول اعتراض به احکام کیفری است. و سپس با طرح مبانی تجدید نظر ، بدنبال پاسخ به این سؤال بودیم که ضرورت و فلسفه تجویز بازبینی و ممیزی احکام بدوی چه می باشد. که در این راستا به بیان مواضع و ادله موافقین و مخالفین هستیم تجدید نظر پرداختیم ، و سپس در فصل سوم خصوصیات تجدید نظر احکام کیفری در قالب مطالعه و مقایسه آن با سایر نهادهای اعتراض موردبررسی قرار گرفت و مشخص گردید. که آیا تأسیس پژوهش و تجدید نظر تأسیسی واحد هستند یا هر یک تأسیس مجزایی می باشند و در نهایت آثار تجدید نظر احکام کیفری در حقوق ایران و حقوق کامن لا مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت.
در بخش دوم پایان نامه به بررسی و مطالعه ساختار و صلاحیت مراجع ، شرایط و تشریفات تجدید نظر و نحوه رسیدگی مراجع تجدید نظر پرداخته شد. بدین ترتیب که ابتدا ، در فصل اول ، ساختار مراجع تجدید نظر در حقوق ایران و انگلیس ترسیم گردید. و سپس موارد صلاحیت هر یک از مراجع مزبور مورد بحث قرار گرفت . و در فصل دوم ، شرایط و تشریفاتی که در حقوق ایران و انگلیس ، در راستای درخواست تجدید نظر مرعی و مجری می باشد تبیین و تشریح گردید. و در فصل سوم ، فرایند رسیدگی و تصمیمات مراجع ماهوی در حقوق ایران و انگلیس مطرح گردید و در این خصوص عنوان گردید که تنها مرجع ماهوی در حقوق ایران ، دادگاه تجدید نظر استان می باشد. در حالی که در در حقوق انگلیس علاوه بر مرجع مزبور دادگاه جزا نیز ازصلاحیت و رسیدگی تجدید نظر برخوردار است. و در نهایت فرایند رسیدگی و تصمیمات مراجع تجدید نظر شکلی موجود در حقوق ایران و انگلیس مورد مطالعه و مقایسه قرار گرفته است.
بخش نخست
تجدید نظر در احکام کیفری:
سیر تحول، مفهوم، مبانی و آثار
فصل اول: فرایند تکوین و تطور تجدیدنظر احکام کیفری
مقدمه:
امروز، این حقیقت را همه پذیرفتهاند که، ممکن است. اتخاذ تصمیم توسط فرشته عدالت منطبق با واقعیت امر و حکم قانون نباشد. ریشه و منشأ این اعتقاد که موجب شده است تا فرضهای طلایی پیشین در خصوص مصونیت قاضی از خطا یا وحدت حق و حکم بیاعتبار گردد. میبایست در پیچیدگی روابط اجتماعی و رشد روزافزون شمار قوانین و پروندههای مطروحه جستجو گردد. پس، در چنین حالتی، عدالت مقتضی آن است که راهی برای جبران اشتباهها و کاستیها در راستای احقاق حق پیشبینی گردد. از سوی دیگر، تأمین صلح اجتماعی که ضامن بقاء و انسجام یک جامعه است. ایجاب مینماید تا روزی سخن آخر گفته شود و دعوی فیصله یابد. به عبارت دیگر، تورم پروندهها در دادگاه هرچند به بهانه اجرای عدالت زیبنده دستگاه قضایی نیست و در یک کلام عدالت در لباس نظم شایسته احترام است.
بدین ترتیب، این فصل بدنبال آن است تا شیوههای جمع بین دو ارزش اساسی نظم و عدالت و دیدگاههای متنوع موجود در این خصوص را در پرتو مطالعه تاریخی تحولات قانونگذاری تجدیدنظر احکام کیفری مورد مداقه و بررسی قرار دهد.
در همین راستا، ابتدا، سیر تشریع و تحول قانونگذاری در زمینه تجدیدنظر احکام کیفری در حقوق ایران، و سپس در حقوق انگلیس مورد غور و مطالعه قرار خواهد گرفت.
مبحث اول: سیر تکوین و تطور تجدیدنظر احکام کیفری در حقوق ایران
با توجه به رویکرد افتراقی قانونگذار ایران، در زمینه تجدیدنظر احکام کیفری، در قبل و بعد از انقلاب اسلامی ایران که منجر به اتخاذ سیاستها و سازوکارهای متنوع و متفاوت در این دو دوره گشته است. ما نیز، جهت سهولت در مطالعه و ایجاد امکان مقایسه احکام و قوانین تشریع شده در هر یک از این دو دوره، مبحث فوق را در دو گفتار مجزا دنبال خواهیم کرد. به این ترتیب که، در گفتار اول، فرایند قانونگذاری و تحول آن در دوره قبل از انقلاب را مطالعه کرده و سپس، در گفتار دوم به بررسی آن در دوره بعد از انقلاب اسلامی ایران خواهیم پرداخت.