فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:60
فهرست مطالب:
عنوان صفحه
فصل اول 1
1- مقدمه 2
2- نیاز احساس شده در مورد مسئله 3
3- هدف کلی و اهداف جزئی 3
4- روش انجام تحقیق 4
5- تعریف واژهها 5
فصل دوم 8
1- پیشینة نظری تحقیق 9
2- پیشینة عملی تحقیق 16
فصل سوم 21
1- مولوی و مفهوم مشاوره 22
2- اهمیت مشاوره در مثنوی معنوی
23
عنوان صفحه
3- ویژگیهای مشاور از دیدگاه مولانا 26
4- رازداری 30
5- مولانا و مصاحبة مشاورهای 34
6- همدلی در مثنوی مولانا 40
7- مولانا و ارتباط غیرکلامی 44
8- مولانا و ناخودآگاهی 50
9- پیشنهاد برای تحقیقات آینده 54
10- محدودیتهای تحقیق 55
11- منابع 56
مقدمه:
در این نوشتار سعی بر آن است که برخی از مفاهیم مشاوره و اصطلاحات رایج روزمرة مشاوره و همچنین برخی از رویکردهای اصلی مشاوره با زبان شعر و از دیدگاه جلالالدین محمد بلخی ملقب به مولانا بیان میشود. بسیاری از آنچه که امروز مشاوران و روانشناسان بیان میکنند هر کدام به نوعی در آثار مولانا تجلی پیدا کردهاند.
مثنوی مولوی دریایی است ژرف و بسیاری از نظریهها و تکنیکها و مهارتهای مشاوره با زبان زیبای شعر در آن آورده شده است و ریشة بسیاری از نظریههای مشاوره و روان درمانی را مخصوصاً رویکردهای شناختی را میتوان در مثنوی مولانا یافت. در این تحقیق پس از تعریف و ارائة مفاهیم و اصطلاحات رایج در مشاوره سعی شده است که مصداقهای این مفاهیم در مثنوی معنوی یافته و با این اصطلاحات تطبیق داده شوند. در ارتباط با اهمیت مشاوره و فوائد آن در آثار مولانا و همچنین خصوصیات یک مشاور اشعار و ابیات بسیاری آمده است که در این تحقیق سعی شده به طور نسبتاً کاملی به تمامی آنها اشاره شود. باشد که مورد قبول دوستداران رشتة مشاوره قرار گیرد.
نیاز احساس شده در مورد مسئله:
با توجه به اینکه بسیاری از علوم و معارف جدید چه در مشرق زمین و چه در مغرب زمین به نحوی در آثار مولانا تجلی پیدا کردهاند و در این زمینه تحقیقات و پژوهشهای نسبتاً وسیعی صورت گرفته است و کتابهای زیادی نیز به رشته تحریر درآمدهاند ولی متأسفانه در مورد مسائل و مفاهیم مرتبط با روانشناسی و یا مشاوره در آثار مولانا تحقیقات و پژوهشهای کمتری صورت گرفته است و با توجه به این نکته که در مثنوی مولوی نکات قابل توجه و قابل تأملی در مورد اهمیت و فوائد مشاوره، ضرورت مشاوره، خصوصیات مشاوره و همچنین برخی دیگر از مفاهیم رایج در مشاوره آورده شده است در این تحقیق سعی شده است تا این مطالب استخراج شده و به صورت نسبتاً منسجمی جمعآوری گردند. به امید اینکه در این زمینه تحقیقات گستردهتر و پردامنهتری صورت گیرد.
هدفی کلی:
هدف اصلی و نهایی این تحقیق استخراج مفاهیم و اصطلاحات مرتبط با مشاوره از کتاب مثنوی معنوی مولانا میباشد.
اهداف جزیی:
1- پی بردن به نقش و اهمیت مشاوره در اشعار مولوی
2- مقایسهای بین مهارتهای مختلف مشاوره با اشعار مولانا در مثنوی معنوی
3- پی بردن به ویژگیهای مشاور و مقایسة آن با آنچه که در مثنوی مولانا آمده است
روش انجام تحقیق:
این تحقیق صرفاً یک تحقیق کتابخانهای و توصیفی است و برای انجام این تحقیق کتاب مثنوی معنوی مولوی و همچنین تفاسیر این کتاب و کتابهای دیگری که در حواشی و در مورد مثنوی مولانا نوشته شده بود مطالعه گردید و به طور نسبتاً کاملی مورد بررسی قرار داده شده است و هر کجا که به مشاوره و اهمیت آن و یا هر یک از مفاهیم مرتبط با مشاوره اشاره شده بود مورد تفکیک قرار داده شده است.
با توجه به خصوصیات تحقیقات توصیفی محقق سعی کرده است تا آنچه را که هست بدون هیچگونه تصرفی گزارش دهد و نتایج عینی از موقعیت بگیرد. هدف محقق از انجام این نوع پژوهش توصیف عینی، واقعی و منظم خصوصیات یک موقعیت یا یک
موضوع است.
تعریف واژهها:
مشاوره: مشاوره از نظر لغوی به معنی همکاری کردن و رأی دیگران را در انجام کاری خواستن است و به طور کلی مشاوره تعاملی بین مراجع و مشاورات که به آن وسیله به مراجع کمک میشود تا پس از شناخت خویش تصمیمات معقول و مقبولی اتخاذ کند. مشاوره یکی از فنون راهنمایی است که از آن به عنوان قلب برنامة راهنمایی تعبیر میشود.
همدلی: همدل بودن به معنی همراه بودن با مراجع است و در نتیجة این همدلی محیط اطمینان برانگیزی به وجود میآید که در آن مراجع احساس مهم بودن و در امان بودن میکند. در چنین محیطی است که مراجع میتواند در مورد خصوصیترین اسرارش، درونیترین احساساتش و چیزهایی که برای او بسیار دردآور است و آن قدر خصوصی است که جرأت بازگو کردن آن را نزد دیگران ندارد صحبت کند.
ناخودآگاهی: روان ناخودآگاه تمام غرایز بشر اولیه را دربرمیگیرد که برخی از این عوامل ارثی و برخی دیگر بر اثر تکامل و تحول دوران کودکی به وجود آمدهاند. تصورات و امیال سرکوفته و واپس زده هیچگاه از بین نمیروند و در ضمیر ناخودآگاه به
بقای خود ادامه میدهند تا در هنگام مناسب به خودآگاهی راه یابند.
ارتباط غیرکلامی: از طریق این نوع ارتباط میتوان اطلاعات زیادی را از بیمار به دست آورند. توجه به نحوة ورود و خروج او، نشست و برخواستهایش، نحوة لباس پوشیدن، نوع لباس، آرایش مو، طرز صحبت کردن، طرز نگاه کردن و … همگی حکایت از شرایط روحی - روانی فرد مراجع دارد.
مصاحبة مشاورهای: رابطة رویارویی بین دو نفر است که بدانوسیله مشاور میکوشد مراجع را در حل مشکلات و یافتن اهداف زندگی یاری دهد. رابطة بین مشاور و مراجع به قدری در مشاورة موفقیتآمیز اهمیت دارد که میتوان آن را هستة اصلی و مرکزی مشاوره قلمداد کرد.
رازداری: عامل مهم دیگری که در موفقیت مشاوره اهمیت دارد رازداری یا پنهان نگهداشتن مطالب مطرح شده در جلسات مشاوره از دیگران است. مراجع انتظار دارد که مشاور، راز و مشکل او را نزد دیگران فاش نسازد و تا زمانی که نسبت به مشاور چنین
اعتمادی پیدا نکند از طرح و بحث عمیق دربارة مشکلش خودداری خواهد کرد.
مراجع: مراجع معمولاً فردی است که با مشکلی مواجه شده است و خود قادر به حل آنها نیست نوع مشکل مراجع ممکن است در زمینههای شخصی، خانوادگی و محیطی و یا شغلی و حرفهای باشد.
مشاور: مشاور فردی است که در زمینة مشکلات روانی یا شغلی و حرفهای و یا تحصیلی دارای مهارت و تخصصی است و در این موارد به مراجع برای حل مشکلش کمک میکند.