بررسی عوامل تاثیر زیستی در بروز سوء مصرف مواد
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:145
فهرست مطالب :
فصل اول کلیات پژوهش
1-1 مقدمه................................................................................ 14
2-1 بیان مساله..................................................................... 16
3-1 اهمیت و ضرورت مساله........................................................... 18
4-1 اهداف پژوهش............................................................................. 20
5-1 فرضیههای پژوهش...................................................... 21
6-1 تعریف اصطلاحات............................................................... 21
الف: تعریف نظری................................................................ 21
ب: تعریف عملیاتی....................................................................... 21
فصل دوم: پیشینه پژوهش
- مقدمه....................................................................................... 25
1-2 مباحث نظری......................................................................... 25
2-2 سوء مصرف مواد یک بیماری مغزی است.......................................... 26
3-2 سوء مصرف مواد فقط یک بیماری مغزی نیست................................. 27
4-2 اصطلاح شناسی................................................................................... 29
5-2 سوء مصرف و وابستگی به مواد......................................................... 30
6-2 اعتیاد................................................................................. 30
1-6-2 همهگیری شناسی................................................................... 31
2-6-2 سبب شناسی....................................................................... 32
3-6-2 عامل سایکو دینامیک........................................................ 32
4-6-2 نظریات رفتاری...................................................................... 33
5-6-2 وراثت چیست؟............................................................... 34
6-6-2 عوامل ژنتیک....................................................................... 36
7-6-2 عوامل عصبی- شیمیایی.............................................. 36
8-6-2 ابتلای همزمان..................................................... 37
9-6-2 اختلالات شخصیت ضد اجتماعی........................................... 38
10-6-2 افسردگی و خودکشی ............................................... 38
7-2 اختلالات وابسته به الکل.................................................. 39
1-7-2 همهگیری شناسی............................................................... 40
2-7-2 فعالیتهای الکتروفیزیولوژیکی......................................................... 40
3-7-2 شیمی حیاتی یا زیست شیمی........................................................... 42
4-7-2 آسیبپذیری زیستی نسبت به الکلیسم.............................................. 43
5-7-2 عوامل شخصیتی و روان شناختی................................................... 47
6-7-2 درمان و بازپروری.......................................................................... 49
8-2 اختلالات وابسته به آمفتامین (یا شبه آمفتامین)................................... 50
1-8-2 همه گیری شناسی........................................................................... 51
2-8-2 نوروفارماکولوژی........................................................................... 51
3-8-2 اختلال سایکوتیک ناشی از آمفتامین................................................ 52
4-8-2 درمان و بازتوانی............................................................................ 53
9-2 اختلالات وابسته به کافئین.................................................................... 54
1-9-2 همه گیری شناسی........................................................................... 55
2-9-2 نوروفارماکولوژی........................................................................... 55
3-9-2 ژنتیک و مصرف کافئین................................................................... 56
4-9-2 کافئین به عنوان یک ماده مورد سوء مصرف................................. 56
5-9-2 عوارض نامطلوب ............................................................................ 57
6-9-2 درمان.............................................................................................. 58
10-2 اختلالات وابسته به حشیش................................................................ 59
1-10-2 همه گیری شناسی......................................................................... 60
1-1-10-2 شیوع و روندهای اخیر............................................................. 60
2-1-10-2 نوروفارماکولوژی..................................................................... 61
3-10-2 اختلال سایکوتیک ناشی از حشیش................................................ 62
4-10-2 اختلال اضطرابی ناشی از حشیش................................................. 63
5-10-2 درمان و بازتوانی.......................................................................... 63
11-2 اختلال وابسته به کوکائین.................................................................. 66
1-11-2 همه گیری شناسی......................................................................... 66
2-11-2 هم ابتلائی...................................................................................... 67
3-11-2 سبب شناسی.................................................................................. 67
1-3-11-2 عوامل ژنتیک ............................................................................ 67
2-3-11-2 عوامل اجتماعی و فرهنگی ....................................................... 68
3-3-11-2 یادگیری و شرطی شدن............................................................ 68
4-3-11-2 عوامل دارویی........................................................................... 69
4-11-2 نوروفارماکولوژی......................................................................... 69
5-11-2 سوء مصرف کوکائین و وابستگی بر آن....................................... 71
6-11-2 اختلال سایکوتیک ناشی از کوکائین ............................................. 71
7-11-2 اختلال خلقی ناشی از کوکائین ..................................................... 72
8-11-2 اختلال اضطرابی ناشی از کوکائین .............................................. 72
9-11-2 اثرات نامطلوب .............................................................................. 72
1-9-11-2 اثرات بر عروق مغزی............................................................... 73
2-9-11-2 اثرات قلبی................................................................................. 73
3-9-11-2 حملات تشنجی........................................................................... 74
10-11-2 درمان و بازتوانی........................................................................ 74
12-2 اختلالات وابسته به مواد توهم زا...................................................... 76
1-12-2 نوروفارماکولوژی......................................................................... 77
2-12-2 مصرف داروهای توهم زا............................................................. 77
3-12-2 آثار روان شناختی......................................................................... 78
4-12-2 مکانیزمهای نوروفیزیولوژیکی....................................................... 79
5-12-2 اختلالات سایکوتیک ناشی از مواد توهم زا................................... 80
6-12-2 اختلال خلقی ناشی از مواد توهم زا.............................................. 81
7-12-2 درمان............................................................................................ 81
13-2 اختلالات مربوط به مواد استنشاقی.................................................... 82
1-13-2 نوروفارماکولوژی......................................................................... 83
2-13-2 اثرات نامطلوب .............................................................................. 84
3-13-2 درمان............................................................................................ 85
14-2 اختلالات مربوط به نیکوتین................................................................ 85
1-14-2 همه گیری شناسی......................................................................... 87
2-14-2 بیماران روانی................................................................................ 88
3-14-2 نوروفارماکولوژی......................................................................... 88
4-14-2 سبب یابی وابستگی به نیکوتین...................................................... 89
5-14-2 اثرات نامطلوب .............................................................................. 90
6-14-2 مزایای بهداشتی ترک سیگار......................................................... 90
7-14-2 درمان............................................................................................ 91
1-7-14-2 درمانهای روان شناختی........................................................... 91
2-7-14-2 درمانهای روانی- دارویی......................................................... 92
15-2 اختلالات مربوط به مواد شبه افیونی (اپیوتید)................................... 93
1-15-2 همه گیری شناسی......................................................................... 95
2-15-2 نوروفارماکولوژی......................................................................... 96
3-15-2 هم ابتلائی...................................................................................... 97
4-15-2 سبب شناسی.................................................................................. 98
1-4-15-2 عوامل روانی- اجتماعی............................................................ 98
2-4-15-2 عوامل ژنتیک و زیستی.............................................................. 98
3-4-15-2 نظریه روانپویشی...................................................................... 99
16-2 اختلالات مربوط به فن سیکلیدین (یا شبه فن سیکلیدین).................... 100
1-16-2 همه گیری شناسی......................................................................... 100
2-16-2 نورفارماکولوژی........................................................................... 100
3-16-2 اختلال خلقی ناشی از فن سیکلیدین............................................... 101
4-16-2 اختلالات اضطرابی ناشی از فن سیکلیدین..................................... 101
5-16-2 درمان............................................................................................ 101
2-2 پیشینه تحقیق........................................................................................ 102
فصل سوم: روش تحقیق
مقدمه .......................................................................................................... 105
1-3 روش تحقیق......................................................................................... 105
2-3 جامعه آماری تحقیق............................................................................. 105
3-3 ابزار اندازه گیری................................................................................. 105
4-3 تعیین حجم نمونه.................................................................................. 106
5-3 روشهای تجزیه و تحلیل دادهها ........................................................ 106
6-3 تعیین اعتبار و روایی پرسشنامه.......................................................... 107
7-3 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات.............................................................. 108
فصل چهارم: یافته های پژوهش
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
بحث و نتیجه گیری..................................................................... 121
1-5 چه کسی مسئول پیشگیری از اعتیاد است؟............................ 121
2-5 محدودیت های پژوهش...................................................... 124
3-5 پیشنهادهای پژوهش.......................................................... 124
پیشنهادهایی به والدین................................................................ 124
پیشنهادهایی به مسوولین ......................................................... 125
4-5 محدود کردن دسترسی به دارو........................................ 127
5-5 آموزش و پیشگیری....................................................... 128
6-5 بهبود درمان و پژوهش..................................................... 129
7-5 توصیه های محافظت کننده..................................... 130
8-5 فهرست منابع:................................................................ 133
منابع فارسی.................................................................. 134
منابع خارجی................................................................. 135
ضمیمه ....................................................................... 136
فهرست جداول :
1- جدول شماره (1-4) توزیع فراوانی گروه نمونه معتادین و غیرمعتادین.......... 110
2- جدول شماره (2-4) توزیع فراوانی گروه نمونه معتادین و غیرمعتادین براساس سن 111
3- جدول شماره (3-4) توزیع فراوانی گروه نمونه معتادین و غیرمعتادین براساس وضعیت تأهل 111
4- جدول شماره (4-4) توزیع فراوانی گروه نمونه معتادین و غیرمعتادین بر اساس شغل 112
5- جدول شماره (5-4) توزیع فراوانی گروه نمونه معتادین و غیرمعتادین براساس سطح تحصیلات 112
6- جدول شماره (6-4) نتایج آزمون t مستقل مقایسه مولفه های عوامل زیستی گرایش به اعتیاد در بین افراد معتاد و غیرمعتاد........................................................... 113
7- جدول شماره (7-4) نتایج آزمون t تفاوت میانگین گروه معتادین و غیرمعتادین در مولفه های عوامل زیستی گرایش به سوء مصرف مواد................................................................ 114
8- جدول شماره (8-4) نتایج آزمون t تفاوت میانگین مولفه های عوامل زیستی موثر بر گرایش به سوء مصرف مواد در گروه معتادین براساس سن ..................................... 115
9- جدول شماره (9-4) نتایج آزمون تعقیبی LSD اختلاف میانگین بین عوامل زیستی براساس سن معتادین .................................................................................................... 116
10- جدول شماره (10-4) نتایج آزمون t تفاوت میانگین مولفه های عوامل زیستی موثر بر گرایش به سوء مصرف مواد در گروه معتادین براساس میزان تحصیلات.................................... 117
11- جدول شماره (11-4) نتایج آزمون تعقیبی LSD اختلاف میانگین بین عوامل زیستی براساس سطح تحصیلات...................................................... 117
12- جدول شماره (12-4) نتایج آزمون t تفاوت میانگین مولفه های عوامل زیستی موثر بر گرایش به سوء مصرف مواد در گروه معتادین بر اساس ............................................................. 118
13- جدول شماره (13-4) نتایج آزمون تعقیبی CSD اختلاف میانگین بین عوامل زیستی براساس شغل 119
14- جدول شماره (14-4) نتایج آزمون f تفاوت میانگین گروه معتادین مجرد و متأهل در مولفه های عوامل زیستی موثر بر گرایش به سوء مصرف مواد 119
چکیده :
پژوهش حاضر به بررسی عوامل زیستی مؤثر در بروز سوء مصرف مواد پرداخته است. به همین منظور در کنار سؤال اصلی مبنی بر «مقایسه تأثیر عوامل زیستی مؤثر در بروز رفتار سوء مصرف مواد در بین افراد معتاد و غیرمعتاد»، یک سؤال دیگر با توجه به متغیرهای سن، سطح تحصیلات، شغل، وضعیت تأهل در افراد معتاد تهیه و مورد بررسی قرار گرفت.
روش پژوهش توصیفی از نوع علمی، مقایسهای وجامعه آماری شامل کلیه افراد معتاد مستقر در زندان مرکزی اصفهان در سال 1387 و همچنین دانشجویان به عنوان گروه شاهد بوده است. نمونه پژوهش شامل 60 نفر از معتادین و 60 نفر از افراد عادی بوده که گروه معتادین به روش نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شده و گروه غیرمعتاد به وسیله روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شده است. ابزار اندازهگیری پرسشنامه 60 سؤالی گری و ویلسون بوده است که از روایی و پایایی مناسبی در تحقیقات قبلی برخوردار بوده است. دادهها با استفاده از روشهای آزمون T و آزمون F مورد بررسی قرار گرفت که عمدهترین نتایج آن به شرح زیر میباشد:
- تفاوت معناداری بین عوامل زیستی گرایش به سوءمصرف مواد در افراد معتاد و غیرمعتاد وجود دارد.
- بین عوامل مؤثر بر سوءمصرف مواد مخدر در افراد معتاد و غیرمعتاد بر اساس متغیرهای سن، سطح تحصیلات، شغل، وضعیت تأهل تفاوت معناداری وجود داشت.
در این تحقیق برآنیم که سوءمصرف[1] مواد را از دریچه دیگر عوامل که کمتر مورد توجه قرار گرفته، مورد بررسی قرار دهم. در این تحقیق بررسی میکنیم که به غیر از عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ... عامل دیگری به نام عامل زیستی نیز در سوء مصرف مواد نقش دارد. این تحقیق نشان میدهد که احتمالاً یک بخش ژنتیکی و ارثی برای سوء استفاده از مواد مخدر و سوءمصرف مواد وجود دارد و ابزاری هم در تشخیص ژنهای ویژهای که اعمال سلولهای گوناگون و بیوشیمیایی را کنترل میکنند. (آی لیشنر[2]، آلن، 1997) همچنین در این تحقیق به مطالعه و بررسی دوقلوها و فرزندخواندهها پرداخته، این مطالعات نشان میدهد که آیا استعداد و آمادگی داشتن خانواده به یک بینظمی و اختلال تأثیری در درگیرشدن به آن بینظمی و اختلال را خواهد داشت یا خیر. همچنان که میزان شرب الکل در دوقلوهای همسان 54% و در دوقلوهای غیرهمسان 28% بوده است (کلونینگر[3]، 1988). تنها عامل اجتماعی و ... منجر به سوء مصرف مواد نمیشود بلکه عامل زیستی هم در این میان سهم بسزایی دارد درک این نکته که سوءمصرف مواد پیامد یک تغییرات اساسی در عملکرد پیشانی مغز است. بدین معنا است که یک هدف اصلی درمان باید در برعکس کردن و یا جبران نمودن آن تغییرات در مغز مؤثر باشد. این مورد را میتوان از طریق مداوا یا درمانهای رفتاری انجام داد و درمانهای رفتاری عملکرد مغز را در اختلالات روانی دیگر تغییر میدهند. اما باید خاطرنشان کرد که سوءمصرف مواد آنقدرها هم ساده نیست. سوءمصرف مواد فقط یک بیماری مغزی نیست بلکه یک بیماری مغزی است که محیطهای اجتماعی در آن دخالت دارند (آی لیشنر، آلن، 1977). پدیده اعتیاد در جهان امروز به صورت یک معضل خانمانسوز باعث از هم پاشیدهشدن بسیاری از خانوادهها، به انحراف کشیدهشدن نوجوانان و جوانان، شیوع و گسترش بیماریها و ضررهای فراوان اقتصادی و مرگ و میر گردیده است. در واقع اعتیاد به عنوان یک مشکل همهجانه دامنگیر اجتماع انسانی است. اعتیاد در لغت به معنی خود را به عادتی نکوهیده وقف کردن است. به عبارت دیگر، ابتلای اسارتآمیز به ماده مخدر که از نظر جسمی یا اجتماعی زیانآور شمرده میشود، اعتیاد نام دارد. که اعتیاد مهمترین آسیب اجتماعی است که ریشه در عوامل اجتماعی روانی دارد و متقابلاً بر روان فرد و بر اجتماع اثر میگذارد. به عبارت دیگر رابطهای سه جانبه بین اعتیاد، اجتماع و روان وجود دارد و عمق فاجعه آنگاه ظهور بیشتری پیدا میکند که بدانیم بلای مذکور نقش مؤثر خود را بر روی نیروی فعال جامعه یعنی جوانان ایفا میکند. همچنین براساس مطالعات انجام شده در مناطق مورد بررسی کشور، بیش از 18% زنان مطلقه علت جدایی و طلاق را اعتیاد همسرانشان به مواد مخدر به خصوص الکل ذکر نمودهاند که میزان فوق در برخی استانها تا مرز 30% نیز گزارش شده است. (رئوفی و رضوی، 1378).
2-1 بیان مساله
اعتیاد به مواد مخدر به عنوان یک مشکل اجتماعی پدیدهایست استعماری که علاوه بر زمینههای ناسالم اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی زمینههای شخصیتی، روانی و تربیتی نیز در چگونگی ابتلاء به آن از اهمیت زیادی برخوردار است امروزه وسعت این مشکل در جهان چنان گسترده است که لودوینگ سمشناس معروف گفته است: اگر غذا را مستثنی کنیم هیچ مادهای در روی زمین نیست که به اندازه مواد مخدر این چنین آسان وارد زندگی ملتها شده باشد.
در سالهای اخیر مطالعات زیادی در مورد سببیابی وابستگی به مواد انجام شده است محققین اخیراً در مطالعه مورد مصرف مواد و وابستگی از روش پلی مورفسیم طولی قطعات محدود شده "RFLP"[4] استفاده کردهاند و گزارشهایی از روابط RFLP منتشر کردهاند.
برای اکثر مواد سوءمصرف، به استثنای الکل، محققین ناقلهای عصبی با گیرندههای عصبی شناسایی کردهاند که مواد از طریق آنها اثرات خود را اعمال میکنند. برخی پژوهشگران در مطالعات خود این فرضیه را دنبال میکنند. که مواد افیونی بر گیرندههای مواد افیونی اثر میکنند بنابراین در کسی که فعالیت افیونی درونزا کم است و مثلاً غلظت آندروفینها در بدنش کم است یا فعالیت آنتاگونیستی افیونی درون را خیلی بالا است ممکن است در معرض خطر ابتلا به وابستگی به مواد افیونی (ترکیبات تریاک) قرار داشته باشد. حتی در کسی که کارکرد گیرنده درونزا در او کاملاً طبیعی و غفلت ناقلهای عصبی بهنجار است، مصرف طولانی مدت یک ماده مورد سوء مصرف ممکن است نهایتاً سیستمهای گیرنده را در مغز تغییر دهد. بطوریکه مغز برای حفظ تعادل نیازمند ماده برونزا باشد. چنین فرآیندی در سطح گیرنده ممکن است مکانیسم پیدایش تحمل در دستگاه عصبی مرکزی (CNS) باشد. با این حال اثبات تغییر میزان آزاد شدن ناقل عصبی در کارکرد گیرنده ناقل عصبی دشوار بوده و تحقیقات جدید بر اثرات مواد بر سیستم پیام برنده دوم و تنظیم ژن متمرکز است (کاپلان و سادوک، ترجمه رضاعی و رفیعی، 1382).
بررسی الگوهای «موج نمای الکتریک مغز» در بزهکاران یکی دیگر از راهبردهایی است که در چند دهه اخیر مورد نظر بوده است. نابهنجاری الگوی فعالیت الکتریکی مغز در این افراد به دو صورت مشاهده شده است. یکی از نابهنجاریها وجود امواج «آهسته مغزی» است. چنانچه میتوان گفت که امواج مغزی آنها شبیه امواج مغزی کودکان و بیانگر رشد نایافتگی مغزی است. دومین ناهنجاری، وجود «خیزکهایی» در امواج مغزی بزهکاران است. وجود این خیزکها با رفتار پرخاشگرانه و «زود انگیخته» ارتباط دارد، به نحوی که در اغلب افرادی که مرتکب اعمال پرخاشگرانه میشوند، این خیزکها مشهود بوده به طور کلی وجود خیزکها در الگوی موج نمای الکتریکی مغز نشان دهنده «نارساکنش وری» «دستگاه کناری» مغز میباشد (آی لیشنر، آلن، 1997).
در تحقیقی که رمضانی (1381) در این زمینه انجام دادهاند با هدف بررسی بنیادهای زیستی تعیینکننده گرایش خودمصرف مواد سعی در ارائه مستند مربوط به یافتههای این موضوع نموده که در پژوهش حاضر نیز سعی شده است با بسط و بررسی هر چه بیشتر موضوع مطرح شده و با انجام تحقیقات وسیعتر در این زمینه این عامل مهم را به طور کاملتر مورد توجه قرار دهیم.
3-1 اهمیت و ضرورت مساله
از جمله چیزهایی که انسانیت را نه تنها نابود میسازد بلکه از بعد حیوانیش هم او را میاندازد وانسان را از جماد هم بدتر میکند. مساله اعتیاد است. اعتیاد نه تنها قدرت اندیشیدن را که از خصایص انسان است. از آدمی سلب مینماید و نیروی عرفان و شناخت او را از بین میبرد بلکه قوای حیوانی را هم از انسانی میگیرد و انسان را تبدیل به موجودی میکند که از هر جهت از تمام منافع و استعدادها دور افتاده است.
یکی از اهداف مشترک تمامی تمدنهای انسانی دستیابی به توسعه همه جانبه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی است از این رو شناخت موانع موجود بر سر راه رسیدن به این هدف از اهمیت ویژهای برخوردار است و سلامت اجتماعی، صرفنظر از مبنی بودن هنجارها در جوامع مختلف بشری، همواره مدنظر تمام فرهنگها و نژادها بوده است و تمام متفکران و اندیشمندان و مصلحت خواهان جامعه را بر آن داشته تا برای حفظ جامعه خود از آسیبها و عوارض اجتماعی به هم اندیشی بپردازد و علل و عوامل مختلف این معضل خانمانسوز را بررسی کنند. پیشرفتهای چشمگیر دو دهۀ گذشته در زمینۀ علوم عصبی و علوم رفتاری، درک ما را از استعمال مواد مخدر و سوءمصرف مواد تا حد زیادی بالا برده است. برخی مدلهای رفتاری دربارۀ سوءمصرف مواد بیشتر بر رفتار مواد جوئی تاکید کردهاند تا نشانههای وابستگی جسمی. بنابراین ما باید با این افراد گرفتار در منجلاب سوءمصرف مانند یک بیمار محتاج برخورد کنیم. همانطور که به درمان افسردگی میپردازیم به درمان این افراد نیز همت گماشته و آنها را به مثابه یک بیماری بنگریم که نیاز به مراقبت ویژه دارند.
این پدیده مخرب که در کمین محو و نابودی گرانمایهترین و باارزشترین سرمایه جوامع انسانی یعنی جوانان نشسته و آنان را در چنگال عوارض سوء خود گرفتار میکند نه تنها جنبۀ شخصی و فردی ندارد بلکه یک آسیب اجتماعی محسوب میشود که علاوه بر تهدید سلامت جسم و روان افراد بر روی جنبههای اخلاقی، اجتماعی، اقتصادی جامعه نیز اثرات زیانآور و غیرقابل جبرانی وارد میسازد. همچنین در طی سالهای اخیر ورود انواع مواد مخدر بازار دائمی پیدا کرده که جای پای محکمی در بطن جامعه و خانوادهها برای خود باز کرده است. لذا وظیفۀ خود میدانم تا با استفاده از رهآوردهای علمی و آموزش خانوادهها و جوانان با این پدیدۀ شوم به مبارزه برخاسته و با چارهاندیشیهای به موقع و دادن آگاهی و بصیرت اثرات آنها را تعدیل کرد. اخذ هر تصمیم و چارهاندیشی هم نمیتواند بدون زمینه سنجیهای قبلی و کسب اطلاعات اولیه صورت گیرد.
همانطور که گسترش اعتیاد بین جوانان و عواقب اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی آن موضوعی نیست که بتوان به سادگی از آن گذشت بیخیالی و سستی جوانان نسبت به این موضوع ویرانی و تباهی را به رگهای جامعه جاری میسازد. گذشتۀ ویتنام و چین و حال برمه، لائوس و ... نمونههایی از عواقب شوم همگانی و گسترده اعتیاد است. گسترش اعتیاد در بین جوانان واقعاً زنگ خطری است برای تمام جوامع که برای مقابله و مبارزه با آن از هیچ کوششی نباید فروگذاری کنند.
به دلیل اهمیت زیاد این موضوع بر آن شده تا به یکی از ابعاد اعتیاد که کمتر مورد توجه و حتی میتوان گفت مورد غفلت واقع شده پرداخته و به این موضوع پرداخته که اعتیاد هم میتواند به عنوان یک بیماری مغزی مورد مطالعه قرار گیرد که محیطهای اجتماعی در آن دخالت دارند. باید بدانیم عوامل زیادی در بروز این پدیده شوم دخالت دارد از جمله بیماریهای عصبی، سرخوردگیها و مشکلات روانی و حالت ناشی از آنها نظیر اضطراب همچنین مسائل روانی و واکنشهای نابهنجار مباحثی همچون رفتار پسیکوزها- نوروزها و ... ناسازگاریهای عصبی و بطور کلی اختلالات رفتاری همچنین اختلالات شخصیتی (قربان حسینی، 1370)
4-1 اهداف پژوهش
اهداف اصلی:
- بررسی عوامل زیستی مؤثر در بروز رفتار سوء مصرف مواد در معتادین.
اهداف جزئی:
- بررسی تأثیر عوامل زیستی در سوء مصرف مواد در معتادین بر اساس سن.
- بررسی تأثیر عوامل زیستی در سوء مصرف مواد بر اساس سن و وضعیت تأهل.
- بررسی تأثیر عوامل زیستی در سوء مصرف مواد بر اساس شغل و میزان تحصیلات.
5-1 فرضیههای پژوهش:
فرضیه اول: بین عوامل زیستی مؤثر بر گرایش به سوء مصرف مواد مخدر در افراد معتاد و غیرمعتاد تفاوت معناداری وجود دارد.
فرضیه دوم: بین عوامل مؤثر بر گرایش به سوء مصرف مواد مخدر در افراد معتاد بر اساس متغیرهای سن، سطح تحصیلات، شغل؛ وضعیت تأهل تفاوت معناداری وجود دارد.
6-1 تعریف اصطلاحات
الف: تعریف نظری
اعتیاد (سوء مصرف مواد): عبارتست از وابستگی به عوامل یا موادی که تکرار مصرف آنها با کم و کیف مشخص و در زمان معین از دیدگاه معتاد ضروری مینماید، تا نوسانات حیاتی و احساس روشنبینی را بیش از پیش از میان برده، بتی را که از پیکر خود ساخته و پرداخته و در عین حال تاب و تحمل ندارد و در وادی زمان و مکان گم کند و بر جای آن، برداشتهای معین از مسایل حیاتی درون و برون را در قالب خیالبافی و انحرافی که برای او ردیابی شیرین و سرابی دلنشین مینماید در خود محدود کند و بوجود آورد (ایزدی، 1380).
تعریف سازمان بهداشت جهانی "WTO"[5] نیز مشکل تعریف سوء مصرف دارو را از نقطهنظر خط مشی بهداشت عمومی مورد توجه قرار داده است. الگوی سازمان بهداشت جهانی در تدوین مفهوم «نشانگان وابستگی»، که بهتدریج جایگزین اصطلاحات «اعتیاد به دارو و سوء مصرف شده»، مؤثر بوده است. در سال 1981 کمیتۀ سازمان بهداشت جهانی، نشانگان وابستگی را به این صورت تعریف کرد.
«مجموعهای از پدیدههای فیزیولوژیکی، رفتاری، و شناختی که طی آن مصرف یک ماده یا طبقهای از مواد برای یک فرد معین اولویت بسیار بیشتری از رفتارهای دیگری مییابد که زمان ارزش والاتری داشتند. ویژگی توصیفی مهم نشانگان وابستگی عبارت است از میل به مصرف داروها، الکل، یا توتون (که اغلب نیرومند، و گاهی اوقات مغلوبکننده است) (روزنهان و سلیگمن، ترجمۀ یحیی سیدمحمدی، 1380).
ب: تعریف عملیاتی
عوامل زیستی، متغیریست که به وسیلۀ پرسشنامۀ 60 سؤالی شخصیتی گری و ویلسون سنجش قرار گرفته که شش مؤلفه شامل روی آورد، اجتناب فعال، اجتناب فعلپذیر، گریز، ترس و خاموشی با طیف 3 گزینهای (بلی، خیر و نمیدانم) استفاده شده است.
و...
موضوع: مقاله ای در خصوص سوء رفتار با کودک
سوء رفتار یا رفتار مسامحه گرانه و نادرست با کودک ، یک مشکل جدی و رایج در کودکان زیر 18 سال است . به عبارتی سوء رفتار عبارتست از انجام یا مسامحه در هر عملی که منجر به صدمه رساندن به کودک و ایجاد مشکلات بهداشتی گردد یا آسایش ، سعادت و سلامت کودک را تهدید نماید . بنابراین این هر نوع سوء استفاده ، سهل انگاری ، بهره برداری ، پرخاشگری ، عمل خارج از نزاکت ، بی احترامی یا هر عملی که منجر به جراحت صدمه یا فساد گردد ، سوء رفتار اطلاق میشود .
در سالهای اخیر معنا و مفهوم سوء رفتار آن چنان گسترش یافته که غفلت و مسامحه را نیز شامل میگردد . اگر چه اثبات سوء رفتار با استفاده از سند و مدرک در دادگاه امر دشواری است ، اما در برخی کشورها قوانینی درباره آن تدوین شده است . این قوانین بدرفتاری با کودک را چنین تعریف میکنند . «ایجاد آسیب جسمی یا روانی ، سوء استفاده جنسی ، رفتار احمال گرانه یا خشونت آمیز با کودک زیر 18 سال ، توسط مراقبین و به مخاطره انداختن سلامت کودک ».
بدرفتاری با کودک شامل موارد زیر میباشد :
وقفه در رشد کودک بدون هیچ گونه علل پزشکی یا بیولوژیکی
سندرم فقدان والدین
غفلت مداوم والدین که منجر به وارد آمدن آسیبهای جدی و شدید به کودک میشود .
عدم انجام مراقبتهای متعهدانه در کودک ( عدم مراجعه عمدی کودک به مراکز بهداشتی درمانی جهت دریافت مراقبتهای رایج بهداشتی ... )
سوء رفتار ممکن است عمدی یا غیر عمدی باشد . سوء رفتار عمدی شامل تحمیل آگاهانه و تعمدی صدمه یا جراحت ضرب و جرح یا سوء رفتار کلامی است . سوء رفتار غیر عمدی زمانی رخ میدهد که عملی سهوی انجام گیرد که منجر به آسیب کودک میگردد . وجود سوء رفتار با کودکان در سال 1940 هنگامیکه دکتر جان کافی ارتباط نزدیکی بین هماتوم های زیر سخت شامه و شکستگیهای متعدد استخوانهای بلند را مشاهده نمود مورد توجه قرار گرفت . سپس دکتر سی ، هنری کمپ در سال 1962 اصطلاح « سندرم کودک مضروب » را ابداع نمود از آن تاریخ به بعد عموم مردم از وجود پدیده ای به نام سوء رفتار با کودکان به عنوان یکی از علل مهم مرگ و میر و معلولیت دایمی در کودکان آگاه شدند . بررسی و کنترل این معضل بغرنج و پیچیده مستلزم آگاهی از سایکودینامیک سوء رفتار با کودک و نیز توسعه ارتباط درمانی و غیر تهدید کننده با خانواده تامین گردد و تمرکز اصلی بر پیوستن مجدد کودک به خانواده پس از شروع دوره بازپروری میباشد .
پرستار جزء لاینفک تیم درمانی جهت بررسی و کنترل دراز مدت پدیده سوء رفتار یا کودکان به شمار میرود . پرستار حمایتهای روانی ، اجتماعی خود را از والدین به عمل آورده به عنوان یک مدل و الگو برای پرورش کودک ایفای نقش نمود .
مراکز خدمات حمایتی ، حمایت اجتماعی مورد نیاز خانواده را مورد شناسایی قرار داده و یک مهره اساسی برای کنترل و پی گیری این مشکل محسوب میشود .
تاریخچه سوء رفتار با کودک
رفتار نادرست یا کودکان همواره وجود داشته و کودکان در قرون متمادی مورد سوء رفتار قرار گرفته اند . اگر چه ، ممکن است با خواندن مقاله های جدید این طور نتیجه گیری شود که این پدیده مربوطه به قرن بیستم میباشد . در آمریکا رفتار نادرست با کودکان سبب تشکیل انجمن مبارزه با کودک آزاری در سال 1874 شد . در دهه 1940 گزارشهاس درمانی بدون توضیح علت آسیب دیدگی کودکان بویژه شکستگیهای متعدد استخوان ، تورم و خونریزی داخل جمجمه ، گمانهای تازه ای را مورد سوء رفتار با کودکان برانگیخت .
دو دهه بعد کمپ و دیگران 1962 برای کودکانی که مراقبینشان از روی قصد به آنها آسیب بدنی وارد کرده بودند از واژه « کودک مضروب » استفاده کردند .
گسترش مسئله در دهه فوق به حدی بود که در تمام ایالتها ، قانونی مبنی بر گزارش تمامی موارد مظنون به سوء رفتار به اجرا گذاشته شد . کمپ و همکارانش در ایجاد نگرانی عمومی در رابطه با این مسئله بسیار موفق بودند . گزارشات کنگره های علمی در مورد سوء رفتار با کودک در سال 1973 منجر به تصویب قوانینی در مورد پیشگیری درمان سوء رفتار در سال 1974 گردید .
فلیکس ورتر که جنبه های روشنی از سوء رفتار با کودکان را به تحریر در آورده ، شناخت، جنبه های پزشکی سوء رفتار با کودکان را بیشتر مدیون کارهای هنری کمپ میداند که به بسیاری از تظاهرات ناشی از بیرحمی با کودکان اشاره کرده است . لانکستر ، متداول شدن سوء رفتار با کودکان را واقعه ای تاسف بار و کشفی جدید می پندارد ، واظهار میدارد درایالت متحده ، کودکانی که مورد سوء رفتار با کودکان از جنبه های گسترده تری مورد توجه قرار گرفته که شامل تحت نظر گرفتن و شناسایی والدین بدرفتار تعقیب قانونی آنان ، تهیه برنامه های پیشگیری و مطالعه میزان شیوع و علل بدرفتاری با کودکان می باشد .
گرانت ، اظهار می دارد در قرن بیستم که به بیانی قرن کودک لقب گرفته ، کشتارهای ساکت به وقوع پیوسته و بسیاری از اصول اعلامیه حقوق بشر کودکان زیر پا گذاشته میشود . و در این میان گزارش سالیانه یونیسف در سال 1988 تکان دهنده است که . از هر سه مرگ ، یکی مربوط به کودک است .
هم چنین نلسون در سال 1998 در این زمینه بیان می دارد ، میزان سوء رفتار با کودک بر مبنای بازدیدهای خانگی به 1 تا 4 میلیون مورد درسال بالغ میشود .
گاهی کودکان حتی قبل از تولد مورد سوء رفتار قرار میگیرند . خشونت آگاهانه یا ناآگاهانه نسبت به زن باردار یکی از انواع کودک آزاری قبل از تولد تلقی میشود و میتواند منجر به عقب ماندگی ذهنی و یا مرگ جنین گردد .
تعداد صفحات: 325
226 صفحه
من پژوهش و تحقیق خود را با طرح (آزاردیدگان کودک آزاری )آغازمی کنم وبااین زمینه به عنوان کسی که می تواند درآینده به افراد زیادی خدمت کند و این هدف را در سر داشتم و کنجکاو بودم افرادی را که مورد آزار قرار می گیرند خصوصا کودکان را مورد بررسی قرار دهم تا بتوانم با نوشتن مطالبی به عنوان فرد کوچکی از این جامعه بزرگ از کودکان و نوجوانان و همه افرادی که مورد آزار قرار می گیرند و هیچ دفاع و پشتیبانی ندارند با طرح یک معضل بزرگ اجتماعی از انها حمایت کنم تا بتوانند با افراد مورد اعتماد شان مشکلشان را در میان بگذارند تا آنها راهی برای جلوگیری از این مشکل پیش پای شان گذارند و امیدوارم که توانسته باشم تا حدودی در راه این مشکل بزرگ قدم برداشته باشم تا آنها به راه هدایت و موفقیت در زندگی شان برسند.
سوء رفتار با کودک
سوء رفتار یا رفتار مسامحه گرانه و نادرست با کودک ، یک مشکل جدی و رایج در کودکان زیر 18 سال است . به عبارتی سوء رفتار عبارتست از انجام یا مسامحه در هر عملی که منجر به صدمه رساندن به کودک و ایجاد مشکلات بهداشتی گردد یا آسایش ، سعادت و سلامت کودک را تهدید نماید . بنابراین این هر نوع سوء استفاده ، سهل انگاری ، بهره برداری ، پرخاشگری ، عمل خارج از نزاکت ، بی احترامی یا هر عملی که منجر به جراحت صدمه یا فساد گردد ، سوء رفتار اطلاق میشود .
در سالهای اخیر معنا و مفهوم سوء رفتار آن چنان گسترش یافته که غفلت و مسامحه را نیز شامل میگردد . اگر چه اثبات سوء رفتار با استفاده از سند و مدرک در دادگاه امر دشواری است ، اما در برخی کشورها قوانینی درباره آن تدوین شده است . این قوانین بدرفتاری با کودک را چنین تعریف میکنند . «ایجاد آسیب جسمی یا روانی ، سوء استفاده جنسی ، رفتار احمال گرانه یا خشونت آمیز با کودک زیر 18 سال ، توسط مراقبین و به مخاطره انداختن سلامت کودک ».
بدرفتاری با کودک شامل موارد زیر میباشد :
وقفه در رشد کودک بدون هیچ گونه علل پزشکی یا بیولوژیکی
سندرم فقدان والدین
غفلت مداوم والدین که منجر به وارد آمدن آسیبهای جدی و شدید به کودک میشود .
عدم انجام مراقبتهای متعهدانه در کودک ( عدم مراجعه عمدی کودک به مراکز بهداشتی درمانی جهت دریافت مراقبتهای رایج بهداشتی ... )
سوء رفتار ممکن است عمدی یا غیر عمدی باشد . سوء رفتار عمدی شامل تحمیل آگاهانه و تعمدی صدمه یا جراحت ضرب و جرح یا سوء رفتار کلامی است . سوء رفتار غیر عمدی زمانی رخ میدهد که عملی سهوی انجام گیرد که منجر به آسیب کودک میگردد . وجود سوء رفتار با کودکان در سال 1940 هنگامیکه دکتر جان کافی ارتباط نزدیکی بین هماتوم های زیر سخت شامه و شکستگیهای متعدد استخوانهای بلند را مشاهده نمود مورد توجه قرار گرفت . سپس دکتر سی ، هنری کمپ در سال 1962 اصطلاح « سندرم کودک مضروب » را ابداع نمود از آن تاریخ به بعد عموم مردم از وجود پدیده ای به نام سوء رفتار با کودکان به عنوان یکی از علل مهم مرگ و میر و معلولیت دایمی در کودکان آگاه شدند . بررسی و کنترل این معضل بغرنج و پیچیده مستلزم آگاهی از سایکودینامیک سوء رفتار با کودک و نیز توسعه ارتباط درمانی و غیر تهدید کننده با خانواده تامین گردد و تمرکز اصلی بر پیوستن مجدد کودک به خانواده پس از شروع دوره بازپروری میباشد .
پرستار جزء لاینفک تیم درمانی جهت بررسی و کنترل دراز مدت پدیده سوء رفتار یا کودکان به شمار میرود . پرستار حمایتهای روانی ، اجتماعی خود را از والدین به عمل آورده به عنوان یک مدل و الگو برای پرورش کودک ایفای نقش نمود .
مراکز خدمات حمایتی ، حمایت اجتماعی مورد نیاز خانواده را مورد شناسایی قرار داده و یک مهره اساسی برای کنترل و پی گیری این مشکل محسوب میشود .
6 ص
سوء تغذیه آنچه به اینجا پیوند دارد... فقر غذایی گرسنگی بیماری غش قلبی پیشگیری از سوء تغذیه در کودکان غذاهای فاقد مواد مغذی رژیم غذایی خام خواری بی اشتهایی روان شناسی سالمندی غذا اسهال مزمن کودکان برنج سوء تغذیه سیاست گرسنگی زمین بهداشت عمومی اسهال مزمن غیراختصاصی دوران کودکی دیالیز هشدارهای زیست محیطی ریزش موی سر تغذیه سالم عفونت زخم عفونت و عوامل آن اسهال خونی شیگلایی اسهال حاد برنامه غذایی و مقابله با سرطان پیشگیری از سرماخوردگی
علوم طبیعت > علوم پزشکی (طب) > تغذیه
--------------------------------------------------------------------------------
تعربف
سوء تغذیه اصطلاحی است که برای بیان حالت انسان یا حیوانی که رژیم غذایی نامتعادلی داشته، به کار می رود.
کسی که سوء تغذیه دارد، ممکن است غذای خیلی کم یا خیلی زیادی مصرف کند و در هر دو صورت، در رژیم غذایی او، یک یا چند ماده مغذی وجود نداشته است.
معمولاً انسان یا حیوانی که مبتلا به سوء تغذیه است، در رژیم غذایی اش کالری کافی وجود ندارد و یا اینکه رژیم او فاقد پروتئین، ویتامین و مواد معدنی می باشد.
مشکلات پزشکی ناشی از سوء تغذیه به بیماری های کمبود مواد مغذی معروف است. اسکوروی یکی از انواع بیماری های ناشی از سوء تغذیه است (کمبود ویتامین ث) که امروزه بسیار بندرت رخ می دهد.
تعریف
در موجودات زنده، منظور از فقر غذایی کاهش شدید در مصرف ویتامین، مواد مغذی و انرژی می باشد.
فقر غذایی، نوع شدیدی از سوء تغذیه است. در انسان، فقر غذایی طولانی مدت ( به مدت یک تا دو سال) سبب آسیب دیدگی دائمی اندام های بدن شده و در نهایت منجر به مرگ می گردد.
علائم افرادی که دچار فقر غذایی هستند، چربی و بافت ماهیچه ای بدنشان تحلیل می رود و لاغر می شوند؛ چون بدن چربی ها و ماهیچه را تبدیل به انرژی مورد نیاز خود می کند. داشتن پوستی خشک و رنگ پریده بیانگر این لاغر شدن است.
بیماری های ناشی از کمبود ویتامین ها رایج هستند؛ بری بری، اسکوروی و پلاگرا از جمله این بیماری ها می باشند. این بیماری ها در مجموع سبب اسهال، جوش های پوستی و مشکلات قلبی می شوند. کمبود ریبو فلاوین باعث کم خونی می شود. در نتیجه ی کمبود ویتامین ها، افراد دچار خستگی مزمن، تند مزاجی و بی حالی می شوند.
13 ص
مواد مخدر روان گردانی همچون، حشیش ، کرک ، شیشه ، اکستاسی
مخدری روانگردانی به نام شیشه یا شابو
شیشه بصورت بلور و بسیار گران است و هر صوت آن با قیمت بیش از 20هزار تومان فروخته می شود.طریقه مصرف این ماده تقریبا مشابه هروئین و با زر ورق است ./ مواد دسته مت آمفتامین ضربان قلب را افزایش داده و فشار خون را بالا می برد ضمن اینکه مردمک چشم گشاد شده و تنفس افزایش می یابد و ممکن است حمله قلبی اتفاق افتد. اختلالات روانی که بر اثر مصرف مواد مهیج بوجود می آید نظیر توهم و هزیان ممکن است بر اثر نرسیدن گلوکز و اکسیژن کافی به سلولها سبب تخریب سلولها شده و دائمی و پایدار شود.به گفته این روانشناس آمادگی برای بیماری HIV و هپاتیت بخصوص از نوع C از عوارض جسمانی مصرف مواد تهییج کننده است
شیشه انرژی زا است و مصرف آن تمایلات جنسی را افزایش می دهد ، بیشتر افراد پس از مصرف این ماده دچار توهم می شوند. شیشه یا کریستال ، اسپید ، فرشته ، اسید و قرصهای LSD بر عکس مواد مخدری نظیر کوکائین از دسته مت آمفتامین و تهییج کننده هستند." این مواد فعالیت سیستم عصبی – حرکتی را بسیار زیاد کرده ، اشتها و خواب را کاهش و هیجان را افزایش می دهد.
افرادی که از مشتقات مت آم فتامین استفاده می کنند می توانند آنقدر برقصند تا بمیرند.مغز بر اثر مصرف این مواد نمی تواند سیستم تعادلی بدن را کنترل کند و به همین دلیل فشار به قلب،کلیه،طهال و دیگر اعضای بدن به دلیل فعالیت زیاد سبب خونریزی و در نهایت مرگ می شود. ممکن است قلب آنقدر تند کار کند که مغز نتواند آنرا کنترل کند. هیجان شدید،احساس انرژی و گرما، سرخوشی شدید،تمایل به فعالیت شدید،بیخوابی شدید و در برخی موارد تورم و هزیان و اختلالات در درک پس از مصرف مواد مت آم فتامین مشهود است. بر اثر مصرف این مواد بی مبالاتی جنسی بوجود می آید .
مخدر روانگردانی به نام حشیش
حشیش نام اختصاری گیاه شاهدانه هندی( canabis sativa ) است .
مهمترین ماده موثر آن تتراهیدروکانابینول می باشد که در سیستم عصبی مرکزی فعال است .
ترکیب سبز، قهوهای یا خاکستری مشتق از برگ، دانه، ریشه و گل گیاه شاهدانه است که بنامهای حشیش، ماری جوانا، علف (grass) ، علف هرز(weed)، مری جین (Mary Jane)، جام (و Pot، بنگ، گانجا، شاهدانه و... )هم معروف است. این ماده رایجترین ماده غیرقانونی مورد مصرف در جهان سال است. از هزاران سال پیش میدانستند که حشیش اثرات نشئهآور دارد. هردوت مورخ یونانی (قرن پنجم قبل از میلاد) قبیلة چادرنشینی را توصیف کرده است که دانههای شاهدانه را روی منقل سرخ کرده و با سردادن هلهله شادی از چادر خارج میشدند. حشیش نام مختصر بوته شاهدانه است تمام اجزاء این گیاه خاصیت روانگردان دارد که از بین آنها -Δ 9 - تترا هیدروکانابینول (THC -9 Δ -) فراوانتر از همه است. قویترین انواع حشیش از سرشاخههای گلدار گیاه یا از ترشح رزینی قهوهای مایل به سیاه خشک شده برگههای آن که hash یا hashish نامیده میشود بدست میآید. بوته شاهدانه را معمولاً میبرند، خشک میکنند و خرد کرده و داخل سیگار (که معمولاً سیگاری یا joint نامیده میشود) ریخته و آن را دود میکنند