فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:60
پیشگفتار
عدد هفت چه ویژگیای دارد؟
چه کسی عجایب هفتگانة جهان را برای نخستین بار به قلم کشید؟
چرا برج بابل از عجایب جهان نیست؟
فصل اول
هرم خئوپس
نخستین اثر شگفتانگیز جهان کدام است؟
هرم خئوپس چگونه ساخته شد؟
چه کسانی روی اهرام کار میکردند؟
خطرناکترین کار چه بود؟
اسرار اهرام بزرگ
فصل دوم
باغهای معلق بابل
کدام آثار ساختمانی بابل را مشهور کرد؟
«کلدوی» زیر خرابهها چه یافت؟
چرا یافتة کلدوی مورد شک و تردید است؟
چه کسی بابل را تبدیل به یک قدرت جهانی پیشتاز کرد؟
مجرمین در بابل چگونه کیفر میدیدند؟
چرا باغهای معلق بابل ساخته شد؟
منظرة باغهای معلق چگونه بود؟
فصل سوم
پیکرة زئوس در المپیا
بازیهای المپیک به افتخار کدام یک از خدایان برپا میشد؟
اولین بازیهای المپیک چه زمانی به اجرا درآمد؟
فیدیاس چگونه پیکرة زئوس را خلق کرد؟
چرا پیکرة زئوس در لیست عجایب جهان قرار گرفت؟
برندة المپیک چگونه پاداش داده میشد؟
فصل چهارم
معبد آرتمیس
معبد معروف چگونه منهدم شد؟
آرتمیس که بود؟
افسوسیها زیر خرابههای معبد چه یافتند؟
چرا اسکندر اجازه نداشت در ساخت آرتمیسیون کمک کند؟
آرتمیسیون چگونه به خرابه تبدیل شد؟
فصل پنجم
آرامگاه موزولوس
شهر «هالیکارناس» را چه کسی شکوفا کرد؟
شاه «موزولوس» چگونه میخواست نامش را جاودانی کند؟
آرامگاه موزولوس چه شکلی بود؟
فصل ششم
مجسمة غولپیکر رودوس
چرا شاه «دیمتریوس» شهر «رودوس» را محاصره کرد؟
کدام جنگ افزار بزرگترین افزار جنگی تمام زمانها بود؟
چرا «هلیوس» خدای نگهبان رودوسیها بود؟
پیکرة هلیوس چه اندازه بود؟
فصل هفتم
فانوس دریایی اسکندریه
اسکندریه را چه کسی بنا نهاد؟
شهر اسکندریه را چه کسی طرحریزی کرد؟
اولین برج فانوس دریایی جهان در کجا قرار داشت؟
پیشگفتار
از دورانهای پیش، در طبیعت بشر این احساس وجود داشته که همیشه در جستجوی ظرفیتها و قابلیتهای ویژه و چشمگیر باشد. یونانیان باستان برای بازیهای المپیک خود شعار «بالاتر، سریعتر، قویتر» را سرمشق قرار میدادند و این شعار برای ورزشهای امروزی نیز وجود دارد. پرسش دربارة ظرفیتها و تواناییهای خاص البته فقط در ورزش مطرح نیست. ثروتمندترین مرد دنیا کیست؟ بلندترین آسمانخراش کدامست؟ تندروترین اتومبیل یا هواپیما کدامست؟ یا حتی این پرسش براستی بیفایده و بیهدف «چه کسی میتواند مدت بیشتری را روی یک داربست ساختمانی در ارتفاع 10 متری به سرآورد؟» توجه هر چند توام با خندة بیشتر خوانندگان روزنامه را به خود جلب میکند. تلاش برای به دست آوردن رکورد، اغلب آثار عجیب و قابل توجهی به بار میآورد.
به هر حال اشتباه بزرگی است اگر عجایب هفتگانه جهان را نیز فقط چون رکورد تلقی کنیم. به طور یقین اهرام سهگانة خئوپس هنوز هم (به جز دیوار بزرگ چین) عظیمترین بنای ساختمانی به شمار میآید که در طول تاریخ به دست انسان بنا شده است. معبد زئوس در المپیا در زمان خود بزرگترین و ارزشمندترین بنای مذهبی در سرزمین یونان بود. ولی پیکرة زئوس در این معبد هیچ رکوردی برجای نگذاشته است، بلکه بیشتر برای نفوذ و تأثیر هنری که داشته است مشهور شد. همچنین باغهای سمیرامیس (باغهای معلق بابل-م) نه برای بزرگی و وسعت آن، بلکه برای زیبایی جزو عجایب هفتگانة جهان به شمار میآمد. البته هر یک از عجایب هفتگانة جهان کار عظیمی از تکنیک زمان خود بودند، ولی برای کمال هنری خود نیز مورد تحسین و اعجابانگیز بودند. به سخن دیگر در آنها هنر و تکنیک به نحو بارزی در هم آمیخته بود؛ این امر- و فقط این امر- موجب شده است که آنها به دست فراموشی سپرده نشوند.
این کتاب از مجموعة «چرا و چگونه» تاریخ عجایب هفتگانة جهان را بیان میدارد. تصاویر و نوشتههای کتاب نشان میدهد، عجایب جهان چگونه به وجود آمدهاند؛ برای جهان آن زمان چه معنا و مفهومی داشتند؛ اکنون بر سر آنها چه آمده است. علاوه بر آن عجایب جهان را چون آینة زمان خود و انسانهایی که با آنها میزیستند نشان میدهد.
«هفت»، عدد مقدس
عدد هفت چه ویژگیای دارد؟
نزد بسیاری از اقوام عهد باستان، «هفت» عدد ویژهای بود. در فلسفه و نجوم
مصریان و بابلیها، عدد هفت به عنوان مجموع هر دو «عدد زندگی»، سه و چهار، جایگاه ویژهای داشت: پدر، مادر و فرزند، یعنی سه انسان، پایه و اساس زندگی هستند و عدد چهار مجموع چهار جهت آسمان و باد است، که از آنها باران زندگیزا میبارد و کشتزارها را بارور میسازد.
برای فیلسوف و ریاضیدان یونانی «فیثاغورث»- که در سدة ششم قبل از میلاد مسیح (حدود 2600 سال قبل-م.) میزیست- نیز عدد هفت، مفهوم ویژه خود را داشت که از مجموع دو عدد سه و چهار تشکیل میشود: مثلث و مربع نزد ریاضیدانان عهد باستان اشکال هندسی کامل محسوب میشدند؛ از اینرو عدد هفت به عنوان مجموع سه و چهار برای آنها عددی مقدس بود.
یهودیان قدیم نیز برای عدد هفت معنای ویژهای قائل بودند: در کتاب اول عهد عتیق ]تورات- مو.[، کتاب مقدس یهودیان، آمده است که خداوند، جهان را در شش روز خلق کرد، در روز هفتم، روز سبت ]روز شنبه و روز تعطیل یهودیان است.م.[، خالق به استراحت پرداخت. موسی در ده فرمان خود از پیروانش میخواهد، که این روز آرامش را «مقدس بدارند». از آن زمان عدد هفت نزد یهودیان و بعدها نیز نزد مسیحیان که عهد عتیق را قبول کردند، به عنوان عددی مقدس محسوب میشد.
به این ترتیب بود که از دوران باستان هفتگانههای بیشماری تشکیل شدند: یونانیان باستان همه ساله هفت تن از بهترین هنرپیشگان نقشهای سنگین و غمناک و نقشهای طنز و کمدی را انتخاب میکردند. آنها مانند رومیهای باستان با هفت هنر احترام میگذارشتند. روم بر روی هفت تپه بنا شده بود. در تعلیمات کلیسای کاتولیک هفت گناه کبیره (غرور، آزمندی، بیعفتی، حسد، افراط، خشم و کاهلی) و هفت پیمان مقدس (غسل تعمید، تسلیم و تصدیق، تقدیس بلوغ، ازدواج، استغفار و توبه، غسل قبل از مرگ با روغن مقدس، درآمدن به لباس روحانیون مسیحی) وجود دارد. برای پیروان محمد(ص) آخرین مکان عروج، آسمان هفتم محسوب میشود. در بیست و هفتم ژوئن هر سال ]ششم تیرماه- مترجم[، روز «هفت انسان خوابیده» مسیحیان یاد آن هفت برادری را، که در سال 251 بعد از میلاد، برای عقیده و ایمان خود، زنده زنده لای دیوار نهاده شده و شهید شدند، گرامی میدارند؛ مردم عامی میگویند که اگر در این روز باران ببارد، به مدت هفت هفته بعد از هوا بد خواهد بود، آنگاه انسان باید هفت وسیله مورد نیازش را بستهبندی کند و با چکمههای هفت فرسخی خود به آن دورها سفر کند. صورت فلکی خوشة پروین یا ثریا به عنوان «هفت ستاره» معروف است، در حالی که حتی با چشم غیرمسلح میتوان در این صورت فلکی تا یازده ستاره را دید.
در افسانهها نیز با «هفت» سحرآمیز برخورد میشود: سوار ریش آبی هفت همسر داشت، سفیدبرفی با هفت کوتوله پشت هفت کوه زندگی میکرد، هفت سوسک به همان اندازه قهرمانان کمیک شجاعی بودند که درزی شجاع کوچک- که هفت (مگس!) را با یک ضربه کشت … و به همین ترتیب تعداد بیشماری هفتگانه در تمام دنیا وجود دارد.
چه کسی عجایب هفتگانة جهان را برای نخستین بار به قلم کشید؟
یکی از کهنترین هفتگانهها، عجایب هفتگانة جهان، یعنی معروفترین و بزرگترین اثرهای هنری و معماری عهد باستان است. نخستین توصیف کتبی عجایب هفتگانة جهان به نویسندة فنیقی «آنتیپاتروس» سیدونی (سدة دوم پیش از میلاد) نسبت داده میشود. کتاب او به هر حال نه دارای دیدگاه فلسفی بوده و نه یک کتاب هنری محسوب میشد، بلکه فقط راهنمای ساده برای سفر در عهد باستان بود.
«آنتیپاتروس» در سفرهایش- اگر اصلاً خود به این سفرها رفته باشد، و فقط براساس شایعات گزارش نکرده باشد- عموماً راههای تجارتی معروف آن زمان دنیا را دنبال میکرد. او فقط یکی از عجایب هفتگانه را در یونان یافت: پیکرة زئوس اثر فیدیاس در المپیا. او در آسیای صغیر معبد آرتمیس در افسوس و آرامگاه شاه مازولوس پادشاه هالیکارناس را، در جزیره رودس مجسمة غول پیکری را- که مجسمه هلیوس خدای خورشید بود-، در آفریقا فانوس دریایی اسکندریه و هرم خئوپس در شهر گیزه، و بالاخره در آسیای دور باغهای معلق ملکه سمیرامیس را در بابل توصیف کرد.
«آنتیپاتروس» در گزارشهایش به ساختمانهای معروفی که بسیار در دسترس او بودند، و به اصطلاح جلوی در خانة او بودند، مثلاً ساختمان آکروپولیس در آتن، اشاره نکرد. زیرا کتاب او در واقع به عنوان راهنمای سفر برای یونانیهای تحصیل کرده نوشته شده بود- و اینکه یکی از این یونانیها دربارة آکروپولیس نداند و لازم باشد که توجه او به این اثر جلب شود، در نظر آنتیپاتروس عجیب و غیرقابل تصور بود.
چرا برج بابل از عجایب جهان نیست؟
«آنتیپاتروس» همچنین فقط آن «عجایبی» را در کتاب خود ثبت کرد که هنوز در آن زمان دیده میشدند. مثلاً برج بابل- که بدون تردید یکی دیگر از بناهای ساختمانی اعجابانگیز آن زمان بود- در دوران «آنتیپاتروس» در هم فرو ریخته بود و لذا جزو مناظر دیدنی شمرده نمیشد. او نمیخواست به مردمان عصر خود ویرانهها را ارائه کند؛ یونانیهای عاشق هنر و زیبایی خرابهها و ویرانهها را قابل تحسین و اعجابانگیز نمیدانستند.
ذوق و هیجان دیدار عجایب هفتگانه استمرار نیافت. هنگامی که مغرب زمین مسیحی شد، توجه و علاقه به آثار باستانی خاموش گشت. به علاوه- به جز هرم خئوپس- از عجایب هفتگانة دیگر فقط ویرانههایی باقی مانده بود، بنابراین آنها به بوتة فراموشی سپرده شدند.
اگر مسلمانان نبودند، شاید ما امروزه اصلاً هیچ چیز دربارة عجایب جهان نمیدانستیم. این دانشمندان و محققان مسلمان بودند که نوشتههای عهد باستان را کشف کردند و به تحقیق دربارة آنها پرداختند. آنها این نوشتهها را ترجمه کردند و به این ترتیب دانش بشری را دربارة آثار هنری بزرگ عهد باستان از نابودی نجات دادند و این دانش را از سدههای میانه به عصر حاضر انتقال دادند.
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:93
فهرست مطالب:
پیشگفتار
«هفت»، عدد مقدس
عدد هفت چه ویژگیای دارد؟
فصل اول
هرم خئوپس
چه کسانی روی اهرام کار میکردند؟
خطرناکترین کار چه بود؟
چه کسی نخستین بار به درون هرم خئوپس راه یافت؟
اسرار اهرام بزرگ
فصل دوم
باغهای معلق بابل
«کلدوی» زیر خرابهها چه یافت؟
چه کسی بابل را تبدیل به یک قدرت جهانی پیشتاز کرد؟
چرا باغهای معلق بابل ساخته شد؟
منظرة باغهای معلق چگونه بود؟
فصل سوم
پیکرة زئوس در المپیا
فیدیاس چگونه پیکرة زئوس را خلق کرد؟
چرا پیکرة زئوس در لیست عجایب جهان قرار گرفت؟
برندة المپیک چگونه پاداش داده میشد؟
فصل چهارم
معبد آرتمیس
معبد معروف چگونه منهدم شد؟
آرتمیس که بود؟
افسوسیها زیر خرابههای معبد چه یافتند؟
چرا اسکندر اجازه نداشت در ساخت آرتمیسیون کمک کند؟
آرتمیسیون چگونه به خرابه تبدیل شد؟
فصل پنجم
آرامگاه موزولوس
شهر «هالیکارناس» را چه کسی شکوفا کرد؟
شاه «موزولوس» چگونه میخواست نامش را جاودانی کند؟
آرامگاه موزولوس چه شکلی بود؟
فصل ششم
مجسمة غولپیکر رودوس
چرا شاه «دیمتریوس» شهر «رودوس» را محاصره کرد؟
پیکرة هلیوس چه اندازه بود؟
فصل هفتم
فانوس دریایی اسکندریه
اسکندریه را چه کسی بنا نهاد؟
شهر اسکندریه را چه کسی طرحریزی کرد؟
اولین برج فانوس دریایی جهان در کجا قرار داشت؟
پیشگفتار:
از دورانهای پیش، در طبیعت بشر این احساس وجود داشته که همیشه در جستجوی ظرفیتها و قابلیتهای ویژه و چشمگیر باشد. یونانیان باستان برای بازیهای المپیک خود شعار «بالاتر، سریعتر، قویتر» را سرمشق قرار میدادند و این شعار برای ورزشهای امروزی نیز وجود دارد. پرسش دربارة ظرفیتها و تواناییهای خاص البته فقط در ورزش مطرح نیست. ثروتمندترین مرد دنیا کیست؟ بلندترین آسمانخراش کدامست؟ تندروترین اتومبیل یا هواپیما کدامست؟ یا حتی این پرسش براستی بیفایده و بیهدف «چه کسی میتواند مدت بیشتری را روی یک داربست ساختمانی در ارتفاع 10 متری به سرآورد؟» توجه هر چند توام با خندة بیشتر خوانندگان روزنامه را به خود جلب میکند. تلاش برای به دست آوردن رکورد، اغلب آثار عجیب و قابل توجهی به بار میآورد.
به هر حال اشتباه بزرگی است اگر عجایب هفتگانه جهان را نیز فقط چون رکورد تلقی کنیم. به طور یقین اهرام سهگانة خئوپس هنوز هم (به جز دیوار بزرگ چین) عظیمترین بنای ساختمانی به شمار میآید که در طول تاریخ به دست انسان بنا شده است. معبد زئوس در المپیا در زمان خود بزرگترین و ارزشمندترین بنای مذهبی در سرزمین یونان بود. ولی پیکرة زئوس در این معبد هیچ رکوردی برجای نگذاشته است، بلکه بیشتر برای نفوذ و تأثیر هنری که داشته است مشهور شد. همچنین باغهای سمیرامیس (باغهای معلق بابل-م) نه برای بزرگی و وسعت آن، بلکه برای زیبایی جزو عجایب هفتگانة جهان به شمار میآمد. البته هر یک از عجایب هفتگانة جهان کار عظیمی از تکنیک زمان خود بودند، ولی برای کمال هنری خود نیز مورد تحسین و اعجابانگیز بودند. به سخن دیگر در آنها هنر و تکنیک به نحو بارزی در هم آمیخته بود؛ این امر- و فقط این امر- موجب شده است که آنها به دست فراموشی سپرده نشوند.
این کتاب از مجموعة «چرا و چگونه» تاریخ عجایب هفتگانة جهان را بیان میدارد. تصاویر و نوشتههای کتاب نشان میدهد، عجایب جهان چگونه به وجود آمدهاند؛ برای جهان آن زمان چه معنا و مفهومی داشتند؛ اکنون بر سر آنها چه آمده است. علاوه بر آن عجایب جهان را چون آینة زمان خود و انسانهایی که با آنها میزیستند نشان میدهد.
«هفت»، عدد مقدس
عدد هفت چه ویژگیای دارد؟
نزد بسیاری از اقوام عهد باستان، «هفت» عدد ویژهای بود. در فلسفه و نجوم
مصریان و بابلیها، عدد هفت به عنوان مجموع هر دو «عدد زندگی»، سه و چهار، جایگاه ویژهای داشت: پدر، مادر و فرزند، یعنی سه انسان، پایه و اساس زندگی هستند و عدد چهار مجموع چهار جهت آسمان و باد است، که از آنها باران زندگیزا میبارد و کشتزارها را بارور میسازد.
برای فیلسوف و ریاضیدان یونانی «فیثاغورث»- که در سدة ششم قبل از میلاد مسیح (حدود 2600 سال قبل-م.) میزیست- نیز عدد هفت، مفهوم ویژه خود را داشت که از مجموع دو عدد سه و چهار تشکیل میشود: مثلث و مربع نزد ریاضیدانان عهد باستان اشکال هندسی کامل محسوب میشدند؛ از اینرو عدد هفت به عنوان مجموع سه و چهار برای آنها عددی مقدس بود.
یهودیان قدیم نیز برای عدد هفت معنای ویژهای قائل بودند: در کتاب اول عهد عتیق ]تورات- مو.[، کتاب مقدس یهودیان، آمده است که خداوند، جهان را در شش روز خلق کرد، در روز هفتم، روز سبت ]روز شنبه و روز تعطیل یهودیان است.م.[، خالق به استراحت پرداخت. موسی در ده فرمان خود از پیروانش میخواهد، که این روز آرامش را «مقدس بدارند». از آن زمان عدد هفت نزد یهودیان و بعدها نیز نزد مسیحیان که عهد عتیق را قبول کردند، به عنوان عددی مقدس محسوب میشد.
به این ترتیب بود که از دوران باستان هفتگانههای بیشماری تشکیل شدند: یونانیان باستان همه ساله هفت تن از بهترین هنرپیشگان نقشهای سنگین و غمناک و نقشهای طنز و کمدی را انتخاب میکردند. آنها مانند رومیهای باستان با هفت هنر احترام میگذارشتند. روم بر روی هفت تپه بنا شده بود. در تعلیمات کلیسای کاتولیک هفت گناه کبیره (غرور، آزمندی، بیعفتی، حسد، افراط، خشم و کاهلی) و هفت پیمان مقدس (غسل تعمید، تسلیم و تصدیق، تقدیس بلوغ، ازدواج، استغفار و توبه، غسل قبل از مرگ با روغن مقدس، درآمدن به لباس روحانیون مسیحی) وجود دارد. برای پیروان محمد(ص) آخرین مکان عروج، آسمان هفتم محسوب میشود. در بیست و هفتم ژوئن هر سال ]ششم تیرماه- مترجم[، روز «هفت انسان خوابیده» مسیحیان یاد آن هفت برادری را، که در سال 251 بعد از میلاد، برای عقیده و ایمان خود، زنده زنده لای دیوار نهاده شده و شهید شدند، گرامی میدارند؛ مردم عامی میگویند که اگر در این روز باران ببارد، به مدت هفت هفته بعد از هوا بد خواهد بود، آنگاه انسان باید هفت وسیله مورد نیازش را بستهبندی کند و با چکمههای هفت فرسخی خود به آن دورها سفر کند. صورت فلکی خوشة پروین یا ثریا به عنوان «هفت ستاره» معروف است، در حالی که حتی با چشم غیرمسلح میتوان در این صورت فلکی تا یازده ستاره را دید.
در افسانهها نیز با «هفت» سحرآمیز برخورد میشود: سوار ریش آبی هفت همسر داشت، سفیدبرفی با هفت کوتوله پشت هفت کوه زندگی میکرد، هفت سوسک به همان اندازه قهرمانان کمیک شجاعی بودند که درزی شجاع کوچک- که هفت (مگس!) را با یک ضربه کشت … و به همین ترتیب تعداد بیشماری هفتگانه در تمام دنیا وجود دارد.
چه کسی عجایب هفتگانة جهان را برای نخستین بار به قلم کشید؟
یکی از کهنترین هفتگانهها، عجایب هفتگانة جهان، یعنی معروفترین و بزرگترین اثرهای هنری و معماری عهد باستان است. نخستین توصیف کتبی عجایب هفتگانة جهان به نویسندة فنیقی «آنتیپاتروس» سیدونی (سدة دوم پیش از میلاد) نسبت داده میشود. کتاب او به هر حال نه دارای دیدگاه فلسفی بوده و نه یک کتاب هنری محسوب میشد، بلکه فقط راهنمای ساده برای سفر در عهد باستان بود.
فرمت:word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:32
چکیده:
عجایب هفتگانه به هفت اثر برتر معماری و مجسمه سازی عصر باستان اطلاق میشود. این هفت اثر ظاهراً اولین بار توسط یک فنیقیایی یونانیالاصل به نام آنتیپاتروس در قرن دوم پیش از میلاد در یک کتاب ثبت شده اما این کتاب نه از نظر هنری ارزشی دارد نه از نظر فلسفی بلکه فقط به منزله کتابچه راهنمایی برای جهانگردان و گردشگران بخصوص گردشگران یونانی بوده است. مشخص نیست که این فرد خودش این آثار را دیده است یا نه. به هر حال آنچه مسلم است این است که وی در زمانی میزیسته که تمام این شاهکارهای هنری سالم و موجود بودهاند و او نمیخواست ویرانهها را به همعصران خود معرفی کند. همین طور آثاری که نسبت به یونان در فاصله بسیار دوری قرار داشتند در کتاب وی ذکر نشدهاند. به این ترتیب آثاری مانند تخت جمشید یا دیوار چین در این فهرست گنجانده نشدهاند.
نکته دیگر در مورد این آثار انتخاب عدد هفت برای تعداد آنهاست. دلیل این امر هم مقدس بودن این عدد است. عدد هفت چه در گذشته و چه در حال، برای انسان محترم و مقدس بوده بطوریکه تقریباً در هر گونه تقسیم بندی به این عدد توجه شده است. مانند هفت روز هفته، هفت هنر، هفت خدای یونان باستان و…
عجایب هفتگانه جهان نام فهرستی اروپا-محور است که برخی نویسندگان قدیمی اروپا برای بیهمتا فرض کردن تمدن یونان و بخشیدن احساس برتری به اروپائیان آن فهرست و آن نام را درست نمودهاند. بیشتر سازههای ادعایی این فهرست وجود ندارند یا دیگر نیستند. بسیاری از سازههای موجود دیگر جهان مانند دیوار چین و تخت جمشید و آنگکور و دیوار بزرگ گرگان میتوانند در صدر چنین فهرستهایی قرار گیرند.
تهیه فهرست کامل عجایب هفت گانه در اصل حدود سده دوم پیش از میلاد کامل شده است و اولین اشاره به تهیه این مجموعه مکتوب در کتاب تاریخ هرودوت آمده است که به سده ۵ پیش از میلاد مربوط برمیگردد.
چندین دهه بعد از آن، تاریخ نگاران یونانی درباره بزرگترین بناهای تاریخی دوران خود شروع به نوشتن کردند. از جمله کالیماکوس (Callimachus) – که در ۳۰۵ تا ۲۴۰ قبل از میلاد میزیست – سر کتابدار کتابخانه اسکندریه، «مجموعهای از عجایب جهان» را تهیه کرد. امروز، تمام چیزی که درباره این مجموعه میدانیم، همین عنوان آن است و بس، به این دلیل که این کتاب نیز در آتشسوزی بزرگ کتابخانه اسکندریه از بین رفت.
فهرست نهایی عجایب هفت گانه در قرون وسطا تکمیل شد. این فهرست شامل چشمگیرترین بناهای تاریخی جهان باستان بود که از بعضی، شواهد بسیار اندکی در دست بود و تعدادی نیز اصلاً باقی نمانده بودند. آثار کنده کاری هنرمند هلندی مارتن ون هیمسکرک (Marten Van Heemskerck) و کتاب تاریخ معماری یوهان فیشر ارلاخ (Johann Fischer von Erlach) از قدیمیترین منابعی هستند که در آن به این فهرست عجایب هفت گانه اشاره شده است.
شواهد باستانشناسی از بسیاری از اسرار تاریخی که قرنها عجایب هفت گانه را احاطه کرده بودند، پرده برداشته است. عجایب هفت گانه برای سازندگانشان نمادهایی از مذهب، اسطوره شناسی، هنر، قدرت و علم بودند و برای ما، آنها شواهدی از توانایی انسان هستند.
از زمانهای بسیار قدیم تا کنون، فهرستهای متعدد و متفاوتی از عجایب هفتگانه به نگارش درآمده است. فهرست اروپا-محور مذکور بدین قرار است:
فانوس دریایی اسکندریه
هرم بزرگ جیزه
تندیس غولپیکر رودس
نیایشگاه آرتمیس
تندیس زئوس
باغهای معلق بابل
آرامگاه هالیکارناسوس
فانوس دریایی اسکندریه
فانوس دریایی اسکندریه تا پیش از ساخت فانوس دریایی اسکندریه چنین برج روشنایی بوجود نیامده بود . مردم به خاطر مکان این بنا به آن ” فاروس ” می گفتند
آخرین و هفتمین اثر از عجایب هفتگانه جهان فانوس دریایی اسکندریه می باشد.
اما تا پیش از آنکه این فانوس بنا شود حصار مستحکم شهر بابل در شمار عجایب هفتگانه ثبت شده بود. با ساخت فانوس دریایی 130 متری اسکندریه، زیبایی و عظمت این بنا به علاوه آنکه در نظر مردم و صاحب نظران آنروزگار اثری استادانه و ماهرانه می آمد، حصار بابل از فهرست عجایب هفتگانه خارج شد و فانوس اسکندریه جای آنرا گرفت.