پایان نامه اثرسرمایه گذاری مستقیم خارجی برصادرات غیرنفتی ایران

اختصاصی از یارا فایل پایان نامه اثرسرمایه گذاری مستقیم خارجی برصادرات غیرنفتی ایران دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

تعداد  صفحات :  91 
فرمت فایل: word(قابل ویرایش)  
 فهرست مطالب:
عنوان                                                                                                                                 صفحه

چکیده.................................................................................................................................................  1
فصل اول: مقدمه
1-1- بیان مساله.................................................................................................................................  3
1-2- اهداف تحقیق.............................................................................. .............................................. 6
1-3- پرسش تحقیق............................................................................................................................. 6
1-4- فرضیه تحقیق.............................................................................................................................. 6
1-5- منابع آماری مورد استفاده............................................................................................................ 7
1-6- سازماندهی تحقیق...................................................................................................................... 7
فصل دوم: مروری بر مطالعات انجام شده
2-1- مطالعات انجام شده در داخل کشور........................................................................................... 9
2-2- مطالعات انجام شده در خارج از کشور .................................................................................... 11
فصل سوم: مبانی نظری تحقیق
3-1- جایگاه صادرات در مدلهای مختلف......................................................................................... 23
3-2- تاثیر صادرات در تشکیل سرمایه................................................................................................26
3-3- مفهوم سرمایه گذاری مستقیم خارجی...................................................................................... 26
3-4- مروری بر ادبیات سرمایه گذاری مستقیم.................................................................................. 27
3-5- شرایط جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی.......................................................................... 29
3-6- سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران.................................................................................. 32
3-7- رابطه بین سرمایه گذاری مستقیم خارجی و تجارت.................................................................34
3-8- آمارها وداده ها......................................................................................................................... 35
فصل چهارم: مقایسه برنامه ای و تطبیقی عملکرد اقتصاد ایران
4-1- شاخص اول- میانگین نرخ رشد تولید ناخالص داخلی.............................................................. 40   
4-2- شاخص دوم- میانگین نرخ رشد صادرات غیر نفتی .................................................................. 41
4-3- شاخص سوم- میانگین سهم صادرات غیر نفتی در تولید ناخالص داخلی.................................. 42  
4-4- شاخص چهارم- میانگین سهم سرمایه گذاری مستقیم خارجی در تولید ناخالص داخلی........... 43
4-5- شاخص پنجم- میانگین نرخ رشد سرمایه گذاری مستقیم خارجی.............................................. 44
4-6- شاخص ششم- میانگین سهم تولید کارخانه ای در تولید ناخالص داخلی..................................  45    
فصل پنجم: ساختار مدل و یافته های تحقیق
5-1- معرفی مدل................................................................................................................................... 48
5-2- آزمون ریشه واحد......................................................................................................................... 49
5-3- آزمون شکست ساختاری.............................................................................................................. 51
5-4- برآورد مدل به روش ARDL...................................................................................................... 53

فصل ششم: نتیجه گیری و پیشنهادات
6-1- خلاصه......................................................................................................................................... 59      
6-2- نتیجه گیری.................................................................................................................................. 59
6-3- پیشنهادات.................................................................................................................................... 60

پیوست................................................................................................................................................... 62
منابع و مآخذ......................................................................................................................................... 78
فهرست منابع فارسی...............................................................................................................................78
فهرست منابع  غیر فارسی...................................................................................................................... 79
چکیده انگلیسی......................................................................................................................................81

«فهرست جداول»

 جدول3-1-  مجموعه آمارهای خام  مورد استفاده.......................................................................... 36
جدول 4-1- میانگین شاخص های مربوطه ....................................................................................  46
جدول 4-2- آزمون فرضیه شاخص های مربوطه ...........................................................................  46
جدول 5-1- خلاصه نتایج حاصل از آزمون ریشه واحد دیکی- فولر تعمیم یافته........................... 50
جدول 5-2- نتایج آزمون شکست ساختاری......................................................................................52
جدول 5-3- نتایج حاصل از آزمون همگرایی الگوی پویای تابع صادرات به روش ARDL..........55
جدول 5-4- نتایج تخمین بلندمدت تابع صادرات به روش ARDL............................................... 55
جدول 5-5- ضرائب مربوط به الگوی کوتاه مدت تابع صادرات...................................................... 57
جدول پیوست- آمار های خام..........................................................................................................  77

«فهرست نمودارها»

نمودار 4-1- میانگین نرخ رشد تولید ناخالص داخلی ..................................................................  40
نمودار 4-2- میانگین نرخ رشد صادرات غیر نفتی.........................................................................  41
نمودار 4-3- میانگین سهم صادارت غیر نفتی در تولید ناخالص داخلی  ....................................... 42
نمودار 4-4- میانگین سهم سرمایه گذاری مستقیم خارجی  در تولید ناخالص داخلی ................... 43
نمودار 4-5- میانگین نرخ رشد سرمایه گذاری مستقیم  خارجی..................................................... 44
نمودار 4-6- میانگین سهم تولید کارخانه ای در تولید ناخالص داخلی  ......................................... 45

چکیده
در این مطالعه، نقش سرمایه گذاری مستقیم خارجی  بر صادرات غیر نفتی  با استفاده از الگوی خود توضیح با وقفه های توزیعی، ARDL)) و داده های سالیانه برای دوره زمانی 87-1352 در اقتصاد ایران مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که خالص ورودی سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر صادرات غیر نفتی در بلند مدت و کوتاه مدت تاثیر مثبت دارد. علاوه بر این افزایش صادرات سال قبل، سرمایه گذاری داخلی، تولید ناخالص داخلی بدون احتساب درآمدهای نفتی، سهم تولیدکارخانجات از تولید ناخالص داخلی و نرخ حقیقی ارز منجر به افزایش صادرات غیر نفتی می شود. نتایج برآورد مدل پویا  نیز وجود رابطه بلند مدت بین متغیرهای توضیحی و صادرات غیر نفتی را تائید می کند. مدل تصحیح خطا نیز حاکی از آن است که تقریبا زمانی حدود دو و نیم دوره لازم است تاخطای تعادل کوتاه مدت تصحیح گردد و مدل به تعادل بلندمدت بازگردد.

واژه های کلیدی: سرمایه گذاری مستقیم خارجی،  صادرات غیر نفتی، الگوی خودتوضیح با وقفه های توزیعی،  مدل تصحیح خطا، اقتصاد ایران.

تحقیق صادرات غیرنفتی

اختصاصی از یارا فایل تحقیق صادرات غیرنفتی دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)

تعداد صفحات:78

فهرست مطالب:

مقدمه     
معرفی صادرات    
تاریخچه توسعه صادرات و فلسفه آن    
انواع صادرات غیرنفتی     
ضرورت صادرات غیرنفتی     
جایگاه صادرات غیرنفتی بر اقتصادی کشور     
نقش و جایگاه صادارات غیرنفتی در استراتژی‌های توسعه اقتصادی     
مشکلات تنگناهای توسعه صادرات غیرنفتی     
راهکارها و برنامه‌های توسعه صادرات غیرنفتی     
ساختار صادراتی ایران از سال 1355-1383     
منابع

چکیده:

مجله اقتصادی سال پنجم شماره‌های 51 و52
•    اعمال سیاستهای تشویقی برای تنوع بخشیدن به کالاها و خدمات صادراتی ( کمکهای نقدی، معافیتهای مالیاتی یا بیمه صادرات ) به‌منظور حمایت از صادرکنندگان و کاهش آسیب‌پذیری صادرات در برابر نوسانات تقاضای بین‌المللی و کاهش قیمت کالاهای صادراتی ضروری است.
•    اعمال سیاستهای بلندمدت مالی و پولی و اجرایی صادراتی و تغییر نکردن و تبدیل نشدن متوالی موردی و مقطعی این سیاستها الزامی است.
•    ایجاد فرهنگ صادراتی برای عموم مردم که باید صادرات را به عنوان ارزش تلقی کنند و ایجاد این باور در مردم موتور محرکه رشد اقتصادی، پیشرفت یک کشورف صادرات است. در این راستا رسانه‌های عومی می‌توانند در ایجاد فرهنگ عمومی صادرات نقش‌آفرین باشند.
« ساختار صادراتی ایران از سال 1355-1383»
جمعیت جوان به ارز بیشتری نیازمند خواهد بود، درنتیجه راهی جز تأکید بیشتر بر صادرات غیرنفتی در پیش ندارد. بخش وسیعی از صنایع ایران با فرسودگی ماشین‌آلات و فن‌آوری روبه‌رو است و به بازسازی و فن‌آوریهای جانشین نیاز دارد. از این گذشته، روند افزایش مصرف داخلی به حدی است که تداوم صادرات نفت را در آینده با تردید جدی مواجه می‌کند. بنابر پیش‌بینی‌های به عمل آمده در صورت تداوم رشد فعلی مصرف داخلی، طی 12 سال آینده صادراتنفت به صفر خواهد رسید.
مجموعه عوامل مورد اشاره، آشکار می‌کند که برای رسیدن به اقتصاد بدون نفت باید راهبرد توسعه لی وص ادراتی کشور ار مورد بازنگری قرار داده و حضور اقتصادی ایران را درابازاهای جهانی افزایش داد. بدون درنظر گرفتن موارد یادشده با نگاهی گذرا می‌توان دریافت که ایران از سال 1270 تا سال 1383 هجری شمسی ( به جز سالهای 1331 تا 1333 مقارن با نهضت ملی شدن صنعت نفت و درنتیجه سیاست‌گذاریهای صحیح و حمایت ازتولیدات کشور و تشویق مردم به خرید کالای داخلی ) پیوسته با کسری بودجه مواجه بوده است. متأسفانه بودجه کشور همواره بر صادرات هرچه بیشتر نفت اتکا داشته تا بتواند پاسخگوی وارداتی باشد که بیشتر حاصل پیشرفت نکردن کشور از نظر فن‌آوری بوده است.
اقتصاد کشور ما به دلیل اتکا به نفت خام، دارای اقتصادی تک‌محصولی است. برای رهایی از این تنگنا باید عوامل بنیادی جامعه برای تنوع بخشی به صادرات غیرنفتی به کار گرفته شود.
براساس آمار به دست آمده، طی چنددهه اخیر توجهبه رشد و توسعه صادرات کالاهای غیرنفتی در ایران فقط زمانی قوت گرفته که صادرات نفت خام و درآمدهای حاصل از فروش نفت خام به گونه‌ای دستخوش رکود یا کاهش شده و فقط به دنبال بروز چنین شرایط بحرانی، تلاش برای رشد و توسعه صادرات غیرنفتی انجام شده است. روند سرانه صادرات نفتی و غیرنفتی طی سالهای (1383-1355) در جدول شماره (1) نشان دهنده این موضوع است.
این جدول میزان صادرات غیرنفتی را در چهاردهه گذشته نشان می‌دهد. پیش از افزایش درآمدهای نفتی، میزان درآمد ارزی اسمی حاصل از صادرات غیرنفتی بسیار پایین بوده به‌طوری که تا سال 1344 صادرات غیرنفتی کمتر از 100 میلیون دلار گزارش شده است. این رقم درنهایت پس از افزایش درآمدهای نفتی تا پیش از انقلاب به حدود نیم میلیارد دلار رسید. پس از انقلاب تا سال 1364 روند صادرات غیرنفتی نزولی بود ولی در سال 1365 این روند رو بهافزایش گذاشت و تا سال 1369 که سال شروع سیاستهای بازسازی و تعدیل اقتصادی بود میزان صادرات غیرنفتی به حدود یک میلیارد دلار رسید.
از سال 1370 تاکنون ارزش صادرات غیرنفتی بیش از 5/2 میلیارد دلار است. در سالهای (1373-1372) با سیاست یکسان‌سازی نرخ ارز میزان صادرات غیرنفتی به حدود 7/3 و 8/4 میلیارد دلار رسید که بالاترین رقم صادرات غیرنفتی در چهار دهه پیش از آن بود. در سالهای بعهد همواره رقم صادرات غیرنفتی حدود سه میلیارد دلار بوده است.

جدول شماره 1. صادرات کل و سرانه نفتی و غیرنفتی کشور طی سالهای (1383-1355)
سال    صادرات نفت
( میلیون دلار )    صادارت
غیرنفتی
( میلیون دلار )    جمعیت
( میلیون نفر)    سرانه جمعیت
نفت ( ریال بر نفر )    سرانه صادرات
غیرنتفی ( ریال بر نفر )
1355    2/1329    540    33709    0394/0    0160/0
1356    3/1590    523    35025    0454/0    0149/0
1357    2/1013    543    36293    0279/0    0150/0
1358    7/1219    812    37815    0326/0    0215/0
1359    8/888    645    39291    0226/0    0164/0
1360    4/1056    340    40862    0259/0    0083/0
1361    5/1689    284    42420    0398/0    0067/0
1362    1/1785    357    44077    0405/0    0081/0
1363    7/1407    361    45798    0307/0    0079/0
1364    4/1277    465    47587    0268/0    0098/0
1365    7/434    916    49445    0088/0    0185/0
1366    2/853    1161    50662    0168/0    0229/0
1367    2/809    1036    51909    0156/0    0200/0
1368    1/1515    1044    53187    0285/0    0196/0
1369    1/335    1312    54496    0619/0    0241/0
1370    4/3549    2649    55837    0636/0    0474/0
1371    3/5141    2988    56656    0907/0    0527/0
1372    2/14683    3747    57488    2554/0    0652/0
1373    2/21479    4831    58331    3682/0    0828/0
1374    2/29431    3257    59187    4973/0    0550/0
1375    3/26081    3120    60055    4343/0    0520/0
1376    3/22168    2910    61135    3626/0    0476/0
1377    4/25955    3185    62236    4170/0    0512/0
1378    6/44478    3456    63356    7020/0    0545/0
1379    5/59448    4181    64497    9217/0    0648/0
1380    6/71957    4565    65658    0959/0    0695/0
1381    8/82667    5271    66839    2368/0    0789/0
1382    9/95788    6636    68043    4078/0    0975/0
1383    2/102535    7576    69297    4796/0    1093/0
مأخذ: بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران (1383)، سالنامه آماری ایران (1383) و گزارش مرکز توسعه صادرات ایران (1383)

نمودار 1: روند صادرات نفتی طی سالهای (1383-1355)
شکل
مأخذ: بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران (1383)، سالنامه آماری ایران (1383) و گزارش مرکز توسعه صادرات ایران (1383)
نمودار شماره (1) نشان دهنده روند صادرات نفتی در کشور طی سالهای (1383-1355) است.
صادرات غیرنفتی از شروع اجرای برنامه‌های توسعه اقتصادی اول به بعد دارای روند صعودی و قابل توجهی است. افزایش تولید نفت، افزایش تقاضای جهانی برای نفت خام و همچنین افزایش قیمت در سالهای اخیر موجب افزایش ارزش صادرات نفتی در اقتصاد کشور شده است.
شکل
مأخذ: بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران (1383)، سالنامه آماری ایران (1383) و گزارش مرکز توسعه صادرات ایران
بررسی روند صادرات غیرنفتی، میزان فعلی آن و نگاهی به میزان واردات کالا، ضعف این بخش اساسی اقتصاد را به روشنی مشخص می‌کند. صادرات غیرنفتی به دلیل افزایش نرخ برابری دلار طی سالهای اخیر سودآور شده و روندی افزایشی داشته است. یکی از مباحث مطرح  شده در ادبیات اقتصادی، آن است که کاهش ارزش پول داخلی موجب افزایش صادرات خواهد شد.
نمودار 3: سهم صادرات نفتی و غیرنفتی از کل صادرات (1383-1355)
مأخذ: بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران (1383)، سالنامه آماری ایران (1383) و گزارش مرکز توسعه صادرات ایران (1383)
نمودار (3) به بررسی سهم صادرات نفتی و غیرنفتی از کل صادرات کشور طی سالهای 1383-1355 پرداخته است. این نمئار نشان می‌دهد که سهم صادرات نفتی از کل صادرات از رقم بسیار بالایی برخوردار است. سهم صادرات غیرنفتی به رغم اقدامات مناسبی که در برنامه‌ةای توسعه اقتصادی به ویژه برنامه سوم، در راستای هدف‌گذاری برای افزایش میزان آن به عمل آمده تغییر قابل توجهی نکرده است و این موضوع بر میزان وابستگی اقتصاد کشور به صادرات نفت و درامدهای حاصل از آن تأکید دار

 
مقدمه:
امروزه توسعه صادرات غیرنفتی، تنها به افزایش درآمد اندی از طریق توسعه صادرات انواع کالاها و خدمات محدود نمی‌شود بلکه توسعه صادرات نقش مهم‌تری را به عنوان یک استراتژی رشد و حتی توسعه اقتصادی نیز به عهده دارد.
تجارت خارجی و صادرات نه تنها با تقاصاد ایران در هیچ زمانی بیگانه نبوده بلکه به لحاظ قرار گرفتن کشور در گذرگاه تجاری شرق و غرب عالم از یک سو و کانونهای تمدن دنیای قدیم و جدید از سوی دیگر نقش با اهمیتی را در اقتصاد ایران داشته است.
در شرایط کنونی اقتصاد ایران توسعه صادرات غیرنفتی از مهم‌ترین مسائل سیاسی و اقتصادی است که باید مسئولان کشور در نظر بگیرند از این رو آگاهی از سیاست تشویقی اعمال شده در جهان هم‌چنین بررسی لوایح و قوانین به منظور تشویق و افزایش توسعه صادرات در داخل کشور، امری ضرورری است. توسعه صادئرات غیرنفتی نه تنها از دیدگاه اندرآوری آن، بلکه از نظر ایجاد اشتغال در داخل کشور از اولویت ویژ‌ه‌ای برخوردار است به نظر می‌رسد تنوع صادرات غیرنفتی نه تنها دیدگاه اقتصادی، بلکه بر برخوردار است به نظر می‌رسد تنوع صادرات غیرنفتی نه تنها دیدگاه اقتصادی، بلکه به عنوان یک راه حل سیاسی در راستای پیشبرد اهداف دولت نیز مؤثر است.
براساس اهداف برنامه اول و دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور، ایران در ردیف صادرکنندگان بزرگ بسیاری از فرآورده‌های مهم صنعتی و راهبردی نظیر مس، آهن، آلومینیوم، سیمان، کودهای شیمیایی، محصولات متنوع پتروشیمی انواع دارو و سرم و بسیاری کالاهای دیگر قرار گرفته است ولی شرط اساسی آن است که سیاستهای صادراتی مستمر و پایدار داشته باشیم هم‌چنین باید نظام پول و بانکی، بر توسعه صادرات غیرنفتی با هدف خودگردانی آتی امرار داشته باشد.
اگرچه کشور ما سرشار از منابع طبیعی است باید بتواند با تولید و صدور محصولات غیرنفتی در دنیاب بویژه در منطقه خاورمیانه از جایگاه ویژه‌ای برخوردار شود اما درطی نیم قرن گذشته، نفت، نه تنها مهم‌ترین کالای صادراتی بلکه عامل اثرگذار و دیکته کننده برنامه‌ها و تحولات اقتصادی ایران بوده است. مطالعه روند تولید داخلی و صادرات کشور طی پنج دهه گذشته نشان می‌دهد که بین میزان تولید و حجم تجارت رابطه مستقیمی وجود دارد صادرات غیرنفتی ایران به‌طور متوسط فقز 7/5 درصد کل صادرات کشور و 6/1 درصد تولید ناخالص داخلی را تشکیل داده است.

معرفی صادرات
با حضور عمر ارتباطات و حم‌و نقل سریع، دنیاب به دهکده‌ای تبدیل شده است.
یک تولید کننده و یا یک تاجر صادر کننده جنس، نسبت به گذشته فرصت بهتری را در اختیار دارد که حدود فعالیت خود را توسعه دهد و در بازار بین‌الملل فعالیت نماید.
صادرات به معنای کسب ارز بیش‌تر برای کشور می‌باشد از نظر صادر کننده، صادرات به منزله وسیله‌ای مطمئن در قبال بحران اقتصادی داخلی، پیشرفت بیش‌تر و گسترده‌تر، درآمد بیش‌تر و آگاه شدن مستمر از آخرین تحولات تکنولوژی می‌باشد.
تعداد بسیار کمی از شرکتهایی که در رقابت بازارهای خارجی موفقیت کسب کرده‌اند در کشور خود با شکست رو‌به‌رو شده‌اند فروشهای خارجی درآمد بیش‌تری در بردارند و می‌توانند در برخی از موارد فروشنده را ترغیب نمایند که از بازار داخلی کاملاً چشم‌پوشی نمایند.
سنتی‌ترین راه برای ورود به بازارهای بین‌المللی، صادر کردن کالاهاست و از این طریق انواع بیش‌تری از کالاها را با قیمتی ارزان‌تر از آنچه در داخل تمام می‌شد کشورها می‌توانستند بدست آوردند.
در نظریات کلاسیک تجارت بین‌المللی صادرات مشخصة تجارت خارجی است و هنوز هم برای بسیاری از شرکتها مهم‌ترین استراتژی ورود به بازار خارجی دولتها معمولاً طرفدار استراتژی صادرات هستند زیرا موجب افزایش تولید داخلی و سطح اشتغال می‌شود و به تعادل تراز پرداختهای کشور کمک می‌کند به همین جهت صادرکنندگان غالباً مورد حمایت دولت‌ها قرار می‌گیرند دولت‌ها در امر ارزیابی بازارها، شناسایی توزیع کنندگان و بیمه کالا در مقابل خطرات تجاری و سیاسی ناشی از معاملات صادراتی، اطلاعاتی در اختیار صادرکنندگان می‌گذارد.
هم‌چنین می‌توان ذکر کرد که صادر کردن استراتژی اولیة مناسبی است زیرا در مقایسه با سایر استراتژی‌ها با ریسک‌ کمتری رو‌به‌رو است و انعطاف بیشتری را ممکن می‌سازد.
شرکت ممکن است ظرفیت کافی برای تولید صادراتی داشته باشد و درنتیجه به ماشین‌آلات بیشتری نیاز نباشد و بالا بردن حجم تولید موجب می‌شود که تولید بازار داخلی نیز ارزان‌تر تمام شود هم‌چنین شرکتی که با صادر کردن وارد یک بازار خارجی می‌شود می‌تواند در هر زمان که معلوم شد شرایط مناسب‌تری وجود دارد به تأسیس کارخانه در آن کشور مبادرا کند و اگر در بازار موفقیتی پیدا نکرد خود را از آن بازار خارج کند.
گاهی این فکر در ذهن‌ها تداعی می‌شود که صادرات به معنای خالص از اجناس مازاد است ولی می‌توان گفت که این‌گونه نیست و باید صادرات جریانی مدام داشته باشد و با درنظر گرفتن سلایق و اصول و نظامهای متفاوت کشورهای دیگر تولیدات خود را از انجام دهد تا بتواند نیازهای مردم کشور طرف معامله را برطرف کند و صادر کننده باید در برابر تغییرات بازار خارجی آگاه و هوشیار باشد و به عبارت دیگر می‌بایستی از توانایی لازم برای مقابله فوری با یک چنین تغییراتی برخوردار باشد و هیچ‌گاه نباید صادرات را به مفهوم خلاص شدن از اجناس مازاد  درنظر گرفت و درصورتیکه امور صادرات براساس برنامه‌های دراز مدت همراه با تعهدات و اجرای کامل انجام نگیرد امکان موفقیت کم خواهد بود.
انتظار کسب سریع درآمد از طریق صادرات نتایجی مغایر با پیش بینی‌های صادرات کشور را درپی خواهد داشت که در مجموعه، زیان جبران‌ناپذیری به جامعه اقتصادی وارد می‌آید.
- مقدمه
- تاریخچه صادرات غیرنفتی در کشور
- انواع صادرات غیرنفتیگ
- ضرورت صادرات غیرنفتی
- جایگاه صادرات غیرنفتی بر استراتژی‌های توسعه
- جایگاه صادرات غیرنفتی بر استراتژی‌های توسعه
- چالشهای توسعه صادرات غیرنفتی در ایران
- راهکارها و برنامه‌ریزی توسعه صادرات غیرنفتی

پایان نامه بررسی عوامل موثر در توسعه صادرات غیرنفتی از دیدگاه اساتید دانشگاههای استان آذربایجان غربی

اختصاصی از یارا فایل پایان نامه بررسی عوامل موثر در توسعه صادرات غیرنفتی از دیدگاه اساتید دانشگاههای استان آذربایجان غربی دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)

تعداد صفحات:115

گروه مدیریت دولتی
پایان نامه جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد «M.A»

فهرست مطالب:
عنوان                                صفحه
         چکیده     1
فصل اول: کلیات تحقیق
    1-1  مقدمه    3
     1-2 بیان مسئله    4
         1-3  سوال آغازین    5
1-4  اهمیت موضوع    5
1-5 اهداف تحقیق    7    
1-6  چارچوب نظری تحقیق    8        1-7  فرضیه‌های تحقیق     9
1-8  مدل تحلیلی تحقیق     9
1-9  مدل عملیاتی تحقیق    9
    1-10  قلمرو تحقیق     12
    1-11  محدودیت های تحقیق    12
       1-12  تعریف مفهومی و عملیاتی تحقیق    13
    1-12-1  تعریف مفهومی و عملیاتی صادرات غیرنفتی    13
    1-12-2  تعریف مفهومی و عملیاتی عوامل قیمتی موثر بر صادرات غیرنفتی    14
    1-12-3  تعریف مفهومی و عملیاتی عوامل غیرقیمتی موثر بر صادرات غیرنفتی    15
    فصل دوم: ادبیات تحقیق
     2-1  مقدمه    18
2-2  پیشینه نظری    19
بخش اول : صادرات غیرنفتی    20
      2-2-1  تعریف مفهوم صادرات و اهداف آن    20
      2-2-2  سیر تاریخی صادرات در ایران    21
      2-2-3  آثار و نتایج صادرات    24
      2-2-4  صادرات غیرنفتی و دلایل گرایش به آن    26
      2-2-5  تئری های اصلی در حوزه تجارت بین الملل    28
      2-2-6  اهداف صادرات غیرنفتی    33
      2-2-7  موافقان و مخالفان صادرات غیرنفتی    35
     2-2-8  موانع و مشکلات صادرات غیرنفتی در ایران    36
بخش دوم : عوامل موثر بر صادرات غیرنفتی    44
      2-2-9  نرخ تورم و صادرات غیرنفتی    44
      2-2-10  نرخ ارز و صادرات غیرنفتی    45
      2-2-11  بهره وری و صادرات غیرنفتی    46
      2-2-12  مزیت رقابتی و صادرات غیرنفتی    48
       2-3  پیشینه تحقیق    50    
      2-3-1  مطالعات خارجی    50        2-3-2  مطالعات داخلی    53
فصل سوم: روش تحقیق
     3-1  مقدمه    57    
     3-2  نوع تحقیق     57
3-3 جامعه و نمونه آماری     57
3-4 ابزار جمع آوری داده ها      59
     3-5  روایی و پایایی پرسش نامه     61
    3-4  روش تجزیه و تحلیل داده ها     62    
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها
    4-1  مقدمه    65
      4-2  تحلیل توصیفی متغیرهای جمعیت شناختی و متغیرهای پژوهش     65

     4-3  نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها    72
     4-3-1  نتایج حاصل از بررسی همبستگی بین متغیرها    72
     4-3-2  نتایج حاصل از مدل رگرسیون تخمینی    73
     4-3-3  نتایج حاصل از آزمون فریدمن    75
     4-3-4  نتایج حاصل از آزمون کای/دو برای K نمونه مستقل    76
    4-4  آزمون فرضیات پژوهش     78    
فصل پنجم: نتیجه‌گیری و پیشنهادها
     5-1  مقدمه    81
      5-2  مروری بر چارچوب کلی تحقیق    81
      5-3  یافته‌های مهم تحقیق    82        5-4  بحث و نتیجه‌گیری    83         5-5  پیشنهادهای تحقیق    85        5-5-1  پیشنهاد برای مسئولین ارشد در امر صادرات غیرنفتی    85
    5-5-2  پیشنهاد برای مدیریت واحدهای صادراتی کشور    87
    5-5-3  پیشنهاد برای تحقیق‌های آتی    88
     ضمائم    89
     منابع و ماخذ    99
     چکیده انگلیسی     I    



فهرست جداول
      عنوان                              صفحه
1-2  صادرات در برنامه سوم و چهارم توسعه    23                2-2  مزیت رقابتی برای بخش های صنعت طی دوره 82-1377    49
3-2  خلاصه مطالعات انجام گرفته در داخل و خارج از کشور    56
1-3  ترکیب اعضاء جامعه آماری    58
2-3. ترکیب اعضاء نمونه آماری    59
3-3 ضریب پایایی برای پرسشنامه پژوهش    61
4-3  ضریب پایایی برای بخش عوامل قیمتی    62
5-3  ضریب پایایی برای بخش عوامل غیرقیمتی    62
6-3  ضریب پایایی برای بخش صادرات غیرنفتی    62
1-4  توزیع فراوانی متغیر سابقه فعالیت    65
2-4  توزیع فراوانی متغیر میزان تحصیلات    67
3-4  توزیع فراوانی متغیر سن     68
4-4  آماره‌های توصیفی عوامل قیمتی موثر بر صادرات غیرنفتی    69
5-4  آماره‌های توصیفی عوامل غیر قیمتی موثر بر صادرات غیرنفتی    70
6-4  آماره‌های توصیفی صادرات غیرنفتی    71
7-4  نتایج آزمون همبستگی عوامل موثر بر صادرات غیرنفتی    73
8-4  نتایج تحلیل رگرسیون برای متغیر صادرات غیرنفتی    74
9-4  آزمون فریدمن    75
10-4  آزمون کای/دو برای K نمونه مستقل    77



فهرست نمودارها
      عنوان                              صفحه
1-1  مدل تحلیلی تحقیق    9                2-1  مدل عملیاتی تحقیق    11
1-4  توزیع فراوانی متغیر سابقه فعالیت     66
2-4  توزیع فراوانی متغیر میزان تحصیلات     67
3-4  توزیع فراوانی متغیر سن     68
4-4  توزیع فراوانی داده های عوامل قیمتی موثر بر صادرات غیرنفتی    69
5-4  توزیع فراوانی داده های عوامل غیر قیمتی موثر بر صادرات غیرنفتی    71
         6-4  توزیع فراوانی داده های صادرات غیرنفتی    .... 72
 
چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر توسعه صادرات غیرنفتی از دیدگاه اساتید دانشگاههای استان آذربایجان غربی انجام شده است. برای انجام پژوهش حاضر، از مدل توسعه یافته «عباس شاکری»(1383) استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر، اساتید دانشگاههای استان آذربایجان غربی می باشد. حجم نمونه بدست آمده با استفاده از فرمول کوکران 78 نفر می باشد که با استفاده از نمونه گیری خوشه ای طبقه ای انتخاب شده است. به جهت جمع‌آوری اطلاعات از پرسش نامه‌ای حاوی 25 سوال در ارتباط با صادرات غیرنفتی و عوامل موثر بر آن استفاده گردیده است. برای تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده از نمونه های مورد بررسی از روش آزمون همبستگی اسپیرمن، تخمین رگرسیون، آزمون فریدمن و آزمون کای/دو استفاده شده است.
نتایج بدست آمده از تجزیه و تحلیل داده‌های میدانی بیانگر تاثیر مثبت و معنی دار عوامل قیمتی و عوامل غیرقیمتی بر صادرات غیرنفتی از دیدگاه اساتید دانشگاههای استان آذربایجان غربی می باشد. همچنین بر اساس نتایج حاصله اولویت عوامل قیمتی و عوامل غیرقمیتی در ارتباط با صادرات غیرنفتی یکسان بوده و با یکدیگر تفاوت معنی داری را نشان نمی دهند. نتایج حاصل از آزمون همبستگی نیز رابطه بین عوامل قیمتی و غیر قیمتی با صادرات غیرنفتی را تائید می کند. همچنین نتایج آزمون کای/دو رابطه بین تمامی شاخص های مورد بررسی را با صادرات غیرنفتی مورد تائید قرار می دهد.
کلمات کلیدی : عوامل قیمتی موثر بر صادرات غیرنفتی، عوامل غیر قیمتی موثر بر صادرات غیرنفتی، صادرات غیرنفتی، اساتید دانشگاههای استان آذربایجان غربی.
 




فصل اول
کلیات تحقیق
 
1-1 مقدمه    
با توجه به تحولات عظیم اقتصادی و گسترش صادرات،جایگاه‏ ویژه صادرات غیر نفتی در تصمیم‏گیری‏ها و مشارکت فعالانه آن‏ در افزایش تولید ملی و نهایتاًدرآمد سرانه محسوس‏تر گشته است. به دلیل وجود عوامل درونی و بیرونی موثر هنوز صادرات کشور نتوانسته‏ است جایگاه واقعی خود را پیدا نماید.بنابراین‏ شناخت دلایل موفقیت‏کشور در امر صادرات و استفاده از آن برای رفع موانع رشد و توسعه بازرگانی‏ خارجی کشور یک ضرورت است.در اکثر کشورهای پیشرفته‏ بویژه کشورهای صنعتی فعالیت‏های وسیعی در این زمینه صورت‏ گرفته و به راهکارهای علمی و عملیمناسبی منجر گردیده است.
امروزه به دلیل تحولات ناشی از تغییر الگوی مصرف جهانی،فروپاشی مرزهای‏ تجاری و اقتصادی و نیز جهانی شدن‏ اقتصاد و پیدایش واژه همبستگی اقتصادی‏ به جای سلطه اقتصادی، در روابط تجاری‏ بین المللی، موضوع صادرات کالاها و خدمات از اهمیت بسزایی برخوردار شده است. بدین ترتیب لذا طبیعی خواهد بود که‏ تمام کشورها در جهت بدست آوردن‏ سهم قابل توجهی از تجارت جهانی تلاش‏ نمایند زیرا در این میان کشورهایی که‏ سهم بیشتری از تجارت جهانی کسب‏ نمایند می‏توانند خود را از نظر قدرت‏ اقتصادی به سطح مطلوبی برسانند. نوشتار حاضر سعی دارد تا عوامل موثر بر صادرات غیرنفتی را از دیدگاه اساتید دانشگاهی و آگاهان این عرصه مورد شناسایی قرار دهد تا گامی در جهت ارتقاء صادرات غیرنفتی کشور برداشته باشد.
بدین منظور در این فصل به کلیات تحقیق می‌پردازیم. برای دستیابی به این هدف، پس از بیان مساله و اهمیت موضوع، اهداف، سوالات و فرضیه‌های تحقیق بیان می‌شوند. سپس به ترتیب چارچوب نظری، مدلهای مفهومی و تحلیلی، تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرها مورد بررسی قرار می‌گیرد.
 

1-2 بیان مسئله
توسعه صادرات معرف گرایش به آزادی در تجارت بین الملل است. این سیاست نشان می دهد یک ملت تا چه حد متوجه بازارهای خارجی و تابع نیازهای آن است. سیاست توسعه صادرات باعث تقویت تجارت خارجی آزاد می شود، تجارت خارجی آزاد نیز باعث هدایت تولید و تخصیص منابع در جهتی می شود که کشور در آن جهت نسبت به خارج دارای مزیت نسبی است. تخصیص منابع در کارآمدترین رشته های تولید باعث چنان افزایشی در تولید داخلی و درآمدهای صادراتی می گردد که گویا جزء از راه تجارت خارجی تامین آن امکان پذیر نیست(اخوی، 1379، 214).
برنامه‏ریزی و تلاش برای تنوع بخشی و رشد صادرات غیر نفتی که از اهداف و آرمانهای نظام‏ جمهوری اسلامی ایران است، یکی از وظایف اصلی‏ دست‏اندر کاران امور اقتصادی(اعم از خصوصییا دولتی)است. در این زمینه هر اندازه مطالعه، بررسی‏ و تحقیق صورت پذیرد کافی نیست، زیرا حیات‏ اقتصادی کشور و زندگی مردم بدان وابسته است. در سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی نه تنها مسئولان دولتی، بلکه دست‏اندرکاران بخش‏ خصوصی نیز به مطالعه و تحقیق و برنامه‏ریزی در این‏ زمینه پرداختند و برخی تجربه‏های موفق نیز در دسترس است که آگاهی از آنها می‏تواند دیگر فعالان‏ اقتصادی را نیز به نظام نوین مدیریتی رهنمود سازد.اندیشه گسترش صادرات غیر نفتی از دیرباز در سطحی گسترده مورد توجه و اقبال کارشناسان امور اقتصادی بوده و از لحاظ نظری و عملی فراز و نشیب‏های زیادی را پشت سر گذاشته است. مسلماً کشور پهناوری مانند ایران که از منابع سرشار طبیعی‏ برخوردار است، باید بتواند با تولید و صدور محصولات غیر نفتی، در دنیا و به ویژه در منطقه خاورمیانه، عرض اندام کند. اما طی نیم قرن گذشته، نفت، نه تنها مهم‏ترین کالای صادراتی، بلکه عامل‏ اثر گذار و دیکته کننده برنامه‏ها و تحولات اقتصادی‏ ایران بوده است(رجبیان، 1380، 244). در همین راستا شناسایی و اولویت‌بندی مهمترین عوامل موثر بر صادرات غیر نفتی همواره یکی‌از موضوعات اساسی در عرصه سیاست‌های کلان کشور بوده است که پژوهش حاضر نیز تلاشی برای پوشش نیاز موجود در این راستا می‌باشد.
توجه به صادرات غیرنفتی و اقدامات مؤثر در جهت بهبود آن نیازمند ایجاد محیطرقابتی برای پیشبرد آن است و این امر خود حضور گسترده تر در بازارهای جهانی به ویژهعضویت در سازمان تجارت جهانی را ناگزیر می سازد. از آنجا که تجارت در اقتصادپیچیدة جهان امروز، تجارتی در شرایط مساوی و در عرصة رقابت کامل نیست و موفقیتدر آن بدون تدوین سیاست های استراتژیک تجاری توسط مدیران اجرایی تقریباً محالاست، پیشرفت مداوم و ارتقا ی تجاری، حضور فعال تر درعرصه تجارت جهانی و روبروشدن با راهکار کشورهای دیگر را می طلبد. آمارهای اقتصادیگمرک ایران بیانگر رشد روز افزون این محصولات به نقاط مختلف آسیا و بخشهایی ازاروپا بوده است. آمارها نشان می دهد در سال ۱۳۸۵، ارزش صادرات کالاهای غیرنفتی ایران با 2/47 درصد رشد ارزشی و 2/48 درصد رشد وزنی در حدود 3/16 میلیارد دلار بوده است. در این سال جمهوری اسلامی ایران  به 155 کشور دنیا صادرات داشته و تعداد اقلام صادراتی در سال 85 به سال قبل 3348 قلم به 3818 قلم افزایش یافته است(ابریشمی و همکاران، 1388، 2-3). در این راستا شناسایی عوامل موثر بر بهبود صادرات غیرنفتی و ارائه راهکارهای کاربردی برای این امر می تواند یکی از مهمترین دغدغه های فعالان عرصه اقتصادی و آکادمیک باشد.

1-3 سوال آغازین
سوال آغازین و اصلی که تحقیق حاضر به دنبال پاسخ گویی به آن می‌باشد عبارت است از :
عوامل موثر بر صادرات غیر نفتی از دیدگاه اساتید دانشگاههای استان آذربایجان غربی کدامند؟
        
1-4 اهمیت موضوع
در دنیای امروز، ارتباطات، مبادلات کالا، اطلاعات و فناوری بیش از پیش گسترش یافته و پیشرفت نموده است. تولیدکنندگان و صادرکنندگان کالا نسبت به گذشته، فرصت بهتری یافته اند تا در بازارهای بین المللی به رقابت بپردازند و از این طریق دامنه فعالیت خود را توسعه دهند. سنتی ترین راه ورود به این بازارها یعنی صادرات کالاها باعث پیشرفت بیشتر و گسترده تر، درآمد بیشتر و آگاه شدن مستمر از آخرین تحولات تکنولوژی و دانش نسبت به گذشته شده است. بالا بردن توان صادراتی موجب افزایش تولید داخلی و افزایش سطح اشتغال در زمینه های مختلف، بهبود کیفیت تولیدات و ایجاد زمینه های رقابت، با توجه به امکان عرضه بیشتر و بهتر محصولات تولیدی و تعادل تراز پرداخت ها در کشور می گردد(علیجانی و همکاران، 1389، 2).
توسعه صادرات غیر نفتی به دلیل نارسا بودن صادرات نفتی در ابعاد مختلف اقتصادی کشور، به ویژه در بعد قدرت خرید درآمدهای نفتی به دلیل نوسانات شدید قیمت نفت، رشد جمعیت و نیز پایان پذیر بودن منابع نفتی ضرورت می یابد. وابستگی بیش از حد به درآمدهای حاصل از صدور نفت، خسارتهای جبران ناپذیری به اقتصاد کشور وارد کرده است، به گونه ای که هنوز نتوانسته ایم در صحنه تجارت بین المللی جایی مستحکم برای خود داشته باشیم. سهم ایران در صادرات جهانی بسیار ناچیز بوده است، در حالی که تواناییهای بالقوه منابع طبیعی و موقعیت استراتژیکی ایران به هیچ وجه با برخی کشورهایی که در این زمینه موفق بوده اند، قابل مقایسه نیست(حسینی، 1386، 47).
استان آذربایجان غربی یکی از استانهای مرزی کشور بوده و همواره به عنوان یکی از کانالهای صادرات غیرنفتی در کشور مطرح بوده است. با توجه به قرابت مکانی این استان با کشورهای همسایه و درگیری این استان با موضوع صادرات غیرنفتی، اساتید دانشگاهها و فعالان حوزه صادرات غیرنفتی در این استان به صورت ملموس تر با مشکلات و کم و کاستی های صادرات آشنا هستند. به نظر می رسد که با بررسی دیدگاه اساتید دانشگاه‌ها و فعالان حوزه صادرات در این استان، می توان به نکات مفیدی در حوزه صادرات غیرنفتی دست یافت که این موضوع اهمیت انجام این تحقیق در قلمرو مکانی استان آذربایجان غربی را نشان می دهد. از سویی دیگر، اساتید دانشگاههای استان آذربایجان غربی با توجه به آشنایی تئوریک با مبحث صادرات غیرنفتی و درگیری عملی و ملموس تر با موضوع صادرات غیرنفتیمی توانند دیدگاه جامع تری را نسبت به مسائل صادراتی داشته باشند و با نظرسنجی از این گروه نکات و مطالب عمیق‌تر و کامل‌تری در حوزه صادرات غیرنفتی بدست می‌آید که می‌تواند در برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری کلان کشور مفید واقع شود. همچنین با بررسی دیدگاه اساتید دانشگاهها و انعکاس نتایج حاصل از آن به مدیران اجرایی فعال در صادرات غیرنفتی می توان موجبات نزدیکی دانشگاه و بدنه اجرایی را ایجاد نمود.
گروهی از محققین معتقدند که تجارت و به خصوص صادرات در رشد و توسعه اقتصادی کشورها نقش مهمی را ایفا می‏کند؛ به همین دلیل از آن به عنوان موتور رشد و توسعه اقتصاد داخلییاد می‏کنند و به دنبال کسب بهترین جایگاه آن در نظام تجاری می‏باشند. صادرات ایران را می‏توانبه دو بخش صادرات نفتی و غیرنفتی تقسیم کرد؛ اما از آنجایی که صادرات نفتی بیشتر تحت تأثیر عوامل خارجی قرار دارد، در نتیجه در کنترل اقتصاد داخلی نمی‏باشد؛ بنابراین بیشتر به عنوان یک متغیر برونزا محسوب می‏شود، به همین دلیل بسیاری از صاحب نظران به تحلیل وضعیت موجود صادرات غیرنفتی و یافتن راهبردهایی برای توسعه صادرات غیرنفتی پرداخته‏اند(حیدریان اقدامش، 1375، 34).
به علت وابستگی شدید کشور به درآمد ارزی حاصل از صادرات نفت، نتایجبرنامه های توسعه کشور و حتی تأثیر این درآمدهای ارزی بی ثبات بر برنامههای مذکور چندانشفاف و گویا نمیباشد، لذا متنوع سازی درآمدهای ارزی از طریق درآمد حاصل از صادراتغیرنفتی و کاهش وابستگی به درآمد نفت، یکی از راههای مبارزه با اقتصاد تک محصولی می باشد(محمدی و همکاران، 1390، 73).با توجه به اینکه برنامه سوم توسعه اقتصادى، اجتماعى، سیاسى و فرهنگى کشور بر مبناى صادرات غیر نفتى استوار گردیده است و نیز با توجه به بحثهاى موجود در ارتباط با حذف اقلام انرژى و منابع طبیعى از لیست صادرات کشورها، و بالاخره لزوم شکوفایى اقتصاد کشور در بخش صادرات غیر نفتى و عدم وابستگى کشور به اقتصاد تک محصولى، چنین به نظر مى‏رسد که کشور ما حرفى براى گفتن نخواهد داشت. از طرفى با توجه به اینکه در آینده نزدیک مزیت رقابتى کشور در زمینه صنعت نفت از دست خواهد رفت و میزان تولید نفت کفاف مصرف داخلى را نیز نخواهد داشت، پرداختن به موضوع صادرات غیر نفتى، خصوصاً از طریق متغیرهاى قیمتی و غیر قیمتی که تاکنون در کشور خیلى مورد بحث و بررسى قرار نگرفته است، ضرورى به نظر مى‏آید.
1-5 اهداف تحقیق
هدف کلی :
هدف از این تحقیق، بررسی عوامل موثر بر صادرات غیر نفتی از دیدگاه اساتید دانشگاههای استان آذربایجان غربیمی باشد.

اهداف جزئی :
1.    شناسایی عوامل قیمتی موثر بر صادرات غیر نفتی از دیدگاه اساتید دانشگاههای استان آذربایجان غربی.
2.    شناسایی عوامل غیر قمیتی موثر بر صادرات غیر نفتی از دیدگاه اساتید دانشگاههای استان آذربایجان غربی.

1-6 چارچوب نظری تحقیق
در تحقیق حاضر، به جهت بررسی همه جانبه موضوع از چارچوب جامع و تلفیقی در این حوزه استفاده شده است. بدین منظور برای شناسایی عوامل موثر بر صادرات غیرنفتی از دیدگاه عباس شاکری(1383) بهره گرفته شده است. وی معتقد است که در مورد عوامل موثر بر صادرات طیفی از نظریات و راه کارها ارائه شده است که در یک سر این طیف، نظریه ای وجود دارد که بر نقش موثر و قابل ملاحظه عوامل قیمتی مانند نرخ ارز، سیاست های ارزی، سیاست های پولی و قیمت ها تاکید می‌کند و اعتقاد دارد که متغیرهای قیمتی و اصلاح و تغییر آنها این توانایی و استعداد را دارد که عوامل و شرایط مبنایی غیر قیمتی را اصلاح کرده و یا ارتقاء بخشیده و تامین نماید. در سر دیگر طیف نظریه‌ای وجود دارد که بر اهمیت بسیار بالای عوامل غیرقیمتی مثل بهره وری، رقابت پذیری، سازمان مدیریت کار و تولید و عنصر کیفیت تاکید دارد. در وسط این طیف نظریات زیادی وجود دارد که بسته به نزدیکی و دوری از دو سر آن، عوامل قیمتی و غیر قیمتی را با وزن ها و ضرایب متفاوت مورد تاکید و توجه قرار می دهد(شاکری، 1383، صص 38-39).
مسلماً در واقعیت، ترکیب و وزن های خاصی از متغیرهای قیمتی و غیرقیمتی بیشترین تاثیر را بر صادرات غیرنفتی داشته و رفتار و تغییرات این متغیر را به خوبی نشان می دهند. در پژوهش حاضر نیز با مبنا قرار دادن این دیدگاه و با تاکید بر متغیرهای قیمتی و غیرقیمتی به شناسایی عوامل موثر بر صادرات غیرنفتی پرداخته شده است. برای تکمیل دیدگاه مذکور سعی شده است تا با بهره گیری از پژوهش‌های مختلف به شناسایی عوامل موثر بر صادرا ت غیرنفتی پرداخته و مدلی جامع در این عرصه ارائه نمائیم.
1-7 فرضیه های تحقیق    
1.    از دیدگاه اساتید دانشگاههای استان آذربایجان غربی، عوامل قیمتی در صادرات غیر نفتی موثر است.
2.    از دیدگاه اساتید دانشگاههای استان آذربایجان غربی، عوامل غیر قیمتی در صادرات غیر نفتیموثر است.
3.    از دیدگاه اساتید دانشگاههای استان آذربایجان غربی، تاثیر متغیرهای وارد شده در مدل(عوامل موثر بر صادرات غیرنفتی) متفاوت است.
1-8 مدل تحلیلی تحقیق
با توجه به مطالب ذکر شده در ارتباط با صادرات غیرنفتی و عوامل قیمتی و غیرقیمتی موثر بر آن،مدل تحلیل تحقیق به صورت زیر پیشنهاد می¬شود:




نمودار1-1.  مدل تحلیلی تحقیق

1-9 مدل عملیاتی تحقیق
صادرات غیر نفتی معمولاً در حوزه عوامل قیمتی تابعی از تغییرات مثبت ظرفیت تولید داخلی، قیمت نسبی صادراتی و ذخیره سرمایه ثابت (طیبی و مصری نژاد، 1381)، میزان مصرف داخلی(طیبی، 1386)، نسبت هزینه‌های داخلی(ابریشمی، 1389)، نرخ ارز(احسانی و همکاران، 1388)، سیاست های ارزی، تورم، سیاست های پولی و قیمت(شاکری، 1383)، نرخ تورم، نرخ ارز(کازرونی و فشاری، 1387)، صرفه های مقیاس، سرمایه گذاری مستقیم خارجی(کریمی و پیراسته، 1383)، نرخ ارز، نرخ تورم، تولید ناخالص داخلی(تقوی و نعمتی زاده، 1390، ناظمی، 1388)، درآمد حاصل از صادرات غیرنفتی (پسران، کیم و ویلیامسون، 1997)، درآمد خارجیان، شاخص کل قیمت کالاها در خارج، شاخص قیمت داخلی، شاخص قیمت جهانی کالاهای صادراتی، نرخ ارز، ارزش افزوده بخش کشاورزی، تولید ناخالص داخلی کشورهای پیشرفته(اسماعیلی، 1369)، مصرف داخلی، قیمت های جهانی، نسبت نرخ ارز رسمی به نرخ ارز واقعی، ارزش ذخایر نفت، ارزش صادرات نفتی(نادری، 1377) و عواملی از این طیف می باشد.
همچنین در حوزه عوامل غیر قیمتی نیز صادرات غیر نفتی تابعی از شناخت بازارهای مصرف خارجی، کیفیت محصولات، آشنایی با شیوه های نوین تجارت، آموزش و تشویق صادر کنندگان، ثبات قوانین و مقررات مرتبط با صادرات غیرنفتی(بهمنشیر و همکاران، 1389)، بهره وری، رقابت پذیری سازمان، مدیریت کار و تولید و عنصر کیفیت(شاکری، 1383)، آزادسازی تجاری یا جهانی شدن(محمدی، 1385، ابریشمی و همکاران، 1388، اوکو، 2004)، سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه(مبارک، 1389، کریمی و پیراسته، 1383)، مزیت رقابتی، بهره وری(کازرونی و فشاری، 1387)، حمایت دولت، دانش و مدیریت، نوآوری، نیروی انسانی(تاج دینی و همکاران، 1390) تعریف شده است.