فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:107
فهرست مطالب:
فهرست مطالب 3
فهرست شکل ها 9
فهرست جدول ها 11
چکیده (فارسی) 12
فصل اول: دیوارهای آتش شبکه 13
1-1 : مقدمه 14
1-2 : یک دیوار آتش چیست؟ 15
1-3 : دیوارهای آتش چه کاری انجام می دهند؟ 16
1-3-1 : اثرات مثبت 16
1-3-2 : اثرات منفی 17
1-4 : دیوارهای آتش، چه کارهایی را نمی توانند انجام دهند؟ 18
1-5 : چگونه دیوارهای آتش عمل میکنند؟ 20
1-6 : انواع دیوارهای آتش 21
1-6-1 : فیلتر کردن بسته 22
1-6-1-1 : نقاط قوت 24
1-6-1-2 : نقاط ضعف 25
1-6-2 : بازرسی هوشمند بسته 28
1-6-2-1 : نقاط قوت 31
1-6-2-2 : نقاط ضعف 32
1-6-3 : دروازة برنامه های کاربردی و پراکسیها 32
1-6-3-1 : نقاط قوت 35
1-6-3-2 : نقاط ضعف 36
1-6-4 : پراکسیهای قابل تطبیق 38
1-6-5 : دروازة سطح مداری 39
1-6-6 : وانمود کننده ها 40
1-6-6-1 : ترجمة آدرس شبکه 40
1-6-6-2 : دیوارهای آتش شخصی 42
1-7 : جنبه های مهم دیوارهای آتش کارآمد 42
1-8 : معماری دیوار آتش 43
1-8-1 : مسیریاب فیلترکنندة بسته 43
1-8-2 : میزبان غربال شده یا میزبان سنگر 44
1-8-3 : دروازة دو خانه ای 45
1-8-4 : زیر شبکة غربال شده یا منطقة غیرنظامی 46
1-8-5 : دستگاه دیوار آتش 46
1-9 : انتخاب و پیاده سازی یک راه حل دیوار آتش 48
1-9-1 : آیا شما نیاز به یک دیوار آتش دارید؟ 48
1-9-2 : دیوار آتش، چه چیزی را باید کنترل یا محافظت کند؟ 49
1-9-3 : یک دیوار آتش، چه تأثیری روی سازمان، شبکه و کاربران
خواهد گذاشت؟ 50
1-10 : سیاست امنیتی 51
1-10-1 : موضوعات اجرایی 52
1-10-2 : موضوعات فنی 53
1-11 : نیازهای پیاده سازی 54
1-11-1 : نیازهای فنی 54
1-11-2 : معماری 54
1-12 : تصمیم گیری 55
1-13 : پیاده سازی و آزمایش 56
1-13-1 : آزمایش، آزمایش، آزمایش! 57
1-14 : خلاصه 58
فصل دوم: پیاده سازی دیوار آتش با استفاده از iptables 60
2-1 : مقدمه 61
2-2 : واژگان علمی مربوط به فیلترسازی بسته 62
2-3 : انتخاب یک ماشین برای دیوار آتش مبتنی بر لینوکس 65
2-4 : به کار بردن IP Forwarding و Masquerading 65
2-5 : حسابداری بسته 70
2-6 : جداول و زنجیرها در یک دیوار آتش مبتنی بر لینوکس 70
2-7 : قوانین 74
2-8 : تطبیق ها 75
2-9 : اهداف 75
2-10 : پیکربندی iptables 76
2-11 : استفاده از iptables 77
2-11-1 : مشخصات فیلترسازی 78
2-11-1-1 : تعیین نمودن آدرس IP مبدأ و مقصد 78
2-11-1-2 : تعیین نمودن معکوس 79
2-11-1-3 : تعیین نمودن پروتکل 79
2-11-1-4 : تعیین نمودن یک رابط 79
2-11-1-5 : تعیین نمودن قطعه ها 80
2-11-2 : تعمیم هایی برای iptables (تطبیق های جدید) 82
2-11-2-1 : تعمیم های TCP 82
2-11-2-2 : تعمیم های UDP 86
2-11-2-3 : تعمیم های ICMP 86
2-11-2-4 : تعمیم های تطبیق دیگر 87
2-11-3 : مشخصات هدف 92
2-11-3-1 : زنجیرهای تعریف شده توسط کاربر 92
2-11-3-2 : هدف های تعمیمی 92
2-11-4 : عملیات روی یک زنجیر کامل 94
2-11-4-1 : ایجاد یک زنجیر جدید 94
2-11-4-2 : حذف یک زنجیر 94
2-11-4-3 : خالی کردن یک زنجیر 95
2-11-4-4 : فهرست گیری از یک زنجیر 95
2-11-4-5 : صفر کردن شمارنده ها 95
2-11-4-6 : تنظیم نمودن سیاست 95
2-11-4-7 : تغییر دادن نام یک زنجیر 96
2-12 : ترکیب NAT با فیلترسازی بسته 96
2-12-1 : ترجمة آدرس شبکه 96
2-12-2 : NAT مبدأ و Masquerading 98
2-12-3 : NAT مقصد 99
2-13 : ذخیره نمودن و برگرداندن قوانین 101
2-14 : خلاصه 102
نتیجه گیری 105
پیشنهادات 105
فهرست شکل ها
فصل اول
شکل 1-1 : نمایش دیوار آتش شبکه 15
شکل 1-2 : مدل OSI 22
شکل 1-3 : دیوار آتش از نوع فیلترکنندة بسته 23
شکل 1-4 : لایه های OSI در فیلتر کردن بسته 23
شکل 1-5 : لایه های OSI در بازرسی هوشمند بسته 28
شکل 1-6 : دیوار آتش از نوع بازرسی هوشمند بسته 30
شکل 1-7 : لایة مدل OSI در دروازة برنامة کاربردی 33
شکل 1-8 : دیوار آتش از نوع دروازة برنامة کاربردی 34
شکل 1-9 : مسیریاب فیلتر کنندة بسته 44
شکل 1-10 : دیوار آتش میزبان غربال شده یا میزبان سنگر 45
شکل 1-11 : دروازة دو خانه ای 46
شکل 1-12 : زیر شبکة غربال شده یا منطقة غیرنظامی 46
شکل 1-13 : دستگاه دیوار آتش 47
فصل دوم
شکل 2-1 : یک سیستم مبتنی بر لینوکس که به عنوان یک مسیریاب به
جلو برنده پیکربندی شده است. 67
شکل 2-2 : تغییر شکل شبکة 10.1.2.0 به عنوان آدرس 66.1.5.1 IP 69
شکل 2-3 : مسیر حرکت بستة شبکه برای filtering 72
شکل 2-4 : مسیر حرکت بستة شبکه برای Nat 73
شکل 2-5 : مسیر حرکت بستة شبکه برای mangling 73
فهرست جدول ها
فصل اول
فصل دوم
جدول 2-1 : جداول و زنجیرهای پیش فرض 71
جدول 2-2 : توصیف زنجیرهای پیش فرض 71
جدول 2-3 : هدف های پیش فرض 76
جدول 2-4 : حالت های ردیابی ارتباط 91
جدول 2-5 : سطوح ثبت وقایع 93
جدول 2-6 : ماجول های کمکی NAT 97
چکیده:
تأمین امنیت شبکه، بخش حساسی از وظایف هر مدیر شبکه محسوب میشود. از آنجاییکه ممکن است محافظت های متفاوتی موردنیاز باشد، لذا مکانیزم های گوناگونی هم برای تأمین امنیت در شبکه وجود دارد. یکی از این مکانیزم ها استفاده از دیوار آتش میباشد. مدیر شبکه باید درک بالایی از انواع دیوار آتش، نقاط قوت و ضعف هر نوع، حملات تهدید کنندة هر نوع، معماری های دیوار آتش، تأثیرات آن بر شبکه و کاربران، سیاست امنیتی سازمان و همچنین نیازهای فنی پیاده سازی داشته باشد تا بتواند راه حل مناسب را انتخاب و به درستی پیاده سازی نماید و سپس آنرا مورد آزمایش قرار دهد. در همین راستا، سیستم عامل «Linux» برای پیاده سازی نرم افزاری دیوار آتش فیلتر کنندة بسته، ابزاری را به نام «iptables» در اختیار کاربر قرار میدهد تا با استفاده از دستورات این ابزار بتواند قوانین و فیلترهای موردنیاز را برای کنترل مطلوب دسترسی، خواه از داخل شبکه به خارج و خواه بالعکس، پیکربندی نماید.
فصل اول
دیوارهای آتش شبکه
فصل اول: دیوارهای آتش شبکه
1-1 : مقدمه
امروزه با وجود طیف گستردة راه حلهای دیوار آتش، انتخاب و پیاده سازی دیوار آتش به فرایندی زمان گیر مبدل شده است. روش جذاب در راه حلهای دیوار آتشی که به بازار عرضه شده اند، به همراه ادعاهای نصب و مدیریت آسان، ممکن است سازمانها را به سمتی سوق دهد که بدون آنکه به طور کامل نیاز به راه حل دیوار آتش را بررسی نمایند، تصمیم به پیاده سازی آن بگیرند. با اتخاذ تصمیمات عجولانه، سازمانها اثراتی را که یک راه حل دیوار آتش بر شبکة موجود و کاربران آنها میگذارد، نادیده میگیرند.
چه متغیرهایی باید در هنگام تعیین نیاز به یک دیوار آتش، مورد توجه قرار گیرند؟ سازمانهایی که اتصال به اینترنت یا هر شبکة نامطمئن دیگر دارند، ممکن است نیاز به پیاده سازی یک راه حل دیوار آتش داشته باشند. به هر حال، این سازمانها باید اثراتی را که یک دیوار آتش بر سرویسهای شبکه، منابع و کاربران آن خواهد گذاشت مورد توجه قرار دهند و نحوة قرارگیری دیوار آتش براساس نیازهای تجاری خاص آنها و زیربنای شبکه را در نظر بگیرند. سازمانها باید نیازهای ویژة خود را مشخص کنند، زیربنای فعلی شبکة خود را تجزیه و تحلیل نمایند و از اطلاعات بدست آمده به عنوان مبنایی برای تصمیمات خود استفاده کنند. در برخی موارد، ممکن است بعد از بررسی تمام متغیرها، دریابند که یک راه حل دیوار آتش، ضروری نیست و یا پیاده سازی آن غیرعملی است.
1-2 : یک دیوار آتش چیست؟
دیوارهای آتش شبکه، سدی مابین شبکهها به وجود میآورند که از ترافیک (traffic) ناخواسته یا بدون مجوز (unauthorized) جلوگیری میکند.
تعریف: دیوار آتش شبکه، سیستم یا گروهی از سیستمهاست که با استفاده از قوانین (rules) یا فیلترهای از پیش پیکربندی شده، دسترسی مابین دوشبکه- یک شبکة مطمئن (Trusted) و یک شبکة نامطمئن (Untrusted)- را کنترل میکند.
شکل 1-1: نمایش دیوار آتش شبکه
ممکن است دیوارهای آتش، فقط از یک مسیریاب (router)، چندین مسیریاب، یک سیستم میزبان یا چندین میزبان اجرا کنندة نرم افزار دیوار آتش، دستگاههای سخت افزاری مخصوصی که برای تأمین سرویسهای دیوار آتش طراحی شده اند، یا هر ترکیبی از آنها تشکیل شده باشد. این موارد از نظر طراحی، کاربردی بودن، معماری و هزینه متغیر هستند. بنابراین، برای پیاده سازی موفق یک راه حل دیوار آتش در یک سازمان، مهم است که دریابیم که هر راه حل دیوار آتشی چه کاری میتواند انجام دهد و چه کاری نمیتواند انجام دهد. راه حلهای دیوار آتش میتوانند هم اثرات مثبت بر شبکه بگذارند و هم اثرات منفی.
یکی از نخستین سوالاتی که در ذهن هر کاربری که به تازگی نام گنو/لینوکس به گوشش خورده است، مطرح میشود، این است که خوب گنو/لینوکس چه تفاوتی با ویندوز دارد؟ من در این مقاله قصد دارم بدون اینکه وارد مسائل خیلی فنی شوم، به طور اجمالی این موضوع را تشریح کنم.
لینوکس چیست؟
لینوکس به خودی خود، یک هسته (Kernel) است. هسته، بخش اصلی سیستمعامل را تشکیل میدهد که کار آن کنترل دادهها، مدیریت حافظه، سختافزار، ورود و خروج دادهها و تمامی موارد اصلی سیستمعامل میباشد. همانطور که گفتم، لینوکس به خودی خود سیستمعامل به شمار نمیرود، بلکه با استفاده از ابزارهایی که پروژه گنو (GNU) برای آن تولید کرده است، تبدیل به یک سیستمعامل کامل میشود (به همین دلیل است که لینوکس را معمولا گنو/گنو/لینوکس یا GNU/Linux مینامند) و با اضافه کردن سایر نرمافزارهای بازمتن به آن، میتوان از آن در موارد متعددی مانند سرویسدهندهها، ایستگاههای کاری، کامپیوترهای رویمیزی، ابر رایانهها، ابزارهای صنعتی و پزشکی که دارای سیستمهای درونهای (Embedded) میباشند و... استفاده کرد.
لینوکس چیست؟
گنو/لینوکس : سیستمعامل آزاد
گنو/لینوکس : سرعت، قدرت، پایداری
گنو/لینوکس : امنیت، امنیت، امنیت
گنو/لینوکس : تعدد سکوهای اجرایی
گنو/لینوکس : گستردهترین تنوع در کاربرد
گنو/لینوکس : تنوع در انتخاب
گنو/لینوکس : سیستمعاملی حرفهای
گنو/لینوکس : بهشت برنامه نویسان!
گنو/لینوکس : یک جعبه ابزار کامل
گنو/لینوکس : یکی از زیباترین دستاوردهای بشری
شامل 2 فایل word
مقدمه
لینوکس، یک سیستم عامل قدرتمند، پایدار و رایگان است و هم اکنون توسط شرکت ها و سازمان های متعددی از سراسر جهان پشتیبانی و حمایت می شود. این سیستم عامل به صورت متن باز ارائه می شود و بدین ترتیب برنامه نویسان و دانشجویان به راحتی میتوانند کدهای آن را تغییر دهند. لینوکس یک سیستم عامل رایگان، سریع، پایدار،قابل اطمینان و انعطاف پذیر است که بر روی طیف وسیعی از کامپیوترها همانند کامپیوترهای شخصی، ایستگاههای کاری، سرویس دهنده ها و مسیریاب ها استفاده می شود. در ابتدا لینوکس برای پردازنده های x86 شرکت اینتل طراحی شده بود ولی امروزه لینوکس پردانده های اینتل،مک،اسپارک،آلفا و سایر سکوهای سخت افزاری بکار می رود. بطور کلی لینوکس یک سیستم عامل چند کاربره و چند منظوره است و بدلیل چند کاربره بودن، کاربران متعددی می توانند به طور همزمان به آن متصل شوند. با خاصیت چند برنامه ای نیز امکان اجرای همزمان برنامه های متعدد فراهم می شود. بطور معمول انواع مختلف لینوکس، سرویس دهنده های متنوعی برای سرویس وب، پست الکترونی، سرویس نام دامنه و ... ارائه می دهند که از قدرت، کارایی سرعت و پایداری مناسبی برخوردارند.لینوکس ردهت یکی از معروفترین انواع لینوکس بشمار می رود و قدرت و انعطاف پذیری کاربردی استگاههای کاری یونیکس را به کامپیوترهای شخصی آورده و مجموعه کاملی از برنامه های کاربردی و محیط های گرافیکی کارآمد را ارئه می دهد. محیط های گرافیکی مورد استفاده در ردهت دو محیط قدرتمند GNOME و KDE هستند که هر یک از آنها براحتی قابل تنظیم و پیکربندی بوده و برای مدیریت سیستم, برنامه ها. فایلها .شبکه و غیره بکار می روند.
مقدمه8
شروع داستان لینوکس9
تولد سیستم عامل جدید11
مقایسه و توسعه14
پس از یک دهه لینوکس امروز16
گسترش لینوکس روی میزی (Desktop Linux) 16
لینوکس در جهان سوم17
از میزکار تا ابر کامپیوترها17
توکس، پنگوئن محبوب لینوکس18
نگاهی به قابلیتهای لینوکس18
سیستم عامل آزاد لینوکس linux19
لینوکس در ایران22
لینوکس یکی از زیباترین دستاوردهای بشری22
مفهوم User/group در لینوکس23
انواع فایل در لینوکس23
سطوح دسترسی در لینوکس24
طرح بندی فایل سیستم26
فایل سیستم EXT226
فایل سیستم EXT327
فصل اول35
پیکربندی شبکه35
برنامه system-confing-network 35
برنامه Internet configuration Wizard36
ایجاد یک اتصال ایترنت37
تغییر پیکربندی اتصالهای شبکه40
ایجاد اتصال مودم42
حذف اتصال های شبکه 45
تنظیماتDNS…46
افزودن نام میزبان ها47
خروج از system-config-network 48
پیکربندی شبکه در محیط متنی لینوکس 49
برنامه-tui system-config-network 49
فصل دوم51
دستور ping51
دستور host…52
دستور traceroute52
Telnet 52
دستورات دسترسی راه دور54
فصل سوم56
سامبا56
راه اندازی سامبا57
برنامه system-config-samba57
فایل پیکربندی smbconf60
SWAT…62
دسترسی به SWAT…63
فایل پیکربندی تولید شده با SWAT…65
ویرایش خاصیت های منابع اشتراکی67
چاپگرها69
مدیریت سرویس دهنده های سامبا70
پیکربندی سامبا در محیط KDE…71
دسترسی به سرویس های سامبا از سرویس گیرنده ها73
Smbclient74
دسترسی به سرویس های اشتراکی با smblcient…74
Smbmount76
چکیده77
منابع
شامل 83 صفحه فایل word
شرح مختصر : یکی از نگرانی های افرادی که از سیستم عامل ویندوز به لینوکس مهاجرت میکنند، یافتن معادل برای برنامههایی است که بهطور معمول از آنها استفاده میکنند. در این مقاله سعی خواهیم کرد تا با معرفی برخی برنامه های پرکاربرد لینوکس تا حدی به رفع این نگرانی کمک کنیم.شاید یکی از دلایلی که از لینوکس کمتر استفاده می شود همین مشکل آشنا نبودن با نرم افزار های معادل آن است برای رفع این مشکل راه حلی که بتواند آن را حل کند معرفی نرم افزار های معادل لینوکس است. از برنامه های موجود در سیستم عامل لینوکس می توان به برنامه ها کار با فایل، شبکه و اینترنت، زبان های برنامه نویسی اشاره کرد.ما سعی می کنیم این سوال را هم جواب دهیم چرا ویندوز چرا لینوکس.
فهرست :
چکیده
مقدمه
لینوکس
ویژگی های لینوکس
امنیت و پایداری لینوکس
نیاز های سختافزاری اندک در لینوکس
تنظیم و شخصیسازی لینوکس
آزادی
کاربردهای لینوکس
مقایسه لینوکس و ویندوز
لینوکس از نظر قیمت
لینوکس از نظر راحت بودن در استفاده
لینوکس از نظر امنیت و ویروس
لینوکس از نظر به روز رسانی
لینوکس از نظر قابلیت اطمینان
لینوکس از نظر تعدد برنامه های کاربردیاز نظر درایور های سخت افزاری
لینوکس از نظر آزاد بودن و تجاری بودن
لینوکس از نظر پشتیبانی
لینوکس از نظر بازی های ویدیویی
چرا کاربران لینوکس کم اند؟
نبود استانداردهای مشخص در لینوکس
نبود نرمافزارهای تجاری و یا حرفهای مورد نیار در لینوکس
سختی برنامه نویسی و توسعه برنامه در گنو/لینوکس برای کاربران مبتدی
نبود تنظیمات فراگیر سیستمی به صورت گرافیکی در لینوکس
نسخه های لینوکس
نرم افزار های معادل لینوکس
طراحی وب در لینوکس
نتیجه گیری
پیشنهاد
مراجع
لینوکس، یکی از بهترین برنامه های منبع باز، در سال 1991 به وجود آمده است. برنامه های منبع باز به برنامه هایی گفته میشود که Source Code آنها در دسترس عموم گذاشته میشود. بنابر این هر کسی که مایل باشد میتواند آنها را خوانده، تغییر دهد و نرم افزار جدید به وجود آمده را در اختیار عموم قرار دهد.
لینوکس سیستم عاملی شبیه یونیکس می باشد. مولفه ی مشخص کننده ی لینوکس، هسته ی لینوکس می باشد. هسته ی سیستم عامل برای اولین بار در سال 1991 توسط Linus Torvalds منتشر شد. Torvalds در زمان پیاده سازی این برنامه اینگونه صحبت کرد: "من فقط درحال پیاده سازی یک سیستم عامل رایگان هستم و این کار را به عنوان یک سرگرمی انجام می دهم. بنابراین این سیستم عامل مانند GNU حرفه ی نخواهد بود". اما Torvalds به طور ناخودآگاه کار فوق العاده ای انجام داد. بعدها سیستم عامل او به یکی از بهترین و موفق ترین برنامه های منبع باز تبدیل شد.
این سیستم عامل، سرآمد سیستم عامل ها بر روی سرورها و سیستم های بزرگتر مانند mainframeها و ابرکامپیوتر ها می باشد. لینوکس همچنین روی سیستم های دیگر از قبیل تلفن های همراه، تبلتها، روترهای شبکه، تلویزیون ها و کنسول های بازی نیز اجرا می شود. آندروید که به صورت گسترده در تلفن های همراه استفاده می شود نیز برروی هسته ی لینوکس به وجود آمده است.
بدون شک یکی از رقابتهای کشورهای پیشرفته، در زمینه کامپیوتر است و مــــــا هر روز شاهد پیشرفت این تکنولوژی عظیم هستیم. سیستم عامل ها و نرم افزارهای کامپیوتری نیز همزمان با این تحولات به پیش می روند.
سیستم عامل یکی از مهمترین اجزاء نرم افزاری یک کامپیوتراست. سیستم عــــــــامل رابط بین نرم افزارها و عملکرد سخت افزار ها می باشد و نقش مدیریتی دارد. دراینجا ما به سیستم عامل شگفت انگیز لینوکس می پردازیم. لینوکس یک سیستم عامل رایگان، کدباز(Open Source)، بسیار انعطـــــاف پذیر و با قابلیت های بالاست و روی هر کامپیوتری قابل نصب است. اولین نسخه آن Linux 0.01 بود کــــه در همین سال در شبکه اینترنت قرار گرفت و نسخه های بعدی آن که رفع عیب می شدند، پیاپی می آمدند. یعنی خالق لینوکس، شخص لینوکس بود امـــــــا روز به روز توسط برنامه نویسان گمنامی از سراسر جهـــــان تکمیل می شود و به برنامه های کاربردی آن افزوده می شود و این سیر هنوز هم ادامه دارد. تااینکه محیط های گرافیکی لینوکس (XWindows) بوجود آمدند که سیل کاربران کامپیوتر به این سیستم عــــامل رو آوردند و امروزه هم تعداد کاربران لینوکس از مرز 15 میلیون نفر گذشته و روز به روز در حال افزایش است. نسخه های مختلفی از لینوکس موجود است مثل: RedHat , ... .
در ضمن شمـا می توانید لینوکس را روی یک پارتیشن جدا نصب کنید یعنی براحتی لینوکس و ویندوز را با هم روی کامپیوتر داشته باشید.
پس اگر کاربری از انحصار و یکنواختی خسته شده است و می خواهد سیستم عاملی قابل تغییر داشته باشد، لینوکس را بر روی کامپیوتر خود نصب کرده و وارد دنیای جدید فناوری شود.
اما یکی از مشکلاتی که باعث می شود کاربران به دنیای لینوکس مهاجرت نکنند عدم آشنایی با نرم افزار های معادل لینوکس است که اگر این آشنایی صورت گیرد می تواند به رشد نفوذ این سیستم عامل کمک زیادی کند.
لینوکس
تا به حال به فکر امتحان کردن سیستم عامل دیگری افتاده اید؟ یک سیستم عامل با کارایی بیشتر، یک سیستم عامل امن، چند منظوره، قابل اعتماد و کاربردی به معنای واقعی کلمه، البته مقصود تولیدات شرکت انحصارطلب مایکروسافت یا سیستم عامل صنعتی یونیکس (Unix) و یا سیستم گران قیمت اپل مکینتاش (Apple Macintosh) نیست. ما می خواهیم از سیستم عامل دیگری صحبت کنیم: سیستم عامل آزاد لینوکس Linux.
امروزه توزیعهای فراوانی از لینوکس و جود دارد که از هسته و نرم افزار های آزاد (Free Software) همراه هسته تشکیل میشوند. همهی این توزیع ها از یک هسته ی واحد بهنام لینوکس استفاده میکنند.
اگر بخواهیم دقیقتر توضیح بدهیم، لینوکس یکسری کد است و ارتباط بین سخت افزارها و نرم افزارها را برقرار میکند (بهعنوان هسته یا کرنل) و یک توزیع لینوکس (که در زبان عام به ان لینوکس میگویند) شامل هسته و تعداد زیادی نرم باز متن است، مانند توزیعهای ردهت (Redhat)، دبین ( Debian )، اسلکویر( Slackware) و جنتو (Gentoo)و .....
می توان لینوکس را سیستم عامل قرن 21 دانست همانطور که در ابتدای مقاله هم اشاره کردیم لینوکس یک سیستمعامل متن باز است. باز متن بودن لینوکس باعث شده تا عده ی فراوانی از سرتاسر جهان توسط اینترنت گرد هم آمده و بر روی این سیستم عامل کار کنند ، نتیجه ی این کار سیستمعاملی قدرتمند با ویژگیهایی منحصر بهفرد شده که علاوه بر رایگان و باز متن بودن ویژگیهای بسیار دیگری نیز دارد. این ویژگیها باعث شده تا لینوکس که در ابتدا در محیطهای دانشگاهی و آکادمیک بزرگ شده حالا دیگر پا به عرصه ی تجارت و دولت بگذارد تا جایی که دولتهای بزرگ اروپا مانند آلمان و اسپانیا سیستمعامل ملی خود را لینوکس اعلام کنند و البته نه تنها دولت ها بلکه نهاد ها و وزارتخانه های بسیاری سیستمعامل نهاد یا وزارت خانه ی خود را به لینوکس تبدیل کردهاند مانند وزارت دفاع آمریکا، اداره ی پست آمریکا، نیروهای مسلح ترکیه یا حتی در ایالت کالیفرنیای امریکا نیز برای اداره ی امور از این سیستم عامل استفاده میشود. شاید برای شما این پرسش مطرح شده باشد که این ویژگیهای لینوکس چیست که این گونه همگان را به سوی خود جذب کرده؟
ویژگی های لینوکس
لینوکس یک سیستم عامل رایگان است ، البته توزیعهایی هم وجود دارد که به صورت تجاری ارائه میشوند اما قیمت آنها همواره کمتر از سیستمعامل های تجاری مانند مایکروسافت ویندوز یا UNIX است. البته این نکته نیز گفتنی است که اغلب توزیعهای تجاری لینوکس را نیز میتوان به صورت رایگان از اینترنت دریافت (Download) کرد و حتی برای دوستانتان نیز میتوانید کپی کنید اما این نسخههایی که بابت آنها پولی پرداخت نشده، دارای خدمات پشتیبانی یا کتابچهی راهنما نیستند. (هر چند که همواره هزاران صفحه اطلاعات رایگان در اینترنت در بارهی توزیعهای مختلف لینوکس وجود دارد).
پایین بودن هزینههای سیستم عامل لینوکس یکی از عواملی است که دولتهای بسیار و شرکتهای بزرگ را واداشته تا این سیستمعامل را سیستمعامل رسمی خود اعلام کنند.
لینوکس با توجه به ساختار خود سیستمعاملی است امن و پایدار است ، پایداری لینوکس را مدیون روش صحیح استفادهی آن از سختافزاری هستیم که این خصلت را از UNIX به ارث برده و امنیت آن را علاوه بر ساختار صحیح آن مدیون باز متن بودن آن هستیم. باز متن بودن باعث شده تا در صورت مشاهدهی کوچکترین مشکل در هسته یا نرمافزار های جانبی در چند ساعت یا حد اکثر چند روز توسعهدهندگان و برنامهنویسان ضعف و مشکل را حل کرده و راه حل را در اختیار عموم کاربران قرار دهند. این گونه است که لینوکس در پایداری و امنیت به یک افسانه تبدیل شده است و جزو ایمنترین و پایدارترین سیستمعامل های جهان بهشمار میرود.
لینوکس به دلیل ساختار هسته ی مناسب و تعداد توزیعها میتواند با حداقل امکانات سختافزاری بهخوبی کار کند تا جایی که حتی توزیعهایی وجود دارد که بدون وجود هارد دیسک بر روی سیستم و یا با حافظه (RAM) معادل 16 مگابایت میتواند سیستم شما را راهاندازی کند.
لینوکس را میتوان با رابط خط فرمان (Command Line Interface) همانند MS DOSالبته بسیار قویتر از آن و یا با رابط گرافیکی مانند ویندوز مایکروسافت یا Apple Mac اجرا و استفاده کرد. دردسر های معمول تنظیم و شخصیسازی میز کار با وجود محیطهای گرافیکی مختلف مانند کی دی ای ( KDE) یا گنوم (GNOME) از بین رفته و شما میتوانید از دهها محیط گرافیکی لینوکس حداکثر بهره را ببرید.
محیطهای لینوکس با هدف رفع نیاز کاربران و به صورت بازمتن بوده و توسط گروه بزرگی از برنامهنویسان خلق شده و در حال توسعه هستند. شما میتوانید با توجه به شرایط سختافزاری و سلیقهی خود از هر کدام از این محیطهای گرافیکی بهره برده و بر اساس نیازتان تنظیمش کنید.
لینوکس یک سیستمعامل آزاد است. شما میتوانید با در دست داشتن کدهای منبع آن که برنامهنویسان و خالقین لینوکس در اختیار شما قرار می دهند مطابق میل خود تغییر و توسعه دهید. کافیست شما به زبان های C و ++C و اسمبلی آشنا باشید، حالا میتوانید توزیع خود را داشته و منتشر کنید. حتی برای کاربران غیر فنی که به این زبانها آشنایی ندارند ابزارها و توزیعهایی معرفی می شود تا با حداقل دانش برنامهنویسی به انتشار توزیع مخصوص خود بپردازند.
این آزادی در تغییر و توزیع مجدد با در دست داشتن کد های منبع باعث رواج هر چه بیشتر لینوکس شده تا جایی که شما میتوانید برای هر کاربردی یک لینوکس بیابید! برای نمونه لینوکسی فقط برای کار های وب وجود دارد و لینوکسی دیگر فقط برای پخش مولتی مدیا و یا لینوکسی برای شبکه.
البته آزاد بودن لینوکس باعث پیشرفت این سیستم عامل تا جایی است که دولت هایی مانند چین تصمیم به نوشتن توزیع مخصوص به خودشان گرفتهاند که کاملا با ویژگیهای زبان آنها سازگاری دارد در صورتی که این موضوع در سیستم عاملهای غیرآزاد (Non-Free) و غیر باز متن مسلما میسر نمیشود.
لینوکس را میتوان از میز کار دانش آموزان دبستان در اسپانیا تا ماهوارههای کوچک در فضا یافت! از آن جایی که لینوکس یک سیستم عامل ذاتاً چندکاربره (Multi User) و چند کاره (Multi Task) است (به این معنا که در یک لحظه بیش از یک کاربر میتواند با ان کار کند و بیش از یک برنامه را اجرا میکند.) و در کنار این دو مزیت سیستم عاملی پایدار و امن است میتواند گزینهای مناسب برای سرویسدهندههای شبکه باشد. در حال حاضر اغلب شبکههای بزرگ و معتبر از سیستمعامل لینوکس به عنوان سرویسدهنده ی اصلی خود استفاده میکنند. حتی سرویسدهندههای سایت Hotmail بعد از کرکهای متناوب از سوی مهاجمین به جای ویندوز مایکروسافت از لینوکس برای مدتی استفاده کرد تا بتواند در مقابل کرک های مداوم مهاجمان دوام بیاورد. البته شرکت بزرگ IBM نیز محصولات سرویس دهنده ی خود را مانند سرورهای وب و شبکه با سیستمعامل لینوکس میفروشد.
البته کاربرد لینوکس به سرویس دهندهها ختم نمیشود بلکه آن را میتوان بر روی تقریباً هر ابزاری نصب کرد آخرین مدلهای گوشی موبایل در بعضی کشور ها به جای سیستم عاملهای قبل از لینوکس استفاده میکند. در هند لینوکس به عنوان سیستمعامل کامپیوترهای دستی (Handheld) یا PDA استفاده میشود. در ژاپن شرکت سونی در لوازم صوتی و تصویری خود از لینوکس استفاده میکند. خلاصه هر کجا به یک سیستمعامل احتیاج است میتوان از لینوکس استفاده کرد و اگر لینوکس برای آن کار مناسب نباشد جامعه ی توسعه دهنده ی لینوکس برای آن کار توسعه را پیش می گیرند و البته میز کار کاربران معمولی را فراموش کردیم. همانطور که در بالا گفتیم با توجه به توزیعهای متفاوت و محیطهای گرافیکی بسیار زیاد برای کار با لینوکس امروزه دیگر این سیستم عامل فقط یک سیستمعامل حرفه ای نیست بلکهیک سیستم عامل حرفهای و خانگی شده است. شما میتوانید در خانه به شنیدن موسیقی یا تماشای فیلم بپر دازید یا کارهای خود را مدیریت کنید یا در اینترنت به گشت وگذار بپردازید یا با دوستتان گپ (Chat) اینترنتی بزنید و یا میتوانید درخواست مرخصی خود را با برنامههای لینوکسی تایپ کنید و به مدیر خود بدهید و البته اگر شما یک برنامهنویس کنجکاو هستید یا برنامهنویس وب، لینوکس بهشت شماست.
از دیگر کاربردهای لینوکس استفاده از آن به عنوان سرور اشتراک فایل بهجای سیستم عامل گرانقیمت ویندوز NT مایکروسافت است که این کار را سامبا ( Samba ) کهیک برنامه ی اشتراکگذاری فایل است برایتان انجام می دهد. البته میتوانید به عنوان یک سرور SQL قدرتمند که به وسیله ی پایگاههای داده ای باز متنی که همراه لینوکس عرضه می شوند مانندMySQL یا PostgreSQLبه رفع نیاز پایگاه داده خود بپردازید.
مقایسه لینوکس و ویندوز
همه ما برای انجام کارهای روزمره خودمان یک رایانه شخصی و یا یک رایانه همراه داریم که روی آنها یک سیستم عامل و بعضا چند سیستم عامل همزمان نصب داریم و از آنها استفاده می کنیم. گاهی آنها را به روز می کنیم و گاهی آنها را به کل عوض می کنیم . گاهی روحیه ریسک پذیری بیشتری پیدا می کنیم و کلا تصمیم می گیریم که سیستم عامل جدیدی را امتحان کنیم سیستم عامل هایی که امروزه در دسترس ما هستند که قابلیت نصب روی pc را دارند را می توان به صورت زیر نام برد . ویندوز ، لینوکس، مکینتاش و ...
مسلما سیستم عامل ویندوز با قیمت های مختلف 800 دلار و 600 دلار و ... به فروش می رسد و در ایران با کلی برنامه اضافی این سیستم عامل به قیمت 4 تا 5 هزار تومان یا کمتر به فروش می رسد اما سیستم عامل لینوکس در جهان به صورت رایگان عرضه می شود و لینک های دانلود آن در اختیار همه قرار دارد. عده ای در ایران نسخه های مختلف آن را دانلود می کنند و به قیمت های 10 هزار تومان به بالا ان را به فروش می رسانند .