دانلود پایان نامه نقش ایثار در تحقق وحدت ملی و انسجام اسلامی

اختصاصی از یارا فایل دانلود پایان نامه نقش ایثار در تحقق وحدت ملی و انسجام اسلامی دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:114

فهرست مطالب:

پیش گفتار. ۵

مقدمه. ۷

۱-۱ مقدمه. ۱۱

۲-۱ بیان مسئله. ۱۲

۳-۱ اهداف تحقیق.. ۱۳

۴-۱ اهمیت تحقیق.. ۱۴

۵-۱ ضرورت تحقیق.. ۱۶

تعریف واژگان اساسی تحقیق.. ۱۷

الف) ایثار. ۱۷

ب) شجاعت.. ۱۷

ج) شهادت.. ۱۸

د) فرهنگ… ۱۸

هـ) انفاق.. ۱۹

و) اتحاد. ۱۹

ز – انسجام. ۲۰

۱-۲  مقدمه. ۲۲

۲-۲ تاریخچه ی موضوع.. ۲۳

۴-۲ پیشینه نظری.. ۲۴

۱-۳ مقدمه. ۲۶

۲-۳ روش های مورد استفاده در تحقیق.. ۲۷

۳-۳ بیان فنون گرد آوری اطلاعات و توضیح آن ها ۲۹

۱-۴ مقدمه. ۳۱

فرضیه ۱ – قرآن و نهج البلاغه درباره ی ایثار و شهادت مصادیق فراوانی دارد. ۳۲

الف) دیدگاه قرآن درباره ایثار. ۳۲

ب) شهادت در قرآن.. ۳۳

نمونه عملی ایثار. ۳۷

خوابیدن علی (ع) در جایگاه پیامبر (ص). ۳۷

مفهوم ایثار. ۴۱

فضیلت ایثار. ۴۱

انواع ایثار. ۴۲

یاد معاد، و توجه به پاداش ایثارگران.. ۴۳

توجه به فواید و ثمرات ایثار. ۴۵

برابری و مساوات.. ۴۵

مسئولیت های اجتماعی.. ۴۶

۳- همدردی.. ۴۷

مطالعه زندگانی ایثارگران و الگو قرار دادن آنان.. ۴۸

الف) جلوه های ایثار در کربلا.. ۵۱

درس هایی از چند ایثارگر دیگر نینوا ۵۳

یزید ابن زیاد کندی.. ۵۳

هلال ابن نافع جبلی.. ۵۴

فرهنگ عاشورا و تأثیر آن در دفاع مقدس… ۵۵

جلوه های فرهنگ عاشورا در دفاع مقدس… ۵۷

الف) ایثار محور مسائل اخلاقی.. ۵۸

ب) احیاء فریضه امر به معروف و نهی از منکر در جامعه. ۵۸

ج) بررسی فلسفی فرهنگ ایثاردر اجتماع کنونی و کاربرد آن.. ۵۹

د) آثار سیاسی ایثار در جامعه. ۶۴

هـ) آثار اجتماعی ایثار در جامعه. ۶۵

فرضیه ۴-۵ : عوامل مؤثر در ایجاد وفاق و همدلی.. ۶۶

پیامبران و رسول خدا (ص). ۶۸

امام و رهبر. ۶۹

قرآن.. ۶۹

رعایت حقوق دولت و ملت.. ۷۱

سیاست درهای باز. ۷۲

حفظ آبروی مردم. ۷۳

خدمات صادقانه به مردم. ۷۴

حفظ آداب و رسوم خوب.. ۷۶

احترام به پیمان ها ۷۶

فرضیه ۶-۴ اتحاد و وحدت یکی از عوامل پایداری جامعـه است. ۷۸

الف) وحدت و اتحاد از دیدگاه قرآن کریم. ۷۸

ب) وحدت از دیدگاه پیامبـر: ۷۹

ج) وحدت از دیدگاه امام حضرت علی (ع). ۸۰

ولایت فقیـه و نقش آن در اتحاد بین مردم. ۸۱

وحدت و همـدلی امت سرلوحه دعوت انبیاء. ۸۲

اتحاد ملی و انسجام اسلامی در بیانات مقام معظم رهبـری.. ۸۴

سربلندی ایران اسلامی و الگو شدن در میان ملت های مسلمان.. ۸۴

وحدت از دیدگاه حضرت امام خمینی (ره). ۸۶

وحدت اسلامی در آئینه ی نگاه استاد مطهـری (ره). ۸۹

اتحاد بین مردم فلسفه بعثت پیامبران.. ۹۲

نقش ائمه در ایجاد اتحاد و همبستگی مردم. ۹۲

ارزش همبستگی مردم در حکومت اسلامی.. ۹۳

جلوه گاه های وحدت در میان امت.. ۹۴

۱- نماز وحدت آفرین و دشمن شکن جمعه. ۹۴

۲- حضور یکپارچه در مراسمات ملی.. ۹۷

۳- ۲۲ بهمن.. ۹۷

۴- انتخابات.. ۹۸

وحدت جوانان برای نهضت.. ۱۰۰

روحیه شهادت طلبی جوانان.. ۱۰۰

وحدت کلمه ی جوانان.. ۱۰۱

حفظ کلمه ی وحدت.. ۱۰۱

فرضیه ۷-۴ ایثار دارای نقش بسیار مهمی در انسجام اسلامی است. ۱۰۳

انسجام اسلامی.. ۱۰۳

ایثار محور اتحاد و انسجام اسلامی.. ۱۰۵

۱-۵ مقدمه. ۱۱۱

۲-۵ نتیجه گیری.. ۱۱۱

۳-۵ مشکلات تحقیق.. ۱۱۲

۴-۵ پیشنهادات تحقیق.. ۱۱۳

الف) پیشنهادات به مسئولین.. ۱۱۳

ب) پیشنهادات به محققین.. ۱۱۳

فهرست منابع.. ۱۱۴

۳-۲ پیشینه عملی (نقد کتاب). ۱۱۵

پیش گفتار
از درخشش آغازین بارقه های نور ایمان بر وادی برهوت کفر و الحاد و ظهور شریعت متعالی محمدی (علیه السلام) در جزیره العرب، تا به امروز که خورشید پرفروغ دیانت در پهنه ی اقالیم اسلامی پرتو افشانی می کند، در گستره ی هزار و چهارصد ساله ی تاریخ پیدایش، قوام و استمرار دین مبین اسلام، جهان شاهد یورش های فزون از شمار دشمنان دین بر مواضع مدافعان آن بوده است. از میان این هجمه ها، در سه برهه ی سرنوشت ساز از حیات دین مبین اسلام، ناریان با تجهیز تمامی توان خود به قصد نابودی دین و انهدام پایگاههای آن، در برابر نوریان صف آرایی نموده اند. به تعبیر دیگر، تا کنون سه نوبت تموامی کفر با تمامی اسلام رویارویی قرار گرفته اند.
نخستین مواجهه ی دو جبهه نور و ظلمت، در جنگ احزاب به وقوع پیوست. سایه های اضطراب هیولاوار بر جبهه ی نوریان قامت خمانه و بیم نابودی و شکست دلشوره نمود. اما ذوالفقار امیر المؤمنین با قطع رأس کفر بر پیکر عبدود، شریعت نوپای محمدی را از خطر نابودی و اضمحلال نجات بخشید.
دومین هجوم به نیت تهی ساختن پیکره ی دین از حقیقت ولایت در دشتهای تفتیده ی نینوا، انبوه ناریان را مقابل قلیل مدافعان حریم ولایت قرار داد. امیر الشهدا (علیه السلام) فرزند امیرمؤمنان (علیه السلام) با خلق شگفت انگیزترین حماسه های تمامی طول تاریخ، این بار نیز دشمن را ناکام نمود. سومین صف آرایی در عصر حاضر، زمانی شکل گرفت که شیر خفته ی اسلام در مولد سلمان فارسی از رخوت هزار ساله بیرون آمد و به یکباره قامت راست نمود. موسوی خمینی (علیه السلام) لوای خونین جد عظیم الشأن خویش را برافراشت و ایران ام القرای اسلام شد. سفیان به خود آمدند و دجال بغدادی را تا بن دندان تجهیز و و در پناه کرناهای تبلیغاتی گوشخراش به مصاف سردار خمین (علیه السلام) روانه نمودند.
امام بت شکن، ندای هل من ناصر ینصرنی سر داد و شیفتگان ولایت لبیک گویان به میادین شهادت شتافتند.
دفاع مقدس در طول قریب به یک دهه، نمایانگر اوج قساوت و نهایت سبعیت آل سفیان و نمایش گر شکوه ایمان، بلندای معرفت، جلوه های ایثار و عشق به شهادت سپاه سردار خمین گردید. دلاور مردانی از تبار نوریان تاریخ جانهای شیفته ی خود را در طبق اخلاق تقدیم جان آفرین نمودند تا هزیمت احزاب اشقیاء زمان را رقم بزنند. بر ماست که به تبعیت از فرمان ولی امر خویش، شرخ فرازهائی از جان نثاری و مجاهدتهای این اسطوره های بی بدیل و بی ادعا را در صفحات زرین تاریخ درج نماییم تا به نوبه ی خود هجوم گسترده ی جبهه ی فرهنگی دشمن را در محو آثار حماسی جاودانه ی این عزیزان، چه آنانی که مشمول خطاب شریف ارجعی ... واقع گردیده و چه اینانی که به نگهبانی و حراست از دستاوردهای آن صفر کردگان اهتمام می ورزند، خنثی سازیم.
و از آن جا که در کتب موجود کمتر به این موضوع به طور دقیق پرداخته است و تحقیقی جامع با این موضوع به عمل نیامده است بر آن شدیم که قدمی کوچک در این راه بزرگ برداریم شاید که محققین آینده را یاری رساند در این بین از سرکار خانم افخمی و دبیران گرامیمان که بسیار همراهیمان کردند تشکر می کنیم.

دانلود مقاله امنیت ملی آمریکا

اختصاصی از یارا فایل دانلود مقاله امنیت ملی آمریکا دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:35

چکیده:

امنیت ملی آمریکا

راهبرد امنیت ملی آمریکا با مقدمه بوش، به این شرح آغاز می شود:
هموطنان من،
آمریکا در دوران جنگ به سر می برد. این سند، یک راهبرد امنیت ملی در دوران جنگ است که ضرورت آن ناشی از چالش بزرگی است که اکنون با آن مواجه‌ایم ـ گسترش تروریسم که منشاء آن آتش ایدئولوژی خصمانه نفرت و جنایت است، همان ایدئولوژی که چهره آن در 11 سپتامبر 2001 برای مردم آمریکا نمایان شد. این راهبرد بیانگر خطیرترین تعهد ما یعنی حفاظت از امنیت مردم آمریکاست.
اکنون آمریکا نیز فرصتی بی سابقه برای بنیاد نهادن پایه های صلح آینده در اختیار دارد. آرمان هایی که مایه الهام تاریخ ما بوده و هستند ـ آزادی، دموکراسی و شان انسانی ـ روز به روز مایه الهام افراد و ملت‌های بیشتری در سطح جهان قرار می‌گیرند و از آنجا که ملت‌های آزاد به صلح گرایش دارند، بالطبع گسترش آزادی آمریکا را امن تر خواهد ساخت.
این اولویت‌های جدایی ناپذیر ـ مبارزه و غلبه بر تروریسم و گسترش آزادی به عنوان جایگزینی برای استبداد و ناامیدی ـ اکنون بیش از چهار سال است که سیاست آمریکا را هدایت می کنند.
ما همچنان شبکه های تروریستی را تحت حملات خود قرار داده و دشمن را تضعیف کرده ایم اما هنوز آن را شکست نداده ایم.
ما به یاری مردم افغانستان رفتیم تا رژیم طالبان ـ حامیان شبکه القاعده ـ را سرنگون کنیم و کمک کردیم تا یک حکومت دموکراتیک جدید جایگزین آن گردد.
ما توجه جهانیان را به تولید و تکثیر تسلیحات اتمی جلب کرده ایم ـ هر چند هنوز چالش هایی فراوانی در این زمینه باقی مانده اند.
ما بانی گسترش دموکراسی در خاورمیانه بزرگ شده‌ایم ـ به مصاف چالش ها رفته ایم و به پیشرفت هایی دست یافته ایم که برخی پیش بینی نمی کردند یا انتظارش را نداشتند.
ما با همه قدرت‌های بزرگ جهان، روابطی پایدار و تعاملی برقرار کرده‌ایم.
ما تا حد چشمگیری بر تلاش های خود برای پیشبرد توسعه اقتصادی و امید ناشی از آن افزوده‌ایم ـ و این تلاش ها را متوجه گسترش اصلاحات و گرفتن نتیجه مورد نظر خود کرده‌ایم.
ما برای سرنگونی دیکتاتور عراق که بر مردم خود ستم می کرد، منطقه را دچار وحشت می ساخت، به جامعه بین الملل وقعی نمی نهاد و در پی تولید تسلیحات کشتار جمعی بود، یک ائتلاف بین المللی تشکیل دادیم.
ما اکنون دوشادوش عراقی ها برای ایجاد عراقی متحد، پایدار و دموکراتیک ـ هم پیمانی جدید در مبارزه با تروریسم در قلب خاورمیانه ـ مبارزه می کنیم.
ما شاهد دستاوردهای بزرگی بوده ایم ، با چالش های جدید مواجه شده ایم و رویکرد خود را طبق تغییر شرایط مجددا تعریف کرده ایم. ما همچنین متوجه شده‌ایم که دفاع از آزادی برای ما توام با ضرر و اندوه است زیرا آزادی باعث می‌شود دشمنان در هدف خود راسخ تر شوند. ما همواره می دانستیم که مبارزه با تروریسم مستلزم ایثاری بزرگی است ـ و در این جنگ ما با برخی از بهترین مردان و زنان خود وداع کردیم. تروریست ها به جنایاتی هولناک متوسل شده اند ـ از جنایات در خیابان های فلوجه گرفته تا متروهای لندن ـ تا اراده ما را تضعیف کنند. مقابله با این دشمن ـ دشمنی که بدون هیچ عذاب وجدان یا تعللی افراد بی گناه را هدف قرار می دهد ـ کاری بس دشوار است. و ما هنوز راه درازی در پیش داریم.

آمریکا اکنون با یک انتخاب مواجه است ، انتخاب بین مسیر ترس و مسیر جسارت. مسیر ترس ـ کناره جویی و حمایت جویی ، عقب نشینی و کاهش هزینه ها ـ مطلوب کسانی است که چالش های کنونی را آنقدر بزرگ می دانند که نمی توانند فرصت ها را دریابند . اما تاریخ به ما آموخته است که هر وقت رهبران آمریکا این مسیر را در پیش گرفته اند چالش ها صرفا افزایش یافته و فرصت های از دست رفته، نسل های آینده را با امنیت کمتری مواجه ساخته است.
دولت کنونی آمریکا مسیر جسارت را برگزیده است. ما رهبری را بر کناره جویی و پیگیری تجارت آزاد و منصفانه را بر حمایت جویی ترجیح داده ایم. ما تصمیم گرفته ایم امروز به مصاف چالش ها برویم و آنها را به نسل های فردا واگذار نکنیم. ما به جای اینکه منتظر بنشینیم تا دشمنان به کشور ما برسند در خارج از مرزها با آنها مبارزه می کنیم. ما می خواهیم جهان را شکل بدهیم نه این که جهان ما را شکل دهد. می خواهیم در جهت بهبود حوادث تاثیر بگذاریم نه این که تحت تاثیر حوادث قرار گیریم.
مسیری که ما انتخاب کرده ایم با سنت گرانقدر سیاست خارجی آمریکا مطابقت دارد. رویکرد ما مانند سیاست های «هری ترومن» و «رونالد ریگان» مبتنی بر نگاهی آرمانی به اهداف ملی و نگاهی واقع گرا به ابزارهای موجود برای کسب این اهداف است.
ما برای حرکت در این مسیر باید قدرت ملی خود را حفظ کنیم و گسترش دهیم تا بتوانیم قبل از این که تهدیدات و چالش های کنونی، مردم یا منافع ما را متحمل خسارت و نابودی کنند با آنها مقابله کنیم . ما باید ارتشی ایجاد کنیم که نظیرش وجود نداشته باشد ـ البته قدرت ما صرفا مبتنی بر توان نظامی نیست. بلکه همچنین مبتنی بر رونق اقتصادی و دموکراسی پرشور است. این قدرت متکی بر ائتلاف ها، روابط و نهادهای بین المللی قدرتمندی است که به ما این امکان را می دهند تا با همکاری دیگران ، آزادی، سعادت و صلح را گسترش دهیم.

راهبرد امنیت ملی ما مبتنی بر دو رکن است:
رکن اول، ارتقاء دموکراسی، عدالت و شأن انسانی است ـ تلاش برای نابودی استبداد، ارتقاء دموکراسی های کارآمد و گسترش سعادت از طریق تجارت آزاد و منصفانه و سیاست های توسعه ای عقلانی. حکومت های آزاد و مسئول در قبال مردم خود اغلب در حکومت بر سرزمین خود کارامد هستند و در پی سیاست های اقتصادی و سیاسی ای برمی آیند که به نفع شهروندان آنها است. حکومت های آزاد مردم خود را سرکوب نمی کنند یا به ملت های آزاد دیگر حمله نمی برند. صلح و ثبات بین المللی هنگامی محکم و استوار است که بر شالوده آزادی بنا شوند.
رکن دوم راهبرد ما، مقابله با چالش های عصر خود از طریق رهبری اجتماعی فزاینده از دموکراسی هاست. بسیاری از مشکلاتی که ما با آنها مواجه ایم ـ از بیماریهای مسری گرفته تا تولید و تکثیر تسلیحات کشتار جمعی و قاچاق انسان و بلایای طبیعی ـ از طریق مرزها وارد می شوند. برای حل این مشکلات نیاز به تلاش‌های چندملیتی کارآمد است. اما تاریخ نشان داده است که دیگران فقط هنگامی نقش خود را ایفا خواهند کرد که ما نقش خود را ایفا کنیم. آمریکا باید همچنان پیشگام باشد.
جرج بوش
کاخ سفید
16 مارس 2006

 
فهرست مطالب:
1ـ مروری کلی بر راهبرد امنیت ملی آمریکا
2ـ حمایت از آرمان های حافظ شان انسانی
3ـ تقویت ائتلاف ها برای نابودی تروریسم جهانی و همکاری برای جلوگیری از حملات علیه آمریکا و دوستان ما
4ـ همکاری با دیگران برای رفع تنش های منطقه ای
5ـ جلوگیری از اقدام دشمنان برای تهدید ما، هم‌پیمانان و دوستان ما با تسلیحات کشتار جمعی
6ـ ایجاد دوره جدید رشد اقتصادی جهانی از طریق بازارهای آزاد وتجارت آزاد
7ـ گسترش دایره تحولات از طریق تاسیس انجمن ها و ایجاد زیرساختارهای دموکراسی
8ـ توسعه اولویت‌های همکاری با دیگر مراکز اصلی قدرت جهانی
9ـ تغییر نهادهای امنیت ملی آمریکا متناسب با چالش ها و فرصت های قرن
10ـ بکارگیری فرصت ها و مقابله با چالش های جهانی شدن

11ـ نتیجه

1ـ مروری کلی بر راهبرد امنیت ملی آمریکا
سیاست آمریکا مبتنی بر پی گیری و حمایت از جنبش ها و نهادهای دموکراتیک در هر ملت و فرهنگ با هدف کلی نابود ساختن استبداد در جهان کنونی است. در جهان امروز، ماهیت بنیادی رژیم ها با میزان توزیع قدرت در آنها مشخص می شود. هدف سیاست های ما، کمک به ایجاد جهانی دموکراتیک و کشورهایی با حکومت هایی مطلوب است که، نیازهای شهروندان خود را برآورده می سازند و در نظام بین‌الملل مسئولانه عمل می کنند. این بهترین راه برای ایجاد امنیتی پایدار برای مردم آمریکا است.
رسیدن به این هدف، کار چندین نسل است. آمریکا در سال های اول یک نبرد طولانی قرار دارد، شبیه دورانی که در سال های اول جنگ جهانی بود. قرن بیستم شاهد پیروزی آزادی بر فاشیسم و کمونیسم بود. اما اکنون یک ایدئولوژی جدید ما را تهدید می کند، ایدئولوژی ای نه مبتنی بر فلسفه سکولار بلکه مبتنی بر تحریف یک مذهب شکوهمند که شاید محتوای آن با ایدئولوژی های قرن اخیر فرق کند اما ابزارهایش مشابه است: تعصب، جنایت، ترور، بردگی و سرکوب.
ما مانند گذشتگان خود باید زمینه را فراهم و نهادهایی را برپا کنیم که کشورمان برای مقابله با چالش های پیش روی خود نیازمند آنها است. فصل‌هایی که در پی می آیند بر چند وظیفه خطیر متمرکز هستند:
ـ حمایت از آرمان‌های مبتنی بر حفظ شان انسانی
ـ تقویت ائتلاف‌ها برای نابودی تروریسم جهانی و همکاری برای جلوگیری از حملات علیه آمریکا و دوستان ما
ـ همکاری با دیگران برای رفع تنش های منطقه ای
ـ جلوگیری از اقدام دشمنان برای تهدید ما، هم پیمانان و دوستان ما از طریق تسلیحات کشتار جمعی
ـ ایجاد دوره جدید رشد اقتصادی جهانی از طریق بازارهای آزاد وتجارت آزاد
ـ گسترش دایره تحولات از طریق تاسیس انجمن ها و ایجاد زیرساختارهای دموکراسی
ـ توسعه اولویت های همکاری با دیگر مراکز اصلی قدرت جهانی
ـ تغییر نهادهای امنیت ملی آمریکا متناسب با چالش ها و فرصت های قرن 21 ـ بکارگیری فرصت‌ها و مقابله با چالش های جهانی شدن

2ـ حمایت از آرمان های مبتنی بر حفظ شان انسانی
الف) خلاصه ای از راهبرد امنیت ملی سال 2002
آمریکا باید از آزادی و عدالت دفاع کند زیرا این اصول برای همه مردمان در هر نقطه از جهان صادق و حقیقی هستند. این اصول ِانکارنشدنی در مورد شان انسانی بیش از همه درنظام های دموکراتیک برآورده می گردند. حکومت ایالت متحده هم درنظر و هم در عمل برای پیشبرد شان انسانی تلاش می کند، از آزادی و حفظ حقوق بشر دفاع می کند و منابع مربوطه را برای ارتقاء این آرمان ها اختصاص می دهد.
ب) موفقیت ها و چالش ها از سال 2002 تاکنون
از سال 2002 تاکنون جهان شاهد پیشرفتی چشمگیر در گسترش آزادی، دموکراسی و شان انسانی بوده است:
*مردم افغانستان و عراق، دموکراسی را جایگزین حکومت های استبداد کرده‌اند.
ـ در افغانستان، استبداد طالبانی جای خود را به حکومتی داده که با انتخابات آزاد برگزیده شده است، افغان ها یک قانون اساسی را تدوین و تصویب کرده اند که ضامن حقوق و آزادی هایی است ، حقوق و آزادی هایی که در تاریخ این کشور سابقه ندارند و یک مجلس قانونگذاری در این کشور جایگاهی مشخص را در حکومت به مردم اختصاص می دهد.
ــ درعراق، یک حکومت استبدادی سرنگون شده است، بیش از 8 میلیون عراقی در اولین انتخابات آزاد و عادلانه شرکت کردند، یک قانون اساسی که با رایزنی‌های مستقیم تدوین شده بود در یک همه پرسی که تقریبا 10 میلیون عراقی در آن شرکت داشتند، تصویب شد و برای اولین بار در تاریخ عراق ، نزدیک 12 میلیون عراقی در چارچوب یک قانون اساسی که با اراده عمومی تصویب شده یک حکومت دائم را انتخاب کردند.
*مردم لبنان دست سنگین یک حکومت خارجی را از کشور خود کوتاه کردند. مردم مصر انتخاباتی آزادتر اما همچنان مخدوش را تجربه کردند. عربستان سعودی گام های اول را برداشته تا به شهروندان خود سهمی بیشتر در حکومت بدهد. اردن در گشایش فرایند سیاسی خود پیشرفت هایی داشته است . کویت و مغرب در پی راهکارهایی برای اصلاحات سیاسی هستند.
* «انقلاب های رنگی» در گرجستان، اوکراین و قرقیزستان امیدهای جدیدی را در مورد آزادی در سراسر سرزمین های اوراسیا برانگیخته است.
*دموکراسی، پیشرفت های بیشتری در آفریقا، آمریکای لاتین و آسیا داشته است که این امر از طریق انتقال صلح آمیز قدرت، رشد مراجع قضایی مستقل، حاکمیت قانون، اقدامات انتخاباتیِ بهبود یافته و گسترش حقوق اقتصادی و سیاسی صورت گرفته است.
میل انسان به آزادی، میلی جهانی است اما رشد آزادی، اجتناب ناپذیر نیست. گسترش آزادی بدون حمایت از جانب ملت های آزاد، می تواند با چالش هایی که پیش روی ما قرار دارند، مختل شود:
*بسیاری از حکومت ها در مراحل شکننده تحولات سیاسی خود قرار دارند و نیازمند نهادهای دموکراتیک پایدار هستند ـ و رهبرانی که در انتخابات پیروز شده اند باید اصول دموکراسی را رعایت کنند.

مقاله شکل گیری و علل شکست ملی شدن صنعت نفت در مجلس شانزدهم

اختصاصی از یارا فایل مقاله شکل گیری و علل شکست ملی شدن صنعت نفت در مجلس شانزدهم دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:13

چکیده:

شکل گیری و علل شکست ملی شدن صنعت نفت در مجلس شانزدهم

 کودتای‌ بیست‌ و هشت‌ مرداد که‌ با طراحی‌ انگلستان‌ و آمریکا و اجرای‌ مشترک‌ آن‌ دو به‌ انجام‌ رسید، پایان‌ غم‌ انگیزی‌ بر نهضت‌ ملی‌ شدن‌ صنعت‌ نفت‌ و آغاز دورة‌ جدیدی‌ از دیکتاتوری‌ و استبداد بوده‌ است. نظر به‌ اهمیت‌ این‌ واقعه، نگاهی‌ گذرا به‌ آنچه‌ که‌ گذشت، می‌اندازیم.

 نهضت‌ ملی‌ شدن‌ صنعت‌ نفت، سرآغاز یک‌ همدلی‌ فعالانه‌ میان‌ همه‌ گروهها و شخصیت‌های‌ سیاسی‌ و مذهبی‌ بود که‌ به‌ منافع‌ ایران‌ و اسلام‌ می‌اندیشیدند. ولی‌ این‌ گروهها در طول‌ زمان‌ و پس‌ از دست‌ یازیدن‌ به‌ قدرت‌ سیاسی، به‌ قلع‌ و قمع‌ و حذف‌ یکدیگر پرداختند. کودتای‌ بیست‌ و هشت‌ مرداد که‌ با طراحی‌ انگلستان‌ و آمریکا و اجرای‌ مشترک‌ آن‌ دو به‌ انجام‌ رسید، پایان‌ غم‌ انگیزی‌ بر نهضت‌ ملی‌ شدن‌ صنعت‌ نفت‌ و آغاز دوره‌ جدیدی‌ از دیکتاتوری‌ و استبداد بوده‌ است. نظر به‌ اهمیت‌ این‌ واقعه، نگاهی‌ گذرا به‌ آنچه‌ که‌ گذشت، می‌اندازیم.

با پیروزی‌ نهضت‌ ملی‌ در جریان‌ قیام‌ سی‌ ام‌ تیر 1331 و روی‌ کارآمدن‌ مجدد دکتر مصدق، نهضت، به‌ اوج‌ اقتدار خود رسید، خصوصاً‌ آن‌ که‌ در اولین‌ روز، پیروزی‌ دیگری‌ برای‌ آن‌ رقم‌ زده‌ شد؛ دادگاه‌ لاهه‌ در همان‌ شب، به‌ نفع‌ مردم‌ ایران‌ رای‌ صادر نمود. مجلس‌ شورای‌ ملی‌ نیز روز سی‌ام‌ تیر را به‌ عنوان‌ روز قیام‌ مقدس‌ ملی‌ اعلام‌ نمود و قوام‌السلطنه‌ را به‌ دلیل‌ کشتار مردم‌ و قیام‌ مسلحانه‌ علیه‌ ملت‌ ایران، مفسد فی‌الارض‌ شناخت‌ و کلیه‌ اموال‌ او را مشمول‌ مصادره‌ دانست.

رئیس‌ مجلس، سیدحسن‌ امامی، که‌ از فراماسون‌های‌ برجسته‌ و از طرفداران‌ دربار و شاه‌ بود، کنار رفت‌ و آیت‌ الله‌ سید ابوالقاسم‌ کاشانی‌ به‌ ریاست‌ مجلس‌ انتخاب‌ شد. در مجلس‌ هم‌ کمیسیونی‌ برای‌ تعقیب‌ مسببین‌ حوادث‌ و کشتار سی‌ام‌ تیر تشکیل‌ گردید. اما در عین‌ حال، دکتر مصدق، سرلشکر احمد وثوق، فرمانده‌ ژاندارمری‌ زمان‌ قوام‌ السلطنه‌ را که‌ در جریان‌ قیام، دست‌ به‌ کشتار مردم‌ زده‌ بود، به‌ عنوان‌ کفیل‌ وزارت‌ دفاع‌ منصوب‌ کرد.

دکتر مصدق، قدرت‌ بلا منازع‌

به‌ دنبال‌ تضعیف‌ دربار و نمایندگان‌ مجلس‌ طرفدار شاه، و تقویت‌ قدرت‌ دکتر مصدق‌ مجلس‌ شورای‌ ملی، طی‌ مصوبه‌ای‌ دیگر بنا به‌ درخواست‌ دکتر مصدق، اختیارات‌ قانونگذاری‌ را برای‌ شش‌ماه‌ به‌ او واگذار کرد و این‌ در شرایطی‌ بود که‌ دکتر مصدق‌ علاوه‌ بر ریاست‌ قوه‌ مجریه، ارتش، فرماندهی‌ کل‌ قوا و اختیارات‌ تام‌ در قانونگذاری، عملا در کشور قدرتی‌ بلامنازع‌ شده‌ بود. از طرف‌ دیگر، شاه‌ که‌ به‌ شدت‌ توسط‌ دکتر مصدق‌ کنترل‌ می‌شد به‌ گونه‌ای‌ که‌ حتی‌ هزینه‌های‌ شخصی‌ دربار او نیز به‌ دقت‌ بررسی‌ می‌گردید و بدون‌ اجازه‌ مصدق‌ عملاً‌ کاری‌ نمی‌توانست‌ انجام‌ دهد. تا جائیکه‌ حتی‌ بعضی‌ از اعضای‌ خانواده‌ سلطنت‌ نیز از کشور تبعید شدند.

در شانزدهم‌ مرداد ماه‌ سال‌ 1331، مجلس‌ طی‌ ماده‌ واحده‌ای، استاد خلیل‌ طهماسبی، عامل‌ اعدام‌ انقلابی‌ سپهبد رزم‌ آرا و عضو برجسته‌ فدائیان‌ اسلام، را با قید سه‌ فوریت، مشمول‌ تبرئه‌ و سپهبد رزم‌ آرا را خائن‌ به‌ ملت‌ ایران‌ دانست.

قطع‌ رابطه‌ انگلیس‌ با ایران‌

در اواخر مهرماه‌ 1331، و در پی‌ تلاش‌ نافرجام‌ وینستون‌ چرچیل، نخست‌ وزیر انگلیس، و هاری‌ ترومن، رئیس‌ جمهور آمریکا، برای‌ سیطر  مجدد بر نفت‌ ایران، دولت‌ انگلیس‌ رابطه‌ سیاسی‌ خود را با ایران‌ قطع‌ کرد و در پی‌ آن‌ دولت‌ ایران‌ نیز با تشکیل‌ شرکت‌ ملی‌ نفت‌ ایران، برای‌ اجرای‌ قانون‌ ملی‌ شدن‌ صنعت‌ نفت‌ در ایران‌ گام‌ موثری‌ برداشت.

با وجود این، در شرکت‌ نفت، مرتضی‌ قلی‌ بیات‌ (سهام‌ السلطان)، به‌ عنوان‌ مدیر عامل‌ و رضا فلاح‌ به‌ عنوان‌ مدیر پالایش‌ که‌ هر دو به‌ جاسوسی‌ برای‌ انگلستان‌ شهرت‌ داشتند، منصوب‌ شدند به‌ همین‌ جهت، حسین‌ مکی‌ و نمایندگان‌ عضو هیئت‌ مدیره‌ شرکت‌ نفت، در اعتراض‌ به‌ انتخاب‌ این‌ افراد استعفا دادند و در پی‌ آن، دکتر مصدق، جمع‌ دیگری‌ را به‌ مدیریت‌ امور نفت‌ برگزید. اما رضا فلاح‌ و مرتضی‌ قلی‌خان‌ بیات‌ را در مسئولیت‌ خود ابقا کرد.

احمد قوام‌ السلطنه‌ که‌ به‌ موجب‌ مصوبه‌ مجلس‌ می‌بایست‌ تحت‌ تعقیب‌ قرار گیرد و مجازات‌ شود علی‌ رغم‌ اینکه‌ دسترسی‌ به‌ وی‌ ممکن‌ بود، از مجازات‌ وی‌ استنکاف‌ شد و عملاً‌ اقدامی‌ علیه‌ وی‌ صورت‌ نگرفت. همین‌ امر، زمینه‌ ساز جرأت‌ یافتن‌ دیگران‌ در فعالیت‌ علیه‌ مصدق‌ و اعتراض‌ دیگر رهبران‌ و سیاسیون‌ نهضت‌ گردید و در کنار مجموعه‌ای‌ از ناهماهنگی‌های‌ مختلف‌ که‌ موجب‌ بروز اختلافات‌ و تشتت‌ تصمیمات‌ بود، بستری‌ مناسب‌ برای‌ دخالت‌ بیشتر بیگانگان‌ و پی‌گیری‌ سیاست‌ سقوط‌ دولت‌ ملی‌ فراهم‌ شد.

شبکه‌ «بدامن» و فعالیتهای‌ آن‌

این‌ سیاست‌ مصدق‌ که‌ در داخل‌ مورد اعتراض‌ نیروهای‌ مذهبی‌ و روحانیون‌ قرار گرفته‌ بود، سازمان‌ جاسوسی‌ انگلستان‌ را بر آن‌ داشت‌ که‌ شبکه‌ای‌ از فعالیت‌های‌ سیاسی‌ علیه‌ دولت‌ مصدق‌ را در قالب‌ فعالیت‌های‌ کمونیستی‌ سازماندهی‌ نماید. فعالیت‌هائی‌ که‌ از حوز‌ اشراف‌ حزب‌ توده‌ و سازمان‌ جاسوسی‌ دولت‌ کمونیستی‌ شوری‌ خارج‌ بود و هر دو تصور می‌کردند که‌ فعالیت‌ این‌ گروه‌های‌ سیاسی‌ به‌ نفع‌ سیاست‌های‌ آنها صورت‌ می‌گیرد. در همین‌ راستا، سازمان‌ جاسوسی‌ انگلستان، با هدایت‌ شاپور جی‌ در داخل‌ و کریستوفر ودهاوس‌ درانگلستان، با کارگردانی‌ اسدالله‌ علم‌ به‌ جذب‌ تعدادی‌ از کمونیست‌های‌ سابق‌ پرداخت‌ و با به‌ خدمت‌ گرفتن‌ آنها، فعالیت‌های‌ مختلفی‌ را در پوشش‌ حزب‌ توده‌ انجام‌ داد.

تصور حزب‌ توده‌ و روس‌ها، گسترش‌ نفوذ آنها در ایران‌ بود. اما تصور دکتر مصدق، استفاده‌ از آنان‌ در مسیر اهداف‌ خود بود این‌ گروه‌ انگلیسی‌ که‌ در بین‌ مردم‌ به‌ «توده‌ نفتی» مشهور بودند، با تبلیغات‌ علیه‌ مذهب‌ و روحانیت‌ و معتقدات‌ دینی، این‌ باور را در میان‌ مردم‌ ایجاد می‌کردند که‌ دولت‌ مصدق‌ دولتی‌ ضد مذهبی‌ و زمینه‌ ساز نفوذ کمونیست‌هاست. شبکه‌های‌ تحت‌ هدایت‌ «شاپور جی» و «اسدالله‌ علم» در اجرای‌ این‌ سیاست‌ نقشی‌ فعال‌ داشتند. اسدالله‌ علم، با جذب‌ چهره‌های‌ روشنفکر، مطبوعاتی‌ و سیاسی‌ یکی‌ از موثرترین‌ اجزای‌ این‌ عملیات‌ بوده‌ است.

سند ملی توسعه فرابخشی امنیت غذا و تغذیه

اختصاصی از یارا فایل سند ملی توسعه فرابخشی امنیت غذا و تغذیه دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:72

موضوع: سند ملی توسعه فرابخشی امنیت غذا و تغذیه برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران

پیشگفتار

بخشی از ماموریت تدوین برنامه چهارم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران تهیه اسناد ملی توسعه بخشی و فرابخشی است. در همین ارتباط وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی ماموریت یافت که سند ملی فرابخشی امنیت غذا و تغذیه طبق نامه شماره 54509/101 مورخ 2/4/83 سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور را در چارچوب دستورالعمل‌های سازمان با حضور نمایندگانی از سایر بخش‌ها  به شرح زیر تدوین نمایدکه سند پیوست نتیجه این همکاری و مشارکت صمیمانه می‌باشد. این مجموعه زمانی منجر به ایمنی و امنیت غذا در کشور خواهد شد که سیاستهای اجرایی آن  به پروژه و یا برنامه‌های عملیاتی توسط بخش‌های مرتبط گردیده ودرطول برنامه به اجرا درآید. الگوی تنظیم برنامه‌های عملیاتی و پروژه‌ها در وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی تهیه شده است که بخش‌های مختلف توسعه در کشور می‌توانند از این قالب در تدوین برنامه‌ها و پروژه‌های خود استفاده نمایند. ضرورت دارد دبیرخانه‌ای به همین‌منظور در سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور راه‌اندازی و یا دبیرخانه شورایعالی سلامت عهده‌دار این مسئولیت گردد تا هماهنگی و هدایت لازم را در طول برنامه بعمل آورد.
جای دارد از آقایان دکتر علی‌اکبرسیاری معاون محترم هماهنگی و دبیرمجامع وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی ، دکتر ناصرکلانتری ریاست محترم انستیتو تغذیه‌ای و صنایع غذایی ، دکتر محمدمهدی قاسمی از شورای سیاستگذاری سازمان صداوسیما ، دکتر فرهاد طاهریان از سازمان دامپزشکی ، سیدفرزاد طلاکش از سازمان دامپزشکی ، تقی‌ جامه‌بزرگ از وزارت صنایع و معادن ، عزیز حاجی‌پور از وزارت جهاد کشاورزی ، سیدعلی امامی از دفتر بررسی مصرف محصولات وزارت بازرگانی ، حسین محمد علیزاده هنجنی و مجید مزیدآبادی فراهانی از سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور ، خانمها دکتر شیخ‌الاسلام ، عبدالهی و منیرالسادات علیان از دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت خانم بیتا صمیمی از وزارت جهاد کشاورزی و آقای مهندس همایون فرزان از معاونت هماهنگی وزارت بهداشت که در تهیه این سند مشارکت داشته‌اند تشکر و قدردانی نموده    و نیز از زحمات آقای مهندس عیسی منصوری از انستیتو تغذیه‌ای و صنایع غذایی که مسئولیت تدوین نهایی سند را برعهده داشته‌اند تشکر نمایم. امید است این تعامل و همکاری بین‌بخشی درطول برنامه  بمنظور عملیاتی‌نمودن سیاستهای اجرای تا تحقق اهداف آن ادامه یابد.

 
1- تعریف و محدوده فرابخش
  توسعه انسانی، هم هدف و هم مسیر توسعه ملی و امنیت غذایی یکی از معیارها و ابزارهای توسعه انسانی است. با استفاده از تعبیر "زندگی در سلامت و رفاه" بعنوان یکی از مؤلفه های توسعه انسانی، حصول به سطح مناسبی از سلامت و امنیت غذا و تغذیه ای یکی از مقاصد جدی در سیاستگذاریهای ملی و زیر ملی شناخته  می شود. بنا به تعریف، امنیت غذایی وقتی وجود دارد که "همه مردم در تمام اوقات دارای دسترسی فیزیکی و اقتصادی به غذای کافی، سالم و مغذی برای تامین نیازهای تغذیه ای و ترجیحات غذایی" خود باشند.  بدین ترتیب دسترسی به غذای کافی و مطلوب و سلامت تغذیه ای از محورهای اصلی توسعه، سلامت جامعه و زیر ساخت نسل های آینده کشور است.
  از سوی دیگر مبتنی بر نگرشهای علمی دهه های اخیر، دسترسی اقتصادی و فیزیکی به غذای کافی بمنظور زندگی سالم و فعال، از سویی بعنوان حق آحاد جامعه برای شکوفایی قابلیت ها و از سویی دیگر بعنوان آزادی مثبت و وظیفه ای برای دولت در جهت تأمین آن دانسته می شود.
در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، در اصول سوم، بیست و نهم و چهل و سوم، ضرورت تأمین نیازهای اساسی، رفع فقر و برطرف ساختن هر نوع محرومیت در زمینه تغذیه، رفاه فردی و اجتماعی مورد تأکید قرار گرفته است. همچنین جمهوری اسلامی ایران چندین بار و بویژه در نشست هزاره سران، همراه سایر کشورهای جهان، رسما" تعهد سیاسی و عزم کلی خود را برای کاهش گرسنگی، سوء تغذیه و دستیابی به امنیت غذایی پایدار اعلام کرده است. نمود این رویکرد در سیاستگذاریهای سطح ملی در قالب «سند   چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 هجری شمسی»، «سیاستهای کلی برنامه چهارم توسعه جمهوری اسلامی ایران» و «برنامه چهارم توسعه»، بخوبی بیانگر اهمیت موضوع و تعهد دولت به آن است.
  نقطه ثقل در موضوع امنیت غذا و تغذیه، چندضابطه ای و فرابخشی بودن آن است. به این ترتیب که فارغ از فرابخشی بودن آن در سطح تئوریک و سیاستگذاری، پیاده سازی برنامه های اجرایی، نیازمند ارتباط، تعامل و اجرای مشترک توسط بخشها و زیر بخشهای مختلف است. چنانکه زیر سیستمهای «تولید و عرضه»، «نگهداری، فراوری و توزیع»،«مصرف» و«سلامت» بطور کامل پوشش داده شوند. چرا که هرگونه اختلال در هر یک از زیرسیستمها بر امنیت غذایی سطح خانوار و فرد تأثیر منفی خواهد داشت.
به این ترتیب سند فرابخشی حاضر، نه تجمیعی از مسائل درون بخشها بلکه نقاط ثقل و حلقه های اصلی ارتباط بین بخشها در امر غذا و تغذیه را مورد توجه قرار می دهد. با این رویکرد که در صورتیکه بتوانیم هسته های اصلی را مورد اعمال سیاست قرار دهیم، سایر حوزه ها بطور خود بخود و در اثر ارتباط سیستمیک، متأثر شده و در راستای اهداف مورد نظر حرکت کرده بهبود خواهند یافت.

دانلود پایان نامه اوپک و منافع ملی

اختصاصی از یارا فایل دانلود پایان نامه اوپک و منافع ملی دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)

تعداد صفحات:70

فهرست مطالب :
اوپک و منافع ملی    1
دکتر مسعود درخشان    2
1. امنیت عرضه    4
جدول شماره 1ـ ذخایر و تولید در حوزههای اصلی مصرف نفت خام    6
جدول شماره 2ـ تولید و مصرف در حوزههای اصلی ذخایر نفت    8
جدول شماره 3 ـ ذخایر و تولید و مصرف در کشورهای عضو اوپک    9
نتیجه اول    13
1-1. خلیج فارس، خاورمیانه و تجارت جهانی نفت    13
جدول شماره 4ـ ذخایر و تولید و مصرف در کشورهای خاورمیانه    15
2. تنوع بخشی به عرضه نفت خام برای تأمین امنیت عرضه    18
جدول شماره 5 ـ تنوع بخشی به منابع عرضه    21
نتیجه سوم    22
نتیجه چهارم    25
نتیجه پنجم    26
3. پیامدهای اقتصادی سیاست تنوع بخشی به عرضه نفت خام    26
1-3. گستردگی طیف هزینههای تولید    27
نتیجه ششم    33
2-3. افزایش ریسک سرمایهگذاری در حوزههای پر هزینه    33
نتیجه هفتم    35
4. تغییر پذیری شدید قیمت به عنوان مهم ترین خصوصیت بازار جهانی نفت    36
نتیجه هشتم    40
5. آثار اقتصادی تغییر پذیری شدید قیمت نفت خام    41
نتیجه نهم    47
نتیجه دهم    48
6. اوپک، تنها سازمان موجود برای مدیریت بحران قیمت    48
1-6. حالت اول: افزایش قیمت نفت خام    48
نتیجه یازده    59
2-6. حالت دوم: کاهش قیمت نفت خام    59
نتیجه دوازدهم    64
نتیجه سیزدهم    66
نتیجه چهاردهم    67
7. خروج از اوپک    68
منبع : نشریه مجلس و پژوهش(شماره 36 )    73
 
دکتر مسعود درخشان 
صورت اولیه مباحث بخشهای سوم و چهارم این گزارش را قبلاً در مقاله¬ای1 برای اولین بار در نشست بین المللی «برخورد اندیشه¬ها»2 با حضور کارشناسان نفت در محل دبیرخانه اوپک در وین ماه مه 1999 مطرح کردم. این مقاله، حاوی همان مباحث با تجدید نظر و نکات دیگری است که در خلال دو سال گذشته در برخی محافل دانشگاهی ارائه شده است. از آقای مهندس ناصر مواهبی از کارشناسان بر جسته نفت، صمیمانه سپاسگذارم که با دقت و حوصله فراوان، متن اولیه این مقاله را ملاحظه کردند و نکته¬های چندی را به نگارنده تذکر دادند. با وجود این، مسئولیت کاستیها و اشتباه¬های موجود البته با اینجانب است. 3
بهمن 1380 
 
چکیده:
42 سال قبل (1960) اوپک به ابتکار ونزوئلا تأسیس شد. کوشش¬های این کشور در متعاقد کردن ایران و عربستان و عراق در مورد ضرورت تنشکیل این سازمان، بسیار موثر بود. از بدو تأسیس اوپک، به ویژه بعد از افزایش قیمت نفت خام در سال 1974، این سوال همواره برای کارشناسان مسائل نفتی  مطرح بوده است که آیا اوپک ابزارهای مناسبی در اختیار دارد تا بتواند بحران¬های حاصل از تغییرات عرضه و قیمت را به نحو مناسبی مدیریت کند؟
پیش فرض ما این است که تأمین امنیت عرضه نفت خام، مهم¬ترین هدف سیاستهای بین المللی انرژی در کشورهای پیشرفته صنعتی است. در این مقاله می¬خواهیم سه نکته زیر را نشان دهیم:
الف ـ بی ثباتی نسبی عرضه و یکنواختی و پایداری نسبی تغییرات تقاضای نفت خام از مهم-ترین خصوصیات بازار جهانی نفت محسوب می¬شود؛ لذا قیمت نفت ماهیتاً بی ثبات است. 
ب ـ اوپک تنها نهادی است که می¬تواند بحران¬های ناشی از عرضه و قیمت را در بازار جهانی نفت به نحو موثری مدیریت کند. با وجود این، ساختار بازار جهانی نفت و روابط اوپک و غیر اوپک به نحوی است که نتایج اقدامات اوپک در مدیریت بحران قیمت، معمولاً به نفع مصرف کنندگان  بزرگ نفت در کشورهای پیشرفته صنعتی و تولید کنندگان غیر اوپک تمام می¬شود. 
ج ـ در وضعیت فعلی و تا آینده قابل پیش بینی، کشورهای بزرگ صنعتی نمی¬توانند بدون اوپک به هدف اصلی خود، یعنی تنوع بخشی به عرضه برای تأمین امنیت عرضه برسند. در این وضعیت، منافع یک عضو اوپک موقعی حداکثر می
¬شود که با بقاء اوپک، از اوپک خارج شود و به گروه غیر اوپک بپیوندد؛ هر چند خروج از اوپک چندان هم ساده نیست. 
در این گزارش کوشیده¬ایم با ارائه چارچوبی تحلیلی از جایگاه اوپک در بازار جهانی نفت، سیاستهای این سازمان را در مدیریت بحران عرضه و قیمت ارزیابی کنیم. توجه ما فقط به آن دسته از عوامل بنیادین بازار نفت است که در تمام موقعیتها، نقش کلیدی در تحولات قیمت نفت دارند. بنابراین، نگرش ما در این تحقیق، جنبه تاریخی ندارد؛ زیرا تفسیر برخی رویدادها در بازار نفت مستلزم شناخت اوضاع و احوال حاکم در زمان وقوع آنهاست. با این همه، سعی کرده¬ایم در این چارچوب تحلیلی، روند کلی حاکم بر تحولات بازار جهانی نفت را با توجه به روابط اوپک و غیر اوپک در مدیریت بحران عرضه و قیمت ازریابی کنیم. 
1. امنیت عرضه
امنیت عرضه نفت خام از اهم مسائل راهبردی جهان غرب به شمار می¬رود. شاید در کمتر موردی کشورهای پیشرفته صنعتی تا بدین اندازه با یکدیگر به توافق رسیده¬اند و در راه تحقق آن تشریک مساعی نموده¬اند. شرکتهای نفتی بزرگ درر اموری چون کنترل بازارهای فروش فرآورده¬، کسب سهم بیشتر در فعالیتهای اکتشاف  و تولید نفت خام در سطح جهانی، کاهش هزینه تولید و رشد کارآیی، با یکدیگر رقابت می¬کنند، اما هنگامی که مسئله امنیت عرضه مطرح می¬شود با یکدیگر اتفاق نظر دارند و می¬کوشند هماهنگی را در تحقق آن اتخاذ کنند. از این رو در سال 1974 و بعد از اولین شوک نفتی، آژانس بین المللی انرژی IEA 4  به منظور تدوین سیاستهای هماهنگ انرژی برای تامین امنیت  عرضه و کمک به کشورهای صنعتی پیشرفته، در جهت مقابله با آثار منفی قیمتهای بالاتر نفت خام تاسیس شد. 
منظور ما از «امنیت عرضه» در واقع امنیت عرضه انرژی به معنای وسیع کلمه نیست، بلکه امنیت عرضه نفت خام است. می¬دانیم که مصرف کنندگان بزرگ در کشورهای پیشرفته، سیاستهای متعددی را برای تأمین امنیت عرضه انرژی اتخاذ کرده¬اند، مانند افزایش کارآیی انرژی در نظام تولیدات صنعتی، صرفه¬جوییهای مختلف در مصرف انرژی و استفاده از انرژی¬های تجدیدپذیر. همچنین می¬توان از سیاست¬هایی نام برد که به منظور تأمین امنیت عرضه نفت خام اتخاذ شده¬اند، مانند استفاده هرچه بیشتر از گاز طبیعی به عنوان جانشینی برای نفت، استفاده از انرژی¬های هسته¬ای  و حتی بهره¬برداری بیش تر از زغال سنگ. 
سوال اصلی این است که چرا کشورهای صنعتی پیشرفته در مورد امنیت عرضه نفت خام نگران¬اند؟ به نظر می¬رسد عدم تطبیق توزیع جغرافیایی «ذخایر نفت»5 با حوزه¬های مصرف، سرچشمه نگرانی چندین ساله بازار جهانی نفت در مورد مسئله امنیت عرضه است. سهم بسیار بالایی از ذخایر نفت جهان در کشورهایی قرار دارد که از لحاظ صنعتی پیشرفته نیستند، لذا میزان مصرف نفت خام آنها بسیار ناچیز است. اما اکثر کشورهای صنعتی پیشرفته که وابستگی شدیدی به نفت خام دارند اساساً یا فاقد ذخایر نفت¬اند یا میزان ذخایرشان برای مصارف جاری و آینده آنها کافی نیست. برای تبیین این نکته به جداول شماره 1 و 2 مراجعه می¬کنیم. جدول شماره 1 نشان می¬دهد که نفت خام، عمدتاً در چه حوزه¬هایی مصرف می-شود و جدول شماره 2 مربوط به ذخایر اصلی نفت در جهان است. 6
در تحلیل مسئله امنیت عرضه نفت خام باید سه عامل ذخایر، تولید و مصرف را در ارتباط با یکدیگر مطالعه کرد. ذخایر، توان عرضه در آینده را نشان می¬دهد؛ بنابراین اطمینان از بهره-برداری به موقع ذخایر در آینده از شرایط امنیت عرضه است. سطح تولیدات کاشف از میزان اطمینان به امنیت عرضه بالفعل است، در حالی که سطح مصارف وابستگی به عرضه نفت خام را تعیین می¬کند. از این رو در جداول شماره 1 و 2 مقادیر ذخایر به همراه تولید و مصرف ذکر شده است. 
جدول شماره 1ـ ذخایر و تولید در حوزه¬های اصلی مصرف نفت خام
پایان سال 2000    واحد به درصد     
ذخایر    تولید    مصرف
ایالات متحده
اروپا
ژاپن    8/2
9/1
0    8/9
2/9
0    6/25
4/21
2/7
جمع    7/4    19    2/54
OECD    8    1/28    5/62
 
ملاحظه می¬شود که در امریکا به تنهایی بیش از 25 درصد نفت تولیدی جهان را مصرف می¬کند، در حالی که کمتر از 3 درصد ذخایر نفت جهان را دارد. اروپا با کمتر از 2 درصد ذخایر نفت جهان، بیش از 21 درصد مصرف جهانی نفت خام را به خود اختصاص داده است، اما ژاپن با بیش از 7 درصد مصرف نفت خام اساساً فاقد ذخایر نفت است. کشورهای صنعتی OECD با حدود 8 درصد از ذخایر نفت جهان، بیش از 62 درصد نفت خام تولید شده در جهان را مصرف می¬کنند. بنابراین نگرانی مصرف کنندگان بزرگ در کشورهای پیشرفته صنعتی در مورد امنیت عرضه نفت خام در آینده کاملاً منطقی است؛ زیرا عرضه نفت خام در آینده با توجه به حجم ذخایری تعیین می¬شود که خارج از حوزه جغرافیایی آنهاست، بنابراین کشورهای صنعتی پیشرفته در آینده با مسئله بسیار جدی امنیت عرضه رو به رو خواهند شد. 
اکنون به بررسی حوزه¬های اصلی ذخایر بزرگ نفت در جدول شماره 2 می¬پردازیم. 
 
  جدول شماره 2ـ تولید و مصرف در حوزه¬های اصلی ذخایر نفت
پایان سال 2000    واحد به درصد
ذخایر    تولید    مصرف
اوپک
خاورمیانه
خلیج فارس    8/77
3/65
7/64    5/41
31
5/29    5/6
9/5
2/4
 
کشورهای عضو اوپک با 814 میلیارد ( هزار میلیون ) بشکه 7، حدود 78 درصد ذخایر نفت جهان را که بالغ بر 1046 میلیارد بشکه است به خود اختصاص داده¬اند8 ، در حالی که فقط 5/6 درصد از مصرف جهانی نفت خام به این کشورها مربوط است. در صورت عدم همکاری اوپک در تنظیم بازار، کشورهای صنعتی پیشرفته با مسئله عدم امنیت عرضه بالقوه انرژی در آینده رو به رو خواهند شد. همکاری اوپک در تامین عرضه نفت خام به مقدار کافی برای مصارف آینده، شرط لازم در تحقق امنیت عرضه برای کشورهای صنعتی پیشرفته است.