بهره وری در حمل و نقل عمومی کالا
بر اساس وابسته بودن خدمات حمل ونقل به سایر صنایع، بهره وری در این بخش همپوشانی زیادی با سایر بخش های خدماتی و صنعتی داشته و تأثیرات متقابلی نیز بر عملکرد یکدیگر می گذارند که در این رهگذر می توان بهره وری در حمل ونقل را از دو بعد سخت افزاری و نرم افزاری مورد بررسی قرارداد.
از بعد نرم افزاری مواردی مانند: ترکیب بهینه ناوگان، افزایش کارکرد وسیله نقلیه، کاهش یک سربار و کاهش حمل ونقل مضاعف را میتوان مثال زد و از بعد سخت افزاری نیز گسترش شبکه راهها و تأسیسات زیربنایی حمل ونقل و نوسازی ناوگان، از اهم موارد است.
ترکیب بهینه ناوگان:
برای جابه جایی یک بار از مبدأ تا مقصد گزینه های زیادی به لحاظ نوع و ظرفیت وسیله نقلیه وجود دارد؛ با در نظر گرفتن انواع باری که در کل کشور جابه جا میشود باید طیف گسترده ای از انواع بارگیرها در دسترس باشند. سؤال اصلی دراین میان این است که از هر نوع بارگیر چه تعداد مورد نیاز است تا در عین اینکه بار سریع و ایمن به مقصد برسد، ارزانترین گزینه نیز انتخاب شده باشد. در واقع با اصلاح این موضوع کالای مورد نیاز برای جابه جایی با کیلومتر طی شده کمتری منتقل میشود.
به عبارت دیگر ضریب تن – کیلومتر در یک بازه زمانی مشخص پایین می آید. نتایج مستقیم این موضوع، تعدیل عرضه و تقاضا، کاهش مصرف سوخت، کاهش عوارض زیست محیطی و افزایش فعالان این بخش است.
افزایش کارکرد وسیله نقلیه:
به رغم اینکه ایران از موقعیت ژئواستراتژیکی کم نظیری برخوردار است لیکن کارکرد (بهره وری) سالانه وسایل نقلیه عمومی به ویژه در بخش حمل ونقل کالا از رقم پایین در مقایسه با کشورهای اروپایی برخوردار است.
اصلیترین دلیل این ادعا جدا بودن شخصیت حقوقی شرکت و مالک وسیله نقلیه است به عبارت دیگر وقتی یک شرکت حمل ونقل توان مدیریت بر وسایل نقلیه مشخص و مدت داری را در حوزه کاری آن شرکت نداشته باشد نمی توان رابطه مالک وسیله نقلیه با شرکت را به یک نوع رابطه همکاری دو شخصیت مستقل تعبیر کرد. برخی معتقدند اگر شرکت مالک وسایل نقلیه باشد مشکل فوق مرتفع میشود. عده ای نیز این راهکار را مانع ورود سرمایه های خرد به بخش دانسته و معتقدند روابط متصدیان حمل و نقل نیاز به بازنگری اساسی دارد.
در هرحال نباید از نظر دور داشت که فارغ از عامل انسانی، وسیله نقلیه سرمایه و پیش نیاز اساسی بخش حمل و نقل محسوب میشود.
درخصوص بهبود کارکرد وسیله نقلیه عوامل دیگری همچون ناوگان کارآمد و نیز تعاملات بین المللی کشورمان با دیگر کشورها به ویژه کشورهای همسایه مهم و تأثیرگذار است.
کاهش یک سربار:
بخشی از پدیده یک سربار به ضعف برنامه ریزی از سوی شرکت های حمل و نقل بر می گردد که آن هم به نوعی به مشکل عدم مدیریت شرکت ها روی ناوگان باز می گردد. لیکن در شرایط حاضر ضعف اطلاع رسانی و سیستم که رانندگان توسط آن از وجود مراکز بار در سطح کشور آگاهی یابند موضوع برجسته ای به حساب می آید.
یقینا بهره گیری از IT در این زمینه می تواند بسیار راه گشا باشد که در نهایت میتواند به یک شبکه واحد اطلاع رسانی منجر شود و رانندگان و شرکت ها می توانند با دسترسی به این شبکه از اطلاعات کالاهای آماده حمل آگاهی یابند.
کاهش حمل ونقل مضاعف: حمل و نقل مضاعف یعنی این که باری بنا به شرایطی از یک مبدا به مقصدی حمل و دو باره به مبدا مورد نیاز بازگردانده می شود.این پدیده به دو علت حاصل می شود؛ اول این که تمرکزامکانات در برخی شهرها به ناچار باعث می شود کالا تا زمان مصرف، برای نگهداری به آن شهر منتقل و در زمان مصرف دوباره بازگردانده شود. به عنوان مثال انتقال گندم برای انبار کردن در سیلوهای مخصوص از این نوع است.
در این زمینه کمبود امکانات زیربنایی جنبه سخت افزاری دارد اما عامل دوم به عنوان جنبه نرم افزاری،نارسایی سیستم توزیع است. بسیاری از کالاها بعد از تولید به شهرهای بزرگ، که مراکز تجاری به حساب می آیند، منتقل و از آنجا به شهرهای دیگر انتقال داده می شوند. هرچند که این پدیده ریشه در ساختار بازارهای سنتی دارد لیکن امروزه با فراگیرشدن گردش اطلاعات و ایجاد بازارهای مجازی تا حدود زیادی توانسته اند این نارسایی را برطرف کنند.
چکیده:
طی چند دهه اخیر سیستم های نوین حمل و نقل شهری نظیر قطارهای سبک شه ری، تراموا، مترو و اتوبوسهای سریع باعث دگرگونی در حمل و نقل شهری شده اند. برنامه ریزان مسائل شهری با استفاده از این پیشرفت های تکنولوژیکی می توانند راهکارهای متفاوتی در خصوص نحوه برنامه ریزی حمل و نقل شهری ارائه نمایند. هدف این تحقیق ارائه مدل عرضه -تقاضای هوشمند برای ناوگان حمل و نقل ترکیبی عمومی مشتمل بر قطار سبک شهری و اتوبوسرانی شهر تبریز با رویکرد کاهش زمان انتظار مسافرین قطار سبک شهری و زمانبند ی سرفاصله زما نی ناوگان بوده است . با توجه به ویژگیهای سیستم حمل و نقل عمومی و چگونگی انجام سفر استفاده کنندگان آن بخش از سیستم حمل و نقل شهری از مبدأ تا مقصد سفر، زمان سفر بیشتر از هر عامل دیگری در میزان مطلوبیت سیستم حم ل و نقل عمومی و میزان استفاده از این سیستم مؤثر است . به نحویکه با کاهش زمان سفر مسافرین، سیستم حمل و نقل عمومی به عنوان کم هزینه ترین، ایمن ترین و در نهایت مطلوب ترین بخش سیستم حمل و نقل شهری از سوی استفاده کنندگان انتخاب می گردد. زمان سفر با سیستم حمل و نقل عمومی مشتمل بر سه بخش زمان پیاده روی از ایستگاه، زمان انتظار در ایستگاه، زمان درون وسیله است که در این مطالعه کاهش زمان انتظار در ایستگاه، تابع هدف بهینه سازی ترکیب ناوگان اتوبوس رانی قرار گرفته است . چرا که زمان انتظار در ایستگاه تابعی از تواتر حرکت اتوبوسها و نیز تعداد ناوگان خطوط اتوبوسرانی است . از این رو در این مطالعه مدلی پویا برای تعیین ترکیب بهینه ناوگان حمل و نقل عمومی ارائه شده است که در آن با نشانه گذاری ایستگاههای مشترک میان خطوط قطار سبک شهری و خطوط اتوبوسرانی و همچنین تعیین خطوط اتوبوسرانی منتخب برای تغییر ناوگان آنها، و سپس تحلیل ترافیکی شبکه حمل و نقل شهری تحت هر یک از سیاستهای تغییر ناوگان، سیاست بهینه و در نتیجه ترکیب بهینه ناوگان معرفی می گردد. نتایج حاصل از مدل هوشمند نمایانگر آن است که با توجه به تداخل شبکه خطوط اتوبوسرانی و شخصی، افزایش ناوگان خطوط اتوبوسرانی موجب ایجاد شلوغی در برخی مسیرهای شبکه (از مبدأ تا مقصد ) و در نتیجه نوسان زمان صرف شده و مسافت طی شده در شبکه می گردد. که این امر چیزی نیست جز تغییر هزینه وارده بر استفاده کنندگان از شبکه . بنابراین ترکیبی از ناوگان، بهینه است که منجر به وارد شدن کمترین هزینه به استفاده کنندگان از شبکه گردد.
فهرست مطالب:
فصل اول : کلیات ١
۱ مقدمه................................................................................................................ ٢ -۱
۲ اهمیت موضوع.................................................................................................. ٢ -۱
۳ تاریخچه سیستم های حمل و نقل عمومی............................................................ ٤ -۱
۴ فرآیند برنامه ریزی و نمونه ای از مطالعات حمل ونقل شهرهای جهان ............. ١٠ -۱
۱ حمل و نقل سریع ناحیه خلیج سانفرانسیسکو........................................ ١٢ -۴-۱
۲ واشینگتن دی سی................................................................................ ١٣ -۴-۱
۳ فرانکفورت ........................................................................................ ١٤ -۴-۱
۴ استراسبورگ....................................................................................... ١٥ -۴-۱
۵ اوتاوا ................................................................................................. ١٦ -۴-۱
۶ سنگاپور............................................................................................. ١٦ -۴-۱
1-5 مشکلات و مسائل.......................................................................................... ١٨
۶ راه حل ها......................................................................................................... ٢٠ -۱
۷ ساختار مطالعاتی............................................................................................ ٢١ -۱
۲ فصل دوم: اصول مبانی کاربردی ٢٣
۱ مقدمه............................................................................................................. ٢٤ -۲
2-2 تعاریف و طبقه بندی حمل ونقل انبوه.............................................................. ٢٤
۱ روشهای حمل ونقل عمومی منظم........................................................ ٢٥ -۲-۲
۲ سیستمهای حمل ونقل عمومی اتوبوس................................................ ٢٧ -۲-۲
۳ سیستم های ریلی سبک....................................................................... ٢٨ -۲-۲
۴ سیستم های ریلی سریع ....................................................................... ٢٩ -۲-۲
۳ اجزای اساسی عملکرد سیستم حمل و نقل....................................................... ٣٠ -۲
۱ خط، شبکه، توقف گاه و ایستگاه.......................................................... ٣٠ -۳-۲
۴ وسایل نقلیه، واحدهای حمل و نقل، اندازه ناوگان حمل و نقل.......................... ٣٣ -۲
۵ سطح استفاده از سرویس: جریان و حجم مسافر............................................. ٣٤ -۲
۶ فاصله بین دو وسیله نقلیه و تواتر ................................................................... ٣٨ -۲
د
۷ ظرفیت و عملکرد........................................................................................... ٤٠ -۲
۱ ظرفیت وسیله نقلیه............................................................................. ٤٠ -۷-۲
۲ ظرفیت خط ....................................................................................... ٤٢ -۷-۲
۸ زمان سفر........................................................................................................ ٤٣ -۲
۱ زمان سفر روی خط............................................................................ ٤٤ -۸-۲
۲ زمان های سفر مسافر........................................................................... ٤٦ -۸-۲
۳ فصل سوم : فرآیند تحقیق ٤٨
۱ مقدمه............................................................................................................. ٤٩ -۳
۲ مفهوم استراتژی بهینه ..................................................................................... ٥٠ -۳
۳ فرمولاسیون مدل استراتژی بهینه .................................................................... ٥٥ -۳
۴ الگوریتم حل استراتژی بهینه .......................................................................... ٦٠ -۳
۵ اصول تخصیص متعادل سفر شخصی............................................................. ٦٢ -۳
۱ روش تخمین خطی ............................................................................ ٦٣ -۵-۳
۲ مدل تخصیص سفر شخصی تقاضای ثابت.......................................... ٦٤ -۵-۳
۶ ارتباط میان تخصیص تقاضای سفر شخصی و عمومی................................... ٦٦ -۳
3-7 ساختار مدل هوشمند برای انتخاب ترکیب بهینه ناوگان اتوبوسرانی............... ٦٧
۴ فصل چهارم : آمار و اطلاعات ٧٤
۱ مقدمه............................................................................................................. ٧٥ -۴
۲ داده های مورد نیاز .......................................................................................... ٧٥ -۴
۳ محل جمع آوری داده ها................................................................................... ٧٧ -۴
۴ نحوه جمع آوری داده ها .................................................................................. ٧٧ -۴
۵ طبقه بندی داده ها............................................................................................. ٧٧ -۴
۶ مدلهای تقاضا برای شهر تبریز........................................................................ ٧٩ -۴
۱ مطالعات مبدا - مقصد........................................................................ ٧٩ -۶-۴
۲ مدلهای تقاضا..................................................................................... ٨٢ -۶-۴
۷ سیستم های عرضه برای شهر تبریز ................................................................. ٨٥ -۴
۱ شبکه خصوصی.................................................................................. ٨٥ -۷-۴
ه
۲ شبکه حمل و نقل اتوبوسی................................................................... ٨٧ -۷-۴
۳ شبکه کریدورهای قطار شهری............................................................ ٨٨ -۷-۴
۵ فصل پنجم : تجزیه و تحلیل ٩٠
۱ مقدمه............................................................................................................. ٩١ -۵
۲ ساختار نرم افزاری و پیاده سازی سیستم حمل و نقل عمومی............................ ٩١ -۵
5-3 شناسائی ایستگاههای مشترک میان خطوط اتوبوسرانی و قطار سبک شهری
در مدل ٩٣
۴ تعیین خطوط اتوبوسرانی مورد سیاستگذاری در مدل..................................... ٩٥ -۵
۵ سیاستگذاری در مدل هوشمند ....................................................................... ٩٩ -۵
۶ تحلیل ترافیکی............................................................................................. ١٠٣ -۵
۱ تقاضا............................................................................................... ١٠٣ -۶-۵
۲ تفکیک سفر ..................................................................................... ١٠٥ -۶-۵
۳ عرضه .............................................................................................. ١٠٧ -۶-۵
۴ توابع زمان سفر ................................................................................ ١٠٨ -۶-۵
۵ تخصیص ترافیک در مطالعات جامع حمل و نقل تبریز......................... ١١٠ -۶-۵
۷ نتایج تخصیص و اطلاعات عملکرد سیستم حمل و نقل................................. ١١٣ -۵
۱ محاسبه زمان انتظار مسافرین در هر یک از ایستگاههای مشترک......... ١١٣ -۷-۵
۲ اطلاعات عملکردی سیستم حمل و نقل............................................... ١١٨ -۷-۵
۸ تعیین ترکیب بهینه ناوگان اتوبوسرانی.......................................................... ١٢٥ -۵
۹ تعیین سرفاصلة زمانی بهینه خطوط اتوبوسرانی............................................ ١٢٧ -۵
۱۰ نتیجه گیری................................................................................................... ١٢٨ -۵
۶ فصل ششم : نتیجه گیری و پیشنهادات ١٣٠
۱ نتیجه گیری................................................................................................... ١٣١ -۶
۲ پیشنهادات.................................................................................................... ١٣٢ -۶
۷ منابع و مراجع ١٣٣
چکیده
برای ارائه خدمات حملونقل هوایی مطلوب در چهارچوب طرح و برنامهریزی حملونقل هوایی، تخصیص بهینه و قابلیت پیشبینی انواع هواپیماهای مورد نیاز برای این منظور ضروری است. با داشتن اطلاعات در مورد خصوصیات عملکردی انواع مختلف هواپیماهای موجود، میتوان هریک از هواپیماهای مزبور را به عنوان گزینههای مختلف در تخصیص به مسیرهای پروازی، مورد بررسی و آزمایش قرار داد. خصوصیات عملیاتی و عملکردی هر یک از هواپیماها برای محدوده خاصی از تقاضا مناسب است و زمانی که هواپیما در زمینهای که هواپیما برای آن طراحی نشده است، مورد استفاده قرار گیرد، منجر به پیامدهای غیراقتصادی قابل توجهی خواهد شد. در این پایاننامه مروری بر مطالعات انجام شده در زمینه موضوع تحقیق خواهد شد. سپس در ادامه مدلی پویا جهت تخصیص ناوگان هوایی به مسیرهای پروازی بدون در نظر گرفتن فرض معلوم بودن برنامه زمانبندی پروازها ساخته شده و به بررسی مدل در زمینه مطالعه موردی پرداخته خواهد شد. در نهایت نتیجهگیری و پیشنهادات تحقیق صورت گرفته ارائه میگردد.
فهرست مطالب
فصل اول- ادبیات تحقیق............................................................................................................ 1
-1-1 مقدمه ...................................................................................................................... 3
-2-1 تعریف مساله............................................................................................................... 4
-3-1 اهداف تحقیق.............................................................................................................. 4
-4-1 ضرورت انجام تحقیق ..................................................................................................... 5
-5-1 حوزه انجام تحقیق ........................................................................................................ 5
-6-1 محدودیتها و موانع....................................................................................................... 6
-7-1 فرضیات مساله............................................................................................................. 6
-8-1 فصول پایاننامه............................................................................................................ 7
فصل دوم- مروری بر منابع و مطالعات پیشین .................................................................................... 1
-1-2 مقدمه ...................................................................................................................... 9
-2-2 جریان در شبکه ........................................................................................................... 9
-1-2-2 الگوریتم فورد فالکرسون......................................................................................... 22
-2 -2-2 جریان و برش.................................................................................................... 24
-3-2-2 حل مسأله بیشترین ازدواج با ابزار بیشترین جریان در شبکه ............................................... 29
-3-2 برنامهریزی پرواز......................................................................................................... 21
-1-3-2 تعیین مسیر پرواز ................................................................................................ 22
-1-1-3-2 مرور و تفسیر مدلهای ارائه شده در زمینه شبکههای پرواز .......................................... 36
-2-1-3-2 مدل تک قطبی جیلت.................................................................................... 38
-3-1-3-2 مدل دو قطبی و چند قطبی جیلت و همکاران........................................................ 32
-4-1-3-2 مدل آدلر و برچمن....................................................................................... 34
-2-3-2 تخصیص هواپیما به پرواز........................................................................................ 52
-1-2-3-2 بررسی مدل هین.......................................................................................... 55
-2-2-3-2 بررسی مدل کلارک....................................................................................... 50
-3-2-3-2 بررسی مطالعات انجام شده مرتبط با موضوع در ایران................................................. 57
-4-2 جمعبندی................................................................................................................ 57
فصل سوم- ارائه مدل دینامیکی تخصیص ناوگان هوایی.......................................................................... 1
-1-3 مقدمه .................................................................................................................... 60
-2-3 روشانجام تحقیق ...................................................................................................... 60
-3-3 برنامهریزی بلند مدت پرواز............................................................................................. 61
-4-3 نتیجهگیری از تحقیقات انجام شده.................................................................................... 63
-5-3 مدلسازی................................................................................................................ 64
-1-5-3 مفروضات مساله .................................................................................................. 65
-2-5-3 برنامهریزی خطی................................................................................................. 78
-3-5-3 مدل ریاضی....................................................................................................... 81
-1-3-5-3 مجموعهها ................................................................................................. 81
-2-3-5-3 پارامترهای ورودی ........................................................................................ 72
ز
-3-3-5-3 متغیرهای تصمیمگیری .................................................................................. 75
-4-3-5-3 تابع هدف .................................................................................................. 77
-5-3-5-3 محدودیتهای کارکردی (قیود) مدل ................................................................... 79
-6-3 روش حل مدل........................................................................................................... 83
-7-3 جمعبندی................................................................................................................ 85
فصل چهارم- مطالعه موردی ........................................................................................................ 1
-1-4 مقدمه .................................................................................................................... 87
-2-4 مرور وضعیت کلی حملونقل هوایی داخلی ایران .................................................................... 87
-3-4 حل مدل ................................................................................................................. 96
-1-3-4 تعیین مجموعههای مدل ....................................................................................... 106
106 ............................................................................... (V) -1-1-3-4 مجموعه فرودگاهها
97 ............................................................................. (P) -2-1-3-4 مجموعه انواع هواپیماها
98 ........................................................................................... (T) -3-1-3-4 دوره زمانی
-2-3-4 نحوه محاسبه و جمعآوری دادهها و اطلاعات ورودی ......................................................... 99
-1-2-3-4 هزینه قراردادن فرودگاه کاندید به عنوان قطب ........................................................ 99
-2-2-3-4 محاسبه هزینههای هر ساعت پرواز، ثابت در حالت قطب و یا غیر قطب و هزینه خرید هواپیما... 99
101 .................................................... (rikt) k به مقصد i -3-2-3-4 تعیین تقاضای پرواز از مبدأ
102 ........................................... (dij) -4-2-3-4 تعیین فاصله زمانی بین فرودگاههای مبدا و مقصد
102 ..........(Sp) p و ظرفیت (تعداد صندلی) هواپیمای نوع (fp) p -5-2-3-4 تعداد هواپیمای موجود از نوع
-4-4 دادههای انتخابی و مفروضات جهت حل مدل برای ایران ......................................................... 102
-1-4-4 مساله یک....................................................................................................... 102
-2-4-4 مساله دو ......................................................................................................... 106
-3-4-4 مساله سه ....................................................................................................... 111
-4-4-4 مساله چهار .................................................................................................... 117
-5-4 تحلیل نتایج ........................................................................................................... 128
-1-5-4 تفسیر نتایج مساله اول ........................................................................................ 138
-2-5-4 تفسیر نتایج مساله دوم ........................................................................................ 131
-3-5-4 تفسیر نتایج مساله سوم ....................................................................................... 134
-4-5-4 تفسیر نتایج مساله چهارم ..................................................................................... 138
-6-4 اعتبارسنجی دادهها ................................................................................................... 147
-7-4 جمعبندی.............................................................................................................. 148
فصل پنجم- دستاوردها و ارائه نتایج................................................................................................ 1
-1-5 جمعبندی و خلاصه................................................................................................... 151
-2-5 نتیجهگیری ............................................................................................................ 153
-3-5 پیشنهادات............................................................................................................. 153
منابع و مراجع.
چکیده
کشور پهناور ایران سرزمینی با ویژگیهای خارق العاده طبیعی است .این کشور بدلیل شرایط جغرافیایی خاص همواره در معرض انواع بلایا وحوادث طبیعی قرا ر دارد .روزی نیست که گوشه ای از کشور دستخوش یکی از حوادث طبیعی مانند سیل و زلزله و طوفان واقع نشود . متأسفانه بدلیل عدم برنامه ریزی دقیق در سطح ملی گاهی اوقات بعضی از این حوادث منجر به فاجعه های بزرگ و ملی می شود. بلایای طبیعی که معمولاً موجب بروز بحرانها یی بزرگ یا کوچک می شوند در محدوده تأثیر خود و در فاصله زمانی بسیار کوتاه موج سنگینی از انواع تقاضا را پدید می آورند . این تقاضاها از نظر نوع و گستردگی بستگی به نوع و شدت بحران دارند . هر یک از بحرانهای طبیعی مانند سیل ، زلزله ، طوفان و....یا بحرانهایی مانن د جنگ ، بیماریهای واگیر و ... تقاضاهایی متناسب با خود دارند . در تمامی آنها لجستیک به عنوان یکی از ارکان حیاتی پاسخگویی به بحران، خود نمایی می کند . آنچه که در این زمینه اهمیت بسیار زیادی دارد این است که برای پاسخگویی به این موج گسترده و سنگین تقاضاهایی که پدید آمده است لازم است که با همان سرعت، ظرفیت ارائه سرویس دهی و کمک رسانی را افزایش داد وچون موج تقاضای فوق الذکر گذرا می باشد ، ظرفیت ایجاد شده نیز باید بتواند به سرعت به حالت نرمال وعادی خود برگردد زیرا در غیر اینصورت هزینه های بالاسری زیادی به جامعه تحمیل می شود.
مسئله افزایش وکاهش ظرفیت پاسخگویی به تقاضاهای ناشی از بحران نیاز به سیستمی بسیار پویا ، فعال وقابل انعطاف دارد .این سیستم باید به گونه ای باشد که ضمن اینکه قدرت استفاده از کوچکترین تواناییها و پتانسیلها ی ملی را داشته باشد ، بتواند همان طور که گفته شد باهمان سرعتی که ظرفیت خود را افزایش داده ، آنرا کاهش دهد و شرایط را به حالت نرمال برگرداند .
این سیستم هر شکل وقالبی که داشته باشدمطمئنا لجستیک از شاخه های مهم آن است ودر شاخه لجستیک نیز زیر شاخه حمل ونقل نقش حیاتی بازی می کند واصلاً شاید ب توان گفت که افزایش ظرفیت پاسخگویی و اعمال مدیریت بدون وجود ناوگان حمل ونقل و ترابری و اعمال مدیریت بر ناوگان حمل ونقل امکان ندارد .
در این این پایان نامه با سیری منطقی از تعریف مفهوم بحران شروع کرده و سپس نقش لجستیک و سیستمهای مختلف آنرا بررسی شده است و با توجه به تجربیات بحرانهای رخ داده در کشور و تجربیات دفاع مقدس به نقش نیروهای نظامی در سطوح بالای وقوع بحران توجه خاص گردیده است.
فصل اول : طرح مساله
فصل دوم : مروری کارهای انجام شده
قصل سوم : روش تحقیق
فصل چهارم : برآورد امکانات و منابع ملی ( دولتی و خصوصی ) به منظور مقابله با بحران
فصل پنجم : ارایه ساختار مناسب مدیریت ناوگان حمل و نقل جاده ای در شرایط بحرانی طبیعی
فصل ششم : نحوه عمل ساختار پیشنهادی در یک سناریوی فرضی زلزله (مطالعه موردی)
فصل هفتم : نتیجه گیری و پیشنهادات
عنوان:
ارائه مدل عرضه- تقاضای هوشمند برای ناوگان حمل ونقل عمومی ترکیبی (مترو و اتوبوس شهر تبریز)
فرمت pdf
تعداد صفحات: 151
فهرست مطالب
۱ فصل اول : کلیات ١
۱ مقدمه................................................................................................................ ٢ -۱
۲ اهمیت موضوع.................................................................................................. ٢ -۱
۳ تاریخچه سیستم های حمل و نقل عمومی............................................................ ٤ -۱
۴ فرآیند برنامه ریزی و نمونه ای از مطالعات حمل ونقل شهرهای جهان ............. ١٠ -۱
۱ حمل و نقل سریع ناحیه خلیج سانفرانسیسکو........................................ ١٢ -۴-۱
۲ واشینگتن دی سی................................................................................ ١٣ -۴-۱
۳ فرانکفورت ........................................................................................ ١٤ -۴-۱
۴ استراسبورگ....................................................................................... ١٥ -۴-۱
۵ اوتاوا ................................................................................................. ١٦ -۴-۱
۶ سنگاپور............................................................................................. ١٦ -۴-۱
1-5 مشکلات و مسائل.......................................................................................... ١٨
۶ راه حل ها......................................................................................................... ٢٠ -۱
۷ ساختار مطالعاتی............................................................................................ ٢١ -۱
۲ فصل دوم: اصول مبانی کاربردی ٢٣
۱ مقدمه............................................................................................................. ٢٤ -۲
2-2 تعاریف و طبقه بندی حمل ونقل انبوه.............................................................. ٢٤
۱ روشهای حمل ونقل عمومی منظم........................................................ ٢٥ -۲-۲
۲ سیستمهای حمل ونقل عمومی اتوبوس................................................ ٢٧ -۲-۲
۳ سیستم های ریلی سبک....................................................................... ٢٨ -۲-۲
۴ سیستم های ریلی سریع ....................................................................... ٢٩ -۲-۲
۳ اجزای اساسی عملکرد سیستم حمل و نقل....................................................... ٣٠ -۲
۱ خط، شبکه، توقف گاه و ایستگاه.......................................................... ٣٠ -۳-۲
۴ وسایل نقلیه، واحدهای حمل و نقل، اندازه ناوگان حمل و نقل.......................... ٣٣ -۲
۵ سطح استفاده از سرویس: جریان و حجم مسافر............................................. ٣٤ -۲
۶ فاصله بین دو وسیله نقلیه و تواتر ................................................................... ٣٨ -۲
د
۷ ظرفیت و عملکرد........................................................................................... ٤٠ -۲
۱ ظرفیت وسیله نقلیه............................................................................. ٤٠ -۷-۲
۲ ظرفیت خط ....................................................................................... ٤٢ -۷-۲
۸ زمان سفر........................................................................................................ ٤٣ -۲
۱ زمان سفر روی خط............................................................................ ٤٤ -۸-۲
۲ زمان های سفر مسافر........................................................................... ٤٦ -۸-۲
۳ فصل سوم : فرآیند تحقیق ٤٨
۱ مقدمه............................................................................................................. ٤٩ -۳
۲ مفهوم استراتژی بهینه ..................................................................................... ٥٠ -۳
۳ فرمولاسیون مدل استراتژی بهینه .................................................................... ٥٥ -۳
۴ الگوریتم حل استراتژی بهینه .......................................................................... ٦٠ -۳
۵ اصول تخصیص متعادل سفر شخصی............................................................. ٦٢ -۳
۱ روش تخمین خطی ............................................................................ ٦٣ -۵-۳
۲ مدل تخصیص سفر شخصی تقاضای ثابت.......................................... ٦٤ -۵-۳
۶ ارتباط میان تخصیص تقاضای سفر شخصی و عمومی................................... ٦٦ -۳
3-7 ساختار مدل هوشمند برای انتخاب ترکیب بهینه ناوگان اتوبوسرانی............... ٦٧
۴ فصل چهارم : آمار و اطلاعات ٧٤
۱ مقدمه............................................................................................................. ٧٥ -۴
۲ داده های مورد نیاز .......................................................................................... ٧٥ -۴
۳ محل جمع آوری داده ها................................................................................... ٧٧ -۴
۴ نحوه جمع آوری داده ها .................................................................................. ٧٧ -۴
۵ طبقه بندی داده ها............................................................................................. ٧٧ -۴
۶ مدلهای تقاضا برای شهر تبریز........................................................................ ٧٩ -۴
۱ مطالعات مبدا - مقصد........................................................................ ٧٩ -۶-۴
۲ مدلهای تقاضا..................................................................................... ٨٢ -۶-۴
۷ سیستم های عرضه برای شهر تبریز ................................................................. ٨٥ -۴
۱ شبکه خصوصی.................................................................................. ٨٥ -۷-۴
ه
۲ شبکه حمل و نقل اتوبوسی................................................................... ٨٧ -۷-۴
۳ شبکه کریدورهای قطار شهری............................................................ ٨٨ -۷-۴
۵ فصل پنجم : تجزیه و تحلیل ٩٠
۱ مقدمه............................................................................................................. ٩١ -۵
۲ ساختار نرم افزاری و پیاده سازی سیستم حمل و نقل عمومی............................ ٩١ -۵
5-3 شناسائی ایستگاههای مشترک میان خطوط اتوبوسرانی و قطار سبک شهری
در مدل ٩٣
۴ تعیین خطوط اتوبوسرانی مورد سیاستگذاری در مدل..................................... ٩٥ -۵
۵ سیاستگذاری در مدل هوشمند ....................................................................... ٩٩ -۵
۶ تحلیل ترافیکی............................................................................................. ١٠٣ -۵
۱ تقاضا............................................................................................... ١٠٣ -۶-۵
۲ تفکیک سفر ..................................................................................... ١٠٥ -۶-۵
۳ عرضه .............................................................................................. ١٠٧ -۶-۵
۴ توابع زمان سفر ................................................................................ ١٠٨ -۶-۵
۵ تخصیص ترافیک در مطالعات جامع حمل و نقل تبریز......................... ١١٠ -۶-۵
۷ نتایج تخصیص و اطلاعات عملکرد سیستم حمل و نقل................................. ١١٣ -۵
۱ محاسبه زمان انتظار مسافرین در هر یک از ایستگاههای مشترک......... ١١٣ -۷-۵
۲ اطلاعات عملکردی سیستم حمل و نقل............................................... ١١٨ -۷-۵
۸ تعیین ترکیب بهینه ناوگان اتوبوسرانی.......................................................... ١٢٥ -۵
۹ تعیین سرفاصلة زمانی بهینه خطوط اتوبوسرانی............................................ ١٢٧ -۵
۱۰ نتیجه گیری................................................................................................... ١٢٨ -۵
۶ فصل ششم : نتیجه گیری و پیشنهادات ١٣٠
۱ نتیجه گیری................................................................................................... ١٣١ -۶
۲ پیشنهادات.................................................................................................... ١٣٢ -۶
۷ منابع و مراجع ١٣٣
و
فهرست اشکال
١ گامهای کلی برنامه ریزی جامع حمل و نقل شهری ١٠ - شکل ١
٢ فرآیند فنی برنامه ریزی حمل و نقل شهری بلند مدت ١٢ - شکل ١
١ اجزای ایستگاه، شبکه، خط حمل و نقل ٣١ - شکل ٢
٢ مسافر سوار شده، پیاده شده و حجم مسافر در امتداد یک مسیر حمل و نقل ٣٦ - شکل ٢
٣ دیاگرام حجم مسافر شوار شده ، پیاده شده برای یک خط حمل و نقل ٣٧ - شکل ٢
٤ دیاگرام زمان سفر -جابجایی ٤٧ - شکل ٢
١ مثال برای شبکه حمل و نقل ٥٢ - شکل ٣
٢ استراتژی بهینه ٥٤ - شکل ٣
٥٤ B ٣ بهترین مسیر برای گره - شکل ٣
٤ بهترین توالی انتقال ٥٤ - شکل ٣
٥ نمایش دوباره مسیر برای شبکه حمل و نقل مثال ٥٦ - شکل ٣
٦ ساده سازی نمایش دوباره مسیر برای شبکه حمل و نقل مثال ٥٧ - شکل ٣
٧ شماتیک ساختار مدل هوشمند برای انتخاب ترکیب بهینه ناوگان ٦٩ - شکل ٣
٨ الگوریتم مورد استفاده در مدل هوشمند ٧٣ - شکل ٣
١ نواحی و کلان مناطق ترافیکی شهر تبریز ٧٩ - شکل ٤
٢ درصد سفرهای موتوری انجام شده به تفکیک نوع وسیله نقلیه ٨٢ - شکل ٤
٣ توزیع سفرها در ناحیه های ترافیکی تبریز ٨٥ - شکل ٤
٤ شبکه معابر شهر تبریز ٨٦ - شکل ٤
٥ خطوط اتوبوسرانی شهر تبریز ٨٨ - شکل ٤
٦ کریدورهای قطار سبک شهری تبریز ٨٩ - شکل ٤
٩٧ .LRT ١ تعداد ایستگاههای مشترک میان خطوط اتوبوسرانی و - شکل ٥
٢ محدوده مطالعاتی شهر تبریز ١٠٤ - شکل ٥
٣ ناحیه بندی ترافیکی شهر تبریز ١٠٤ - شکل ٥
٤ حوزه نفوذ شهر تبریز ١٠٥ - شکل ٥
٥ مسافت طی شده همسنگ سواری ١٢٠ - شکل ٥
ز
٦ زمان مصرف شده همسنگ سواری ١٢٠ - شکل ٥
٧ زمان انتظار در تمام ایستگاههای شبکه اتوبوسرانی ١٢٣ - شکل ٥
٨ زمان انتظار در ایستگاههای منتخب (مسافر ساعت) ١٢٤ - شکل ٥
٩ زمان انتظار در ایستگاههای منتخب (دقیقه) ١٢٤ - شکل ٥
١٠ متوسط ضریب استفاده از ظرفیت وسیله . ١٢٥ - شکل ٥
١١ تعداد ناو گان خطوط اتوبوسرانی در سیاست عدم انجام کار و سیاست برتر ١٢٩ - شکل ٥
١٢ مجموع سر فاصله های زمانی در حالت عدم انجام کار و سیاست برتر ١٢٩ - شکل ٥
ح
فهرست جداول
١ مجموعه مسیرهای ممکن خطوط جذبی ٥٣ - جدول ٣
٩٤ (LRT) ١ ایستگاههای مشترک و غیرمشترک اتوبوسرانی و قطار سبک شهری - جدول ٥
٢ فهرست خطوط اتوبوسرانی درگیر با خطوط قطارسبک شهری ٩٦ - جدول ٥
٩٨ LRT ٣ تعداد ایستگاههای مشترک میان خطوط اتوبوسرانی و - جدول ٥
٤ فهرست سیاستهای افزایش ناوگان خطوط مورد سیاستگذاری ١٠٠ - جدول ٥
١٠١ ٥ تعداد ناوگان اولیه خطوط اتوبوسرانی شهر تبریز در سال افق طرح ١٤٠٠ - جدول ٥
٦ سرفاصله زمانی اولیه خطوط اتوبوسرانی شهر تبریز در سال افق طرح ١٠٢ - جدول ٥
٧ سناریوهای اصلی مطالعات جامع حمل و نقل تبریز ١٠٨ - جدول ٥
٨ زمان انتظار در ایستگاه (برحسب دقیقه ) ١١٥ - جدول ٥
٩ تعداد مسافرین سوارشده به قطار سبک شهری در ایستگاه در ساعت اوج ١١٦ - جدول ٥
١٠ زمان انتظار در ایستگاه (برحسب نفر -ساعت) ١١٧ - جدول ٥
١١ اطلاعات میزان عملکرد وسایل نقلیه مختلف در یک ساعت اوج صبح ١١٩ - جدول ٥
١٢ اطلاعات استفاده کنندگان و عملکرد شبکه حمل و نقل در یک ساعت اوج ١٢٣ - جدول ٥
١٣ عنوان ترکیب بهینه ناوگان اتوبوسرانی به تفکیک شمارة خط اتوبوسرانی ١٢٦ - جدول ٥
١٤ سرفاصله زمانی حرکت اتوبوسها از تخصیص تقاضای سفر همگانی ١٢٧ - جدول ٥
ط
چکیده :
طی چند دهه اخیر سیستم های نوین حمل و نقل شهری نظیر قطارهای سبک شه ری، تراموا،
مترو و اتوبوسهای سریع باعث دگرگونی در حمل و نقل شهری شده اند. برنامه ریزان مسائل شهری
با استفاده از این پیشرفت های تکنولوژیکی می توانند راهکارهای متفاوتی در خصوص نحوه
برنامه ریزی حمل و نقل شهری ارائه نمایند.
هدف این تحقیق ارائه مدل عرضه -تقاضای هوشمند برای ناوگان حمل و نقل ترکیبی عمومی
مشتمل بر قطار سبک شهری و اتوبوسرانی شهر تبریز با رویکرد کاهش زمان انتظار مسافرین قطار
سبک شهری و زمانبند ی سرفاصله زما نی ناوگان بوده است . با توجه به ویژگیهای سیستم
حمل و نقل عمومی و چگونگی انجام سفر استفاده کنندگان آن بخش از سیستم حمل و نقل شهری از
مبدأ تا مقصد سفر، زمان سفر بیشتر از هر عامل دیگری در میزان مطلوبیت سیستم حم ل و نقل
عمومی و میزان استفاده از این سیستم مؤثر است . به نحویکه با کاهش زمان سفر مسافرین، سیستم
حمل و نقل عمومی به عنوان کم هزینه ترین، ایمن ترین و در نهایت مطلوب ترین بخش سیستم
حمل و نقل شهری از سوی استفاده کنندگان انتخاب می گردد. زمان سفر با سیستم حمل و نقل عمومی
مشتمل بر سه بخش زمان پیاده روی از ایستگاه، زمان انتظار در ایستگاه، زمان درون وسیله است که
در این مطالعه کاهش زمان انتظار در ایستگاه، تابع هدف بهینه سازی ترکیب ناوگان اتوبوس رانی
قرار گرفته است . چرا که زمان انتظار در ایستگاه تابعی از تواتر حرکت اتوبوسها و نیز تعداد ناوگان
خطوط اتوبوسرانی است . از این رو در این مطالعه مدلی پویا برای تعیین ترکیب بهینه ناوگان
حمل و نقل عمومی ارائه شده است که در آن با نشانه گذاری ایستگاههای مشترک میان خطوط قطار
سبک شهری و خطوط اتوبوسرانی و همچنین تعیین خطوط اتوبوسرانی منتخب برای تغییر ناوگان
آنها، و سپس تحلیل ترافیکی شبکه حمل و نقل شهری تحت هر یک از سیاستهای تغییر ناوگان،
سیاست بهینه و در نتیجه ترکیب بهینه ناوگان معرفی می گردد.
نتایج حاصل از مدل هوشمند نمایانگر آن است که با توجه به تداخل شبکه خطوط
اتوبوسرانی و شخصی، افزایش ناوگان خطوط اتوبوسرانی موجب ایجاد شلوغی در برخی مسیرهای
شبکه (از مبدأ تا مقصد ) و در نتیجه نوسان زمان صرف شده و مسافت طی شده در شبکه می گردد.
که این امر چیزی نیست جز تغییر هزینه وارده بر استفاده کنندگان از شبکه . بنابراین ترکیبی از
ناوگان، بهینه است که منجر به وارد شدن کمترین هزینه به استفاده کنندگان از شبکه گردد.