158 اسلاید
مهمترین خانواده های علفهای هرز دولپه ای بدون گلبرگ عبارتند از:
تاج خروس Amaranthaceae
اسفناجیان Chenopodiacea
هفت بند Polygonaceae
گزنه Urticaceae
نام انگلیسی: pigweed white
گیاهی است یکساله ، بارتفاع 50-10 سانتی متر ، روش تکثیر آن بذر میباشد ، پراکندگی زیادی داشته و در سبزیجات ، گیاهان زراعی و باغها ایجاد مزاحمت میکند
Amaranthus retroflexus(تاج خروس وحشی)
(redroot pigweed )
31 اسلاید
امروزه علف های هرز از جمله مسائل و مشکلاتی است که کشاورزان سراسر دنیا با آن دست به گریبان
می باشند. علف های هرز معمولا ازطریق دانه های گیاهی، پرندگان، حیوانات و باد پراکنده شده و تکثیر می شوند.
اکثر علف های هرز خطرناک نیستند و تعدادی از آنها را می توان را بایک زراعت خوب که لازمه تولید اقتصادی محصولات زراعی است قابل کنترل نگهه داشت.
علفهای هرز بعنوان جزء جدایی ناپذیر اکوسیستمهای زراعی و غیر زراعی و یکی از مهمترین عوامل کاهش دهنده محصولات کشاورزی به شمار میروند، به طوریکه مشکلات این گیاهان،میلیونها کشاورز و هزاران محقق را به خود مشغول داشته است. به عقیده برخی از محققین، خسارت علفهای هرز به محصولات زراعی می تواند بین10 تا 100 درصد متغیر باشد و به طوری که اگر این گیاهان بدرستی کنترل یا مدیریت نشوند، زیان آنها به تولیدات کشاورزی می تواند بیش از آفات وبیماریها باشد.
از 250000 گونه گیاهی شناخته شده حدود 250 گونه (1/0 درصد) آن علف هرز می باشند که 76 گونه از آنها جزء مضرترین علفهای هرز دنیا به شمار می روند. این 76 گونه به 30 خانواده گیاهی تعلق دارند که حدود نیمی از آنها متعلق به دو خانواد ه گندمیان(Poaceae) و کاسنی(Asteraceae) میباشند.
مشکل علفهای هرز و کنترل آنها با آنکه در کشور ما سابقه طولانی دارد اما تا دهه های اخیر بعنوان فعالیتی جنبی به حساب می آمد. شناخت بیشتر نقش علفهای هرز در کاهش تولید باعث آن گردیده که در سالهای اخیر توجه به شناخت و کنترل این گیاهان بیشتر شود . به طوری که امروزه تلاش تعدادی از کشاورزان ما درجهت کنترل علفهای هرز، مبتنی بر روشهای علمی است که در کشورهای پیشرفته رایج می باشد.
.
از طرف دیگر مشکلات زیست محیطی ناشی از کاربرد بی رویه علف کشها سبب شده که در رابطه با کنترل علفهای هرز قبل از هر چیز توجه ویژه ای به شناخت بیولوژی و اکولوژی این گیاهان معطوف شود.
برای دست یابی به یک نظر جامع در مورد مسئله علفهای هرز، شناخت دقیق فلور علفهای هرز ضروری است، در حقیقت ماهیت فلور علفهای هرز تا حد زیادی زمان و روش کنترل را تعیین می کند. بنا بر این شناسایی و برآورد جمعیت علفهای هرز هر منطقه به عنوان یک نیاز اولیه برای اتخاذ روشی مؤثر در اجرای برنامه های کنترل مطرح است.
شناسایی فلور علفهای هرز یک منطقه علاوه بر نقشی که در مدیریت این گیاهان دارد، می تواند در زمینه استفاده های دارویی و مرتعی از این گیاهان نیز حائز اهمیت باشد.
به طور کلی علف هرز گیاهی است نا خواسته، مضر و خسارت زا که باعث تداخل در عملیات زراعی شده که باعث بالاترین هزینه کارگری و افزایش هزینه تولید می شود و عملکرد محصول زراعی را کاهش
می دهد. این گونه از گیاهان را به عنوان علف می شناسیم.
علف هرز گیاه مخصوص و مشخصی نیست که به طور ذاتی علف هرز باشد بلکه به دلیل غیر قابل استفاده بودن و ضرو زیان حاصل از آنها کاملا ً نا خواسته است، علف هرز نامیده می شود.
25 ص
تیره سس (Cuscutaceae )
گیاهانی انگلی . یک ساله و یا چند ساله. غالبا بالا رونده و پیچان . معمولا بدون کلروفیل. ساقه ها توسط اندام های مکنده به میزبان چسبیده . بدون برگ به نظر میرسد. برگ ها به فلس های کوچک تقلیل یافته (تبدیل شده). گل ها نر ماده . منظم . کم و بیش گوشتی . معمولا دسته ای در گل آذین سر سان (بعضی اوقات چتری یا سنبله مانند). محوری و بدون گرزن مانند . کاسه و جام گل در قاعده لوله ای . مهمولا 5-4 لوبه . سفید . قرمز . گاهی زرد . پرچم ها 4-5 تایی . مساوی تعداد لوب های جام گل . روی گلبرگی متناوب با لوب های جام گل . فلس های گلبرگ نما بر روی لوله جام گل زیر هر پرچم رشد می کنند (دیده می شود) . تخمدان زبرین (فوقانی). دو خانه ای. هر خانه دارای دو تخمدان واژگون . خامه دوتایی یا به هم پیوسته . منفرد انتهایی . میوه کپسول .شکوفای سر پوشی (مجری) یا منظم . 1- 4 دانه ای . جنین فاقد لپه .
از این تیره جنس ()یا سس با حدود 22 گونه در ایران وجود دارد . همگی پارازیت هستند و بر روی گیاهان مختلف زراعی مثل یونجه . ریحان . سماق . اسپرس . داوودی. اسکنبیل . کلاه میر حسن . و خار شتر دیده می شود .
دوستان عزیز توجه فرمائید که موضوع مورد نظرما بیشتر بر روی سس یونجه زار ها و باغ ها خواهد بود .
مشخصات کلی سس:
سس گیاهی است یک ساله و انگلی با نام علمی (Cuscuta )از خانواده ( Cuscutaceae )که بعضی ها از آن به عنوان تنها عضو انگلی خانواده(Convolvulacrae )(پیچک) یاد می کنند .
سس یونجه :
رنگ رشته های این سس نارنجی مایل به زرد است.مهم ترین میزبان آن یونجه است . سس نه تنها طعم یونجه را به عنوان علوفه نامطلوب می سازد بلکه آن را تا حدی نیز سمی می نماید. در صورت کنترل ننمودن آن محصول از نظر کمی و کیفی کاهش یافته و عمر مزرعه کوتاه می شود . میزبان های دیگر این سس عبارتند از : چغندرقند. بعضی از سبزی های جالیز . شبدر قرمز . نخود سفید.
سسی که معمولا به علف های هرز کنار مزارع و جاده ها . به خصوص خارشتر میزند . از این نوع سس است.
سس درختی :
این سس شاید یکی از قوی ترین علف های هرز موجود در جهان باشد که ضخامت رشته های سبز رنگ و یا قرمز آن به 3 میلی متر می رسد . میزبان های این انگل را انواع درختان و درختچه ها تشکیل می دهندکه مهمترین آنها در ایران عبارتند از : مو . انار. مرکبات . زیتون . انواع درختان میوه . رز و سبزی ها نیز از دیگر میزبان های سس درختی به شمار می آیند .سس درختی در صورت کنترل ننمودن آن می تواند شاخه ها و یا درخت را کاملاخشک نماید.
کنترل سس
1- توصیه های عمومی :
- استفاده ار بذر سس گیری شده هنگام کاشت محصول
- در صورت استفاده ار کود حیوانی باید حتما از نوع پوسیده آن استفاده شود تا اگر به بذر سس آلوده باشد از میان برود .
- علف های هرز واسطه مناسبی برای اتصال سس به محصول می باشند لذا کنترل علف های هرز و باغ یکی از بهترین راه های مبارزه با سس می باشد .
- از تعلیف دام در محل های آلوده به سس بذر نشته خودداری شود زیرا این بذر ها می توانند توسط فضولات دام به مناطق دیگری انتقال یابند .
- سس را قبل از به بذر نشستن به هر طرق ممکن نابود نمایید:مکانیکی.شیمیایی. سوزانیدن و غیره . زیرا همین بذرها خاک را برای سال آینده آلوده می سازند .
- هر قطعه از رشته های سس در طول فصل بهار و تابستان به تنهایی می تواند رشد کرده و آلودگی ایجاد نماید.لذا به هنگام مبارزه مکانیکی کلیه سس های کنده شده باید در جایی به دور از محصول جمع آوری و روی آن نیز خاک ریخته شود . یا بهتر این که سوزانیده شوند تا بذرهای موجود نیز از میان بروند.
- ایجاد تناوب زراعی در زمین های آلوده به سس با کاشت محصولات مقاوم مانند: گندم . جو . ذرت و یا سویا .
- شخم عمیق بذر های جدبد سس را به عمق خاک می برد و از جوانه زدن آنها جلوگیری به عمل می آورد.زمین های که به این منظور شخم زده می شوندباید تا چندین سال بعد شخم عمیق زده نشوند تا از بالا آمدن بذور دفن شده جلوگیری به عمل آید . البته این عمل باعث می شود تعدادی از بذرهای دفن شده در عمق خاک نیز به سطح آورده شوند برای مبارزه با این بذور تیلر و یا شخم کم عمق در بهار جوانه های سس را نابود می سازد .
13 ص
کنترل گیاه هرز به روش بیولوژیکی:
نخستین منظورازکنترل بیولوژیکی کاهش آلودگی گیاهان هرزدرسطحی غیراقتصادی
است.این منظور بابکارگیری مستقیم یا غیر مستقیم موجودات زنده ای مانند گیاهان زراعی،انگلها،شکارگرهاوعوامل بیماریزا برآورده می شود.
کنترل بیولوژیکی شامل دو روش اصلی است: 1)استفاده ازرقابت گیاه زراعی و گیاه هرز، 2)استفاده از انگل،شکارگر و عوامل بیماریزا.
در این روش برای جلوگیری،کنترل یا کاهش استقرار گیاه هرز از استعدادهای تغییر پذیرگیاه مانند رشد،عادتها،سازشها و توانایی رقابت گیاهان هرز استفاده می شود.گیاه
ماده ای زنده و دارای فعالیتهای زیست شناختی است،بنابراین رقابت آن با گیاه دیگر به عنوان یکی از روشهای بیولوژیکی مورد بحث قرار می گیرد.
رقابت گیاهان.توانایی رقابت و نیرومندی گیاه یکی از معیارهای مهم انتخاب و پرورش ارقام اصلاح شده گیاهی است.گیاهان دارای توانایی رشد سریعتر،نسبت به گیاهان کند رشد و حساس در برابر گیاهان هرز،مزیتهایی دارند.گیاهان دارای توانایی رقابت،که گیاهان خفه کننده نامیده می شوند،ارزش گرانبهایی درهربرنامه ی
کنترل گیاه هرز دارند.اینها،بر سر ذخیره مواد غذایی،رطوبت خاک،نور خورشید،و
کربن دی اکسید به خوبی با گیاهان هرز رقابت می کنند.ذرت،ذرت خوشه ای،سویا،
و لوبیا چشم بلبلی از گیاهان مهم دارای توانایی رقابت با گیاهان هرزند و بسیار سریعتر از آنها رشد می کنند،بلندتر می شوند و زودتر فضای بین ردیفها را سایه می اندازند.در نتیجه،رشد گیاه هرز را خفه می کنند.محدودیت بسیار جدی این روش در آن است که نیازمندیهای محیطی گیاهان زراعی و گیاهان هرز حمراه آنها بسیار شبیه است.این روش را می توان با روشهای ریگر کنترل گیاه هرز ترکیب کرد.
تناوب زراعی.تناوب درست با گیاهان زراعی می تواند رشد گیاه هرز را کاهش دهد.کشت مداوم یک گیاه زراعی به افزایش چشم گیر توده ی گیاهان هرز می انجامد.
به علاوه،کشت مکرر یک گیاه زراعی موجب افزایش احتمال وقوع بیماریها و آفات گیاهی و تنک شدن مزرعه و در نتیجه هجوم گیاهان هرز می شود.در برنامه ریزی تناوب گیاه زراعی،گیاهان هرز و چرخه ی زندگی آنها را نباید نادیده گرفت.معمولا کشت گیاه دارای رشد عمودی بر کشت گیاهی کهسطح خاک را می پوشاند یا خوابیده است ترجیح دارد.تناوب مطلوب زراعی تناوبی است که هیچ گروه گیاه هرزی امکان ایجاد مزاحمت در آن را نداشته باشد.
تراکم گیاهی.با کاهش فاصله ی کشت گیاه زراعی ترکم آن در واحد سطح بیشتر می شود و امکان رقابت با گیاهان هرز را بوجود می آید.این تراکم گیاهی در واحد سطح اثر خفه کننده دارد و سر از خاک در آوردن و استقرار گیاه هرز را کاهش می دهد.استانی فورت(1962) گزارش داده است که تراکم 43 تا50 بوته ی سویا در هر متر بهتر از رشد گیاه هرز جلوگیری می کند و با تراکم 23 تا 30 بوته در متر سویا کمتر زیان می بیند. تراکم بوته های گیاه را می توان بوسیله کم کردن فاصله خطوط
کشت و فاصله بین بوته های ردیفها افزایش ئائ.این کار در مورد گیاهانی که فاصله خطوط آنها زیاد است و به گیاهان هرز امکان رشد فراوان می دهد مفید است.
31 اسلاید
کنترل گیاه هرز به روش بیولوژیکی: