دانلود گزارش کارآموزی رشته حسابداری اداره پست منطقه 14 بافرمت ورد وقابل ویرایش تعدادصفحات 50
گزارش کارآموزی آماده,دانلود کارآموزی,گزارش کارآموزی,گزارش کارورزی
این پروژه کارآموزی بسیار دقیق و کامل طراحی شده و جهت ارائه واحد درسی کارآموزی میباشد
مقدمه
حسابداری یکی از علومی است که همه روزه اکثر افراد با آن سرو کار دارند و برخی به صورت تخصصی و برخی به صورت تجربی از آن استفاده می کنند. حسابداری این امکان را به ما می دهد که میزان سوددهی وهزینهها را به صورت علمی و دلخواه تغییر دهیم. اطلاعات مربوط به این رشته مورد استفاده عموم مردم از مدیران صنایع ، سرمایه گذاران ، تجار و اصناف تا استفاده کنندگان محصولات و خدمات می باشد و باعث می شود تا اعداد و ارقام نامفهوم و گیج کننده به صورت اطلاعات جالب توجه و قابل نتیجه گیری در دسترس قرار گیرد. فراگیری این فن به صورت تخصصی، نه تنها به صورت یک حرفه مطرح میشود بلکه در زندگی خصوصی و شخصی نیز کارساز می باشد. به طور مثال نحوه صحیح بودجه بندی، تقسیم هزینه، تعیین قیمت تمام شده، روش های پیمانکاری، معاملات اوراق بهادار، تعیین استهلاک دارایی ها، انواع سرمایه گذاری ، حسابداری با توجه به تورم و... از بحث های ارائه شده در این گروه میباشد. حسابداری جدید در امیران قدمتی پنجاه ساله دارد. ابتدا حسابداری در موسسات خارجی که در ایران کار می گردند از قبیل شرکت نفت و پس در بانکها و سایر شرکتها و موسسات گسترش یافت. بعد از جنگ جانی دوم بدلیل تماس بیشتر ایران با کشورهای توسعه یافته اهمیت حسابداری به عنوان یک حرفه ضروری در جامعه احساس شر و امروزه با پیشرفت روزافزون صنعت و تجارت و بدلیل تنوع و پیچیدگی حسابهای سازمانهای مختلف اقتصادی و همچنین لزوم اعمال مدیریت برتر و نیاز مدیران به استفاده از اطلاعات مالی مفید سازمان خود موجب گردیده که حسابداری به صورت یک فن نوین به عنوان ابزاری قدرتمند در سیستم اقتصادی بکار گرفته شود. در پایان شاید بتوان حسابداری را به عنوان پایه اصلی صنعت ، تولید و ادامةخدمات معرفی کرد . چرا که بدون وجود حسابداری و ثبت دقیق و نتیجه گیری صحیح از اطلاعات ، پایه اصلی شرکت که همان سرمایه و نقدینگی است به لرزه درآمده و چه بسا که شرکت را به انحلال بکشاند. تاریخچة پست ریشه ها و منابع پست در اعمال قرون و اعصار گذشته نهفته است. در کشورهای باستانی مانند چین، ایران، مصر، یونان، امپراطوری روم اثری از پست را می بینیم که از یک نوع سیستم ارتباط افکار یا پیغام آوریهای کتبی و شفاهی است که اساس و سازمان آن را مردانی تشکیل میداده اند که با استفاده از چاپارخانه هاو اسب هایی که در مسیر راه قرار می گرفته اند وظایف خود را انجام می داده اند. بدین سان پست درآن زمانها فقط وسیله ای انحصاری در اختیار پادشاهان وشاهزاده گان بوده که به ناچار می بایستی اواخر خود را در دورترین نقاط قلمرو کشورشان ابلاغ نمایند. صومعه ها و کلیساها نیز به نوبه خود به برقراری سرویس مخصوص به خود همت گماشتند و دامنه انشعابات این سرویسها به همان اندازه ایکه مذهب توسعه مییافت، گسترده می شد بالاخره تحت تأثیر فعالیت اصناف و پیشه وران و هنگامی که بنیاد زندگی اجتماعی وجود خود را به هم رسانید ، فقط این دسته از مردم یعنی اصناف و پیشه وران به وسیله پستی که در اختیار پادشاهان و صومعه ها و کلیساها بود، توانستند احتیاجات ارتباطی خود را مرتفع نمایند. این تشکیلات مقدماتی پست که تقریباً حالتی نیمه دولتی و نیمه خصوصی داشت تا قرون وسطی دوام یافت، ولی به زودی معلوم شد که این تشکیلات ابتدایی و محدود قادر نخواهد بود احتیاجات جامعه ای را که دائماً در حال تحول به سر می برد برآورده سازد، از طرفی اختراع چاپ که کم کم آموزش و تعلیمات همگانی را در قشرهای مختلف مردم گسترش میداد، باعث افزایش مستمر مبادلات گردید. تحت تأثیر چنین نیازهایی ، پست راهی جز توسعه و گسترش نداشت. اختراع کشتی های بخار و به وجود آمدن راه آهن، برای پست تحول و دگرگونی دیگر را در برداشت. در این زمان ادارات پست این واقعیت را درک کردند که بر ای تسریع در امر مبادلات بین المللی خود در سطحی برابر و موازی با وسایل موجود حمل و نقل چاره ای جز ساده کردن تشریفات و بخصوص یکنواخت و کم کردن نرخهای پستی خود ندارند. در این راستا اشخاص زیر اقدامات مهمی را انجام دادند. که منجر به سازماندهی پست بین الملل گردید: 1) رولاند هیل (ابداع مستمر) 2) فن هرفلوت؛ مطالعاتی دایر بر اتخاذ نرخهای بین المللی ساده و یکنواخت شده بودن در نظر گرفتن هزینه ترانزیت ارائه کرد. 3) فالوئل دویاسی؛ ایجاد یک مجمع پستی جهانی به منظور وضع تعرفه ها و نرخهای پستی ساده یکنواخت (1855) 4) مونتگمری بلر: پیشنهاد تشکیل کنفرانس پاریس درسال 1862 5) هنریخ فن استفان ؛ موفق ترین شخصیت متحول کننده پست بین الملل می باشد که به پیشنهاد وی کنفرانس بین المللی پست در 15 سپتامبر 1874 در شهر برن (سوئیس) با حضور 22 کشور برگزار شد که در تاریخ 9 اکتبر همان سال یک قرارداد پستی به امضاء رسید که در این قرارداد تأسیس یک اتحادیه پستی جهانی نیز در نظر گرفته شده بود به همین مناسبت ، 9 اکتبر مطابق با 17 مهر به عنوان روز جهانی پست انتخاب گردید. پس از تأسیس اتحادیه پستی جهانی (UPU) در سال 1874، ایران نیز به عنوان بیست ونهمین کشور عضو در سال 1877 م. به اتحادیه مذکور ملحق گردید. در حال حاضر 190 کشور در اتحادیه عضویت دارند . مقر این اتحادیه و نهادهای دائمی آن در شهر برن (سوئیس) قرار دارد. طبق ماده یک اساسنامه اتحادیه، کشورهایی که تحت عنوان UPU این اساسنامه تأیید کرده اند، یک قلمرو و واحد پستی را برای مبادله متقابل پست نامه ها تشکیل می دهند. آزادی ترانزیت در سراسر قلمرو اتحادیه تضمین شده است. در واقع هدف اتحادیه تأمین سازمان و اعتلای سرویسهای پستی و مساعدت در جهت گسترش همکاریهای بین المللی است. علاوه بر آن اتحادیه مذکور در حدود امکانات برای کمکهای فنی پستی مورد تقاضا کشورهای عضو تشریک مساعی می نماید. زبان رسمی اتحادیه طبق اساسنامه اتحادیه زبان فرانسه می باشد و زبان انگلیسی نیز در سال 1994 به عنوان زبان کاری اتحادیه تعیین شد و اکثر اسناد و مدارک اتحادیه به زبانهای اسپانیولی – پرتغالی – انگلیسی – عربی – روسی ترجمه میشود و هزینة خدمات ترجمه توسط گروه زبانی درخواست کننده تقبل میشود. تعریف پست: برای پست تعاریف زیادی شده که هر یک از آنها بیانگر تمام یا قسمتی از فعالیتهای پست می باشد که چند نمونه از آن در زیر آمده است. 1) پست عامل ارتباط کتبی بین انسانها است. 2) پست یک شبکه رابطه بین کلیه امور هر جامعه است. 3) پست یک وسیله ارتباطی ارزان قیمت و بسیار مهم داخلی و بین المللی است. 4) پست یک شبکه رابط بین کلیه امور هر جامعه است که در امر جا به جایی مراسلات و افاضات و پول وسایر اوراق بهادار و هر گونه مرسوله ای که مجاز به حمل و نقل آن باشد فعالیت می کند. کلمةپست: از نظر لغوی ، واژه پست از کلمه سانسکریت Postas «پوستاس» به معنی ثابت می باشد که بعدها به زبان لاتین منتقل شده و در معنی و لفظ دگرگون گشته و به لغت Posta مشتق از اسم مفعول Positus به معنی امانت گذاردن مبدل شده این کلمه در زبان یونانی به صورت پیستولی استعمال شده و در زبان ایتالی نیز به صورت Poste به کار برده می شود. عملیات مهم پست: اداوات پست برای انجام خدمات خود چهار عمل مهم که به «چهار عمل اصلی پست» معروف است انجام میدهند که عبارتند از: - قبول مرسولات - آماده سازی مرسولات - ارسال مرسولات به مقاصد مربوطه - توزیع مرسولات به نشانی گیرندگان در مقصد کلیات: - شرکت پست جمهوری اسلامی ایران که در اجرای یک قانون تشکیل آن مصوب 3/8/1366 مجلس شورای اسلامی به مدت نامحدود تأسیس گردیده و اختصاراً شرکت نامیده می شود. - شرکت سهامی است که دارای استقلال مالی بوده و با توجه به وظایف ، حقوق و اختیارات مقرر در قانون مذکور و قوانین و مقررات پستی، به موجب اساسنامه و مقررات مربوط به شرکتهای دولتی و قانون تجارت اداره می شود. مرکز اصلی شرکت تهران است و برای انجام وظایف خود میتواند در هر نقطه از کشور شعب یا نمایندگیهائی تأسیس و یا عندالقتضاء نسبت به انحلال آنها اقدام نماید.
دانلود گزارش کارآموزی رشته حسابداری اداره پست منطقه 14 با فرمت ورد و قابل ویرایش تعداد صفحات 48
دانلود کار آموزی آماده
این پروژه کارآموزی بسیار دقیق و کامل طراحی شده و جهت ارائه واحد درسی کارآموزی میباشد
مقدمه
حسابداری یکی از علومی است که همه روزه اکثر افراد با آن سرو کار دارند و برخی به صورت تخصصی و برخی به صورت تجربی از آن استفاده می کنند. حسابداری این امکان را به ما می دهد که میزان سوددهی وهزینهها را به صورت علمی و دلخواه تغییر دهیم. اطلاعات مربوط به این رشته مورد استفاده عموم مردم از مدیران صنایع ، سرمایه گذاران ، تجار و اصناف تا استفاده کنندگان محصولات و خدمات می باشد و باعث می شود تا اعداد و ارقام نامفهوم و گیج کننده به صورت اطلاعات جالب توجه و قابل نتیجه گیری در دسترس قرار گیرد.
نمونه سوال زبانهای ماشین تا 14 ترم همراه با پاسخنامه
چکیده: بر اساس مبانی دینی، غیبت به عنوان یک رفتار نابهنجار محسوب میشود. این رفتار ضدارزشی، موجب بروز آسیبها و مشکلات متعدد اجتماعی میشود و از آنجاکه متأسفانه در جامعه فعلی هم رواج دارد، بازخوانی و بازکاوی این پدیده با توجه به مدلهای متنوع روابط جمعی، ضروری به نظر میرسد، تا با شناخت آسیبها و درمان آن، گامی مهم در مقابل انحرافات، برداشته شود. در این تحقیق سعی شده است از منظر جامعه شناختی، به اختصار مهمترین آسیبهایی که غیبت در روابط اجتماعی ایجاد مینماید ونقش و کارکرد آن در شبکه روابط اجتماعی بیان گردد و پس از تبیین عوامل اجتماعی آن، راهکارهای عملی رفع غیبت نشان داده شود.
کلمه های کلیدی:
انسان یک موجود اجتماعی است و برای تأمین احتیاجات خویش به زندگی اجتماعی نیازمند است، این نیاز به زندگی جمعی چه برحسب فطرت و چه برحسب ضرورت اجتماعی باشد، در هر صورت امری غیر قابل انکار است. لازمة تأمین این نیاز، وجود روابط سالم و پایدار است که در ایفای آن، دین مهمترین نقش را بر عهده دارد. آموزهها و دستورات دینی، هم در بعد فردی و هم در بعد اجتماعی درصدد راهنمایی و هدایت انسان است تا در پی آن، روابط سالم و پایدار به وجود آید. از اینرو، آنچه به این رابطه سالم لطمه میزند و موجب خلل و نقصان در روابط جمعی میشود، مورد نهی واقع شده و ممنوع گردیده است و آنچه که این روابط را تحکیم میبخشد و از عناصر تحکیم بخش روابط اجتماعی است، تأکید و تأیید شده است. از مجموع این معارف، رابطه سالم جمعی تحقق میپذیرد که به واسطه آن حقوق انسانها رعایت میشود، احترام متقابل محفوظ میماند و شخصیت اجتماعی انسانها مورد خدشه قرار نمیگیرد.
در این نوشتار به یکی از عناصری که مخرّب روابط جمعی است و مورد مذمت و نهی شدید معارف دینی است، یعنی غیبت پرداخته میشود تا از منظر جامعه شناختی، آسیبهایی که این پدیدة نامطلوب در جامعه ایجاد مینماید، مورد تحلیل و قرار گیرد.
معناشناسی غیبت
غیبت در لغت به معنای «پشت سر کسی بدگویی کردن» و «زشت یاد کردن» میباشد.[1] در کتب اخلاقی و فقهی در مورد غیبت، تعاریف متعددی ذکر شده است. همه یا اکثر این تعاریف برگرفته از روایاتی است که در اینباره رسیده است که به اجمال به برخی از آنها اشاره میگردد:
ـ نظریه شیخ انصاری: «الغیبة ان یتکلّم خلف انسان مستور بما یغمه لو سمعه»، «غیبت آن است که انسان پشت سر کسی عیبی را که پنهان است، بیان کند».[2]
ـ نظریه مرحوم نراقی: «الغیبة ان یذکر الغیر بما یکرهه لو بلغه، سواء کان ذلک بنقص فی بدنه او فی اخلاقه او فی اقواله او فی افعاله المتعلقة بدینه او دنیاه، بل وان کان بنقص فی ثوبه او داره او دابته»، «غیبت آن است که از دیگری به آنچه که کراهت دارد و برایش ناخوشایند است، یاد شود و فرقی ندارد آنچه که گفته میشود مربوط به نقص بدنی، اخلاقی یا راجع به نحوه گفتارش، رفتارش که مربوط به دین و دنیای اوست، باشد؛ حتی اگر آن نقص بیان شده در مورد لباس، خانه یا مرکب او باشد، نیز غیبت محسوب میگردد».[3]شیخ انصاری هم، علاوه بر نظریه فوق، این نظریه را مورد تأیید قرار داده و قائل شده است که آن موافق اخبار ائمه(ع) و اجماع علما میباشد.
ـ نظریه شهیدثانی: «و اما در اصطلاح برای کلمه غیبت، دو تعریف گفته شده است: اولاً، انسان در غیاب و پشت سرکسی سخن نمیگوید که او دوست ندارد، این سخنان دربارهاش زده شود و هدف گوینده آن باشد که به آن شخص اهانت کند و او را تحقیر نماید. ثانیاً، انسان مردم را متوجه عیوب شخصی بکند که او دوست ندارد دربارهاش چنین کاری انجام شود و گوینده قصد تحقیر و توهین داشته باشد».[4]
تعریف دوم نسبت به تعریف اول عامتر است، زیرا با این تعریف غیبت فقط شامل ذکر زبانی نیست بلکه شامل اشاره، حکایت و غیر آن نیز میشود. سایر اندیشمندان اخلاقی و فقهای ربانی در کتب خودشان مانند «امام خمینی» در «چهل حدیث» و «شهید دستغیب» در «گناهان کبیره»، همین تعریف را تقویت میکنند. در این تعریف دو عنصر نقش اساسی دارد:
ـ اظهار عیوب پنهانی اشخاص، به هر وسیله ممکن؛ از قبیل اشاره.
ـ قصد اذیت، تحقیر و توهین از جانب شخص گوینده.
ازجمله مستندات این تعریف، این روایت نبوی است که پیامبر به اباذر فرمود: غیبت آن است که برادر دینیات را با چیزی یاد کنی که از آن کراهت دارد.
انواع غیبت
غیبت هم برحسب روشهای متفاوتی که صورت میگیرد و هم برحسب تعدد در موضوعش، به انواع مختلفی تقسیم میشود.
- موضوع
موضوع غیبت ذکر و یادآوری عیوب میباشد، البته ذکر عیوب به نحو مطلق، غیبت محسوب نمیشود، بلکه بعضی موارد آن استثنا شده که در بحث جواز غیبت مطرح خواهد شد، به غیر از آن موارد، ذکر این عیوب گناه و یک امر ناهنجار محسوب میشود.
امام صادق (ع) در رابطه با این عیوب میفرمایند: «وجوه الغیبة تقع بذکر عیب فی الخلق و الفعل والمعامله و المذهب و الجهل و اشباهه» ، «غیبت آن است که انسان عیوب برادر مسلمان را در مورد اندام، اعمال، معاشرت رفتار، مذهب و راجع به نادانی او و مانند آن، برای دیگران بازگو کند».[5]
بنابراین برحسب انـواع مختلف عیوب، دایره غیبت بسیار متعــدد میگــردد که به بعضی از مهمترین موارد آن اشاره میگردد: عیب بدنی؛ مانند کوتاه قدی و بلندقدی، عیب در نسبت؛ مانند بد ذات و خسیس، عیب در اخلاق؛ مانند بداخلاق، ترسو و عصبانی، عیب در اعمال؛ مانند ذکر اعمالی که گناه حساب میشود، همچون دزدی، دروغگویی و ستمگری.[6] بنابراین غیبت برحسب صفات کمی و کیفی تقسیم میشود.
- روش
چنانچه در تعریف دوم بیان گردید، غیبت به معنای آشکار شدن عیوب پنهان دیگری است و این اظهار عیب راههای متفاوتی دارد که آنها عبارتند از: گفتاری، اشارهای (به وسیله حرکات چشم و دست) و نوشتاری.[7]
در نوشتار که اعم از نامه، مقاله، کتاب و غیره باشد، اگر کنایه به گونهای باشد که در آن شرایط غیبت، عینیت پیدا کند، آن هم از موارد انواع غیبت محسوب میگردد. شهید ثانی در این رابطه میگوید: « از انواع غیبت این است که نویسنده و مؤلف کتابی، از شخص معینی سخن به میان آورد و حرف او را به صورت زشت و نامطلوبی جلوه دهد، مگراینکه غرض معقول و موجهی باشد، مانند طرح مسائل اجتهادی».[8]
در مقام مقایسه، غیبت نوشتاری به لحاظ جرم و ناهنجاری اجتماعی، شدیدتر از غیبت گفتاری است، زیرا غیبت گفتاری بین دو یا حداکثر چند نفر است، ولی گسترة کتاب و نوشتار بسیار وسیعتر از دایرة محدود چند نفره میباشد، بنابراین آسیبی که غیبت از طریق نوشتار ایجاد میکند، بیش از سایر انواع است، چون کتابت یکی از دو زبان است.
غیبت در آینه آیات و روایات
جهت نمایان کردن اهمیت موضوع به بعضی از آیات و روایات اشاره میگردد. خداوند متعال در قرآن کریم درباره زشتی و قبح غیبت میفرمایند:
ـ «ولا یغتب بعضکم بعضاً أیحب احدکم ان یاکل لحم اخیه میتاً فکرهتموه واتقوا الله إنّ الله توّاب رحیم»،[9] «بعضی از شما غیبت بعضی دیگر را نکند، آیا کسی از شما دوست دارد، گوشت مردار برادرش را بخورد، پس آن را کراهت دارید، تقوای خدا را پیشه کنید که همانا خداوند بسیار توبهپذیر و مهربان است». در این آیه کریمه به روشنی صورت ملکوتی و حقیقت اخروی این گناه، به تصویر کشیده شده است. امام خمینی (ره) در این رابطه میگوید: «ما غافلیم از آن که اعمال ما عیناً با صورتهای مناسب با آنها، در عالم دیگر به ما رجوع میکند، نمیدانیم که این عمل صورت مردار خوردن است، صاحب این عمل همان طور که چون سگهای درنده، اعراض مردم را دیده و گوشت آنها را خورده، در جهنم نیز صورت ملکوتی این عمل به او رجوع میکند».[10]
ـ «ویلٌ لکلِّ همزة لمزة»، «وای بر هر غیبت کنندة عیبجویی»، ویل چه به معنای کنایه توبیخ و سرزنش باشد و چه به نام جایگاهی در جهنم باشد، دلالت بر تهدید و تقبیح این عمل میکند که انسان در پی عیبجویی و سرزنش دیگران باشد.
پیامبر اکرم (ص) میفرمایند:
ـ «ایها النّاس إنّ دماءکم و اموالکم و اعراضکم، علیکم حرام کحرمة یومکم هذا فی شهرکم هذا إن الله حرّم الغیبة کما حرّم المال و الدّم»[11]، «هان ای مردم همانا خون شما و اموال شما و آبرویتان بر شما حرام است، مانند روز و ماه حرام (ذیالحجةالحرام) و خداوند غیبت را حرام کرده است، آنچنان که مال و خون او را بر دیگری حرام کرده است».
ـ «ابغض الخلائق الی الله المغتاب»، «دشمنترین فرد نزد خداوند متعال، شخص غیبت کننده است».
برای دریافت کل متن به لینک زیر مراجعه کنید.
در این تحقیق می خواینم:
حج، با شکوه ترین، معنوی ترین و اثر بخش ترین عبادات است و از منظر عرفانی می توان اسرار و حکمت های گهر باری برای آن در نظر گرفت. در این چشم انداز قدسی، «حج» تبلور و تجلّی فضایل و مکارم اخلاقیِ بهترین معبر و گذرگاه به سوی معبود ازلی و نیکوترین منزل تزکیه و تهذیب نفس است. عارفان، سیر و سلوک عرفانیِ خود را در حج به کمال می رسانند و عابدان، عرشی ترین عبادت ها و طاعت ها را در آن انجام می دهند. سالکان الی اللّه به فیض لقای الهی نائل می آیند و عالمان، بر معرفت و حکمت قدسیِ خود می افزایند... حج به راستی دیار معرفت و دلدادگی، کوی محبّت و شیدایی، وادی سیر و سلوک و تقرّب، سرای عبودیت و فروتنی و رستاخیز دل ها و جانهای مشتاق است.
این عبادت بی بدیل و ناب، فلسفه ای به گستره اقیانوس ها، مفهومی به عظمت کوه ها، ثمره ای به پهنای آسمان ها، حکمتی به حلاوت گل ها و معنویتی به اوج کهکشان ها دارد و چه نیکو است که این همه زیبایی و حلاوت را در دانشگاه عارفان فرزانه و عالمان وارسته به نظاره بنشینیم و غوّاص اقیانوس حکمت و دانش گهربار آنان باشیم.
حج، دارای اسرار و حکمت های شگرف و فلسفه و اهداف والایی است که با دانستن آنها، حج گزار می تواند حجّی عارفانه، عاشقانه و حکیمانه به جای آورد و با راز و رمز قدسی آن، بیشتر و بهتر آشنا شود.
از دیدگاه عارف کامل آیت اللّه ملکی تبریزی است که:
«حج و سایر عبادات، باید آنگونه انجام شود که خدا می خواهد و تنها زمانی به این امر رسیده و از نتیجه عبادت برخوردار می شویم که هدف از آن عبادت را بدانیم. اگر کسی حج را همانگونه که در روایات آمده، انجام دهد و به تک تک اعمال و نیت های آن عمل کند، می توان گفت: آنگونه حج را به جا آورده است که خداوند می خواهد».(1)
حج، اسرار و ابعاد مختلف عرفانی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و... دارد که در این مقال، تنها به گوشه ای از حکمت های عرفانی آن اشاره می شود:
یک ـ شناخت خدا
«توحید» و «شناخت خدا»، مهم ترین و بایسته ترین و ظیفه انسان ها است و هیچ تکلیف و امری، به بایستگی و اهمیت آن نیست. توحید، اساس و رکن تمامی اعتقادات و اعمال است و انسان در همه مواقع، به خصوص در حج، باید بر معرفت و شناخت خود نسبت به آفریدگار فزونی بخشد و یقین و ایمان خود را به یگانگی، قدرت، علم، سلطنت، تقدّس و ربوبیت او مستحکم سازد.
به راستی حکمت و فلسفه اصلیِ «حج»، توحید و معرفة اللّه است؛ یعنی حج گزاران باید در حج شناخت و علم خود را درباره صفات و اسمای الهی زیاد کنند، با دقت و اندیشه در اعمال و ارکان حج، هر چه بیشتر با آیات و نشانه های او آشنا شوند.
امام سجّاد علیه السلام در سفارش های خود به شبلی، به این امر توجّه ویژه ای داشته، می فرماید: «هل عرفت بموقفک بعرفة، معرفة اللّه سبحانه...»(2) «آیا هنگام توقف در عرفات، معرفت خدا را یافتی...؟».
صاحبِ المراقبات در باره این حکمت حج می نویسد:
«خداوند متعال انسان را از خاک آفریده و او را به دیدار و پناه خود دعوت نمود. نزدیکی و پناه او نیز مخصوص بلند مرتبگان و افراد با معنویت است و به جهت اینکه انسان در اوایل کار، به دلیل فرو رفتن در تاریکی های عالَم طبیعت و اسارت در کره خاکی و میان آب و گِل، عالم های عالی دسترسی ندارد. خداوند، عالمِ او را با ایجاد مکانی آباد کرده و آن را خانه خود نامید و آن را زیارتگاه زائران و طالبان حضرتش قرار داد تا بر گِرد آن چرخیده، زیارتش کنند و به مقتضای حال خود، با پروردگارشان مأنوس شده و با این امور، آماده عالم های قدس و نزدیک شدن به خدا گردند. برای این زیارت نیز عبادت هایی مقرر فرموده (حج) که تمامی آنها، باعث پرواز از عالم خاکی به عالم ملکوت، جبروت و لاهوت است. به عبارت دیگر، این عبادت ها انسان را آماده زیارت کعبه حقیقی می کند که در باره آن، در روایت آمده است: زمین و آسمانم گنجایش مرا ندارد، بلکه قلب بنده مؤمنم گنجایش مرا دارد. این عبادات باعث شناخت نفس می شود که شناخت پروردگار را در بر دارد.»(3)
رو به هر قبله که کردم صنما سوی تو بود وآنچه محراب به معماری ابروی تو بود
نقش هر چهره غبار عالیه خط تو داشت پشت هر پرده نهان، آیینه روی تو بود
چشم دل روزنه خلوت جان، زان دادند که از این روزنه راهی به سر کوی تو بود...
عارف الهی مرحوم حاج سید هاشم حداد، در خاطرات و حالات خود از حج فرمودند:
«رمی جمره عقبه، بالأخص خیلی برای من جالب بود؛ چون در جمره اولی و جمره وسطی انسان رو به قبله می ایستد و رمی می کند؛ یعنی با توجّه و استقبال کعبه، انسان شیطان را می زند و می راند. اما در جمره عقبه که باید انسان پشت به قبله کند و رمی نماید، این چه معنا دارد؟ معنی آن، عین توحید است؛ یعنی آن کعبه ای را که من تا به حال با این نفس خود، بدان توجّه می نمودم، آن را اکنون پشت سر گذاره و با توجّه به اصل توحید ـ که دارای جهت و سمتی نیست و با نفسی که از آن نفس بیرون آمده و توجّه بدان سو ندارد ـ می خواهم شیطان را رمی کنم...».(4)
امام خمینی، این عارف کبیر، حکمت اصلی حج را توحید و تنزیه می داند که با عمل دقیق به دستورات عبادیِ حج حاصل می شود:
«در مراتب معنوی حج، که سرمایه حیات جاودانه است و انسان را به افق توحید و تنزیه نزدیک می نماید؛ حاصل نخواهد شد، مگر آنکه دستورات عبادی حج، به طور شایسته و مو به مو عمل شود... لبّیک های شما جواب دعوت حقّ تعالی باشد و خود را محرم برای وصول به آستانه محضر حق تعالی نمایید.»(5)
دو ـ انس و تقرّب (لقای الهی)
حج، موقعیتی شکوهمند و فرصتی کم نظیر برای انس و دلدادگی به محبوب حقیقی و تقرّب و نزدیکی به ساحت قدسی او است. وارستن از غیر و رسیدن به دوست و لقای فرحناک او، حکمت حکیمانه حج است و رستگار و سعادتمند کسی است که غیر را بگذارد و بگذرد و به یار بپیوندد.
اعمال و مناسک نورانی حج، بر صفای درون و نورانیت دل می افزاید و پرده های حجاب دل را به کناری می نهد و او را آماده معرفت و لقای الهی می سازد. قلوب عاشقان و عارفان، در حج آمادگی بیشتری برای معرفت، محبّت و وصال الهی پیدا می کند و آنان را به معبود ازلی نزدیک تر می سازد.
آتش به جانم افکند شوق لقای دلدار از دست رفت صبرم، ای ناقه پای بردار
در کیش عشقبازان، راحت روا نباشد ای دیده اشک می ریز، ای سینه باش افکار..
پیشوای هشتم در باره این فلسفه قدسیِ حج می فرمایند:
«انّ علّة الحجّ الوفادة الی اللّه تعالی... و التقرّب فی العبادة الی اللّه عزّوجل».(6)
«علّت حج، ورود به (میهمانی) خدای متعال است...(و در آن) نزدیک شدن به خداوند بلند مرتبه است.»
برای دانلود متن کامل تحقیق به لینک زیر مراجعه کنید.