فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:56
فهرست مطالب:
پیشگفتار
مقدمه
فصل اول : انقلاب مشروطه
الف ) زمینه ها و علل آغاز نهضت
ب ) روند حوادث
پ ) نیروهای درگیر در انقلاب مشروطه
ت ) عل شکست مشروطه
ج ) پیامدهای مشروطه
د ) ظهور و سقوط رضاشاه
فصل دوم : نهضت ملی شدن صنعت نفت
الف ) زمینه ها و علل آغاز نهضت
ب ) علل شکست نهضت
پ ) پیامدهای نهضت
فصل سوم:
نتیجه گیری
محدودیت ها
پیشنهادها
منابع و مأخذ
چکیده ی مطالب
پس از ناصرالدین شاه فرزندش مظفر الدین میرزا که ولیعهد او بود از تبریز به تهران آمد و با نام مظفر الدین شاه به پادشاهی رسید . وی مردی بیمار بود و به این دلیل اداره ی امور کشور را عملاً به عین الدوله صدر اعظم خود سپرد عین الدوله مردی مستبد بود و خشونت های او و درباریان اقدامات ظالمانه ی مأموران دولتی و دخالتهای بیگانگان در امور کشور سبب شد که مردم قیام کنند. نتیجه ی این قیام به وجود آمدن حکومت مشروطه ی سلطنتی در ایران بود یعنی حکومتی که در آن نمایندگان مردم ( مجلس ) بر چگونگی اداره ی کشور و اقدامات شاه نظارت داشته باشند نخستین جرقه های انقلاب وقتی روشن شد که علاء الدوله حاکم تهران به بهانهی گران شدن قند عده ای از بازرگانان را به چوب بست و عده ای از علما از جمله آیت الله طباطبایی که از نفوذ استعمارگران رنج می برد و به فکر ایجاد تحولی به سود مردم بود قدم پیش نهاد و همراه علمای دیگر به عنوان شهر ترک گفتند و در حرم حضرت عبدالعظیم تحصن کردند و خواهان اجرای خواست های مردم شوند . در رأس خواسته های آن ها تأسیس عدالت خانه برای رسیدگی به شکایات مردم بود تحصن علما و مردم در حضرت عبدالعظیم ، حکومت استبدادی را وادار به عقب نشینی کرد و شاه و درباریان ناچار خواسته های مردم را پذیرفتند و فرمان تأسیس عدالت خانه توسط شاه صادر شد . به این ترتیب تحصن خاتمه یافت و علما با احترام به تهران بازگشتند پس از بازگشت علما و مردم از حضرت عبدالعظیم دولت به وعده های خود عمل نکرد که با اعتراض مردم رو به رو شدندو شورش به پاشد در این میان با تیراندازی مأمواران طلبه ی جوانی به نام سید عبدالحمید به شهادت رسید در نتیجه علما و مردم در مسجد جامع تهران گرد آمدند و به چاره اندیشی پرداختند و آیت الله طباطبایی و بهبهانی با مشورت دیگران تصمیم گرفتند تهران را ترک کنند . و این مسئله اوضاع تهران را پریشان کرد و عده ای از علمای نجف به پشتیبانی مردم برخاستند در نتیجه با این اقدامات علما و مردم مظفرالدین شاه با صدور فرمان مشروطیت در عزل عین الدوله در برابر خواسته های مردم تسلیم شد . به این ترتیب قیام مردم به ثمر رسید و نظام استبدادی به مشروطه مبدل شد .
بعد از برکناری رضاشاه و خروج او از ایران زمینه ای مناسب برای فعالیت های سیاسی در جامعهی ایران فراهم شد ، زیرا محمد رضا پهلوی هنوز قدرت چندانی برای برقراری دوباره ی استبداد پدرش نداشت . در مجموع ، سال های اولیه ی پس از سقوط برای مردم فرصتی پدید آورد تا به ابراز عقاید خود بپردازد .
گسترش فعالیت سیاسی پس از شهریور 1320 ه . ش ( سقوط رضاشاه ) منجر به آگاه شدن مردم و در نهایت سبب گسترش مبارزه و سرانجام ملی شدن نفت ایران گردید . جریان ملی شدن نفت را دو تن از شخصیت های مذهبی و سیاسی آن زمان یعنی آیتالله کاشانی و دکتر محمد مصدق رهبری می کرد . آیت الله کاشانی ، از روحانیون معرفی بود که در جوانی در کنار پدر خویش با استعمار گران مبارزات درخشانی کرده بود . وی پس از آمدن به ایران رهبری نیروهای اسلامی را عهده داشته دکتر محمد مصدق نیز سابقه ای طولانی در امور سیاسی داشت در این دوران مهمترین عاملی که این دو رهبر را به یکدیگر نزدیک می کرد مبارزه برای ملی شدن صنعت نفت ایران بود که در سال 1329 ش به تصویب مجلس رسید و قبل ازآن تقریباً در اختیار انگلیسی تبدیل شد و انتخاب دکتر مصدق به نخست وزیری به گسترش آن کمک کرد. بیگانگان به خصوص استعمارگران انگلیسی و آمریکایی که از ملی شدن صنعت نفت زیان های زیادی دیده بودند ، در تمام دوران نخست وزیری مصدق سعی کردند تا از راه های گوناگون مانع ادامه ی مبارزات مردم نشوند . جلوگیری از فروش نفت ایران توسط دولت مصدق یکی از کارشکنی های آن ها در این زمینه بود. در شرایطی که دولت های غربی از خرید نفت ایران امتناع می کردند و دولت مصدق با مشکلات شدید مالی مواجه بود ، شوروی 147 نیز از خرید نفت و حتی با وجود اصرار دولت ایران از دادن بدهی های خود به ایران نیز خودداری کرد . دو کشور انگلستان و شوروی برای کارشکنی در کار دولت مصدق از مزدوران داخلی خود در ایران هم استفاده می کردند .
مهمترین گروه از این مزدوران اعضای حزب توده بودند که تنها وظیفه ی خود را خدمت به دولت شوروی می دانستند . در برابر این توطئه ها باز هم دولت دکتر مصدق به دلیل حمایت مردم و آیت الله کاشانی استوار ماند اما متأسفانه پس از چندی بروز اختلاف میان دکتر مصدق و آیت الله کاشانی زمینه را برای شکست نهضت ملی ایران فراهم آورد
پیش گفتار
آن نامردانی که میان آزادیخواهان و نمایندگان مجلس بوده ولی در نهان پیوستگی با دربار داشته اند و در زمان «حکومت خودکامه و استبداد ضعیف آسوده در تهران مانده و نیز نوازشی از محمّد علی میرزا دریافت کرد با این همه سپس خود را به میان آزادیخواهان انداخته و از این راه دارایی اندوخته اند چنین نامردانی چگونه مایلند تاریخ مشروطه نوشته شود ؟ !
آن بیرنگانی که در دستگاه محمّد علی میرزا سرشته سردمدار دارد کارها بوده اند و در خونخواریهای او دست اندرکار بوده و یا از نزدیک نظاره گر آن خون خواری ها بوده و خرسندی میداده اند با این حال سپس با نیرنگبازی در میان آزادیخواهان جا گرفته در اینجا نیز سردمدار کارها گردیده ، چنین کسانی چگونه مایل هستند که تاریخ آنگونه که بوده به رشتة نگارش گرفته شود.
ما می خواهیم ایرانیان از پیش آمدهای سی ساله پندها بیاموزند ، جنبشی بدینسان در تاریخ ایران کمتر روی داده و میتوان گفت تنها تاریخ توده همین تاریخ مشروطه میباشد در این داستان نکتههای بسیاری هست از جمله: دریابند: نخست : شایستگی ایرانیان که چون رهبر یا آموزگاری پیدا کردند در اندک زمان به پیشرفتهای چشمگیری نائل آمدند. آری ما پژوهشگران این آموزشگاه نیز به ندای رئیس جمهورمان لبیک گفته و بر آن شدیم که مقاله ای پژوهشی ولو اندک و ناچیز دربارة تاریخ گذشته میهن عزیز خود در سه فصل ارائه دهیم لذا مقالة حاضر را که حاصل تلاش چند ماهة ما می باشد فراهم نمودیم باشد که این پژوهش کوچک با یاری خداوند منان چراغی باشد فرا راه کارهای بزرگ و پژوهشهای بعدی ما.
مقدمه :
برای رسیدن به یک هدف ابتدا مطالعاتی را در زمینة مطلب منظور انجام می دهیم مثلاً در مورد مشروطیت رجوع به تاریخ کرده و علت حرکت مردم آن زمان را مطالعه می نماییم و برای روشن شدن ملّی شدن نفت از زمانی که در کشور ما استخراج شد تاریخ آن را مورد مطالعه و نتایج حاصله را مقدمه ای برای پی گیری کردن مطالب هدفمند ادامه می دهیم .
در یک قرن اخیر به دلیل اکتشافات نفت و استعمال آن و تبدیل بر دیگر فرآورده های نفتی تأسیس شرکتهای زیادی در منطقه نفت خیز گردیده است و به دنبال آن دقت در کاربردهای نیروی انسانی ، آوردن فرهنگ های مختلف کرد باعث به وجود آمدن تحولاتی در جامعه فعلی کشورمان شده و به دلیل مبادلات مسائل نفتی و دیدن دورههای مربوطه همگی تحولی را در جامعه ی انسانی ما ایجاد کرده است و تأثیر گذاری آن بر روی تمام سطوح جامعه نمایانگر آن است که تمام کشورها احتیاج بیشتری به یکدیگر دارندو همین احتیاج است که عامل اصلی برای برقراری ارتباط را هم فراهم می کند . امّا کشورهای غربی به جهت دارا بودن تکنولوژی می خواهند برتری خود را نسبت جهانیان دیگر نشان دهند پس ما جوانان بایستی سعی و تلاش خود را برای بالابردن سطح آگاهی و دست یابی به علم و دانش روز که می شود با آن به طرف دورشدن از وابستگی های نفتی و دیگر مسائل بشویم و مسائل روشن و قابل تفکر مردم که همین موقعیت صدور سوخت هسته ای به کلیّة کشورهای غربی است ، از مسائل حاد و حائز اهمیت می باشد و کمال طلبی جوانان که با سعی و کوشش خود موفقیت های دست یافتند و لذا باید سعی شود بشارت دهنده ی این عزیران بوده و ارزشهای بدست آمده را بیشتر نموده تا شاید به همت همگی و کمک گرفتن از خدا به سرمنزل اصلی که همان استقلال نفتی می باشد برسیم .