فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:174
فهرست مطالب:
پیشگفتار 5
عوامل مؤثر بر آستانه اقتصادی شدن مواد معدنی 8
ردهبندی تجاری 14
ردهبندی کانسارها توسط لیندگرن (1913، Lindgren) 26
کلیات 30
خاستگاه سنگها و کانیهای گرانبها 30
خاستگاه ماگهایی: 31
ماگهای بازیک (اسیدی) و اکترابازیک 31
خاستگاه رسوبی 33
چرخه سنگ و شناخت زمینشناختی 34
تقسیمبندی سنگها 34
شناسایی کانیها 36
فصل دوم 42
طبقهبندی کانیها 42
1- کانیهای ماگهایی 42
2- سیلیکاتها 42
اقسام سیلیکاتها 43
آمفیبولها 44
ب) سیلیکاتهای روشن: 44
2- کانیهای رسوبی 47
3- کانیهای رسی 47
ویژگیهای توصیفی و زمینشناسی انواع گوهرها و محل پیدایش آنها در ایران 51
5-1-1-1 تاریخچه 53
5-1-1-2 منابع 53
5-1-2-1 تاریخچه 57
5-1-2-2 منابع 58
5-2-1 تاریخچه الماس 61
5-2-2 منابع 63
5-3-2 منابع 70
5-3-4 پریدوتهای مصنوعی 71
5-4 تورمالین 71
5-5 توپاز 77
5-5-1 خاستگاه زمینشناسی توپاز 77
5-5-2 خواص کانیشناسی و اپتیکی توپاز 78
5-5-4 پراکندگی جغرافیایی توپاز 82
5-5-5 تشخیص توپاز 83
5-5-7 نگهداری توپاز 84
5-6-2 منابع 88
5-6-4 زمرد مصنوعی 90
5-6-5 ویژگیهای زمرد 92
ویژگیهای فیزیکی زمرد: 92
5-7 زیرکن 93
5-7-1 چگونگی و مکان پیدایش 94
ویژگیهای فیزیکی زیرکن : 96
5-8 گروه سرپانتین 96
5-8-1 تاریخچه 98
5-8-2 منابع 98
5-8-3 ترمیم سرپانتینها 99
5-10 فلوریت 100
5-10-1 انواع مختلف فلوریت 102
5-10-3 زمینشناسی و کانیسازی در محدوده لعل کان 104
5-11-1 فیروزه در ایران 109
5-12 کهربا 120
5-13 بلورهای گروه سیلیس 122
● گونههای کلسدونی 124
5-13-3 سنگهای قیمتی گروه سیلیس در ایران 126
5-14-2 منابع 133
5-14-4 گارنتهای مصنوعی 134
5-15 لاپیس لازولی (لاجورد) 136
5-13-3 ترمیم لاپیس لازولی 139
5-15-4 لاپیس لازولی مصنوعی 140
5-15-5 لاجورد در ایران باستان 141
5-15-6 معادن لاجورد 143
5-16 لعل 145
5-16-3 ترمیم لعلها 147
5-16-4 لعلهای مصنوعی 147
5-16-5 گوهرهای مشابه با لعل 148
5-16-7 گونههای لعل در ایران قدیم 150
5-16-8 مشخصههای لعل در فرهنگ ایرانیان 150
5-16-9 معادن لعل 152
5-17 مروارید 154
5-17-1 مراکز صید مروارید 156
5-17-3 مرواریدهای مشهور جهان 163
5-17-6 چگونگی تشکیل مروارید 167
5-17-8 گوناگونی و نقائص در شکل مروارید 171
5-17-10 تثبیت شیوه کنونی پرورش مروارید 173
پیشگفتار
مواد معدنی، زیر بنای اقصاد و صنعت هر جامعه را تشکیل میدهند. بشر از همان آغاز آفرینش خود و در طول تاریخ، بر حسب نیازمندیها و شناخت، از مواد معدنی استفاده کرده است. اکنون نیز انسان، از تمامی مواد معدنی به حالتها و شیوههای گوناگون، بهره برداری مینماید.
به دیگر سخن، همین مواد معدنی هستند که پایه و اساس تمدن را تشکیل میدهند. زمینههای کاربردی و مصرفی مواد معدنی را میتوان به اختصار و بدین گونه برشمرد.
مصالح ساختمانی، همچون آجر، اهک، آهن، سیمان، گچ، شن وماسه، کاشی، شیشه، رنگها، لوله وشیرآلات، در زمینه کشاورزی میتوان از گودهای شیمیایی، ماشینهای کشاورزی و سموم دفع آفتها، مثال آورد.
در کار جاده سازی موادی نظیر: شن وماسه، سنگها، قیر، سیمان، آرماتور و ماشینهای راه سازی کاربرد دارند. در زمینه صنایع سبک و سنگین، موادی از گونة: انواع فلزات و آلیاژهای آنها، انرژیزاها یا انواع ترکیبات هیدروکربور، دیرکدازها، مواد ساینده و کانیهای فلزی اهمیت دارند.
موادی همانند: گرافیت، گچ و مواد پر کنندة کاغذ در تهیة لوازم آموزشی بکار میروند و سرانجام در صنایع شیمیایی و الکترونیک است که اهمیت سترک مواد کانی و مصرفی را بهتر میتوان دریافت.
از آنجا که جمعیت انسانها، روی در فزونی دارد، میزان مصرف مواد معدنی هم پیوسته افزایش مییابد و این افزایندگی در مصرف کانیها، به ویژه در دو دهة پیشین بسی چشمگیر بوده است.
هم اینک دامنه پژوهشهای بشر از گستره زمین فرا رفته و به فضای کیهانی اوج گرفته است. پیرامون ویژگیهای برخی مواد معدنی و آلیاژها در زمینههای ساختاری سفینههای فضایی و انواع ماهوارههای پژوهشی، بررسیهای شگرف به انجام رسیده است.
زمینشناسی اقتصادی، پایه و شالوده اکتشافهای معدنی و کاربرد مواد حاصل از آن را تشکیل میدهد. شادمانه باید گفت که اندوختگی مواد معدنی در کشور ما کمنظیر است.
از این روی، بایسته ان است که با برنامههای مناسب و کوششهای پیگیر، بر آن باشیم تا در آیندهای هر چه زودرس، تمامی مواد کانسارهای مورد نیاز کشور را از همین دفینههای پربها تهیه نماییم و با گسترش صنایع معدنی و صدور فراوردههای آن، ارزهای مورد نیاز کشور را به میزان عمدهای تأمین کنیم.
از آغاز آفرینش، انسان همواره از مواد پوسته زمین در جهت رفع نیازمندیهای زندگی و دسترسی به رفاه بیشتر استفاده کرده است. سنگها و کانیهای غیر فلزی اولین موادی هستند که انسان اولیه انها را به کار برده است.
آثار بدست آمده از کاوشهای باستان شناختی حاکی از آن است که انسانهای اولیه از فلینت، چرت و دیگر سنگهای سخت برای ساختن اسلحه و کندن غارها استفاده نمودهاند و همچنین خاک رس و سنگ را برای ساختن ظروف گلی و اهرام شگفتانگیز مورد استفاده قرار دادهاند.
بر اساس مطالعات باستان شناختی، در جاری هزارههای هخفتم تا دهم قبل از میلاد مسیح، انسان اولیه ده الی پانزده سنگ و کانی غیر فلزی را میشناخته است. حتی تعدادی از این مواد را برای طراحی و نقاشی مورد استفاده قرار داده است. طلا نخستین فلزی بوده است که انسان به صورت خالص از رودخانهها جمعآوری نموده و مس اولین فلز شناختهای است که حود بیست هزار سال قبل از میلاد توسط انسان ذوب و مورد استفاده قرار گرفته است. آثار بدست آمده از کاوشهای باستان شناختی در اروپا و شمال افریقا نشان میدهد که در مصر، حدود دوازده هزار سال قبل از میلاد و در اروپا حدود چهار هزار قبل ز میلاد، از مس استفاده میکردهاند.