دانلود پایان نامه تجزیه ژنتیکی مقاومت به بیماری بلاست در ارقام برنج بروش دیالل
اختصاصی از یارا فایل دانلود پایان نامه تجزیه ژنتیکی مقاومت به بیماری بلاست در ارقام برنج بروش دیالل دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
فهرست مطالب :
فصل اول (مقدمه و بررسی نوشته ها)
1-1 مقدمه.....................................................................................................................................
1-2 بررسی منابع............................................................................................................................
1-2-1 گیاه شناسی و ریخت شناسی برنج.......................................................................................
1-2-2 مشخصات ژنتیکی گیاه برنج...............................................................................................
1-3 اصلاح برنج ...........................................................................................................................
1-4 تاریخچه بلاست.....................................................................................................................
1-4-1 عامل بیماری بلاست...........................................................................................................
1-4-2 چرخه بیماری.....................................................................................................................
1-4-3 عامل بیماری .....................................................................................................................
1-5 روشهای کنترل بیماری بلاست................................................................................................
1-6 نژادهای فیزیولوژیک عامل بیماری.........................................................................................
1-7 ژنتیک مقاومت به بیماری.......................................................................................................
1-8 اثر متقابل ژن در برابر ژن........................................................................................................
1-9 بررسی نوشته ها......................................................................................................................
فصل دوم (مواد و روشها)
2-1 مواد گیاهی مورد استفاده و پاتوژنها.........................................................................................
2-2 محیط کشت اختصاصی RBAS...........................................................................................
2-3 تهیه سوسپانسیون اسپور...........................................................................................................
2-4 آماده سازی گیاهان آزمایشی .................................................................................................
2-5 مایة زنی بلاست برگ.............................................................................................................
2-6 اندازه گیری اجزای مقاومت به بیماری و سنجش بیماری..........................................................
2-7 بررسی مزرعه ای ...................................................................................................................
2-7-1 نحوة دورگ گیری برنج....................................................................................................
2-8 تجزیه های آماری..................................................................................................................
2-8-1 آزمون معتبر بودن فرضیات هیمن........................................................................................
2-8-2 تجزیه گرافیکی .................................................................................................................
2-8-3 برآورد اجزای واریانس......................................................................................................
2-8-4 میانگین درجه غالبیت.........................................................................................................
2-8-5 نسبت ژنهایی که دارای اثرات مثبت و منفی در والدین هستند..............................................
2-8-6 نسبت ژنهای غالب به مغلوب در والدین..............................................................................
2-8-7 جهت غالبیت ....................................................................................................................
2-8-9 وراثت پذیری ....................................................................................................................
2-8-10 تجزیه واریانس قابلیتهای ترکیب پذیری............................................................................
2-8-10-1 محاسبه اجزای واریانس ژنتیکی....................................................................................
فصل سوم (بحث و نتایج)
3-1 وضعیت والدین و نتاج F1 آنها...............................................................................................
3-2 مطالعات ژنتیکی و برآوردهای وراثت پذیری و اثرات ژنی برای خصوصیات بیماری بلاست برگ در طرح دیالل بروش هیمن....................................................................................................
3-3 بررسی قابلیت ترکیب پذیری صفات مهم بیماری....................................................................
3-4 روشهای اصلاحی ..................................................................................................................
3-5 مطالعه و ارزیابی مقاومت بیماری بلاست در اراقام مختلف برنج و F1 ها در شرایط گلخانه ای و مزرعه ای....................................................................................................................................
فهرست جداول
3-1 تجزیه واریانس و تخمین ضرایب تنوع ژنتیکی (GCV) و فنوتیپ (PCV) و متوسط بازدهی ژنتیکی.........................................
3-2-1 آزمون های فرض برای صفات مورد بررسی در بیماری بلاست برنج در طرح دیالل بروش هیمن..............................................
3-2-2 برآورد اجزاء ژنتیکی در مقابل نژاد IA-89 برای خصوصیات مهم بیماری بلاست برنج در طرح دیالل بروش هیمن..................
3-2-2 برآورد اجزاء ژنتیکی در مقابل نژاد IA-82 برای خصوصیات مهم بیماری بلاست برنج در طرح دیالل بروش هیمن..................
3-2-2 برآورد اجزاء ژنتیکی در مقابل نژاد IA-90 برای خصوصیات مهم بیماری بلاست برنج در طرح دیالل بروش هیمن..................
3-2-3 آزمون t برای پارامترهای ژنتیکی (E, h2,F, H2,H1, D) صفات مورد بررسی در بیماری بلاست برنج در طرح 5*5 دیالل به روش هیمن........................................................................................................................................................................................
3-2-4 وضعیت درجه غالبیت و نسبت فراوانی های آلل غالب به مغلوب در اجتماع والدین در تلاقی دی آلل 5*5...............................
3-3-1 تجزیه واریانسی قابلیت های ترکیب پذیری و نسبت msGCA/msSCA برای صفات مورد بررسی بیماری بلاست برنج در طرح دیالل به روش گریفینگ.............................................................................................................................................................
3-3-2 برآوردهای مقادیر قابلیت پذیری عمومی (GCA) ارقام برنج برای صفات مورد بررسی بیماری بلاست در طرح دیالل بروش گریفینگ....
3-3-3 برآوردهای مقادیر قابلیت ترکیب پذیری خصوصی ارقام برنج برای صفات مورد بررسی بیماری بلاست برگ برنج در طرح دیالل بروش گریفینگ........................................................................................................................................................................
3-3-4 مقادیر قابلیت ترکیب پذیری عمومی و خصوصی، افزایشی و غالبیت برای صفات مورد بررسی بیماری بلاست برنج در مقابل سه نژاد IA-90, IA-89, IA-82 در طرح دیالل به روش گریفینگ................................................................................................
3-3-5: برآوردهای مقادیر ضرایب همبستگی بین GCA برای کلیه صفات مورد بررسی بیماری بلاست و همبستگی ساده برای 5 والد طرح................................
3-5-1 تجزیه واریانس والدین و اثر متقابل نژاد های IA-89, IA-82, IA-90 با ژنوتیپ والدین در شرایط گلخانه ای....................
3-5-2 تجزیه واریانس F1 ها و اثر متقابل سه نژاد IA-82, IA-89, IA-90 در شرایط گلخانه ای..................................................
3-5-3 تجزیه واریانس سطح زیر منحنی توسعه بیماری در خزانه بلاست برنج......................................................................................
3-5-4 واکنش ارقام مورد آزمایش در مقابل نژاد IA-82 برای صفات مورد بررسی در شرایط گلخانه ای..........................................
3-5-4 واکنش ژنو تیپ های مورد آزمایش در مقابل نژاد IA-89 برای صفات مورد بررسی در شرایط گلخانه ای..............................
3-5-4 واکنش ژنو تیپ های مورد آزمایش در مقابل نژاد IA-90 برای صفات مورد بررسی در شرایط گلخانه ای..............................
3-5-5 مقایسه میانگین دانکن برای صفات مورد بررسی در مقابل سه نژاد IA-90 IA-82, IA-89 در سطح 1%............................
3-5-7 همبستگی بین صفات تیپ آلودگی، تعداد لکه، درصد آلوده سطح برگ، اندازه لکه، دوره کمون و قابلیت اسپورزایی در مقابل نژاد IA-82 در شرایط گلخانه ای......................................................................................................................................................
3-5-8 همبستگی بین صفات تیپ آلودگی، تعداد لکه، درصد آلوده سطح برگ، اندازه لکه، دوره کمون و قابلیت اسپورزایی در مقابل نژاد IA-89 در شرایط گلخانه ای.............................................................................................................................................
3-5-9 همبستگی بین صفات تیپ آلودگی، تعداد لکه، درصد آلوده سطح برگ، اندازه لکه، دوره کمون و قابلیت اسپورزایی در مقابل نژاد IA-90 در شرایط گلخانه ای.............................................................................................................................................
3-5-10 قابلیت اسپورزایی(تعداد اسپوردر واحد وزن تر)برای ارقام و هیبریدهای برنج مایه زنی شده با نژاد های 90-IA و IA-89 و IA-82..............................................................................................................................................................................................
3-5-11 سطح زیر منحنی توسعه بیماری بلاست برگ ارقام والدی و F1 های مورد بررسی در خزانه بلاست برنج................................
3-5-12 مقایسه میانگین دانکن AUDPC در خزانه بلاست در سطح 1%............................................................................................
3-5-13 همبستگی بین صفات مورد بررسی والدین در مقابل سه نژادIA-90, IA-89,IA-82 در شرایط گلخانه ای.........................
3-5-14 همبستگی بین صفات مورد بررسیF1 ها در مقابل سه نژاد IA-90, IA-89, IA-82 در شرایط گلخانه ای.......................
3-5-15 همبستگی بین صفات مورد بررسی در شرایط گلخانه ای با سطح زیر منحنی توسعه بیماری بلاست در خزانه بلاست در مقابل نژاد IA-90.......................................................................................................................................................................................
3-5-16 همبستگی بین صفات مورد بررسی در شرایط گلخانه ای با سطح زیر منحنی توسعه بیماری بلاست در خزانه بلاست در مقابل نژاد IA-89.......................................................................................................................................................................................
3-5-17 همبستگی بین صفات مورد بررسی در شرایط گلخانه ای با سطح زیر منحنی توسعه بیماری بلاست در خزانه بلاست در مقابل نژاد IA-82....................................................................................................................................................................................... 57
فهرست نمودار
نمودار 3-2-1 صفت تیپ آلودگی در مقابل نژاد IA-90...........................................................................
نمودار 3-2-2 صفت تعداد لکه در مقابل نژاد IA-90 .................................................................................
نمودار 3-2-3 صفت درصدآلودگی سطح برگ در مقابل نژاد IA-90 .................................................
نمودار 3-2-4 صفت اندازه لکه در مقابل نژاد IA-90 ................................................................................
نمودار 3-2-5 صفت دوره کمون در مقابل نژاد IA-90.............................................................................
نمودار 3-2-6 صفت تیپ آلودگی در مقابل نژاد IA-89.........................................................................
نمودار 3-2-7 صفت تعداد لکه در مقابل نژاد IA-89................................................................................
نمودار 3-2-8 صفت درصد آلودگی سطح برگ در مقابل نژاد IA-89...............................................
نمودار 3-2-9 صفت اندازه لکه در مقابل نژاد IA-89................................................................................
نمودار 3-2-10 صفت دوره کمون در مقابل نژاد IA-89.........................................................................
نمودار 3-2-11 صفت تیپ آلودگی در مقابل نژاد IA-82........................................................................
نمودار 3-2-12 صفت تعداد لکه در مقابل نژاد IA-82..............................................................................
نمودار 3-2-13 صفت درصد آلودگی سطح برگ در مقابل نژاد IA-82...............................................
نمودار 3-2-14 صفت اندازه لکه در مقابل نژاد IA-82.............................................................................
نمودار 3-2-15 صفت دوره کمون در مقابل نژاد IA-82.........................................................................
نمودار 3-5-1 سطح زیر منحنی توسعه بیماری بلاست در پنج رقم والد و ده F1 در خزانه بلاست....
نمودار 3-5-2 سطح زیر منحنی توسعه بیماری بلاست در پنج رقم والد در خزانه بلاست..................
نمودار 3-5-3 سطح زیر منحنی توسعه بیماری بلاست در ده F1 در خزانه بلاست...........................
فهرست منابع:
- آمار و فن آوری اطلاعات- بانک اطلاعات زراعت-1382
- ارزانی، ا، 1383. اصلاح گیاهان زارعی (ترجمه)، انتشارات دانشگاه صنعتی اصفهان، 606 صفحه.
- اخوی زادگان,م,1354.مقایسه اثرچند قارچ کش علیه بلاست برنج.نشریه شماره1و2,جلد12,بیماریهای گیاهی.
- امان زاده، م ، 1383. مطالعه بیماری زایی جدایه های قارچ Prycularia grisea عامل بیماری بلاست برنج و ارزیابی مقاومت ارقام در مازندران پایان نامه فوق لیسانس گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران، 115 صفحه.
- اهدائی،ب،70 13. اصول اصلاح نباتات، انتشارات شهید چمران اهواز، 455 صفحه.
- بهداد، ا، 1377. عوامل بیماری زا و بیماری های مهم گیاهی ایران، نشریاد بود، 472 صفحه.
- بهرامی، م، 1375. شناسایی نژاد های فیزیولوژیک قارچ Pyricularia oryzae عامل بیماری بلاست برنج در مازندران، انتشارات معاونت موسسه تحقیقات برنج کشور- مازندران،9صفحه.
- بهرامی، م. ایزدیار،م, 1377. معرفی نژادهای جدید فیزیولوژیک قارچyricularia oryzae عامل بیماری بلاست برنج در مازندران خلاصه مقالات سیزدهمین کنگره گیاهپزشکی ایران, 73 صفحه.
- جوان نیک خواه،م، 1380. تحقیق روی تنوع ژنتیکی جمعیت Magnaporthe grisea عامل بیماری بلاست برنج، با استفاده از خصوصیات مولکولی, بیماری زایی و سازگاری رویشی دراستان گیلان،رساله دکتری گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی،دانشگاه تهران، 175 صفحه
- خدابنده، ن, 1371، غلات. انتشارات دانشگاه تهران 506 صفحه.
- عبد میشانی،س، بوشهری، ع،1376. اصلاح نباتات تکمیلی، موسسه انتشارات دانشگاه تهران، جلد اول، 320 صفحه.
- فرشادفر،ع، 1377. کاربرد ژنتیک کمی در اصلاح نباتات، انتشارات دانشگاه رازی، کرمانشاه، جلد اول، 527 صفحه.
- کیانوش، غ،1374. بررسی اختصاصات ژنتیکی و ترکیب پذیری ارقام برنج به روش دیالل،پایان نامه کارشناسی ارشد گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، 185 صفحه.
- مامقانی،ر،1373. دورگ گیری در گیاهان زارعی (ترجمه)، انتشارات. دانشگاه شهید چمران اهواز,154 صفحه.
- مؤمنی، ع، 1381. تجزیه ژنتیکی و مولکولی مقاومت برنج به بلاست با استفاده از نشانگرهای دفاعی خاص، رساله دکتری گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران، 180 صفحه.
- نصیری، م، 1376.مرفولوژی و مراحل رشد برنج، انتشارات مؤسسه تحقیقات برنج کشور معاونت مازندران- آمل،9صفحه.
- نوروزی، م، عارفی، ح، 1376. مرفولوژی و گیاه شناسی ارقام محلی و اصلاح شده برنج انتشارات مؤسسه تحقیقات برنج کشور معاونت مازندران آمل،10صفحه.
- یزدی صمدی، ب، عبدمیشامی، س، 1371. اصلاح نباتات، انتشارات مرکز دانشگاهی، 282 صفحه.
- یوسف نیا، ع، 1379. بررسی تنوع ژنتیکی در ارقام برنج بومی و هیبرید، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل،183صفحه.
Ahn, S.W & S. H. Ou. 1982. Epidemiological implications, of the spectrum of resistance to rice blast. Phytopathology 72:282-284.
Bonman, J. M., Estrada, B. A & Bandong, J. M. 1989. Leaf and neck blast resistance in tropical lowland rice cultivars. Plant Didease.73:388-390.
Camron, P. F. 1994. The newly recognized family magnaporthaceae and its relationship system Ascomycetum 13:25-42.
Fehrw. R. 1987. Principles of cultivar development. V0L22. Mac millan publishing company 761 PP.
Goto, K. 1955. History of the blast disease and changes in methods of control. Agricultural Improvement Bureau ministry of Agriculture and Forestry Japan 5:1-2[ja., as cited in Ou, 1983]
Goto, K. 1965a. Estimating losses from rice blast in Japan. In: the rice blast Disease. Baltimore, Maryland, John Hopkins. 195-202 PP.
Griffing, B. 1956b. Concept of general and specific combining ability in relation to diallel crossing systems, Aust. J. Biol. Sic. 9:463-493.
Hayman, B. I. 1954. The analysis of variance of diallel tables. Biometrics . 10:235-244.
Hwang, B.K, Y.G. koh & H. S. Chung. 1987, Effects of adult- plant resistance on blast severity and yield of rice. Plant Disease. 71:1035-1038.
International rice blast project statement of Intent.NCSU. http:// WWW.CALS.NCSU.EDU/FUNGAL GENOMICS/INT-RICE.HTML
Inukai, T, Nelson, R. J. Zeigler, R. S, Sarkarung, Bonman. M.,1994. Allelism of blast resistance gene in near-isogenic line of Rice Pathology 84:1278-1283.
Jinks, J. L and B.I. Hayman, 1953. The analysis of diallel crosses. Maize Genetics News Letter. 27:48-54.
Kato, H & T. Yamaguchi. 1982. The perfect state of Pyricularia oryzae Cav. From rice plants in culture. Annales of Phytopathological Society of Japan
48:607-612.
Kawakami, T. 1901. On the rice blast diseases. J. Sapporo Soc. Agric& Forestry, Japan. 2:1-47. [as cited in Sngh 1997]
KIM, C.K & R. Yoshino 2000. Sporulation of Pyricularia grisea at different growth stages of rice in the field. Plant pathological. J. 16:147-150.
Kiyosawa. S. 1965. Studies on inheritance of resistance of rice varieties to blast. Inheritance of resistance of the Zenith type varieties of rice to the blast fungus. Japan. J. Breed. 16:27-36.
Kiyosawa. S. 1968. Studies on inheritance of resistance of rice varieties to blast. Inheritance of resistance of variety PiNo.1 of rice to the blast fungus. Japan. J. Breed. 16:243-250.
Kiyosawa, S.1972. Genetics of blast resistance in Rice breeding:203-225 PP.
Lai H.X, M. A. Marchetti & H.D. Peterson. 1999. Comparative slow blasting rice grown under upland and flooded blast nursery culture. Plant Dis 83: 681-684.
Mackill, D. J. & J. M. Bonman. 1992. Inheritance of blast resistance in near-isogenic lines of rice. Phaytopathology 82:746-749.
Masao,Y, and Shigehisa, K,1970, Inheritance of blast resistance of the rice variety, toride1, selected from the cross Norin8 TKM.1 national institute of agricultural sciences, Hiratsuka 254, Japan .J. Breeding.20:129-132.
Niizeki, H. 1960. On a gene for resistance to Pyricularia oryzae in a japans rice variety. Aichi-Asahi. Hort. Agr, 35: 1321-1322. (in Japanes)
Ou, S. H. 1985. Rice diseases (2nd edn.). Commonwealth Agric. Bureaux. 380 PP.
Pohlman,1987, Breeding fild crops. Third edition Van nostrand Rein hold. New York 356-358 PP.
Pinnschmidt, H.O., T.S. Peng, J.M. Bonman & J Kranz. 1993. A new assessment key for leaf blast (BL). IRRN 18:145-146
Robert, E. H & H .Eleanor. 1990. Rice: then & now, IRRI publication losBanes, languna 44PP.
Rosman, A. Y. R. J. Howard & B. Valent. 1990. Pyricularia grisea, the correct name for the rice blast disease fungus. Mycologia 82:509-512.
Scott, D. H, Amir, M. H. Ibrahim, Marie A.C.langham. 2000. Plants science Dep. South Dakata State unit, Brookings, SD57007.
Singh, B. D. 1990. Plant Breeding: Principles and Methods. MYS. 356-368 PP.
Shaner, G & R. E. Finney. 1977. The effect of nitrogen fertilization on the expression of slow-mildewing in Knox wheat Phytopathology. 67:1051-1056.
Shigehisa, k, Inheritance of resistance of rice variety piNo.1 to the blast fungus, national institute of agricultural sciences 9-16 PP.
Shigehisa, k,1969, inheritance of blast – resistance in west Pakistani Rice variety, Pusur, national institute of agricultural sciences, Hiratsuka 254, Japan. Breeding.19:127-128.
Shigehisa, K, and V.V.S. murty, 1969, the in heritance of blast– resistance in Indian rice variety, HR-22; National Institute of Agricultural sciences, Hiratsuka 254 PP.
Shigehisa, K, 1966, inheritance of resistance of the rice variety PiNo.4 to blast national institute of Agricultural sciences, Hiratsuka
Venkataswamy. T. 1964. Inheritance of resistance in rice to three races of the blast fungus. Rice Genetics and cytogenetics, Elsevier publishing company, 273 PP.
Yeh, W.H. & Bonman, G.M 1986. Assessment of partial resistance to Pyricularia oryzae in six rice cultivars. Plant pathology 35:319-323.
Woo, S. S. 1965. Some experimental studies on the inheritance of resistance and susceptibility to rice leaf blast disease, Pyricularia oryzae Cav. Bot. Bull. Acad. Sinica, 6:208-217.
Yoshida. S. 1981. Fundamentals of Rice crop science. IRRI, 269 PP.
Zeigler, R. S. Thome, J., Levy, M., & Correa-Victoria, F. 1994. Lineage exclusion: A proposal for linking blast population analysis to resistance breeding. In: Rice Blast Disease. R. S. Zeigler, S. A. Leong, P. S. Teng, (eds). Commonwealth Agricultural Bureau International, Wallingford, UK.
چکیده:
به منظور بررسی درجه نسبی مقاومت ارقام برنج به آلوده Pyricularia grisea saa عامل بیماری بلاست برنج، و تعیین منحنی پیشرفت بیماری، مطالعات ژنتیکی و برآوردهای وراثت پذیری و اثرات ژنی و بررسی قابلیت ترکیب پذیری در دو آزمایش جداگانه توسط پنج رقم والد برنج با استفاده از طرح دیالل 5*5 در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات برنج آمل و طی سالهای 83-1381 به اجرا درآمد. نتایج حاصل از آزمایشات حاکی از وجود تفاوت معنی دار بین ارقام مورد بررسی برای صفات تیپ آلودگی، تعداد لکه، اندازه لکه، درصد سطح آلوده برگ، دوره کمون و قابلیت اسپورزایی رقم طارم محلی بهمراه تلاقی (نعمت/طارم محلی) در گروه حساس و ارقام نعمت و سان هوان ژان-2 و ترکیبات هیبریدی حاصل از این دو والد در گروه مقاوم به بیماری بلاست دسته بندی شدند و منحنی پیشرفت بیماری بلاست در خزانه بلاست برنج در گروه اول بیشتر بوده است. نتایج حاصل از تجزیه هیمن برای صفات مورد بررسی در مقابل نژادهای
IA-90, IA-82, IA-89 نشان دهنده سهم بالای اثرات افزایشی ژنی در کنترل صفات تیپ آلودگی، درصد سطح آلوده برگ و سهم بالای اثرات غالبیت در کنترل صفات دوره کمون، اندازه لکه و تعداد لکه در ارقام والد و F1 ها بوده است. در تجزیه گریفینگ میانگین مربعات مربوط به GCA و SCA بجز صفات مساحت لکه و دوره کمون در پاتوژن IA-90 ، بقیه صفات در دونژادIA-82, IA-89 در سطح آماری 1% و 5% معنی دار بوده است، واریته طارم محلی دارای بالاترین قابلیت ترکیب پذیری عمومی برای پنج صفت مورد مطالعه بیماری بلاست در شرایط گلخانه ای بوده است. با توجه به نسبت GCA/SCA در صفات درصد سطح برگ آلوده و مساحت لکه درنژادهای IA-90, IA-82 نشان دهنده سهم بالای اثرات ژنی غالبیت در کنترل این صفت بوده است.
با توجه به نتایج بدست آمده روشهای اصلاحی بک کراس و RFLP مناسب ترین روش برای بهبود مقاومت به این بیماری در ارقام والد و ترکیبات هیبریدی برنج توصیه می گردد.
1 مقدمه
برنج یکی از مهمترین منابع غذایی مردم جهان بوده بطوریکه 3/2 کیلوکالری انرژی مورد نیاز مردم آسیا و 3/1کیلو کالری مورد نیاز مردم آمریکای جنوبی و آفریقا از این محصول تأمین می شود. این گیاه مناسب کشت در مناطق گرم و مرطوب بوده و سطح زیر کشت آن در جهان بالغ بر 146 میلیون هکتار و تولید آن بیش از 520 میلیون تن در سال می باشد برنج در ایران بر اساس آمار سال 1382 در سطحی حدود 611000 هکتار کشت شده و میزان تولید آن درسال حدود 3300000 تن شلتوک بوده است(آمار و فن آوری اطلاعات- بانک اطلاعات زراعت-1382).
ایران تنها 4/0% مساحت زیر کشت برنج جهان را در اختیار دارد که تقریباً 75% آن در استانهای گیلان، مازندران و گلستان می باشد (آمار و فن آوری اطلاعات- بانک اطلاعات زراعت-1382). برنج در رژیم غذایی مردم ایران اهمیتی ویژه دارد و آن را بصورت های مختلف در برنامه غذایی خود استفاده می کنند. با رشد جمعیت و تغییر ذائقه مردم در گرایش به برنج میزان مصرف آن نیز همچنان در حال فزونی میباشد، و با این روند احتمال می رود که در سالهای آتی به عنوان منبع اصلی تأمین کالری مردم ایران مورد توجه قرار گیرد. این محصول در حال حاضر به عنوان یکی از اقلام وارداتی مهم در بین انواع مواد غذایی به شمار می رود، تلاش جهت حصول خودکفایی در تولید برنج و کاهش واردات این محصول مهم یکی از اهداف دولت می باشد که انشاءالله با سعی و تلاش فراوان رسیدن به این هدف میسر خواهد شد. تولید برنج در مناطق مختلف اغلب مواجه با تنش های زنده و غیر زنده می باشد. عواملی مثل آفات، علف های هرز، عوامل بیماری زا، قدیمی بودن ادوات مورد استفاده در تبدیل و عوامل اقلیمی نامساعد در طول فصل عملکرد نهایی محصول را تحت تأثیر قرار می دهند. عامل بیماری بلاست برنج مهمترین بیمارگر قارچی برنج در سطح دنیاست،که اغلب یک محدودیت مهم در تولید برنج در نواحی گرمسیری و همچنین معتدله به شمار می رود. هر چند برآورد قابل اعتمادی ازکاهش محصول توسط این بیماری در ایران صورت نپذیرفت ولی سالیانه درصد بالایی از محصول تولیدی برنج به علت کاشت ارقام محلی خوش طعم و بو که اغلب حساس به این بیماری می باشند از بین می رود. از آنجایکه بررسی و تحقیق پیرامون ارزیابی اجزاء مقاومت به بلاست و چگونگی پیشرفت بیماری در مراحل مختلف رشدی ارقام برنج در مراحل اولیه می باشد. لذا هدف از این تحقیق ادامه مطالعات در این رابطه بوده و همچنین اهداف ذیل نیز مورد توجه می باشند:
1- اندازه گیری و تعیین اجزای تنوع ژنتیکی برای مقاومت به بیماری بلاست برگ برنج در ارقام برنج
2- بررسی وضعیت توسعه بیماری در ارقام و تلاقی های (نسل F1 )تحت مطالعه
1-2) بررسی منابع
1-2-1) گیاهشناسی و ریخت شناسی برنج:
گیاه برنج از شاخه نهاندانگان، رده تک لپه ای، راسته گل پوشینه ایها، تیره گندمیان یا چمنیان و جنس اورایزا می باشد. گیاهی یکساله، ریشه های آن افشان و قوی بوده و ساقه تو خالی، استوانه ای و صاف است. در روی ساقه تعدادی گره که ممکن است بین 20- 10 عدد تغییر کند وجود دارد. گره ها و میانگره ها توسط غلاف احاطه می شوند. هر بوته برنج معمولاً 4 تا 5 پنجه تولید می کند ارتفاع بوته برنج 50 تا 150 و گاهی 200 سانتی متر تغییر می کند. مانند تمام گیاهان خانواده غلات، در برنج نیز برگها بصورت یک در میان و بطور متناوب در طول ساقه قرار دارند. گل آذین در برنج از نوع خوشه سنبله (پانیکول) بوده که در انتهای ساقه قرار دارد (خدابنده 1371, نصیری 1376, نوروزی و عارفی 1376). اجزای اصلی خوشه شامل قاعده خوشه، محور،انشعابات اولیه و ثانویه دمگل،گلوم های تکامل نیافته و سنبلچه می باشند. سنبلچه بر روی دمگل تشکیل می گردد هر گل بوسیله لما و پالئا که ممکن است ریشکدار یا فاقد ریشک باشد احاطه می گردد.گل شامل مادگی،پرچمها و لودیکولها می باشند مادگی شامل کلاله و خامه و تخمدان است. کلاله پر مانند و دوشاخه می باشند تعداد پرچمها در برنج بر خلاف سایر غلات شش عدد می باشد، برنج گیاهی خود گشن و حدود نیم درصد دگرگشن است گلدهی یک خوشه در طی یک دوره10-7روزه انجام می گیرد
(مامقانی 1381, یزدی صمدی و عبدمیشانی 1371, پولمن 1987) ازنظرمورفولوژی مراحل رشدبرنج رابه چندفازتقسیم کرده اند:
الف) مرحله رویشی که شامل جوانه زدن، نشاء و مرحله پنجه دهی می باشد.