بررسی دیدگاه های انتقادی در اشعار قیصر امین پور
135 صفحه
چکیده:
ادبیات را آیینه ی بازتاب موضوعات اجتماعی می دانند و برای بررسی تحولات و دگرگونی های یک سرزمین در ادوار مختلف، آثار ادبی آن ملت را یکی از منابع مهم به شمار می آورند؛ زیرا یکی از ابعاد شخصیتی شاعران و نویسندگان را می توان هنرمندان مورخ دانست و بخش هایی از آثارشان را هنر تاریخی یا تاریخ به زبان هنر به شمار آورد که علاوه بر بازتاب وضعیت سیاسی - اجتماعی به طرح انتقادات نیز روی می آورند. انتقاد سازنده، مبارزه با پلیدی ها و کج روی ها و هدف آن اصلاح معایب و کاستی هاست. قیصر امین پور از شاعران معاصر است که مضامین اغلب اشعارش را به موضوعات اجتماعی اختصاص داده است. در ادوار آغازین شاعری او، محتوای شعرش آرمان گرایانه بوده که به تدریج به سوی واقع گرایی، انسان مداری و جزیی نگری معطوف شده و از شعارگرایی در اشعارش کاسته و با واقعیت های پیرامون خود همراه گردیده است. امین پور با مشاهده ی ناهنجاری ها، کج روی ها، و تضاد در ارزش های اجتماعی به انتقاد بر می خیزد و درون مایه ی انتقادات او را می توان در موضوعات اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، دینی - عرفانی مورد بررسی قرار داد. در بُعد اجتماعی به انتقاد از آسیب های اجتماعی، ظلم و بی عدالتی، نبود ارزش های فردی و اجتماعی می پردازد و آن را در سه دوره ی انقلاب، دفاع مقدس و پس از دفاع مقدس مورد توجه قرار می دهد. در انتقادات سیاسی به نقد از دو موضوع عمده روی می آورد: یکی عدم آزادی و دیگری، جناح بندی های سیاسی. در بعد فرهنگی، اصول اخلاقی و فرهنگی شاعران و فراموشی آرمان گرایی را به انتقاد می گیرد. در محور دینی - عرفانی به نقد عدم خودشناسی، وابستگی و دلبستگی های دنیوی، عدم توجه به مرگ و آخرت اندیشی، سطحی نگری در دین، تظاهر و ریاکاری می پردازد. روش انتقاد او در پاره ای از موارد طنزآمیز است و او احساس می کند با طرح موضوعات جدی به صورت شوخی در اصلاح ناهنجاری های اجتماعی بیشتر می تواند مؤثر واقع شود. عوامل ناهنجاری های اجتماعی، مروّجان بی عدالتی و پارتی بازی، دینداران ریاکار و سیاستمداران بد کردار و بی کردار، مهم ترین آماج های انتقادات قیصر امین پور به شمار می آیند.
کلید واژه:
قیصر امین پور، اشعار، انتقاد، اصلاح، جامعه، سیاست
عنوان تحقیق: بررسی دیدگاه های انتقادی در اشعار قیصر امین پور