چکیده:
«مطالعات فرهنگی»، بر مجموعه قابل توجهی از پژوهشها، نظریات، روشها، موضعگیریها و فعالیتهای انتقادی در چارچوب علوم انسانی و علوم اجتماعی اطلاق میشود که از دهه 1960 به این سو، توسط جمعی از اندیشمندان علوم اجتماعی و تحت شرایط فرهنگی ـ اجتماعی خاص، در آمریکا و برخی کشورهای اروپایی به وجود آمد. مطالعات فرهنگی، نه یک رشته آکادمیک جدید و یا مجموعهای از رشتههای پراکنده و ناهمگون، بلکه بیشتر یک قلمرو میان رشتهای است که گرایشها، حوزهها و روشهای مختلفی را در یک قالب ترکیبی جدید، به هم پیوند داده است.
امروزه مطالعات فرهنگی یکی از رشتههای تنومند علمی با حوزههای مختلف در مراکز علمی و دانشگاهی است که هر روز به لحاظ کمّی و کیفی بر عمق و گستره آن افزوده میشود. این نوشتار، به بررسی فعالیتهای شاخه انگلیسی آن، به عنوان کانون این جریان جهانگستر میپردازد.
کلیدواژهها: فرهنگ عامه، امپریالیسم فرهنگی، نقد ادبی، ارتباطات جمعی، طبقه اجتماعی، نشانهشناسی، گفتمان، کثرتگرایی، پسامدرنیسم.
مقدّمه
«مطالعات فرهنگی» نام قلمرو مطالعاتی برجستهای در حوزه فرهنگشناسی با رویکردهای انتقادی و چندرشتهای است که در دهههای 1950 و 1960، تحت شرایط تاریخی ـ اجتماعی ویژهای در انگلستان پا به عرصه وجود نهاد و به تدریج، به یکی از بازیگران غالب در نظریههای فرهنگی معاصر تبدیل شد. مرکز مطالعات فرهنگی معاصر بیرمنگام، 2 که با علامت اختصاری(CCCS) از آن یاد میشود، اولین مؤسسه آموزشی و پژوهشی است که زمینه انجام مجموعهای از مطالعات از این دست را فراهم ساخت. این مرکز، که در سال 1964 به ریاست ریچارد هوگارت (Rechard Hoggart) تأسیس و سپس، توسط استوارت هال (Stuart Hall)، ریچارد جانسون (Johnson Rechard) و در سالهای اخیر، جورج لارین (.Larrien G) اداره شد، 3 نقش مهم و تعیینکنندهای در مطالعات فرهنگی ایفا کرد. فعالیت این مرکز، به تدریج از تأکید بر مطالعه فرهنگ عامه، بافت رسانههای جمعی و نقش آنها در بازتولید هژمونی و انتشار ایدئولوژی، به کاوشهای قومنگارانه زندگی روزمرّه، به ویژه کاوش و تحلیل خرده فرهنگهای متنوع و نوظهور، گروههای جدید همچون هیپیها، رپها و امثال آن، و مطالعه ایدئولوژیهای سیاسی نظیر، تاچریسم و ملیتگرایی نژادپرستانه تغییر یافت. در ادامه نیز علایق جدیدی به تحلیل متون ادبی، ذهنیتهای فرهنگی، نقش و کارکرد ایدئولوژی، ساختگرایی، به ویژه ساختهای رسمی مؤثر در تولید معنا، نشانهشناسی، ابعاد اجتماعی و فرهنگی زبان، جنبههای فرهنگی جنسیت و... در میان اعضای آن به وجود آمد. به طور همزمان و تحت تأثیر اندیشههای برخی متفکران،شاخه «جامعهشناسی فرهنگ»
در ایالات متحده، «مطالعات فراساختگرایانه» در فرانسه و «مطالعات عمومی فرهنگ» در استرالیا، کانادا و سایر کشورها و مراکز علمی مختلف، که در عین اشتراک تا حدی از الگوی کلاسیک انگلیسی مطالعات فرهنگی متمایزند، به وجود آمد. به اعتقاد برخی اندیشمندان، مطالعات این مرکز به رغم وقوع برخی تحولات در روند فعالیت آن و شکلگیری مراکز متعدد مطالعات فرهنگی در کشورهای گوناگون، همچنان از اهمیت و جایگاه قابل توجهی برخوردار است. علاوه بر تقدّم تاریخی، از جهت گستره و غنای مطالعات انجام شده، نفوذ و تأثیر بر مراکز علمی، از موقعیت برجسته و اقتدار پذیرفته شدهای برخوردار است.
شامل 38 صفحه Word
دانلود تحقیق مکتب مطالعات فرهنگی