انگور یکی از مهمترین میوههایی است که کشت و تولید آن در کشور ما از سابقه بسیار طولانی برخوردار است. علاقه ایرانیان قدیم به مصرف فرآورده های مختلف انگور به خصوص بصورت تازه خوری، شیره و خشکبار (کشمش)، ناشی از شرایط طبیعی کشور برای پرورش مو بوده است. بنابراین کشور ایران یکی از سرزمینهای اولیه کشت انگور در جهان به شمار می رود و مردم کشور ما از دیرباز با روشهای کشت و تولید انگور آشنا بودهاند. به همین دلیل است که امروزه در اکثر نقاط ایران از نواحی سردسیر شمال تا حواشی کویر و همچنین مناطق جنوب، کشت انگور معمول می باشد. علاوه بر این انگور به طور وحشی و به مقدار فراوان در جنگلهای ایران وجود دارد (امیرقاسمی، 1390).
امروزه انگور در بیشتر مناطق، حتی مناطقی که در گذشته کشت انگور متداول نبود، کشت می شود که علت آن درک بیشتر از نحوه رشد و نمو این محصول و بهبود فناوری و مهارتهای مدیریتی است و به همین علت روشهای تولید انگور به سرعت در حال تغییرند. از سوی دیگر، عرضه انگورهای تازه خوری در سراسر سال با توجه به فراهم شدن امکان حمل و نقل انگورهای تازه خوری از نیمکره شمالی به نیمکره جنوبی و بر عکس فراهم شده و این مسأله موجب توسعه و تکامل روشهای تولید، برداشت، نگهداری و بازار رسانی این محصول شده است (عبادی و حدادی نژاد، 1393).
انگور گیاهی است از تیره آمپلی داسه[1] که آن را سامارانتاسه[2] یا ویتاسه[3] نیز می نامند (جلیلی مرندی، 1384). گیاهان این تیره، علفی یا خشبی و چندساله بوده و هر سال تولید شاخه جدید می کنند. مو گیاهی است بالارونده و دارای ریشه راست، که انشعابات آن بطور افقی در زمین گسترده شده و رشد می کنند. طول متوسط آن بین 180-50 سانتی متر و گاهی 260 سانتی متر هم در موهای هرس شده دیده می شود (گنجی مقدم، 1390).
انگور یکی از مهمترین محصولات باغی در دنیا و ایران به شمار می رود. بخش عمده ای از ارقام تجاری انگور موجود در ایران از گونه ویتیس وینیفرا[4] می باشد. بر اساس آمار سال 2013 سازمان خوار و بار جهانی[5] سطح زیر کشت انگور در دنیا 7،155،187 هکتار است که ایران با 207،537 هکتار سطح زیر کشت در رتبه نهم جای دارد. میزان تولید انگور در دنیا حدود 77،181،122 تن با متوسط عملکرد 107،867 کیلوگرم در هکتار می باشد که ایران با تولید حدود 2،046،420 تن در رتبه هشتم دنیا جای دارد.
رقمی کشمشی بی دانه یکی از مهمترین ارقامی است که به دلیل گوناگونی در مصرف آن (غوره، تازه خوری، کشمش و ...) مورد توجه است (بداقی و همکاران، 1386). در بعضی از مناطق متوسط عملکرد انگور نسبت به میانگین های کشوری و جهانی بسیار پایین تر می باشد. یکی از دلایل پایین بودن عملکرد و کیفیت میوهها، تغذیه نامطلوب بوتهها است. در انگور مقدار تشکیل میوه توسط عوامل ژنتیکی و محیطی تعیین می شود. در میان عوامل غیر ژنتیکی مؤثر در تشکیل میوه می توان به نقش دما، رطوبت و عناصر غذایی اشاره کرد (دولتی بانه و طاهری، 1388).
تغذیه متعادل عناصر غذایی و مواد آلی از مهمترین فاکتورهای مؤثر بر عملکرد و کیفیت محصول درختان انگور می باشد. روش تغذیه درختان بسیار مهم است. کاربرد صحیح، به میزان و به موقع عناصر غذایی و مواد آلی مورد نیاز گیاه علاوه بر توسعه رشد و نمو آن، کارایی کود را افزایش داده، سبب صرفه جویی اقتصادی و عدم آسیب به محیط زیست نیز می گردد (گندمکار و سعادتمند، 1386). یکی از روشهای تأمین نیاز غذایی گیاهان به عناصر معدنی، تغذیه برگی است و در این روش عناصر مورد نیاز گیاه به سرعت و با کارایی نسبتاً بالایی در اختیار گیاه قرار می گیرد (خوش گفتار منش، 1386).
تحقیقات انجام شده در درختان میوه نشان داد که در میان عناصر غذایی، سه عنصر نیتروژن، بُر و روی بیشترین تأثیر را بر تشکیل میوه دارند و نیاز به این عناصر در بعضی مراحل فنولوژیکی گیاه مانند مرحله تشکیل میوه ضروری است (مرشدی[6]، 2001).
تغذیه متعادل عناصر غذایی و مواد آلی از مهمترین فاکتورهای مؤثر بر عملکرد و کیفیت محصول درختان انگور می باشد (پوزشی و همکاران، 1390).
از جمله نقشهای بُر در گیاه می توان به نمو و تمایز سلولی، جوانه زنی گرده و رشد لوله آن، انتقال قند، حرکت تنظیم کننده های رشد در داخل گیاه و ساخت لیگنین اشاره کرد. عنصر بُر، تشکیل میوه و تعداد حبه در هر خوشه را تحت تأثیر قرار می دهد (مارشنر[7]، 2002). در اثر کمبود بُر سلولها ممکن است تقسیم شوند ولی ساختمان آن ها بطور کامل تشکیل نمی یابد. در اوایل بهار زمانی که ریشهها به دلیل دمای پایین خاک نتوانند عناصرغذایی را جذب کنند، با محلولپاشی هنگام متورم شدن جوانه ها، نیاز آن ها برطرف می شود (ملکوتی و طباطبایی، 1378).
در رابطه با کاربرد بُر، یامداگنی[8] و همکاران (1999) نشان دادند که محلولپاشی بوتههای انگور با اسید بوریک با غلظت 2 در هزار یک هفته قبل از تشکیل میوهها و دوباره در موقع تشکیل میوهها، موجب افزایش درصد مواد جامد محلول و قند میوهها و کاهش اسیدیته کل در مقایسه با شاهد شده و همچنین رسیدگی میوهها یک هفته زودتر انجام گرفت.
البوری و منصور[9] (1998) اثر محلولپاشی عنصر بُر را بر عملکرد و کیفیت انگور مورد مطالعه قرار داده و مشاهده کردند که عملکرد و وزن خوشه، وزن و اندازه حبه ها و نسبت مواد جامد محلول به اسیدیته افزایش و میزان اسیدیته کل کاهش یافت.
نتایج تحقیقات بی نی وال[10] و همکاران نشان داد که تغذیه برگی اوره موجب افزایش اندازه حبهها، وزن خوشهها و عملکرد انگور گردید. همچنین محلولپاشی اوره با غلظت 5/1 درصد، وزن خوشهها و حجم و کیفیت حبهها را افزایش داد.
تحقیقات انجام گرفته توسط محمد[11] و همکاران (2004) نشان داد که محلولپاشی درختچه های انگور با غلظت 5 در هزار اوره هفت روز پیش از گلدهی، باعث افزایش عملکرد انگور طی دو سال متوالی شد. ضمن اینکه تعداد خوشهها افزایش و وزن حبهها بصورت معنی داری بالا رفت.
حساسیت گیاهان مختلف به کمبود روی متفاوت است و در بین درختان میوه، مرکبات و انگور بیشترین حساسیت را به کمبود روی دارند (دولتی بانه و طاهری، 1388). انگور از لحاظ مصرف روی از جمله گیاهان پر نیاز محسوب می شود (ملکوتی و طباطبایی، 1378).
هدف از این تحقیق، بررسی نقش سه عنصر نیتروژن، بُر و روی بر افزایش درصد تشکیل میوه، کاهش ریزش حبهها و افزایش شاخصهای کیفی میوه انگور رقم کشمشی بود تا بدین وسیله بتوان با کاهش ریزش حبهها که یکی از مشکلات و ناهنجاریهای تاکستانهای استان خراسان رضوی است و نیز افزایش و بهبود خصوصیات کمی و کیفی میوه، گامی در جهت افزایش درآمد باغداران و توسعه باغبانی کشور برداشت.
شامل 93 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود تحقیق بررسی اثر محلولپاشی عناصر نیتروژن، بُر و روی بر تشکیل میوه و خصوصیات کمی و کیفی انگور کشمشی بی دانه در قوچان