وایتینگتون در مقاله Theories & strategy دیدگاههای مختلف در خصوص استراتژی و مدیریت استراتژیک را در چهار گروه ارائه می کند:
1- دیدگاه کلاسیک به استراتژی
2- دیدگاه تکاملی
3- دیدگاه فرایندی
4- دیدگاه سیستمی
•مکتب طراحی با نفوذترین نگرش فرآیند تدوین استراتژی است . این مکتب الگوئی از تعیین و تدوین استراتژی را مطرح می کند که به دنبال ایجاد سازگاری و تناسب بین توانمندیهای داخل و خارج سازمان است. به عبارت دیگر ، محرک اصلی این مکتب ایجاد تناسب و سازگاری بین محیط داخلی و خارجی سازمان است.
•مکتب طراحی که تا حد زیادی از نظریات سلزنیکSelznick,1957] [ و چندلر Chandler,1962] [ الهام گرفته است به بهترین نحو توسط گروه مدیریت دانشگاه هاروارد در کتاب خط مشی های موسسه تبیین شده است. تأکید اولیه این مدل برارزیابی موقعیت داخلی و خارجی موسسه و کشف فرصت ها و تهدیدهای محیطی است . همچنین این الگو نشان می دهد که دو عامل مهم در تدوین استراتژی نقش دارند که عبارتند از : ارزش های مدیریتی ( ارزش ها وباورهای مدیران سازمان ) و مسئولیت اجتماعی (توجه به اخلاقیات سازمانی ).
• مکتب برنامه ریزی همزمان با مکتب طراحی به منصه ظهور رسید و ایگور آنسف در کتاب خود به نام “استراتژی موسسه بازرگانی Corporate strategy “ نقش مهمی را در تدوین این مکتب ایفا کرد. به طور کلی ، در دهه 1970رویه های رسمی ،آموزش رسمی ، تجزیه و تحلیل های رسمی بر استراتژی حاکم شد و اغلب مقالات و کتب منتشره هم در این راستا منتشر شدند.
• الگوهای مکتب برنامه ریزی در حد بی شماری بوده اما تقریباً همگی آنها از مدل تحلیلی TOWS الهام می گیرند. مکتب برنامه ریزی نیز همانند مکتب طراحی بر پیش فرض هائی استوار است که علی رغم تشابه ، تفاوتهای قابل توجهی داشته و تأکید بر اجرای رسمی استراتژی است. در مکتب برنامه ریزی استراتژی ،حاصل فرایند برنامه ریزی و کنترل این مکتب رسمی بوده و مسئولیت فرآیند به عهده مدیر اجرائی است و استراتژی ها به گونه ای روشن و مشخص بیان می شوند که می توانند در مراحل بعدی به اهداف ، بودجه ها ،برنامه ها و طرح های عملیاتی تبدیل شوند .
•از آنجا که یادگیری عمومیت زیادی داشته و می تواند به تجزیه استراتژی بیانجامد مشکلاتی در مکتب یادگیری بروز می‌یابد که مهمترین آنها عبارتند از: نبود استراتژی، استراتژی از یاد رفته و استراتژی غلط
•نبود استراتژی به این معنی است که بعضی از سازمان ها بی هدف بوده و بسیاری از سازمان ها از نداشتن استراتژی مشخص و دقیق رنج می‌برند. استراتژی از یاد رفته حاکی از آن است که سازمان به مرور به علت جدائی فکر از عمل ، ازاستراتژی تدوین شده دور می شود و هدف خود را گم می‌کند. استراتژی غلط ناشی از یادگیری تدریجی است که امکان دارد که باعث ظهور استراتژی‌هائی شود که خواستة هیچکس نبوده و سازمان را در دام یک موقعیت ناخواسته و نامطلوب گرفتار می‌کند.
•مکتب ترکیب دارای دو جنبه است: از یک طرف حالات سازمان و محیط پیرامون را به عنوان “ تبدیل” و از طرف دیگر فرایند ایجاد استراتژی را به عنوان “انتقال” تشریح می‌کند. در این مکتب، سازمان از حالت انسجام به حالت تغییر و بر عکس در نوسان است و در هر وضعیت ، حالت مناسب را انتخاب می کند.
•دونالدسن (1996) بیشترین انتقاد را از این مکتب به عمل می‌آورد. وی معتقد است که اغلب سازمانها در طیفی بین ساختار های ساده و بوروکراسی ماشینی قرار دارند و اکثر سازمانها به تدریج در حال تغییر هستند. اما علی‌رغم این انتقادات مکتب ترکیب برآن است که مدیران در هر وضعیتی می توانند استراتژی مناسب را برگزینند و از افراط و تفریط پرهیز کنند. این مکتب به دنیای درهم و برهم تدوین استراتژی نظم می بخشد .
دانلود پاورپوینت رویکردها و مکاتب در استراتژی و مدیریت استراتژیک- 50 اسلاید