مقاله در مورد نقش تزئین

اختصاصی از یارا فایل مقاله در مورد نقش تزئین دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 63

نقش تزئین:

زیبائی خاصی که نقوش متفاوت و تزئینات گوناگون به سفالینه بی لعاب می بخشد مهارت و استادی سفالگران ادوار مختلف اسلامی را کاملا روشن می سازد

نقوش تزئینی سفالینه بی لعاب از نظر تکنیک به چند دسته تقسیم می شود:

الف – نقش کنده

تکنیک نقش کنده در سفالگری ایران سابقه طولانی داشته و از ابتدای سفالگری از نقش کنده برای تزئین سفالینه استفاده می شده است. تداوم این تکنیک که تا امروز نیز استمرار یافته در اغلب مراکز سفالگری با شیوه های تقریبا یکسان حفظ شده است.

نقش کنده روی سفالینه بی لعاب متنوع و شامل. نقوش هندسی، موجی، زیگزاکی، نقطه چین، خطوط موازی و عمودی و نقوش گیاهی بوده که اغلب روی بدنه و گردن ظروف را آرایش داده است. بنابر این نقش کنده از متداولترین تزئینات کارگاههای سفالگری بوده که از اوایل دوره اسلامی تا قرن سیزدهم بدون وقفه ادامه داشته است.

ب – نقش افزوده

نوع دیگر آرایش سفالینه بی لعاب نقش افزوده است. با این ترتیب که پس از ساخت سفالینه تزئین را که بصورت نقشی جداگانه ساخته شده به بدنه ظرف متصل می ساختند نقوش اغلب بصورت طرحهای هندسی، گیاهی و در بعضی موارد طرحهائی از انسان و حیوان بوده که بصورت قطعات خمیر کوچک به ظورف سفالین الصاق می شده است از این نوع تزئین معمولا جهت آرایش قسمت فوقانی بدنه استفاده می شده است.

نقش افزوده با توجه به ذوق و سلیقه هنرمندان سفالگر در اغلب مراکز سفالگری متداول بوده بخصوص در قرون 3 الی 7 هجری این روش بسیار متداول و رایج بوده است.

ج- نقش قالب زده

زیباترین تزئین سفالینه بی لعاب نقش قالب زده است. نقوش و طرحهای قالب زده که از قالبی با نقشی منفی بدست می آید زیبائی خاصی را دارا می باشد. همانطور که در تکنیک سفالگری بحث خواهد شد، قالب منفی اصلی از جنس سفالینه سخت یا سنگ ساخته شده و نقوش مورد نظر هنرمند بروی آن کنده یا حک می شود، سپس ظروف سفالین آماده شده داخل آن قرار گرفته و نقش قالب بر روی آن بطور معکوس نقش می بندد.

نقوش قالب زده متنوع و عموما شامل نقش هندسی، نقش انسان، حیوان، گیاه و در بعضی موارد توام با نوشته کوفی و ثلث است. این نقوش غالبا از صحنه های نوازندگی و رقص یا حیوانات دونده در تزئینی چون، سرو، شاخ و برگ و گلهای اسلیمی می باشد.

از کاوشهای باستانشناسی درنیشابور، ری، جرجان، علاوه بر کشف ظورف سفالین با نقش قالب زده قالب یا نگاتیو آن نیز بدست آمده است.

طرحهای شماره 4-2- نمونه های جالبی از اینگونه قالبهای نیشابور را نشان می دهد.

تزئین قالب زده از اوایل اسلام تا دوره ایلخانی مرسوم بوده ولی اوج ترقی آن به دوره سلجوقی س( قرن 5و6 هجری) متعلق است و شهرهای نیشابور و ری را میتوان مراکز اصلی ساخت آن دانست.

علاوه بر نقوش ذکر شده، گروه اندکی از سفالینه های بی لعاب دارای تزئین رنگین می باشد و بنظر می رسد که ساخت این نوع سفالینه در اوایل اسلام معمول بوه و بتدریج منسوج شده است. نمونه جالبی از این نوع تزئین کوزه کوچکی است در موزه ایران باستان ( طرح شماره 5 – ج) که از کاوشهای شوش بدست آمده است. روی بدنه کوزه نقوش هندسی ( لوزیهای بهم پیوسته)، طرح گردیده و داخل آنها با رنگهای قرمز، زرد، و قهوه ای تیره نقاشی شده است. همچنین از این گروه نمونه های معدودی نیز در نیشابور کشف شده است.

گر چه از سفالینه های نقاشی شده نمونه های زیادی در دست نیست ولی احتمالا ساخت این قبیل سفالینه ها برای مدت کوتاهی متداول بوده اما مراکز تولید آن هنوز نام معلوم است .

لازم به یاد آوری است که علاوه بر طرحهای یاد شده که غالبا از موتیف ها و سنتهای هنری پیش از اسلام الهام گرفته ذوق سفالگران محلی نیز در آرایش سفالینه اثر بخش بوده است.

سفال با پوشش گلی

در اوایل اسلام، همزمان با آغاز نهضتها و جنبشهای ایرانی و تاسیس سلسله هائی مستقل مانند طاهریان و سامانیان اغلب هنرها بخصوص سفالگری رونق تازه ای یافت، و در قرون سوم و چهارم هجری از جهت تکنیک و تزئین تحول چشمگیری در هنر سفالگری بوجود آمد، استفاده از پوشش گلی یاSLTPکه بعنوان تزئین بکار میر فت از همین زمان آغاز می شود پوشش گلی در