فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:82
فهرست مطالب:
مقدمه 1
فصل 1 کلیاتی در مورد شپشک های نباتی
کلیاتی در مورد شپشکهای نباتی Coccoiea 4
شپشکهای آرد آلود Pseudococcidea 9
شپشک آرد آلوده جنوب Nipaecoccus viridis (New stead) 15
اسامی علمی شپشک آرد آلوده جنوب 16
فصل 2 خصوصیات مرفولوژیک
خصوصیات مرفولوژیک 19
فصل 3 دامنه ی انتشار، میزبانی، خسارت
دامنه انتشار در ایران 27
دامنه میزبانی شپشک آرد آلوده جنوب 27
خسارت شپشک آرد آلود جنوب 28
فصل 4 بررسی منابع
بررسی منابع 31
فصل 5 خصوصیات بیولوژیک
بررسی بیولوژیکی شپشک آرد آلود جنوب درشرایط طبیعی 33
تاریخچه زندگی شپشک آرد آلود جنوب N. viridis 34
فصل 6 کنترل و مبارزه
کنترل شپشک آرد آلود جنوب 37
الف – شرایط آب و هوایی 37
ب- گیاهان میزبان 37
ج- دشمنان طبیعی 39
د – مبارزه شیمیایی 40
فصل 7 عوامل بیولوژیکی موثر بر شپشک
تاثیر عوامل بیولوژیکی بر روی جمعیت شپشک آرد آلود جنوب 45
اهمیت کفشدوزکها در مبارزه بیولوژیک 46
تعداد کفشدوزک مورد نیازجهت برنامه رهاسازی 47
بررسی امکان مبارزه مبارزه بیولوژیک با استفاده از کفشدوزک ها 49
فصل 8 معرفی کفشدوزک کریپت
معرفی کفشدوزک کریپت Cryptolaemus montrouzieri 52
الف – مناطقی از جهان که کفشدوزک کریپت در آنجا بکار گرفته شده است. 53
ب- خصوصیات مرفولوژیک 54
ج- دامنه میزبانی و ترجیح غذایی 55
د- مناطق انتشار 56
نحوه جفت گیری و میزان تخمگذاری 56
عوامل بیولوژیکی محدود کننده جمعیت کفشدوزک کریپت در شرایط طبیعی 57
هدف از یک برنامه پرورش انبوه و مراحل اجرای آن 59
پرورش انبوه کفشدوزک کریپت 62
فصل 9 روش اجرای مبارزه بیولوژیک
نقش منفی مورچه ها در مبارزه بیولوژیک با شپشکهای آرد آلود 64
روش اجرای بررسی امکان مبارزه بیولوژیک با استفاده از کفشدوزکها 70
بحث و نتیجه 77
منابع 82
خلاصه انگلیسی
مقدمه
شپشک آردآلود جنوب Nipaecoccus viridis Newtsead یک آفت پلی فاژ است که بسیاری از گیاهان زینتی درختان میوه درختان جنگلی نباتات زراعی را در نواحی گرمسیر ونیمه گرمسیری جهان مورد حمله قرار می دهد.
بطور کلی به دلیل مشکلاتی که در راه مطالعه بیولوژی وبیواکولوژی شپشکهای آرد آلود وجود دارد این قبیل افات در بیشتر موارد ناشناخته مانده وبررسیهای صورت گرفته بر روی انها محدود بوده وتنها شامل تعیین مناطق انتشار ودامنه میزبانی می باشد شپشک آرد آلود جنوب n .viridisنیز از این قاعده مستثنی نیست بطوریکه با وجود انکه از مناطق زیادی از جهان گزارش شده با این حال مطالعات انجام گرفته بر روی ان بسیار محدو د است این گونه به علت داشتن ویژگیهای از قبیل تداخل نسل وقدرت تولید مثل بالا ونیز عدم کارایی روشهای مرسوم مبارزه از جمله مبارزه شیمیایی در صورت طغیان می تواند خسارات زیادی را موجب گردد روشهای مرسوم مبارزه از جمله مبارزه شیمیایی در صورت طغیان می تواند خسارات زیادی را موجب گردد به عنوان مثال طغیان این آفت که طی سالهای 1907 و1909در کشور مصر به وقوع پیوست باعث وارد امدن خسارات سنگینی به درختان albiaia lebbek در شهر قاهره شد بطوری که یک سوم این درختان کاملا از بین رفته وبایستی دوباره کشت شود ویا با سایر درختان سایه دار مقاوم در برابر آفت تعویض می شد moursi 1947 همچنین Neols Seibert 1985 از طغیان یکباره جمعیت این گونه طی سالهای 80-1977وخسارات شدید آن در گوام گزارش می کنند
متاسفانه جمعیت شپشک آرد آلود جنوب در استان خوزستان نیز در حال گسترش بوده ودر صورتی که به نحوی جمعیت آن کنترل نگردد در سالهای آتی می تواند خسارات قابل توجهی را به کشاورزی استان وبویژه صنعت مرکبات وارد سازد.
فصل اول
کلیاتی در مورد شپشکهای
نباتی
کلیاتی در مورد شپشکهای نباتی Cocccidea
بالا خانواده شپشکهای نباتی گروه بزرگی از حشرات را تشکیل می دهند که معمولاً از نظر اندازه بسیار کوچک بوده وبعضی نیز میکروسکوپی هستند افراد این بالا خانواده در مناطق گرمسیری ونیمه گرمسیری ونیز در گلخانه ها انتشار داشته واز نظر اقتصادی حائز اهمیتند بسیاری از افراد این بالا خانواده آنچنان تغییر شکل یافته اند که شباهت بسیاری کمی با سایر حشرات نشان میدهند در اکثر گونه ها نرها ی بالغ وپوره های سن اول که تازه از تخم خارج شده اند فعالترین مراحل سیکل زندگی را تشکیل می هند تقربیاً کلیه ماده های بالغ در تمام طول تخمگذاری خود غیر متحرک هستند صفت مشخصه افراد این خانواده فقدان یا تحلیل رفتن اعضایی است که بطور طبیعی در سایر افراد راسته homopteraعلاوه بر این بسیاری از افراد دارای انواع مختلفی از غدد تولید موم هستند.
بیشتر گونه ها از شیره گیاهی تغذیه کرده ومقادیر زیادی عسلک honey dew ترشح میکنند ترشحات مومی از الوده شدن آنها با عسلک تولید شده توسط خودشان ممانعت بعمل میاورد Dolling (1991) عسلک مترشحه سبب جلب مورچه ها شده ومورچه ها همانگونه که در مورد شته ها صادق است از آنها حفاظت ونگهداری می کنند.
پنجه پا در تمامی شپشکهای نباتی در تمام مراحل ودر هر دو جنس تنها دارای یک ناخن است در حالیکه سایر گونه های راسته Homoptera یا اصلا ناخن نداشته ویا حداقل بر روی یک جفت از پاها یک جفت ناخن دارند شپشکهای نر گاهی بدون بال هستند اما در اکثر گونه ها بالهای جلویی بخوبی رشد کرده وانها را قادر به پرواز میکند شپشکهای نر با وجود داشتن بال قادر به پرواز در مسافتها ی طولانی نیستند آنها بعلت نداشتن قطعات دهانی ودستگاه گوارش پیشرفته قادر به تغذیه نبوده بنابراین برای مدتی طولانی زنده نمی مانند.
بعضی از شپشکهای نباتی به طریق بکرزایی parthenogenesis تولید مثل نموده ودر این قبیل گونه ها یا نژادها جنس نر وجود نداشته ویا بسیار آهسته حرکت می کنند اغلب فاقد پا بوده وگاهی شاخکهای انها نیز تحلیل رفته وبصورت بر امد گیهای کوچکی در آمده است ماده ها تقریبا همیشه از تخمها حفاظت می کنند در بعضی از گروهها ایجاد حفاظت از طریق کیسه های تخم ovisacsکه متشکل از رشته ها یا صفحات شیار دار مومی است صورت گرفته ودر صورتی که حشره ماده هنوز قادر بحرکت باشد کیسه تخم با اتصال به قسمت خلفی شکم حشره قابل جابجا شدن است در سایر گونه ها تخمها در داخل یک محفظه در قسمت زیرین ودرون بدن سخت شده حشره ماده ویا درون یک پولک شاخی که حشره در اطراف خود ترشح میکند حفظ میشوند بعضی از حشرات ماده خانوادهMargarodidae کیسه ای بنام marsupium تشکیل میدهند که از گسترش دیواره شکمی بدن بوجود می اید تخمها ممکن است چند ساعت پس از گذاشته شدن تفریخ شوند ovoivipary یا انکه پس از چند روز یا چند هفته تفریخ گردند در بعضی از گونه ها تخمها فصل زمستان را سپری کرده ودر بهار تفریخ میشوند.
پوره های سن اول معمولاً پیش از انکه به دنیای بیرون قدم گذارند بین چند ساعت تا چند روز درون کیسه تخم یا سپر تولید شده بوسیله حشره ماده باقی می مانند در پوره های سن اول پاها وشاخکها بخوبی رشد کرده وبه استثنای حشرات نر بالغ فعالترین مرحله زندگی شپشکهای نباتی را تشکیل میدهند در بعضی از گونهها سایر مراحل پورگی ونیز ماده های بالغ کاملا غیر متحرک هستند پورههای متحرک که اصطلاحcrwlers نامیده میشوند برای مدت چند ساعت وجستجوی مکان مناسبی برای استقرار وآغاز تغذیه در محیط اطراف خود به فعالیت می پردازند پوره های سن اول در طول دوره جستجو ممکن است بوسیله باد به مکانهای جدید برده شوند آنها بحدی سبک هستند که جریانهای شدید هوایی میتواند آنها را در مسافتهای بسیار طولانی جابجا کنند Miller (1971) بعضی از گونه ها نیز phoretic بوده واز مگسها ملخها وسایر حشرات جهت انتقال وجابجایی استفاده می کنند(1991) Dolling.
در شپشکهای نباتی ماده دو یا سه سن پورگی وجود داشته وپوره سن آخر پس از پوست اندازی بالغ میشود درنرها دو سن پورگی وجود دارد که بدنبال آن حشره وارد مرحله پیش شفیرگی وشفیرگی میشود حشره نر طی دو مرحله اخیر تغذیه نمی کند حشره نر در سن دوم پورگی پیله ای متشکل از رشته های مومی صفحات ویا پولک ترشح می کند که مراحل پیش شفیرگی وشفیرگی درون ان سپری می شوند.
حشره نر غالبا در انتظار فرصت مناسبی جهت خروج، مدتی در این پوشش محافظ باقی می ماند مرحله پیش شفیرگی حشرات نر در خانواده Margarodidae متحرک است اما در سایر خانواده ها مراحل پیش شفیدگی وشفیرگی هر دو غیر متحرک هستند.
به استثنای تعداد کمی از گونه ها که درون غلاف برگ گیاهان علفی به سر برده و بعضی دیگر که دارای سطح پشتی به شدت اسکلروتنی هستند بدن تمام پوره ها وماده ها ی بالغ بوسیله یک لایه محافظ از موا د مومی پوشیده شده است این موا د مومی ممکن است بشکل پودر مانند Maragarodidae Pseudococcidae وبعضی از گونههای متعلق به خانواده Erococcidae به شکل پیله ابریشمی مانند بیشتر گونه های مانند بیشتر گونه های Erococcidae ویا تعدادی صفحات بزرگ مجزا از هم (مانند ortheziidae باشند) این مواد مومی همچنین ممکن است بصورت یکنواخت وشفاف معنقد شد ه بنام test که از بدن مجزا است باشد (مانند Asterdecanidae) ممکن است این مواد بصورت یکنواختی برروی بدن پخش شده باشد (مانند بیشتر افراد خانواده Coccidae) یا آنکه این مواد با ترشحات دستگاه گوارش ونیز پوسته حاصل از پوست اندازی ترکیب شده ویک سپر شاخی که بدن را در بر گرفته ولی از آن جدا می باشد تشکیل دهد (مانند Asterdecanidae) علاوه بر پوشش عمومی بدن معمولاً رشته های پنبه ای یا شفاف مومی که از سطح بدن منشا می گیرد نیز وجود دارد تمام این مواد مومی بوسیله موهای مشخص یافته ویا از تعدادی منافذ کوتیکولی که نوع اندازه ونحوه انتشار آنها بر روی بدن از صفات مهم تاکسونومیکی درتمام سطوح است ترشح می شوند.
تعداد خانوادههای شپشکهای نباتی که بوسیله دانشمندان شپشک شناس عنوان می شود متفاوت بوده وبین 15تا 22خانواده می باشدKosztarab Kozar (1988) که از خانواده های مهم آن می توان بهMargarodidae Eriococcidae Coccidae Pseudococcidae Diaspididiae اشاره کرد
تاکنون در سطح جهان بیش از 0گونه از شپشکهای نباتی شناسایی شده است Dolling (1991).
شپشکهای آرد آلود Pseudocooidae
شپشکهای آرد آلود بصورت گسترده ای در مناطق گرمسیری ونیمه گرمسیری جهان انتشار دارند در مناطق معتدل این حشرات عمدتا در گلخانه یافت می شوند دامنه میزبانی شپشکهای آرد آلود بسیار گسترده بوده وطیف وسیعی از درختان جنگلی درختان میوه نباتات زراعی وغیر زراعی وگیاهان زینتی را در بر می گیرد شپشکهای آرد آلود در مناطق مختلف کشور ما نیز انتشار داشته ودر پاره ای موارد خسارات فراوانی را با عث می شوند این حشرات در کلیه مناطق انتشار خود حاقل بصورت بالقوه آفات مهمی محسوب می شوند اما در بیشتر نقاط جمعیت آنها بوسیله حشرات مفید از قبیل پرداتورها وپارازیتها تحت کنترل نگاه داشته می شود Ebeling (1959).
شپشکهای آرد آلود نام عمومی خود را از ترشحات مومی که معمولاً بدن آنها را می پوشاند گرفته اند این ترشحات مومی بوسیله انواع مختلف منافذومجاری که سطح بدن را پوشاندهاند تولیدمی شود اما عمدتا بوسیله منافذ سه حجره ای trilocular صورت می گیرد.
حشرات ماده در حین تخمریزی معمولاً یک کیسه تخم که از رشته های پنبه ای مومی تشکیل شده است ترشح می کنند شپشکهای آرد آلود پس از diaspididae بزرگترین خانواده شپشکهای نباتی را تشکیل داده وبین 2000 تا 3000 گونه شناخته شده دارند Moore 1988.
خصوصیات مرفولوژیک: شپشکهای آرد آلود بدنی نرم بیضی پهن وبه وضوح مفصل بندی شده دارند با این حال تقسیمات بین سر قفس سینه وشکم در آنها مشخص نیست.