لینک پرداخت و دانلود در "پایین مطلب"
فرمت فایل: word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحات:34
آثار تاریخی زندیه شیراز ، جلوه فرهنگ در پایتخت فرهنگی ایران زمین
شیراز را از آن رو بسیاری به شهرشاعران و عارفان و پایتخت فرهنگی ایران زمین میشناسند که جلوههای تاریخ، تمدن و فرهنگ ایرانی و اسلامی در این کلان شهرگسترده است و رد پای زندگی مدنی در آن از دیر باز وجود داشته است.یکی از جلوههای تاریخ و فرهنگ کهن ایران زمین که در شیراز همچنان پا برجاست و ویژگی منحصر به فردی برای این شهر فرهنگی به شمار میآید وجود مفاخر و یادمانهای کهن از جمله مفاخر و یادمانهای فرهنگی دوره زندیه است.آثار و یادمانهای دوره زندیه که اغلب با پسوند وکیل شناخته میشود به صورت ارگ کریمخانی،بازار وکیل ، مسجد وکیل ، حمام وکیل، دیوانخانهو عمارت کلاه فرنگی باغ نظر است. وکیل از آن رو در ادامه نام این عمارتها آمده است که کریم خان زند را وکیل الرعایا مینامیده اند.آنچهاهمیت وجوداین آثار رادو چندان میکند علاوه پیشینه فرهنگی و تاریخی ساخت بناهای آن توجه بهحقوق شهروندی و احترام به مدنیت و تمدن زندگی شهری در دوره حکومت کریم خان زند در ایران زمین بوده است که همچنان رگههایی از این نوع نگاه به زندگی مردم در این آثار متجلی است.
آثارا بنیه کریم خان
مسجد وکیل
مسجد وکیل یا جامع وکیل از آثار دوره زندیه در شیراز است. این مسجد با 11 هزار متر مربع مساحت، 8660 متر زیربنا، 120 متر طول و 80 متر عرض در سال 1187 ه.ق. توسط کریم خان زند در محله درب شاهزاده، خیابان طالقانی فعلی و در حد فاصل حمام وکیل و بازار وکیل ساخته شده است.
در دو لنگه ورودی مسجد با 8 متر ارتفاع و 3 متر پهنا در هر لنگه، در ضلع شمالی مسجد قرار گرفته است. و در کنار آن نیز ورودی در بازار شمشیرگرها وجود دارد.
بر فراز سر در مسجد کتیبه ای کاشی کاری شده قرار دارد که با خط نسخ آیات قرآنی بر روی آن نگاشته شده است. در پایان نیز تاریخ 1306 ه. قید گردیده است. بر فراز آن نیز در میان فضایی کاشی کاری شده، کتیبه ای قرار دارد که نام فتحعلی شاه و حسین علی میرزا با خط ثلث و آب طلاکاری شده بر روی آن نگاشته شده است.در پیشانی طاق سردر، کاشی هفت رنگ وجود دارد، در زیر طاق نیز با کاشی هفت رنگ مقرنس کاری شده است. دو طرف جرز طاق نیز با تصاویر گل و بته کاشی کاری شده است در دو طرف در ورودی دو کتیبه قرار گرفته که با خط ثلث عالی بر روی آن عبارت محمد، علی، الله اکبر بر روی کاشی نگاشته شده است. بر فراز چهار چوب این در، سنگ سه گوشی است که بر پایین آن نیز همان عبارات نگاشته شده و در پایان نیز تاریخ 1260 قید گردیده است.در ورودی به سوی دالانی هشت ضلعی گشوده می شود که سقف آن با تصاویر گل و بته کاشی کاری شده و بر روی آن با خط کوفی عبارات لااله الاالله و یاعلی نوشته شده است.بر دیوار رو به روی در ورودی مجلسی کاشی کاری شده به شکل مربع مستطیل قرار دارد که به دو بخش تقسیم شده است و بر روی این دو حدیثی از حضرت رسول (ص) با خط نستعلیق نوشته شده است.در زیر این کتیبه، قطعه سنگی گندمکاری به شکل مربع مستطیل قرار گرفته که با خط نستعلیق عباراتی بر روی آن نگاشته شده است. در کنار این قطعه سنگ، کتیبه ای از سنگ مرمر مربع شکل قرار دارد که با خط نسخ بر روی آن عباراتی نگاشته شده است.بر دیوار رو به روی حیاط نیز سنگی سه گوش با عبارات لااله الا الله به خط کوفی قرار گرفته است. در زیر آن نیز بخشی از آیت الکرسی نگاشته شده است.
دالان هشت ضلعی به دو راهرو متصل است که در زاویه 90 درجه ای راهرو سوم، حیاط مسجد با طول 60 متر و عرض 60 متر با کف پوشی از سنگ مرمر قرار گرفته است. در انتهای راهرو اول سمت چپ در ورودی، دستشویی و اتاق هایی قراردارد که پیش از این اتاق طلاب بوده و هم اینک به انبار تبدیل شده است.در وسط حیاط حوضی به طول40 متر و عرض 5 متر و عمق 2 متر با تخته سنگ هایی در لبه آن به طول 3 تا 4 متر به کار رفته است.عمق این حوض هم اینک ...متر است .در چهار ضلع حیاط، طاق نماهایی قرار گرفته است که تا ارتفاع یک متر از سطح زمین در پایین جرزها ستون ها، سنگ گندمک با تصاویر گل و بته حجاری شده، قرار گرفته است. بر فراز این سنگ ها کاشی کاری شده است و با تصاویر گل، بته، نارنج و اسامی خداوند، مزین شده است.
مقاله آثار ابنیه کریم خان در شیراز از آبادانی های شهری