عنوان : دانلود تحقیق آداب و رسوم گیلان
قالب فایل : (woord قابل ویرایش )
تعداد صفحات :(47)
مفدمه :
گستردگى رسوم و خصلتهاى فرهنگى گیلانیان با توجه به تعدد قومى و گوناگونى لهجهها به حدى است که حتى آشنایى مختصر آن در این مختصر نمىگنجد. بعضى از آداب و آیینهاى مردمى گیلان به مرور در همهمه زندگى شهرى رو به فراموشى و برخى دیگر کمرنگ شده است
فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:47
فهرست مطالب:
فصل اول
وجه تسمیه و پیشینه تاریخی
مقدمه :
بیان فرضیه
مسلمانان
اهل حق
ارکان اهل حق
آداب و رسوم اهل حق
عقاید اهل حق
مراحل تکامل جهان از دید اهل حق :
مرحله تاریخی اول :
مرحله تاریخی دوم :
مرحله تاریخی سوم :
مرحله تاریخ چهارم :
آیا اهل حق همان علی اللهی است؟
کلیمیان
مشاغل و وضعیت اقتصادی کلیمیان در میاندوآب
رابطه عقیده مذهبی یهودیان با سایر ادیان
پیروان حضرت مسیح
تجزیه و تحلیل
نتیجه گیری
فصل دوم
مقدمه
فرهنگ مردم میاندوآب
آداب و رسوم
مراسم عروسی
آئین و مراسم چهارشنبه سوری
فال گوشی
آویزان کردن شال
کوتاه کردن مو و گرفتن ناخن ها
عید نوروز
سیزده بدر
مراسم تولد نوزاد
سوگواری
مراسم عزاداری
باورهای عامیانه مردم
تجزیه و تحلیل
نتیجه گیری
منابع :
فصل اول
وجه تسمیه و پیشینه تاریخی
میان دو آب از سه کلمه (میان ـ دو ـ آب) تشکیل شده است و این به دلیل قرار گرفتن در میان دو رودخانه زرینه رود و سیمینه رود است. در این منطقه اقوام مختلفی مانند: مادها، اورارتوها، کردها، سلجوقیان، ترک ها و مغول ها زندگی و حکومت کرده اند. اگر چه کتب مدون و آثار تاریخی بسیار قدیمی درباره محدوده شهر فعلی از گذشته های دور به یادگار نمانده است اما اطراف شهر و روستاهای هم جوار مملو از نشانه های باستانی و تاریخی است و وجود آثار باستانی چند در روستاهای داش تپه، گوی تپه، و لیلان در نزدیکی شهر و آثار ارزنده تاریخی در منطقه تکاب و نوشتار فراوان مورخین در این باره خبر از منطقه ای می دهد با گذشته تاریخی بسیار دور و با آثار غنی از ادوار مختلف که همین این نشانه ها مربوط به قدمت و گذشته پر افتخار این محل است.
سنگ نبشته های مکشوفه سابقه تاریخی آن را به هزاره های قبل از میلاد پیوند داده این اطمینان را به دست می دهند که شهر میاندوآب و حومه آن در دنیای قدیم یکی از مناطق پر رونق آذربایجان امروزی و جایگاه و پایگاه اقوام بسیار قدیمی بوده است. هم چنین جای پای ساکنین قدیمی این دیار در اقصی نقاط شهرستان به طور وضوح دیده می شود. از طرف دیگر جریان مداوم دو رود پر آب در جلگه میان دو آب و فراهم بودن انواع خاک های مناسب و وجود هوای معتدل و مساعد که کاشت و برداشت انوع محصولات کشاورزی و دامی را فراهم می آورد حاکی از آن است که این ناحیه از دوران باستان مطمح نظر انسان اولیه بوده و سابقه طولانی سکونت انسانی دارد. تپه های باستانی اطراف این منطقه که طبق نظر بسیاری از باستان شناسان دارای آثار باستانی ارزشمند است ما را به چگونگی شرایط زیستی این انسان ها هدایت می کند.
اولین سند معتبری که در اطراف میان دو آب به دست آمده، سنگ نبشته ای است به زبان اوارتویی که در روستای داش تپه در 21 کیلومتری شمال باختری شهر میان دو آب به دست آمده است. دو قطعه بزرگ این کتیبه را (W.Faber) از آن محل به موزه بریتانیا انتقال داد.
قوم اورارتو از اقوام بومی کوهستانی قفقاز بودند که در قرن نهم ق.م در آسیای صغیر و قفقاز حکومت مقتدری تشکیل دادند، و سلطه خود را تا باختر و شمال ایران بسط دادند. کوه آرارات ماخوذ از این قوم است که در زبان ترکی آغری داغ، و برخی منابع آن کوه نوح، و اعراب جودی و ارمنیان آن را ماسیس خوانده اند.
قلمرو مردم اورارتو از شمال و جنوب سرزمین های بین گوگچه و ارومیه بود و دریاچه وان در ترکیه امروزی میان کشور اورارتور قرار داشت. این قوم دایما با آشوریان در حال جنگ و ستیز بودند و منطقه میان دو آب زمانی جزو منطقه اورارتو بوده است. میان دو آب در قرن نهم پیش ازمیلاد جزیی از منطقه بزرگ ماننا محسوب می شد. از آنجا که ماننا زمانی از متصرفات دولت اورارتو بوده است. در تاریخ قوم اورارتو مکررا از ماننا نام برده می شود. در ماننا دولت اورارتو اقدام به ساختن قلاع و برقرار کردن پادگان ها نمود، که قلعه حسن لو در قلمرو این دولت، شاید یکی از دژهای مستحکم و از پادگان های ارزنده آن روزگار باشد. میان دو آب در زمان نادرشاه افشار، روستای بزرگی بوده است. میان دو آب در سر چهار راهی میان شهرهای تبریز، مراغه، سنندج و ارومیه سه استان آذربایجانغربی و آذربایجانشرقی و کردستان را به هم متصل کرده است.
شهر میاندوآب مرکز شهرستان میاندوآب در استان آذربایجان غربی با پهنه ای حدود 10 کیلومتر مربع قرار دارد شهر میاندوآب به دلیل اینکه میان سیمینه رود و زرینه رود قرار گرفته است ((میان دو آب)) نامیده شده است. میاندوآب به دلیل قرار گرفتن در مسیر راه تبریز ـ مراغه ـ سنندج و ارومیه و پیوند دادن استان های آذربایجان غربی و شرقی و کرستان از جایگاه ارتباطی و نظامی و استراتژیک ویژه ای برخوردار است. هلاکوخان مغول روستای حسین آباد را که در چند کیلومتری جنوب شهر میاندوآب قرار دارد، به پایتختی تابستانی خود انتخاب کرد. در گذر تاریخ، مردان گوناگونی چون مادها، ماناها، اورارتوها، سلجوقیان، ترک و مغولها در این ناحیه سکونت یافته اند.
مقدمه :
مدارک و شواهد تاریخی گویای این واقعیت هستند که سرزمین میاندوآب بخصوص قسمتی از شهرستان که در پهن دست میاندوآب و کرانه های زرینه رود واقع گشته جایگاه مردمانی از دنیای قدیم بوده که حتی قبل از مادها و پارتی ها در این سرزمین سکونت داشته اند و چون میاندوآب از قدیم تبعیدگاه بوده اقوامی زیادی در میاندوآب سکونت داشته بعد از مدتی به کلانهای دیگر مهاجرت کرده اند از جمله این اقوام با توجه به نوشته گزانفون و استرابون می توانیم از اورارتورها، ماناها، هی تی ها، نونوبیها، گوتی ها، مادها نام ببریم و اخیراً هم تحقیقاتی که در تپه حسنلو در 7 کیلومتری شهر نقده و داش تپه در شمال شرقی میاندوآب به عمل آمده وجود طوایف مذکور را تأیید می کند اورارتوا از اقوام کوهستانی قفقاز بودند که در قرن نهم .ق.م در آسیای صغیر و قفقاز حکومت مقتدری تشکیل دادند و سطه خود را غرب و شمال ایران بسط دادند اقوام باستانی در جلگه میاندوآب ماننایی ها نیز اقوامی بودند که در قسمتهای جنوبی جنوب شرقی دریاچه ارومیه ساکن بودند و مرکز حکومت این قوم در داش تپه بوده است و دو شهر معتبر نیز بنام های مستا که با داش تپه میاندوآب تطبیق می کند و ایزیرتو که در شرق سقز قرار داشت داشتنده میاندوآب در 9.ق.م جزئی از منطقه بزرگ ماننائیها بودند البته بعدها یعنی در پایان قرن نهم قبل از میلاد پادشاه اوراتو به به سرزمین ماننائیها لشکرکشی کرده و آنجا را متصرف می شود و قلعه محکمی نیز در داش تپه احداث می کند و لوحی که از وی باقی مانده حاکی از این واقعه بزرگ تاریخی می باشد ساکنان ماننا بیشتر به امر دامداری و زراعت اشتغال داشتند و سرزمینهای وسیعی رابه کشاورزی اختصاص داده و به پرورش گوسفند و دامهای بزرگ شاخدار و اسب و الاغ اشتغال داشتند.
صرفنظر از پادگان و برج و باروی داش تپه در سراسر خوزه شهر میاندوآب اطراف دریاچه ارومیه تا حومه شاهیندژ و سواحل زرینه و سیمینه رود می توان رد پای مانناییان را دید نشانه های بدست آمده در حفاریها مشابهت کامل با تمدن حسنلو را دارد لذا از روی این آثار و یافته ها می توان حدس زد که منطقه میاندوآب از سه هزار سال قبل محل سکونت بودند و تمدنها بزرگ و درخشان در خطه ظاهر شده اند که نمونه بارز آن تمدن مانناها می باشد میاندوآب فعلی برروی خرابه های قدیم شهر مستا ساخته شده اند آثار و قراین اینطور نشان میدهد که وسعت شهر قدیم مستا از وسعت شهر اورارتو زیاد بوده جمعیت بیشتری هم داشت این شهر در اثر عوامل طبیعی مانند سیل و زلزله و یورش اقوام مهاجم به تدریج نابود ودر دل خاک ها مدفون شده است اما در حال حاضر میاندوآب توسط اقوام دیگری که هم اکنون بر روی خاک میاندوآب زندگی می کنند آباد شده اقوامی مانند مسلمانان (شیعه و سنی) یهودی ـ اهل حق ـ مسیح زندگی می کنند و فعالیتهای زیاد اشتغال دارند.
بیان فرضیه
اقوامی که در حال حاضر در میاندوآب ساکن هستند آیا در یک زمان مشخص وارد شهرستان میاندوآب شده اند یا اینکه طی دوره های مختلفی وارد شده اند؟
آیا همه این اقوام به صورت دسته جمعی وارد شهرستان میاندوآب شده اند. یا اینکه به صورت خانوادگی یا فامیلی مهاجرت نموده اند؟
انگیزه آنها برای مهاجرت به شهرستان میاندوآب انگیزه مالی و اقتصادی بوده یا اینکه اختلافات قومی و قبیله ای آنها را مجبور به مهاجرت نموده؟
اقوام مختلف در شهرستان میاندوآب آیا مراسم دینی و مذهبی خود را به صورت گروهی با دیگر اقوام انجام می دهند یا هر قومی مراسم دینی و مذهبی خود را در مکان مخصوص خودشان انجام می دهند؟
این اقوام آیا منطقه بخصوص را برای سکونت انتخاب کرده اند؟
آیا اقوامی که ساکن میاندوآب هستند موسسه های آموزشی و تربیتی به طور خصوصی داشته یا اینکه به صورت مختلف با سایر اقوام هستند؟
آیا اقوامی که به میاندوآب مهاجرت کرده اند و حالا به صورت اقلیت در این شهرستان زندگی می کنند آیا تا به حال سعی کرده اند که اقوام دیگر را به دین خودشان دعوت کنند؟
آیا اقوام ساکن میاندوآب هر قومی شغل و پیشه خاصی داشته یا اینکه در شغلهای مختلف مشغول به کار بوده اند؟
اقوام مختلف در شهرستان میاندوآب ایا در ابتدای ورودشان مکان مذهبی مخصوص داشته یا نه؟
آیا این اقوام نسبت به ابتدای ورودشان بیشتر شده یا کمتر شده اند؟
مسلمانان
این شهرستان در حد فاصل بین شهرهای بوکان ،ملکان ، مهاباد و شاهیندژ واقع شده است و در واقع پل ارتباطی برای استانهای آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی و کردستان محسوب می گردد مساحت شهرستان میاندوآب 2694 کیلومتر مربع است و در طول جغرافیای 46 درجه و 6 دقیقه ی شرقی از نصف النهار و در عرض 36 درجه و 58 دقیقه ی شمالی از خط استوا در وسط جلگه های منتهی به دریاچه ی ارومیه با ارتفاع 1314 متر از سطح دریا قرار دارد. آب و هوای منطقه متغیر بوده دارای تابستانهای نسبتاً گرم و زمستانهای مختصر سرد میباشد میزان بارش متوسط در منطقه 289 میلی لیتر ثبت شده است میاندوآب چنانکه از اسمش پیداست به علت قرار گرفتن در میان دو رودخانه ی زرینه رود و سیمینه رود به این نام نامگذاری شده است.
جمعیت شهرستان میاندوآب 239347 نفر میباشد از این جمعیت 130400 نفر در مرکز شهرستان و 103773 نفر در روستاهای تابعه زندگی می کنند جمعیت عشایر شهر نیز 5174 نفر می باشد.
که از این تعداد جمعیت شهرستان 71/99 درصد را مسلمانان تشکیل می دادند این نسبت در نقاط شهری 47/99 درصد و در نقاط روستایی 90/99درصد بوده است. مذهب مرئم میاندوآب در اکثریت شیعه و در اقلیت سنی بیشتر در روستاهای اطراف این شهرستان ساکن هستند.
دین و مذهب مردم این شهرستان اسلام شیعه اثنی عشری بوده ودر روستاهای مشرق به استان کردستان درصدی از برادران سنی مذهب نیز زندگی می کنند زبان و لهجه مردم میاندوآب ترکی آذربایجانی است و از خصوصیات بارز مردم این شهرستان صداقت و ایثارگری ، میهمان نوازی و متعصب بودن به آداب و رسوم می باشد خوشبختانه میاندوآب به واسطه قرار گرفتن در بین استانهای آذربایجان غربی ، آذربایجان شرقی و کردستان در سالهای اخیر مورد توجه بسیار قرار گرفته استو از نظر صنعتی ، کشاورزی ارتباطات و توسعه ی فرهنگی جزء محورهای اصلی سرمایه گذاری در جنوب استان به شمار آمده است.
زبان و لهجه ای که مردم شهرستان میاندوآب به آن تکلم می کنند ترکی آذربایجان می باشد نوع گویش و لهجه مردم شهرستان میاندوآب لهجه غربی که لهجه ای مشابه لهجه مردم شهرستان ارومیه دارند خصوصیات این لهجه در نمونه مشابه ارومیه بیان شده و تعداد بسیار کمی از مردم میاندوآب به دلیل کرد بودن به زبان کردی نیز تکلم می کنند.
مسلمانان دوازده امامی که معتقد به خداوند و دوازده امام و به قرآن مجید هستند و پیروان امامان معصوم هستند و راه و رسم امامان معصوم را در زندگی سرمشق خود قرار داده و آنها را در زندگی راهنمای خود قرار داده و آنها را در زندگی راهنمای خود قرار داده و آنها را در زندگی برای خود الگو قرار داده بنابه به دستور خداوند و امامان معصوم نماز و روزه و کارهای خیر که خواست خداوند و امامان معصوم است انجام می دهند و روزانه نماز یومیه خود را به جا می آورند و در ماه مبارک رمضان روزه گرفته و کارهای خیر انجام می دهند و از کارهای امامان امر فرموده اند اطاعت می کنند و از کار های بد دوری می کنند. و در مکانهای مقدس و مساجد که در نزد مسلمانان دارای احترام بسیاری هست کارهای خیر انجام می دهند و مراسمات مذهبی و عزاداری های خود را در مساجد انجام می دهند در ماه مبارک رمضان همه روزه در وقت افطار در مساجد جمع می شود و به مشکلات همنوعان خود رسیدگی می کنند. وقتی که ماه رمضان به پایان برسد نماز عید فطر را در مساجد با شکوه خاص انجام می دهند و در ماه محرم به یاد عبدالله الحسین عزاداری می کنند و در مساجد در خیابانها به سوگواری و عزاداری می پردازند و آداب رسوم دینی در تردد مسلمانان دارای احترام زیادی هستند و هیچ وقت در تردد مسلمانان به فراموشی سپرده نمی شود و همه ساله با شور و اشتیاق هر چه بیشتر انجام می گیرد.
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:18
فهرست مطالب:
زبان و آداب و رسوم جودو
ایستادن ها
وضعیت طبیعی(شی زن هونتای)
وضعیت دفاع شخصی
وضعیت نشستن راست
وضعیت زانو زدن
گرفتن ها
گرفتن اصلی
گرفتن زیر بغل
گرفتن کمر بند
خفه کردن ها
خفه کردن مثلثی
خفه کردن با کشیدن یقه
تکنیک های ترکیبی
اُاوچی گاری به تای اوتوشی گاری
اتوسوگاری به کِساگاتامه
مسابقات
گروه بندی وزن درجودو
ثبت نام کردن ووزن کشی
محل مسابقه
یونیفرم
مقامات رسمی
دستورات وعلائم معمول داوری
زبان و آداب و رسوم جودو
جودو یک کلمه ژاپنی است زیرا جودو درژاپن ابداع شده است.یاد گرفتن نام تکنیک ها به ژاپنی چند دلیل مهم دارد.اولین منظور از یاد گرفتن این اصطلاحات آن است که کسانی که این ورزش را در کشور های مختلف انجام می دهند قادر باشند با یکدیگر ارتباط بر قرار کنند و در مسابقات بین المللی از آنها استفاده کنند.
دوم اینکه یاد گرفتن اصطلاحات ژاپنی باعث می شود که در مسابقات حرف داور مسابقه را بفهمید و از او پیروی کنید . معمولا در تمام طول مسابقه تمام دستورات و امتیازات به ژاپنی گفته می شود.
سوم اینکه دانستن نام تکنیک به زبان اصلی به جای ترجمه آن به زبان خودتان برای همه راحت ترخواهد بود. برای مثال مربی با گفتن "سی اوناگه" در مسابقه به جای "پرتاب شانه با دو دست" راحت تر خواهد بود.
یکی دیگر ازجنبه های یاد گرفتن اصطلاحات ژاپنی احترام گذاشتن به آن زبان می باشد. استفاده از زبان ژاپنی نشانه احترام گذاشتن به کشوری است که این ورزش رزمی در آنجا شروع شده است.
ایستادن ها
جودو بر ایستادن و حرکت طبیعی تاکید بسیار دارد.
وضعیت طبیعی(شی زن هونتای)
برای ایستادن به نحو شی زن هونتای به طور طبیعی بایستید و پشت خود را راست و زانو ها را کمی خم کنید.پاها را به اندازه عرض شانه باز کنید و وزن بدن را به طور مساوی بین آنها تقسیم کنید. این وضعیت ایستادن به "شی زنتای" نیز معروف است
وضعیت دفاع شخصی
برای ایستادن به روش "جیگو تای" ابتدا پاها دو برابر عرض شانه باز کنیدودر حالیکه پشت خود را راست نگهداشته زانوها راخم کنید دستها ی مشت شده خود را در کنار داخل کشاله ران قرار دهید.
وضعیت نشستن راست
"سی زا"نشستن رسمی ژاپنی می باشد. از وضعیت شی زنتای ابتدا به روی زانوی چپ و سپس روی زانوی راست قرار بگیرید، پشت خود را در تمام مدّت راست نگهدارید. کفل ها را روی قوزک پاها قرار دهید و دست ها را روی ران ها بگذارید،نوک انگشتان کمی به سمت داخل قرار می گیرد.
وضعیت زانو زدن
"کیو شی نو کامائه" وضعیت زانو زدن می باشد،در این روش در حالیکه بدن بالا آمده، زانوی یک پا و کف پای دیگر روی زمین قرار می گیرد .این وضعیت معمول برای تمرین "شی مه و ازا "(تکنیک های خفه کردن)می باشد ودر کاتانیز از آن استفاده می شود.
فرمت فایل :word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:276
فهرست مطالب:
مقدمه …………………………………………………………………………………………………………. 1
کلیات…………………………………………………………………………………………………….. 2
تبیین موضوع …………………………………………………………………………………………… 2
اهمیت و ضرورت موضوع…………………………………………………………………………… 2
انگیزه انتخاب موضوع ………………………………………………………………………………… 2
پیشینه موضوع ………………………………………………………………………………………….. 3
سؤالات ………………………………………………………………………………………………….. 3
روش تحقیق ……………………………………………………………………………………………. 3
فرضیه ……………………………………………………………………………………………………. 4
چکیده ……………………………………………………………………………………………………. 5
فصل اول ………………………………………………………………. 6
الف : شناخت لغوی …………………………………………………………………………………. 7
1- معاشرت ……………………………………………………………………………………………. 7
2- روابط………………………………………………………………………………………………… 9
ب : کاربرد قرآنی ……………………………………………………………………………………. 11
1- معاشرت ……………………………………………………………………………………………. 11
2- روابط ……………………………………………………………………………………………….. 12
ج : شناخت حوزه معاشرت انسان ………………………………………………………………. 15
الف : معاشرت اختیاری …………………………………………………………………………….. 15
ب : معاشرت اضطراری ……………………………………………………………………………. 15
الف : معاشرتهای نیک ………………………………………………………………………………. 16
1- خردمند و کریم ………………………………………………………………………………….. 16
2- خوش اخلاق ……………………………………………………………………………………… 16
3- صادقان …………………………………………………………………………………………….. 16
ب : معاشرتهای بد …………………………………………………………………………………… 17
1- کافران ……………………………………………………………………………………………… 17
2- استهزاء گران دین ……………………………………………………………………………….. 18
3- فاسقان ……………………………………………………………………………………………… 18
4- عصیانگران ………………………………………………………………………………………… 19
چگونگی معاشرت …………………………………………………………………………………… 19
حفظ عزت انسانی در روابط و معاشرت ………………………………………………………. 20
اعتدال در معاشرت ………………………………………………………………………………….. 21
د : هدف از معاشرت ……………………………………………………………………………….. 21
هـ : انواع معاشرت ………………………………………………………………………………….. 22
فصل دوم ………………………………………………………………. 24
بخش اول : آداب معاشرت در حوزه عمومی ………………………………………………… 25
الف : آداب وارد شدن به خانه …………………………………………………………………… 26
مقدمه …………………………………………………………………………………………………….. 26
استیذان …………………………………………………………………………………………………… 26
امنیت و آزادی در محیط خانه ……………………………………………………………………… 29
کنترل نگاه ………………………………………………………………………………………………. 33
چشمهای بی بها ……………………………………………………………………………………….. 33
2- آداب سلام و تحیت …………………………………………………………………………… 36
اهمیت سلام نمودن در قرآن ……………………………………………………………………….. 36
اهمیت سلام نمودن در سنت ……………………………………………………………………….. 37
کیفیت سلام وتحیت ………………………………………………………………………………….. 39
فلسفه سلام کردن …………………………………………………………………………………….. 40
آداب فقهی سلام کردن ………………………………………………………………………………. 42
لزوم پاسداری از این سنت اسلامی ………………………………………………………………. 43
3- آداب غذا خوردن ………………………………………………………………………………. 45
بخش دوم : بررسی معاشرت در حوزه مسلمانان …………………………………………….. 48
مقدمه …………………………………………………………………………………………………….. 49
بررسی معاشرت مسلمانان از دیدگاه قرآن ………………………………………………………. 49
1- مسالمت و بخشش ………………………………………………………………………………. 50
2- فرو بردن خشم و احسان ……………………………………………………………………… 53
3- دوری از تکبر و فخر فروشی ………………………………………………………………….. 55
4- پرهیز از بدگویی و عیب جویی ……………………………………………………………….. 56
5- صداقت …………………………………………………………………………………………….. 59
6- دوری از تمسخر و گمان بد ……………………………………………………………………. 59
بررسی معاشرت مسلمانان از دیدگاه روایات ……………………………………………………. 63
اعتدال ودوری از حسادت وتملق …………………………………………………………………. 63
حق مسلمان بر مسلمان ………………………………………………………………………………. 65
محبت , مهم ترین عامل در معاشرتها …………………………………………………………….. 66
انفاق مال برای رضای محبوب ……………………………………………………………………… 70
بخش سوم : آداب معاشرت در حوزه خانواده و خویشاوندان …………………………… 73
مقدمه …………………………………………………………………………………………………….. 74
1- آداب معاشرت با والدین و فرزندان …………………………………………………………….. 75
مقدمه …………………………………………………………………………………………………….. 75
الف – آداب معاشرت با والدین …………………………………………………………………… 76
معاشرت با والدین از دیدگاه قرآن ………………………………………………………………… 76
وظایف فرزندان ……………………………………………………………………………………….. 76
دقت فوق العاده در احترام به پدر و مادر ………………………………………………………… 79
احسان به والدین ………………………………………………………………………………………. 80
دعا برای پدر و مادر ………………………………………………………………………………….. 82
معاشرت با والدین از دیدگاه روایات …………………………………………………………….. 85
معاشرت با پدر از دیدگاه روایات …………………………………………………………………. 86
حق پدر بر فرزند ……………………………………………………………………………………… 86
معاشرت با مادر از دیدگاه قرآن ……………………………………………………………………. 87
معاشرت با مادر از دیدگاه روایات ………………………………………………………………… 88
هشدارها در مورد والدین ……………………………………………………………………………. 89
نیکی به والدین در حیات و ممات ………………………………………………………………… 91
افضل اعمال در ارتباط با والدین …………………………………………………………………… 91
اقسام پدران …………………………………………………………………………………………….. 91
پیامبر ( ص ) و حضرت علی ( ع ) دو پدر این امت اسلامی ……………………………. 92
ب – روابط و وظایف متقابل والدین به فرزندان………………………………………………… 95
بررسی وظایف والدین و فرزندان از دیدگاه قرآن ……………………………………………… 95
بررسی وظایف و حق فرزند از دید گاه روایات ………………………………………………. 99
محبت به فرزند ………………………………………………………………………………………… 99
اجرای عدالت ………………………………………………………………………………………….. 100
توجه بیشتر به دختر …………………………………………………………………………………… 101
ب : آداب معاشرت زوجین ……………………………………………………………………….. 102
مقدمه …………………………………………………………………………………………………….. 102
بررسی معاشرت زوجین از دیدگاه قرآن …………………………………………………………. 103
1- وفاداری به پیمان ازدواج ……………………………………………………………………….. 103
2- مودت و مهربانی و ایجاد آرامش ……………………………………………………………… 103
3- حفظ و پوشانیدن عیوب یکدیگر ……………………………………………………………… 106
ادای حقوق یکدیگر …………………………………………………………………………………… 107
معاشرت نیکو ………………………………………………………………………………………….. 116
هدایت و فضاسازی معنوی …………………………………………………………………………. 118
حق همسر در روایات ……………………………………………………………………………….. 119
نظر ابن مسکویه رازی درباره معاشرت با همسر ( زوجه ) ………………………………….. 120
3- آداب معاشرت در حوزه خویشاوندان …………………………………………………….. 122
بررسی معاشرت در حوزه خویشاوندان از دیدگاه قرآن ………………………………………. 123
1- رعایت تقوای الهی ……………………………………………………………………………….. 123
2- صله رحم …………………………………………………………………………………………… 123
3- احسان ………………………………………………………………………………………………. 124
4- انفاق …………………………………………………………………………………………………. 126
معاشرت با خویشاوندان از دیدگاه روایات ………………………………………………………. 129
قطع رحم از دیدگاه قرآن ……………………………………………………………………………. 130
زیان کاران واقعی ……………………………………………………………………………………… 134
اهمیت صله رحم در اسلام…………………………………………………………………………… 136
قطه رحم نشانه فسق …………………………………………………………………………………. 137
اولو النهی از دیدگاه پیامبر ( ص ) ………………………………………………………………… 138
عاقبت قطع از دیدگاه روایات ……………………………………………………………………… 139
ائمه معصومین ( ع ) مصداق اولوالارحام ………………………………………………………… 139
آداب معاشرت با ارحام هم کیش ………………………………………………………………….. 141
4- آداب معاشرت برادران و خواهران …………………………………………………………. 143
انواع نسبت ……………………………………………………………………………………………… 143
انواع اخوت …………………………………………………………………………………………….. 143
بررسی معاشرت با خواهران و برادران نسبی و رضاعی از دیدگاه روایات ……………….. 144
رعایت حقوق خواهران و برادران …………………………………………………………………. 144
بخش چهارم : آداب معاشرت در حوزه مرتبطان غیر خویشاوند ………………………… 145
الف : معاشرت با همسایگان ………………………………………………………………………. 146
مقدمه …………………………………………………………………………………………………….. 146
معاشرت با همسایگان ………………………………………………………………………………… 146
انواع همسایه و حقوق آنها ………………………………………………………………………….. 149
حق همسایه از دیدگاه روایات ……………………………………………………………………… 149
روابط همسایگان و حقوق آنان بر یکدیگر ………………………………………………………. 151
حد همسایگی ………………………………………………………………………………………….. 152
عاقبت همسایه آزاری ………………………………………………………………………………… 152
رفتار با همسفر ذمی ( صاحب بالجنب ) ………………………………………………………… 153
پرهیز از مصاحبت بعضی از هم نشین ها ………………………………………………………… 153
2- معاشرت با دوستان ……………………………………………………………………………… 155
آداب معاشرت در حوزه دوستی …………………………………………………………………… 155
آیین دوست یابی از نظر دیل کارنگی …………………………………………………………….. 158
آیین دوست یابی از دیدگاه قابوسنامه و حکما و بزرگان …………………………………….. 159
لقمان حکیم و وصیت او به پسرش پیرامون دوستی …………………………………………… 160
صفات و ویژگیهای دوست خوب در اسلام …………………………………………………….. 160
آداب رفاقت ……………………………………………………………………………………………. 164
3- معاشرت با معلمان و مربیان …………………………………………………………………… 166
معاشرت با مربی از دیدگاه قرآن …………………………………………………………………… 166
معاشرت با مربی از دیدگاه روایات ……………………………………………………………….. 168
لزوم دقت در انتخاب استاد …………………………………………………………………………. 169
4- معاشرت با مومنان و برادران دینی ………………………………………………………….. 171
الف – اصلاح بین مردم و عدالت ورزی ………………………………………………………… 171
ب- اخوت و تقوی …………………………………………………………………………………… 173
د- برآوردن نیازهای مومنان …………………………………………………………………………. 181
5- معاشرت با مسئولان و نهادهای اجتماعی ………………………………………………….. 184
الف – رعایت حقوق متقابل ………………………………………………………………………… 184
ب- حفظ وحدت و نظم عمومی ………………………………………………………………….. 185
ج- پیروی از فرمانروایان صالح ……………………………………………………………………. 186
د- عدم توجه به گزارش فاسقان …………………………………………………………………… 187
رعایت ادب گفتار دربرابر پیامبر ( ص ) …………………………………………………………. 189
بخش پنجم : آداب معاشرت در حوزه غیر مسلمانان ……………………………………….. 192
مقدمه …………………………………………………………………………………………………….. 192
اصل عدم تسلط کفار بر مسلمانان …………………………………………………………………. 192
انواع کافران …………………………………………………………………………………………….. 193
کفار غیر محارب ( غیر جنگنده ) ………………………………………………………………….. 193
احسان به کفار غیر حربی ……………………………………………………………………………. 194
معاشرت با کافران غیر حربی ( سالم ) …………………………………………………………… 194
تعادل در روابط با کافران غیر حربی ……………………………………………………………… 196
تعادل در محبت ……………………………………………………………………………………….. 196
نهی از دوست داشتن والدین کافر از دیدگاه قرآن …………………………………………….. 197
معاشرت با کافر ذمی …………………………………………………………………………………. 201
چگونگی معاشرت با اهل ذمه ………………………………………………………………………. 205
معاشرت با کافران حربی از دیدگاه قرآن ………………………………………………………… 206
مبارزه با کفر ……………………………………………………………………………………………. 209
مقاومت درجنگ با کفار ……………………………………………………………………………. 210
خلاصه و نتیجه گیری ………………………………………………………………………………… 215
همنوع دوستی ولی نه به هر بها ……………………………………………………………………. 215
فصل سوم : جایگاه ، آثار و پیامدهای معاشرت …………………………… 217
بخش اول : انسان موجودی اجتماعی …………………………………………………………… 218
مقدمه …………………………………………………………………………………………………….. 218
آیا انسان بالطبع اجتماعی است …………………………………………………………………….. 219
اجتماعی شدن فرد ……………………………………………………………………………………. 222
بخش دوم : جایگاه روابط اجتماعی از نظر اسلام …………………………………………… 224
بخش سوم : آثار روانشناختی آداب معاشرت ………………………………………………… 228
اهمیت گفتار در ارتباطات …………………………………………………………………………… 229
الف : تاثیر گفتار ………………………………………………………………………………………. 231
ضرورت توجه به سطح مخاطب در گفتار ……………………………………………………….. 232
ب : تاثیرات رفتاری ………………………………………………………………………………….. 238
عدم افشای « اسرار » یا گفتار بیرون از حد تحمل …………………………………………….. 239
انطباق کردار با گفتار شرط اصلی تاثیر گفتار ……………………………………………………. 240
نقش معاشرت در برآوردن نیازهای اساسی ……………………………………………………… 242
نیاز به محبت …………………………………………………………………………………………… 243
نیاز به بستگی و تعلق به گروه ……………………………………………………………………… 244
نیاز به بیان و ابراز خود ………………………………………………………………………………. 245
نقش معاشرت در رشد اجتماعی …………………………………………………………………… 255
نقش معاشرت در توسعه ارتباط با دیگران ………………………………………………………. 256
نقش معاشرت در رشد اخلاقی …………………………………………………………………….. 257
رشد و توسعه تمایلات به گروهها و موسسات اجتماعی …………………………………….. 259
نقش معاشرت در احساس نشاط وسرزندگی ( شادمانی و سرور ) ……………………….. 264
خلاصه و نتیجه گیری فصل ……………………………………………………………………….. 265
نتیجه رساله …………………………………………………………………………………………….. 267
منابع و مأخذ ………………………………………………………………………………………….. 270
مقدمه:
معاشرت نیکو بستگی به علم و تعلیم و حلم و تربیت نیکو و عمل صالح ، صبر و تحمل و مهر و محبت و اخلاق حسنه دارد . آنکه علمش بیشتر و تربیتش نیکو تر است عملش صالح تر است و مطمئنا از رذائل اخلاقی همچون خشم و شهوت ، بخل و حسادت ، افراط و تفریط و عصبیت و تکبر و خود بینی به دور است . در این حالت چنین شخصی نه تنها از سلامت جسم وروان برخوردار است بلکه معاشرانش نیز از این چشمه فیاض بهره کافی می برند ، و معاشرت با چنین فردی سعادت دو دنیا را به همراه دارد .
از پیامبر ( ص ) روایت شده :
« مومنی که با مردم می آمیزد و آزار آنها را تحمل می کند در پیشگاه الهی اجرش بزرگتر است از آن مومنی که با مردم آمیزش ندارد و بر اذیت آنها صبر نمی کند . »
درباره معاشرتهای اجتماعی ، حضرت علی ( ع ) در توصیه خود به فرزندشان امام مجتبی ( ع ) چنین فرمود :
« به اتکاء روابط دوستانه و رفاقت صمیمانه ، حق برادرت را ضایع مکن ، چه در زمینه تضییع حقوق ، روابط دوستی نابود می شود و آنکس که حقش را تباه ساختی ، برای تو برادر نخواهد شد . »
روابط افراد با همدیگر در کلیه سطوح اجتماعی ، باید رفتاری برادرانه و دوستانه باشد همراه با عدل و انصاف ، تا بقاء و دوام یابد و البته در سایه چنین معاشرتهایی جامعه رو به تکامل و امنیت و سعادت پیش می رود . البته هرگز نمی توانیم با تمام افراد جامعه رفتاری برادرانه داشته باشیم مگر اینکه به فرموده خداوند در قرآن کریم گوش جان دهیم و دستورات ایشان را آمیزه گوش خود نماییم .
کلیات
تبیین موضوع
از آنجایی که آدمی بالطبع موجودی اجتماعی است و به صورت اجتماعی زندگی می کند و زندگی فردی آن تقریبا امکان پذیر نمی باشد آداب معاشرت و روابط اجتماعی در اسلام دارای اهمیت مضاعفی است و قرآن کتابی است که برای هدایت بشر آمده لذا در تنظیم روابط بین انسان و خدا ، انسان با طبیعت و انسان با انسانهای دیگر او را یاری می کند و به بیان دستوراتی برای تحسین روابط اجتماعی می پردازد که این آداب گاهی جنبه حقوقی دارد و گاهی جنبه اخلاقی ما بنا داریم در این رساله آداب معاشرت را مورد بررسی قرار داده ، شأن نزول ، نظرات مفسران و روایاتی که در بیان آیات آمده است را مورد کنکاش قرار دهیم .
اهمیت و ضرورت موضوع
انسان در همه عرصه ها به روابط و معاشرت با یکدیگر نیازمند است ، اقتصاد ، سیاست و … در برقرری ارتباط در این حوزه ها به معاشرت می پردازد و اکنون سوال اساسی آن است که چگونه باید این ارتباط انجام بپذیرد از آنجا که همه در عرصه های مختلف نیازمند به ارتباط و معاشرت هستند و باید این معاشرت و ارتباط بر طبق دستور دین و قرآن باشد و پژوهش در این موضوع ضروری است و اهمیت بسیاری دارد ما در این رساله به این موضوع می پردازیم .
انگیزه انتخاب موضوع
با توجه به اینکه در معاشرتها خیلی از مسائل رعایت نمی شود و از سوی دیگر اسلام به آداب معاشرت صحیح تأکید کرده است ما به بررسی این مساله می پردازیم و امیدواریم که در رفع مشکلات اجتماع مؤثر باشیم .
پیشینه موضوع
چون معاشرت و ارتباط از آغاز خلقت انسان بین افراد رایج بوده است قرآن به عنوان کتاب هدایت ، در آیات زیادی به آن پرداخته است . همچنین در روایات نبوی هم از آن بحث شده است بدین روی این دو ، منبع مهم برای بررسی مسائل مورد بحث ما شناخته می شوند . در تبیین پیشینه باید نخستین پیشینه ها را در موضوعات مطرح شده در کتب تفاسیر و کتب اخلاقی جستجو نمود که به تدریج در این مورد کتب مستقلی تألیف یافته است و در دوران اخیر نیز این موضوع بیشتر مورد توجه قرار گرفته است که می توان به برخی از کتب مستقل در دوران معاصر اشاره نمود . ازجمله : اخلاق معاشرت ( جواد محدثی ) ، اخلاق و معاشرت در اسلام ( علی قائمی )
سؤالات
1- معاشرت از نظر واژگان و اصطلاح چیست ؟
روش تحقیق
این تحقیق به روش کتابخانه ای صورت گرفته است که با مراجعه به کتابخانه و بررسی کتب مختلف و در بعضی موراد مراجعه به اینترنت تدوین شده است .
فرضیه
قرآن ، کتاب هدایت است ، در کتاب هدایت روابط اجتماعی مورد توجه قرار گرفته و در انواع معاشرت ها آداب و دستور العملهایی در این زمینه ارائه شده است که با سیره نبوی تجسم یافته و قرآن در حوزه عمومی و خاص ، آداب و مقررات خاصی رابیان نموده که در این رساله ما به آن می پردازیم .
چکیده
در فصل اول شناخت حوزه معاشرت که انسان در اجتماع با چه گروههایی باید معاشرت کند و هدف معاشرت و انواع معاشران با توجه به آیات و روایات مورد بررسی قرار گرفت .
در فصل دوم آداب معاشرت در حوزه های مختلف در بخشهای پنج گانه به شرح ذیل آمده است :
بخش اول در حوزه عمومی شامل آداب وارد شدن به خانه ، آداب غذا خوردن ، آداب تحیت و سلام ، مطرح گردید .
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:276
مقدمه:
معاشرت نیکو بستگی به علم و تعلیم و حلم و تربیت نیکو و عمل صالح ، صبر و تحمل و مهر و محبت و اخلاق حسنه دارد . آنکه علمش بیشتر و تربیتش نیکو تر است عملش صالح تر است و مطمئنا از رذائل اخلاقی همچون خشم و شهوت ، بخل و حسادت ، افراط و تفریط و عصبیت و تکبر و خود بینی به دور است . در این حالت چنین شخصی نه تنها از سلامت جسم وروان برخوردار است بلکه معاشرانش نیز از این چشمه فیاض بهره کافی می برند ، و معاشرت با چنین فردی سعادت دو دنیا را به همراه دارد .
از پیامبر ( ص ) روایت شده :
« مومنی که با مردم می آمیزد و آزار آنها را تحمل می کند در پیشگاه الهی اجرش بزرگتر است از آن مومنی که با مردم آمیزش ندارد و بر اذیت آنها صبر نمی کند . »
درباره معاشرتهای اجتماعی ، حضرت علی ( ع ) در توصیه خود به فرزندشان امام مجتبی ( ع ) چنین فرمود :
« به اتکاء روابط دوستانه و رفاقت صمیمانه ، حق برادرت را ضایع مکن ، چه در زمینه تضییع حقوق ، روابط دوستی نابود می شود و آنکس که حقش را تباه ساختی ، برای تو برادر نخواهد شد . »
روابط افراد با همدیگر در کلیه سطوح اجتماعی ، باید رفتاری برادرانه و دوستانه باشد همراه با عدل و انصاف ، تا بقاء و دوام یابد و البته در سایه چنین معاشرتهایی جامعه رو به تکامل و امنیت و سعادت پیش می رود . البته هرگز نمی توانیم با تمام افراد جامعه رفتاری برادرانه داشته باشیم مگر اینکه به فرموده خداوند در قرآن کریم گوش جان دهیم و دستورات ایشان را آمیزه گوش خود نماییم .
کلیات
تبیین موضوع
از آنجایی که آدمی بالطبع موجودی اجتماعی است و به صورت اجتماعی زندگی می کند و زندگی فردی آن تقریبا امکان پذیر نمی باشد آداب معاشرت و روابط اجتماعی در اسلام دارای اهمیت مضاعفی است و قرآن کتابی است که برای هدایت بشر آمده لذا در تنظیم روابط بین انسان و خدا ، انسان با طبیعت و انسان با انسانهای دیگر او را یاری می کند و به بیان دستوراتی برای تحسین روابط اجتماعی می پردازد که این آداب گاهی جنبه حقوقی دارد و گاهی جنبه اخلاقی ما بنا داریم در این رساله آداب معاشرت را مورد بررسی قرار داده ، شأن نزول ، نظرات مفسران و روایاتی که در بیان آیات آمده است را مورد کنکاش قرار دهیم .
اهمیت و ضرورت موضوع
انسان در همه عرصه ها به روابط و معاشرت با یکدیگر نیازمند است ، اقتصاد ، سیاست و … در برقرری ارتباط در این حوزه ها به معاشرت می پردازد و اکنون سوال اساسی آن است که چگونه باید این ارتباط انجام بپذیرد از آنجا که همه در عرصه های مختلف نیازمند به ارتباط و معاشرت هستند و باید این معاشرت و ارتباط بر طبق دستور دین و قرآن باشد و پژوهش در این موضوع ضروری است و اهمیت بسیاری دارد ما در این رساله به این موضوع می پردازیم .
انگیزه انتخاب موضوع
با توجه به اینکه در معاشرتها خیلی از مسائل رعایت نمی شود و از سوی دیگر اسلام به آداب معاشرت صحیح تأکید کرده است ما به بررسی این مساله می پردازیم و امیدواریم که در رفع مشکلات اجتماع مؤثر باشیم .
پیشینه موضوع
چون معاشرت و ارتباط از آغاز خلقت انسان بین افراد رایج بوده است قرآن به عنوان کتاب هدایت ، در آیات زیادی به آن پرداخته است . همچنین در روایات نبوی هم از آن بحث شده است بدین روی این دو ، منبع مهم برای بررسی مسائل مورد بحث ما شناخته می شوند . در تبیین پیشینه باید نخستین پیشینه ها را در موضوعات مطرح شده در کتب تفاسیر و کتب اخلاقی جستجو نمود که به تدریج در این مورد کتب مستقلی تألیف یافته است و در دوران اخیر نیز این موضوع بیشتر مورد توجه قرار گرفته است که می توان به برخی از کتب مستقل در دوران معاصر اشاره نمود . ازجمله : اخلاق معاشرت ( جواد محدثی ) ، اخلاق و معاشرت در اسلام ( علی قائمی )
فهرست مطالب:
مقدمه …………………………………………………………………………………………………………. ۱
کلیات…………………………………………………………………………………………………….. ۲
تبیین موضوع …………………………………………………………………………………………… ۲
اهمیت و ضرورت موضوع…………………………………………………………………………… ۲
انگیزه انتخاب موضوع ………………………………………………………………………………… ۲
پیشینه موضوع ………………………………………………………………………………………….. ۳
سؤالات ………………………………………………………………………………………………….. ۳
روش تحقیق ……………………………………………………………………………………………. ۳
فرضیه ……………………………………………………………………………………………………. ۴
چکیده ……………………………………………………………………………………………………. ۵
فصل اول ………………………………………………………………. ۶
الف : شناخت لغوی …………………………………………………………………………………. ۷
۱- معاشرت ……………………………………………………………………………………………. ۷
۲- روابط………………………………………………………………………………………………… ۹
ب : کاربرد قرآنی ……………………………………………………………………………………. ۱۱
۱- معاشرت ……………………………………………………………………………………………. ۱۱
۲- روابط ……………………………………………………………………………………………….. ۱۲
ج : شناخت حوزه معاشرت انسان ………………………………………………………………. ۱۵
الف : معاشرت اختیاری …………………………………………………………………………….. ۱۵
ب : معاشرت اضطراری ……………………………………………………………………………. ۱۵
الف : معاشرتهای نیک ………………………………………………………………………………. ۱۶
۱- خردمند و کریم ………………………………………………………………………………….. ۱۶
۲- خوش اخلاق ……………………………………………………………………………………… ۱۶
۳- صادقان …………………………………………………………………………………………….. ۱۶
ب : معاشرتهای بد …………………………………………………………………………………… ۱۷
۱- کافران ……………………………………………………………………………………………… ۱۷
۲- استهزاء گران دین ……………………………………………………………………………….. ۱۸
۳- فاسقان ……………………………………………………………………………………………… ۱۸
۴- عصیانگران ………………………………………………………………………………………… ۱۹
چگونگی معاشرت …………………………………………………………………………………… ۱۹
حفظ عزت انسانی در روابط و معاشرت ………………………………………………………. ۲۰
اعتدال در معاشرت ………………………………………………………………………………….. ۲۱
د : هدف از معاشرت ……………………………………………………………………………….. ۲۱
هـ : انواع معاشرت ………………………………………………………………………………….. ۲۲
فصل دوم ………………………………………………………………. ۲۴
بخش اول : آداب معاشرت در حوزه عمومی ………………………………………………… ۲۵
الف : آداب وارد شدن به خانه …………………………………………………………………… ۲۶
مقدمه …………………………………………………………………………………………………….. ۲۶
استیذان …………………………………………………………………………………………………… ۲۶
امنیت و آزادی در محیط خانه ……………………………………………………………………… ۲۹
کنترل نگاه ………………………………………………………………………………………………. ۳۳
چشمهای بی بها ……………………………………………………………………………………….. ۳۳
۲- آداب سلام و تحیت …………………………………………………………………………… ۳۶
اهمیت سلام نمودن در قرآن ……………………………………………………………………….. ۳۶
اهمیت سلام نمودن در سنت ……………………………………………………………………….. ۳۷
کیفیت سلام وتحیت ………………………………………………………………………………….. ۳۹
فلسفه سلام کردن …………………………………………………………………………………….. ۴۰
آداب فقهی سلام کردن ………………………………………………………………………………. ۴۲
لزوم پاسداری از این سنت اسلامی ………………………………………………………………. ۴۳
۳- آداب غذا خوردن ………………………………………………………………………………. ۴۵
بخش دوم : بررسی معاشرت در حوزه مسلمانان …………………………………………….. ۴۸
مقدمه …………………………………………………………………………………………………….. ۴۹
بررسی معاشرت مسلمانان از دیدگاه قرآن ………………………………………………………. ۴۹
۱- مسالمت و بخشش ………………………………………………………………………………. ۵۰
۲- فرو بردن خشم و احسان ……………………………………………………………………… ۵۳
۳- دوری از تکبر و فخر فروشی ………………………………………………………………….. ۵۵
۴- پرهیز از بدگویی و عیب جویی ……………………………………………………………….. ۵۶
۵- صداقت …………………………………………………………………………………………….. ۵۹
۶- دوری از تمسخر و گمان بد ……………………………………………………………………. ۵۹
بررسی معاشرت مسلمانان از دیدگاه روایات ……………………………………………………. ۶۳
اعتدال ودوری از حسادت وتملق …………………………………………………………………. ۶۳
حق مسلمان بر مسلمان ………………………………………………………………………………. ۶۵
محبت , مهم ترین عامل در معاشرتها …………………………………………………………….. ۶۶
انفاق مال برای رضای محبوب ……………………………………………………………………… ۷۰
بخش سوم : آداب معاشرت در حوزه خانواده و خویشاوندان …………………………… ۷۳
مقدمه …………………………………………………………………………………………………….. ۷۴
۱- آداب معاشرت با والدین و فرزندان …………………………………………………………….. ۷۵
مقدمه …………………………………………………………………………………………………….. ۷۵
الف – آداب معاشرت با والدین …………………………………………………………………… ۷۶
معاشرت با والدین از دیدگاه قرآن ………………………………………………………………… ۷۶
وظایف فرزندان ……………………………………………………………………………………….. ۷۶
دقت فوق العاده در احترام به پدر و مادر ………………………………………………………… ۷۹
احسان به والدین ………………………………………………………………………………………. ۸۰
دعا برای پدر و مادر ………………………………………………………………………………….. ۸۲
معاشرت با والدین از دیدگاه روایات …………………………………………………………….. ۸۵
معاشرت با پدر از دیدگاه روایات …………………………………………………………………. ۸۶
حق پدر بر فرزند ……………………………………………………………………………………… ۸۶
معاشرت با مادر از دیدگاه قرآن ……………………………………………………………………. ۸۷
معاشرت با مادر از دیدگاه روایات ………………………………………………………………… ۸۸
هشدارها در مورد والدین ……………………………………………………………………………. ۸۹
نیکی به والدین در حیات و ممات ………………………………………………………………… ۹۱
افضل اعمال در ارتباط با والدین …………………………………………………………………… ۹۱
اقسام پدران …………………………………………………………………………………………….. ۹۱
پیامبر ( ص ) و حضرت علی ( ع ) دو پدر این امت اسلامی ……………………………. ۹۲
ب – روابط و وظایف متقابل والدین به فرزندان………………………………………………… ۹۵
بررسی وظایف والدین و فرزندان از دیدگاه قرآن ……………………………………………… ۹۵
بررسی وظایف و حق فرزند از دید گاه روایات ………………………………………………. ۹۹
محبت به فرزند ………………………………………………………………………………………… ۹۹
اجرای عدالت ………………………………………………………………………………………….. ۱۰۰
توجه بیشتر به دختر …………………………………………………………………………………… ۱۰۱
ب : آداب معاشرت زوجین ……………………………………………………………………….. ۱۰۲
مقدمه …………………………………………………………………………………………………….. ۱۰۲
بررسی معاشرت زوجین از دیدگاه قرآن …………………………………………………………. ۱۰۳
۱- وفاداری به پیمان ازدواج ……………………………………………………………………….. ۱۰۳
۲- مودت و مهربانی و ایجاد آرامش ……………………………………………………………… ۱۰۳
۳- حفظ و پوشانیدن عیوب یکدیگر ……………………………………………………………… ۱۰۶
ادای حقوق یکدیگر …………………………………………………………………………………… ۱۰۷
معاشرت نیکو ………………………………………………………………………………………….. ۱۱۶
هدایت و فضاسازی معنوی …………………………………………………………………………. ۱۱۸
حق همسر در روایات ……………………………………………………………………………….. ۱۱۹
نظر ابن مسکویه رازی درباره معاشرت با همسر ( زوجه ) ………………………………….. ۱۲۰
۳- آداب معاشرت در حوزه خویشاوندان …………………………………………………….. ۱۲۲
بررسی معاشرت در حوزه خویشاوندان از دیدگاه قرآن ………………………………………. ۱۲۳
۱- رعایت تقوای الهی ……………………………………………………………………………….. ۱۲۳
۲- صله رحم …………………………………………………………………………………………… ۱۲۳
۳- احسان ………………………………………………………………………………………………. ۱۲۴
۴- انفاق …………………………………………………………………………………………………. ۱۲۶
معاشرت با خویشاوندان از دیدگاه روایات ………………………………………………………. ۱۲۹
قطع رحم از دیدگاه قرآن ……………………………………………………………………………. ۱۳۰
زیان کاران واقعی ……………………………………………………………………………………… ۱۳۴
اهمیت صله رحم در اسلام…………………………………………………………………………… ۱۳۶
قطه رحم نشانه فسق …………………………………………………………………………………. ۱۳۷
اولو النهی از دیدگاه پیامبر ( ص ) ………………………………………………………………… ۱۳۸
عاقبت قطع از دیدگاه روایات ……………………………………………………………………… ۱۳۹
ائمه معصومین ( ع ) مصداق اولوالارحام ………………………………………………………… ۱۳۹
آداب معاشرت با ارحام هم کیش ………………………………………………………………….. ۱۴۱
۴- آداب معاشرت برادران و خواهران …………………………………………………………. ۱۴۳
انواع نسبت ……………………………………………………………………………………………… ۱۴۳
انواع اخوت …………………………………………………………………………………………….. ۱۴۳
بررسی معاشرت با خواهران و برادران نسبی و رضاعی از دیدگاه روایات ……………….. ۱۴۴
رعایت حقوق خواهران و برادران …………………………………………………………………. ۱۴۴
بخش چهارم : آداب معاشرت در حوزه مرتبطان غیر خویشاوند ………………………… ۱۴۵
الف : معاشرت با همسایگان ………………………………………………………………………. ۱۴۶
مقدمه …………………………………………………………………………………………………….. ۱۴۶
معاشرت با همسایگان ………………………………………………………………………………… ۱۴۶
انواع همسایه و حقوق آنها ………………………………………………………………………….. ۱۴۹
حق همسایه از دیدگاه روایات ……………………………………………………………………… ۱۴۹
روابط همسایگان و حقوق آنان بر یکدیگر ………………………………………………………. ۱۵۱
حد همسایگی ………………………………………………………………………………………….. ۱۵۲
عاقبت همسایه آزاری ………………………………………………………………………………… ۱۵۲
رفتار با همسفر ذمی ( صاحب بالجنب ) ………………………………………………………… ۱۵۳
پرهیز از مصاحبت بعضی از هم نشین ها ………………………………………………………… ۱۵۳
۲- معاشرت با دوستان ……………………………………………………………………………… ۱۵۵
آداب معاشرت در حوزه دوستی …………………………………………………………………… ۱۵۵
آیین دوست یابی از نظر دیل کارنگی …………………………………………………………….. ۱۵۸
آیین دوست یابی از دیدگاه قابوسنامه و حکما و بزرگان …………………………………….. ۱۵۹
لقمان حکیم و وصیت او به پسرش پیرامون دوستی …………………………………………… ۱۶۰
صفات و ویژگیهای دوست خوب در اسلام …………………………………………………….. ۱۶۰
آداب رفاقت ……………………………………………………………………………………………. ۱۶۴
۳- معاشرت با معلمان و مربیان …………………………………………………………………… ۱۶۶
معاشرت با مربی از دیدگاه قرآن …………………………………………………………………… ۱۶۶
معاشرت با مربی از دیدگاه روایات ……………………………………………………………….. ۱۶۸
لزوم دقت در انتخاب استاد …………………………………………………………………………. ۱۶۹
۴- معاشرت با مومنان و برادران دینی ………………………………………………………….. ۱۷۱
الف – اصلاح بین مردم و عدالت ورزی ………………………………………………………… ۱۷۱
ب- اخوت و تقوی …………………………………………………………………………………… ۱۷۳
د- برآوردن نیازهای مومنان …………………………………………………………………………. ۱۸۱
۵- معاشرت با مسئولان و نهادهای اجتماعی ………………………………………………….. ۱۸۴
الف – رعایت حقوق متقابل ………………………………………………………………………… ۱۸۴
ب- حفظ وحدت و نظم عمومی ………………………………………………………………….. ۱۸۵
ج- پیروی از فرمانروایان صالح ……………………………………………………………………. ۱۸۶
د- عدم توجه به گزارش فاسقان …………………………………………………………………… ۱۸۷
رعایت ادب گفتار دربرابر پیامبر ( ص ) …………………………………………………………. ۱۸۹
بخش پنجم : آداب معاشرت در حوزه غیر مسلمانان ……………………………………….. ۱۹۲
مقدمه …………………………………………………………………………………………………….. ۱۹۲
اصل عدم تسلط کفار بر مسلمانان …………………………………………………………………. ۱۹۲
انواع کافران …………………………………………………………………………………………….. ۱۹۳
کفار غیر محارب ( غیر جنگنده ) ………………………………………………………………….. ۱۹۳
احسان به کفار غیر حربی ……………………………………………………………………………. ۱۹۴
معاشرت با کافران غیر حربی ( سالم ) …………………………………………………………… ۱۹۴
تعادل در روابط با کافران غیر حربی ……………………………………………………………… ۱۹۶
تعادل در محبت ……………………………………………………………………………………….. ۱۹۶
نهی از دوست داشتن والدین کافر از دیدگاه قرآن …………………………………………….. ۱۹۷
معاشرت با کافر ذمی …………………………………………………………………………………. ۲۰۱
چگونگی معاشرت با اهل ذمه ………………………………………………………………………. ۲۰۵
معاشرت با کافران حربی از دیدگاه قرآن ………………………………………………………… ۲۰۶
مبارزه با کفر ……………………………………………………………………………………………. ۲۰۹
مقاومت درجنگ با کفار ……………………………………………………………………………. ۲۱۰
خلاصه و نتیجه گیری ………………………………………………………………………………… ۲۱۵
همنوع دوستی ولی نه به هر بها ……………………………………………………………………. ۲۱۵
فصل سوم : جایگاه ، آثار و پیامدهای معاشرت …………………………… ۲۱۷
بخش اول : انسان موجودی اجتماعی …………………………………………………………… ۲۱۸
مقدمه …………………………………………………………………………………………………….. ۲۱۸
آیا انسان بالطبع اجتماعی است …………………………………………………………………….. ۲۱۹
اجتماعی شدن فرد ……………………………………………………………………………………. ۲۲۲
بخش دوم : جایگاه روابط اجتماعی از نظر اسلام …………………………………………… ۲۲۴
بخش سوم : آثار روانشناختی آداب معاشرت ………………………………………………… ۲۲۸
اهمیت گفتار در ارتباطات …………………………………………………………………………… ۲۲۹
الف : تاثیر گفتار ………………………………………………………………………………………. ۲۳۱
ضرورت توجه به سطح مخاطب در گفتار ……………………………………………………….. ۲۳۲
ب : تاثیرات رفتاری ………………………………………………………………………………….. ۲۳۸
عدم افشای « اسرار » یا گفتار بیرون از حد تحمل …………………………………………….. ۲۳۹
انطباق کردار با گفتار شرط اصلی تاثیر گفتار ……………………………………………………. ۲۴۰
نقش معاشرت در برآوردن نیازهای اساسی ……………………………………………………… ۲۴۲
نیاز به محبت …………………………………………………………………………………………… ۲۴۳
نیاز به بستگی و تعلق به گروه ……………………………………………………………………… ۲۴۴
نیاز به بیان و ابراز خود ………………………………………………………………………………. ۲۴۵
نقش معاشرت در رشد اجتماعی …………………………………………………………………… ۲۵۵
نقش معاشرت در توسعه ارتباط با دیگران ………………………………………………………. ۲۵۶
نقش معاشرت در رشد اخلاقی …………………………………………………………………….. ۲۵۷
رشد و توسعه تمایلات به گروهها و موسسات اجتماعی …………………………………….. ۲۵۹
نقش معاشرت در احساس نشاط وسرزندگی ( شادمانی و سرور ) ……………………….. ۲۶۴
خلاصه و نتیجه گیری فصل ……………………………………………………………………….. ۲۶۵
نتیجه رساله …………………………………………………………………………………………….. ۲۶۷
منابع و مأخذ ………………………………………………………………………………………….. ۲۷۰