کتاب- آموزش برق کشی ساختمان و اصول و قوانین حاکم بر آن- در 330 صفحه- در قالب وردword

اختصاصی از یارا فایل کتاب- آموزش برق کشی ساختمان و اصول و قوانین حاکم بر آن- در 330 صفحه- در قالب وردword دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

نحوه سیم کشی ساختمان

برای اینکه بتوان در یک ساختمان عملیات سیم کشی را انجام داد ذکر مواردی ضروری است که برای دانشجویان برق از همین جا شروع می شود.

.

اولین قدم این که هیچوقت به خودتان ترس ،من نمیتونم،من بلد نیستم،من پیش کسی یاد نگرفته ام و… این گونه موارد را از خود دور کنید چون شما در دوره هنرستان هم مدارات سه فاز کار کردید هم مدار های روشنایی ساختمان هم با خطر کار آشنایی داشتید و هم خیلی موارد دیگر پس فقط باید یا علی گفته وآغاز کنید. وقتی به یک ساختمان نیمه کاره وارد میشوید به همه جای آن به خوبی نظارت کنید اگر کارفرما برایتان نقشه فنی داد که مشکل تا حدودی حل است ولی اگر نقشه نبود به صورت سلیقه ای البته با اصول و رعایت شرایط و استاندارد های مهندسی برق به پیش بروید. وسایل و ابزار کارمورد نیازدرابتدای کار: فعلا چون به صورت حرفه ای وارد کار نشده اید لذا برخی وسایل ضروری و مورد نیاز را که با آنها سرو کار دارید بیان می شود : ۱:اگر توان مالی داشتید یک عدد دژبور یا همان دریل چکش دار و اگر توان مالی نداشتید یک عدد چکش و قلم کافی است(این وسیله برای ایجاد شیار در دیوار برای جایگذاری لوله ها و سایر اقلام نصب به کار گرفته میشود) ۲:موکت بر: که این وسیله نیز برای بریدن لوله های پی وی سی یا لوله های خرطومی به کار میرود که در استفاده از این وسیله باید دقت کافی را داشته باشید چون تیز وبرنده است. ۳: تراز: این وسیله همانگونه که از نامش پیداست برای تراز کردن یک سطح یا تراز کردن ایستاده یک وسیله به کار میرود.که برای تراز کردن قوطی کلید و پریز و همچنین برای تراز کردن وطی فیوز و دیگر عناصر به کار میرود. ۴:ریسمان رنگی: اگر در جایی قرار است تعداد زیادی کلید و پریز هرکدام با هم نوع های خود به طور همسان وهم اندازه از کف ساختمان دیده شوند این وسیله به کار می رود همچنین این وسیله در لوله های کشی های فولادی برا اندازه کردن جعبه های فلزی به کار میرود. ۵:شیلنگ تراز: وقتی وارد ساختمانی میشوید که آماده برق کاری است آگر به کف آن محل دقت کرده باشید خواهید دید که سطح ناهمواری دارد و اصلا هم سطح نیست و جایی چاله و جایی دیگر بلند است در این گونه موارد و به طور کلی اولین مرحله در برث کاری شیلنگ تراز زنی است که اندازه پریز ها و کلید ها از کف معلوم شود و نیز در پر کردن شیلنگ تراز باید دقت کنید که در داخل آن هوا نباشد و کاملا پر آب باشد حتی کوچکترین ذره از حباب هوا نیز نباید در داخل آن دیده شود و بعضی موارد دیگر که در جای خود به آنها اشاره خواهم کرد. ۶: و برخی ابزار که دوستان در جای خود با آن آشنایی کامل دارند شروع به کار برق کاری: ابتدا توسط شیلنگ تراز اندازه پریز ها را از کف مشخص کنید که معمولا ۶۰ سانتی متر از کف که ۱۰ سانتی متر برای پر کردن کف و ۵۰ سانتیمتر دیگر برای پریز های برق و تلفن و … البته اندازه را کارفرما خود خواهد و طبق نقشه یا به طور سلیقه ای تعداد پریز های که در یک اتاق یا حال و پذیرایی قرار خواهید داد را مشخص کنید اگر در یک راستا بودن از ریسمان رنگی استفاده کنید و اگر در یک راستا نبودند از شیلنگ تراز جای آن را مشخص کنید تا در یک سطح قرار گیرند (برای روشنایی و دیگر موارد نیز به همین ترتیب) دقت داشته باشید که در شیلنگ تراز زنی باید دو نفر بوده که یکی اندازه اصلی را نگه داشته و دیگری به تعداد اندازه زنی را انجام دهد و در موق حرکت فقط یم نفر با انگشت دست بر سر شیلنگ گذاشته تا آب آن خارج نشود و در موقع اندازه زنی نباید هیچ کدام از دو نفر دست در سر آن نگه دارند چون اندازه آن تغییر خواهد کرد. بعد از انجام این کار محل قرار گیری پریز های تلفن و برق و روشنایی را کنده کاری کرده و قوطی های آنها را در جای خود قرار دهید و دقت کنید که لبه های قوطی باید با سطح گچ سیاه درست در یک راستا قرار گیرند و همچنین با قوطی بعدی فاصله مناسب داشته باشد تا در موقع نصب مشکلی ایجاد نشود و همچنین باید به وسیله ای تراز هم یه صورت افقی و هم به صورت عمودی تراز باشد سپس توسط گچ آنها را در جای خود محکم کنید.کار بعدی که باید انجام بدهید این است که لوله گذاری را انجام دهید بهتر است که برای پریزها از چند فاز متفاوت بسته به مساحت و بزرگی محل و طبق استاندارد برای هر ۵۰ یا ۷۰ متر مربع مساحت یک خط تغذیه روشنایی در نظر بگیرید برای لوله گذاری نیز از لوله های پی وی سی نمره ۱۳٫۵ استفاده کنید. جهت ارتباط پریز های تلفن و برق لوله گذاری را از کف عبور دهید و در آشپزخانه مجاز به این کار نیستید و برای لوله های روشنایی نیز محلی که قرار است چراغ در آن محل قرار گیرد را سوراخ کرده وتوسط زانو لوله ای از سقف آویزان کنید و امتداد لوله را به کلید یا به جعبه تقسیم وصل کنید (در داخل ساختمان دیگر کمتر از جعبه تقسیم استفاده میشود به خاطر زیبایی) و اگر مساحت زیاد بود روشنایی را طبق اصول پخش کنید به عبارتی مابین لامپ ها باید دو برابر لامپ و دیوار باشد.برای لوله های آنتن نیز لوله آنتن در مرکز باشد لوله ی آن باید در گوشه ساختمان قرار گیرد و با نوع سلیقه و قرار گیری لوازم تصویری هماهنگ باشد و بهتر است که قوطی های آن نیز در دو قسمت حال یا پذیرایی قرار گیرد. بعد از مراحل لوله گذاری نوبت به سیم انداختن داخل لوله ها خواهد بود که این کار توسط فنر سیم کشی صورت میگیرد و معمولا در برق کاری ساختمان های کوچک در صورت نبود ارت دو عدد سیم و در صورت وجود ارت سه عدد سیم موجود می باشد که سیم زرد رنگ همیشه بیانگر ارت و سیم آبی همیشه بیانگر نول و دیگر رنگ ها بیانگر فاز می باشد.(متاسفانه این تداخل رنگ در بسیاری موارد رعایت نمی شود).اگر سیم زرد رنگ یا ارت و سیستم ارت وجود نداشت از رنگ های آبی و رنگ دیگر مانند قرمز استفاده کنید به طوری که برای روشنایی از سیم های نمره ۱٫۵ و برای پریز از سیم های نمره ۲٫۵ استفاده کنید. سر فنر دار فنر سیم کشی را داخل لوله گذاشته و پس از عبو کامل از لوله و خارج شدن از طرف دیگر لوله (در صورت به سختی عبور کردن فنر از گریس استفاده کنید و کمی گریس به سر فنر بمالید تا نرم تر حرکت کند) سپس یک سر سیم های افشان را توسط سیم چین لخت کرده و به سر خاردار فنر با چسب لنت وصل و از طرف فنر دار بکشید تا سیم ها از داخل لوله عبور کنند و متناسب با اندازه سیم ها را قطع کرده و برای سایر لوله ها نیز همین امر را تکرار کنید. فقط در مورد روشنایی و کلید های دو پل سه رشته سیم عبور خواهد کرد سیم اول نول و دو سیم دیگر برای لامپ های اول و دوم و می توانید رنگ فاز ها را مثلا سبز و قرمز انتخاب کنید که لامپ اول قرمز و لامپ دوم سبزو یا برعکس ولی دقت داشته باشید که سیم های مربوط به لامپ ها نباید در مسیر دیگری قطع شوند. تذکر : هرگز از سیم های دو تیکه یا لخت در داخل لوله استفاده نکنید. برای سیم های تلفن نیز با توجه به نوع کار از ۲ زوجه و۴ و بیشتر نیز استفاده کنید اگر خط تلفن یک عدد بود همان ۲ زوجه کافیست. در مورد جعبه فیوز ذکر مواردی لازم است که برای کابل یا تغذیه ورودی از فیوز ۲۵ آمپر و برای روشنایی از فیوز ۱۰ آمپر و برای پریز ها از فیوز ۱۶ آمپر استفاده کنید.همیشه در داخل جعبه فیوز از فیوز ۱۰ و ۱۶ آمپری از هر کدام یک عدد به عنوان رزرو استفاده کنید.لوله های ورودی به جعبه فیوز را مرتب قرار داده و در جای خود محکم کنید این لوله ها را به انشعاب های خود متصل کرده و اقدامات مربوطه را انجام دهید.برای بار های پر مصرف مانند لباس شویی و یخچال یک تغذیه جداگانه (پریز) در نظر بگیرید. اما بعد از مراحل گفته شده نوبت به نصبیات می رسد که اتمام کار محسوب می شود و باید با دقت زیادی انجام گیرد. در مورد نصب پریزها مورد خاصی وجود ندارد فقط موقع نصب از اتصالات مطمئن شوید که محکم هستند. در مورد کلید ها برای کلید های تک پل پیچی که رنگ قرمز یا رنگی متفاوت از دیگر پیچ ها دارد به عنوان تغذیه یا فاز محسوب می شود که سیم دارای رنگ قرمز (دقت کنید رنگ های آبی و زرد نباید به این پیچ وصل شوند در تذکرات به این مورد اشاره شده است) کلید فقط واسط قطع و وصل فاز است یعنی سیم باید به همان رنگی باشد که است. در مورد کلیدهای دو پل می توانید برای پل اول قرمز و برای پل بعدی رنگ دیگری به جز آبی و زرد انتخاب کنید تا اشتباه نکنید.بعد از نصب کلید و پریزها و لامپ ها و سایر تجهیزات دیگر نوبت به اصلی ترین کار که سر بندی در داخل جعبه فیوز است. اگر از جعبه تقسیم نیز استفاده کرده اید اتصالات را به کمک ترمینال انجام دهید به طوری که فاز و نول را به ترمینال ها وصل کرده و انشعابات را از آن جدا کنید.با انجام این مراحل به جعبه فیوز خواهید رسید که در این موقع با انبوهی از سیم ها روبه رو خواهید شد در این موقع سیم های آبی رنگ را به صورتی که در آخر طولی باشد و فقط در انتها به یک رشته سیم تبدیل شود یعنی به عبارتی سیم اول را به طوری که سیم قطع نشود را الخت کرده و سر سیم دومی را به آن وصل کنیو و به همین ترتیب تا آخر و در نهایت یک رشته سیم حاصل می شود که آن را به نول شبکه وصل کنید. اما در مورد فاز قضیه فرق خواهد کرد به طوری که فاز ورودی شبکه را به ورودی فیوز ۲۵ آمپری وصل می کنید و از خروجی فیوز ۲۵ آمپری به هر کدام از فیوز ها یک انشعاب گرفته تا تغذیه آنها نیز تکمیل شود سپس سیم های افشانی که برای فاز انتخاب کرده اید را به خروجی هر کدام از فیوز ها وصل می کنید و سر بندی ها را محکم و تمیز انجام دهید تا عیبی از نظر فنی نداشته باشد.

تذکرات مهم:

۱: تا حد امکان از شلوغ کردن دیوارها و قوطی گذاری های اضافی خود داری کنید.

۲: در هنگام لوله گذاری از لوله های شکسته استفاده نکنید و در صورت بلند بودن مسیر از بوش برای اتصال لوله ها به یکدیگر استفاده کنید و توسط لنت محکم به هم ارتباط دهید.

۳: برای یک اتاق خواب یک روشنایی و یک شب خواب کافیست.

۴: سعی کنید لامپ ها را در مرکز اتاق ها و در حال وپذیرایی در امتداد یکدیگر باشند.

۵: اندازه ها را در هر مورد حتما رعایت کنید که موجب خرابی و ظاهر بد نشوند.

۶: رنگ پیچ کلیدها نباید اشتباهی متصل شود.

۷: در حمام از کلید و پریز ضد آب استفاده کنید و لامپ را داخل حباب شیشه ای قرار دهید.

۸: در موقع نصب کلید ها و پریز ها و جعبه فیوز از تراز استفاده کنید.

۹: هرگز سیم تلفن و برق را باهم از داخل یک لوله عبور ندهید.

۱۰: در ترمینال ها سیم های افشان را کامل در داخل ترمینال قرار دهید حتی یک رشته موجب اتصال خواهد شد.

۱۱: در موقع نصب جانب احتیاط را رعایت کنید.

نقشه تاسیسات الکتریکی اجرا شده مهترین بخش برای افزایش مهارت شما در سیم کشی ساختمان است برای دانلود نقشه سیم کشی ساختمان های بزرگ اینجا کلیک کنید.

همچنین جزوه ای فوق العاده موثر برای اجرای روشنایی های فوق العاده کاربردی توسط رله های الکترونیکی موجود است که می توانید از اینجا دانلود کنید.

همچنین برای افزایش مهارت در سیم کشی ساختمان با انواع سیستم های به روز می توانید به این بخش مراجعه کنید

51-  فاصله دتکتور از اسپرینکلر یا آب پاش سقف 60 سانتیمتر می باشد (معمولا در پارکینگ ها کاربرد دارد).

52- در ساختمان های 4طبقه و بیشتر، بالای هر اتومبیل باید یک آب پاش یا اسپرینکلر موجود باشد .

53- برای مهمانسراها دتکتور آژیر سرخود باید گذاشت .

54- ساختمان های از 23 متر به بالا نصب صاعقه گیر اجباریست ، 7 طبقه به بالا

55-   حداقل از کابل50 میلیمتر مربع جهت ارت صاعقه گیر استفاده شود و توصیه می شود که کابل 70 میلی متر مربع بکار برده شود  و 2 مسیر کشیده شود ( یکی برای بای پس )

56-  هر 45 متر ارتفاع یک رینگ دور ساختمان کشیده شود که اگر صاعقه به بدنه ساختمان زد به رینگ و هادی های نزولی متصل به رینگ هدایت شود.

57-  نصب چراغ آلارم برای ساختمانهای 8 طبقه و بالاتر الزامیست یا 28 متر ارتفاع و بیشتر.

58-  استفاده از چاه آسانسور جهت عبور تاسیسات برقی به استثناء کابل آسانسور ممنوع است .

59-  کابل تغذیه آسانسور پنج در ده 5*10میلی متر مربع یا پنج در شانزده 16*5 میلیمتر مربع باشد .

60-   درموارد خاص برق اضطراری پیش بینی گردد که مجهز به سیستم change over باشد .

61-  تابلو برق و آمپلی فایر سیستم آنتن مرکزی داخل خرپشته باشد ( در فضای آزاد بام نباشد )

62- سیم های سیار کارگاهی باید حتما کابل(با روکش مضاعف)باشد و با ارتفاع 2.5 متر از کف رد شوند و در محل رفت و آمد و آسیب قرار نگیرند و این نکته در مرحله ابتدای کار باید توسط صاحب کار یا ناظر مقیم یا سرپرست کارگاه به همه کاربران وسایل برقی مانند نجار و جوشکار و بالابر تذکر داده شود و سیم ارت ابزارشان را استفاده کنند.

63- برای ساختمان های 4 طبقه (5سقف)سیستم دتکتور سیم کشی شده با تابلو مرکزی الزامی است و در تمام ساختمان های دارای زیرزمین، حتی اگر یک طبقه بود هم باید سیستم دتکتور سیم کشی شده با تابلو مرکزی اجرا شود.

برای ساختمان های بیشتر از 1000 متر مربع همسیستم دتکتور سیم کشی شده با تابلو مرکزی الزامی است.(برای سایر ساختمان ها سیستم اعلام حریق اختیاری است، بر اساس ریسک محل و تعداد واحدها، مثلا برای 3طبقه 6 واحدی یا 12 واحدی هم توصیه می شودسیستم دتکتور سیم کشی شده با تابلو مرکزی اجرا شود)

64- لوله کشی سیستم های روشنایی و پریزهای برق با لوله های P.V.C سخت نمره 13.5 Pg برای عبور چهار سیم و با نمره ی pg 16 برای عبور شش سیم انجام شود .

65- لوله کشی سیستم های پریز برق و تلفن می تواند از کف انجام گیرد ولی باید سریعا به تایید دستگاه نظارتی رسانیده و روی آنرا با ملات ماسه سیمان ماهیچه کشی کرد.

66- لوله کشی هایی که در سقف کاذب انجام می شود ترجیحاً از مسیرهای مشخص و مشترک و با بست و ساپورت مناسب انجام گردد که هنگام پیچ کردن یا میخ کوبیدن در سقف مسیر مشخص باشد.

67- استفاده از لوله های خرطومی پلاستیکی از سال89 ممنوع شده چون بسیار کم استقامت هستند مخصوصا بعد از گذشت چند سال به شدت شکننده می شوند و عبور فنر از آن باعث شکسته شدن آن می شود و سر پیچ ها سیم از آنها عبور نمی کند و مهمتر از همه اینکه به شدت در حریق، شعله ور می شود و گاز سمی هم تولید می کند.

68- ارتفاع نصب پریزهای برق و تلفن در فضای اداری و اتاق ها 30 سانتیمتر از کف تمام شده و در فضاهای مرطوب (آبدارخانه – سرویس های بهداشتی – موتورخانه و . . . )   120-110 سانتیمتر از کف تمام شده می باشد .

69- بهتر است چراغ های دیواری 60  سانتیمتر پایین تر از سقف تمام شده نصب گردد .

70- سیم مصرفی برای کلیه سیستم ها باید از نوعNYAF و دارای علامت استاندارد و محصول کارخانجات معتبر باشد

71- برای جلوگیری از افت ولتاژ باید کنتور برق در نزدیکترین محل به تیر برق نصب شود .

72-تابلوهای برق ورودی و خروجی از پایین و بالا و از نوع دیواری و دسترسی از جلو می باشند و باید به   گونه ای ساخته شوند که حداقل درجه حفاظت IP44 را داشته باشد یعنی از آب باران و برف و پاشش مقطعی آب در امان باشد.

73- بدنه تابلوهای برق از ورق 1.5میلیمتر با رنگ کوره ای مناسب پخته شده بوده و به لولا و قفل و نوار پلاستیکی و پلاک مناسب مجهز شود .

74- کابل ورودی تابلوهای برق حداقل باید مقطع mm2 3*10 میلیمتر مربع را دارا باشند.

75- لوله های فلزی و پوشش های فلزی سیم های عایق دار ، نباید به عنوان سیم برگشت ، سیم نول یا سیم محافظ مورد استفاده قرار گیرد. 

76- داخل کلیدها و پریزها 15 سانتی متر سیم رزرو یا یدکی اضافه در نظر گرفته شود که در آینده اگر سر سیم خراب شد، سیم کافی برای بریدن و سرسیم جدید داشته باشیم.

77- حداکثر فاصله پریزها از یکدیگر 3 متر است یعنی در یک اتاق پذیرایی با طول 6 متر روی هر دیوار حداقل 2 عدد پریز نیاز داریم و در اتاق با 8 متر طول روی هر دیوار طولی 3 عدد پریز نیاز داریم. (این قانون برای جلوگیری از کشیدن سیم سیار در آینده است. سیم های سیار ممکن است دست و پاگیر باشند و باعث برق گرفتگی شوند)

78- فاصله سیم های تلفن و جریان ضعیف از لوله سیم برق باید حداقل 12 سانتی متر باشد. مگر آنکه سیم های جریان ضعیف شیلد شده باشند.

79- فاصله سیم های برق از لوله آب و گاز و تاسیسات این چنینی مثل لوله های تخلیه آب باید حداقل 15 سانتی متر باشد.

80- هنگام عبور لوله های برق از درز انبساط ساختمان(مثل دانشگاه و کتابخانه و تالار و مدرسه) باید از لوله فولادی خرطومی قابل انعطاف برای سیم کشی استفاده شود.

81- برای کابل ها در هر طبقه دریچه بازدید اجرا شود به این دلیل که ردگیری و تعویض مدارها در آینده بدون اشکال انجام پذیرد که این امر در مقررات ملی مبحث 13 بند 4-1-4 ذکر شده است.

82-  ارتفاع پریزها در آشپزخانه بررسی شود که برای لباسشویی 70 سانتی متر (30 سانتی متر دورتر از لوله تخلیه آب)و برای اجاق گاز 30 سانتی متر باشد که اگر پریز اجاق گاز بالاتر باشد حرارت برگشتی فر برای آن خطرساز است و اگر مشکل حرارت برگشتی فر را نداریم پریز اجاق گاز هم در 70 سانتی نصب شود. ارتفاع پریز برای هود 180 سانتی متر در نظر گرفته شود.

(البته در آشپزخانه نصب پریز در ارتفاع کمتر از 110 سانتی متر ممنوع است، ولی برای ظرفشویی و لباسشویی شاید خطرناک باشد که پریز آن بالای کابینت قرار گیرد به همین دلیل اگر به اندازه کافی مثلا30 سانتی متر از لوله تخلیه آب لباسشویی یا لوله آب سرد و گرم، پریز را بالاتر قرار دهیم می توانیم با مسئولیت خودمان این اجازه را بدهیم که پریز زیر110 سانت نصب شود)و همچنین در سرویس ها و  آشپزخانه بهتر است ارتفاع نصب کلید و پریز 120 سانتی متر از کف تمام شده باشد که در سرویس ها باید پریز، درپوش داشته باشد یعنی IP44 باشد.

83- ارتفاع نصب آیفون 150 سانتی متر است.(می تواند بیشتر هم باشد)

84- ارتفاع نصب کلید کولر 140 سانتی متر است.(می تواند بیشتر هم باشد)

85- ارتفاع نصب چراغ های دیواری حداقل 220 سانتی متر است.
86- حداقل ارتفاع نصب تابلوهای برق توکار یا روکار از محور افقی آن 160 سانتی متر است(می تواند بیشتر هم باشد)
87- حداقل ارتفاع نصب جعبه تقسیم های توکار یا روکار 220 سانتی متر است.

88- چراغ های فلورسنت می بایست حتما مجهز به خازن 9 میکرو فاراد باشد. برای جبران اثر سلف یا بالاست آنها(به اشتباه ترانس مهتابی گفته می شود).

89- برای مکان های زیر باید روشنایی ایمنی که شدت آن از 10 لوکس کمتر نباشد پیش بینی شود. راهروها و راه های خروجی- راه پله ها- آسانسورها و
سرسراهای آسانسور در طبقات محوطه هایی که در مسیر راه های خروج قرار دارند.(معمولا صاحب کاران چراغ باطری سرخود قابل شارژ در راه پله ها قرار می دهند که قابل قبول است) پریز شارژ این چراغ نزدیک آن و در ارتفاعی بیشتر از 2.5 متر قرار می گیرد که منعی ندارد.

90-  برای چراغ های استخر و سونا که در منازل کنونی زیاد استفاده می شود از ترانس12 ولت باید استفاده شود و برای جلوگیری از برق گرفتگی یک صفحه بریر barrier یا مانع و حائل در ترانس کاهنده باید موجود باشد تا احتمال اتصال سیم پیچ 220 به 12 ولت را از بین ببرد.

91- حداقل فاصله کنتور برق 60 سانتی متر تا تأسیسات آب و 130 سانتی متر تا تأسیسات گاز باشد(1.5 متر با هر یک از آنها توصیه می شود) و 1.5 متر هم جلوی کنتور باید فضای باز وجود داشته باشد.

92- فاصله کابل تغذیه کنتور تا تیر شرکت برق نباید بیشتر از 25 متر باشد.

93- برای مشترکین مجتمع که جمع قدرت قراردادی آنها بیش از 250 کیلو وات می باشد سیستم باسداکت BUSDUCTتوصیه جدی شده است. که باسداکت ها حداکثر هر 3 متر باید در نصب افقی پایه نگهدارنده داشته باشد و باسداکت با دیوار حداقل 10 سانتی متر فاصله داشته باشد که هوا اطراف آن متبادل شود و خنک شود. لبه های کناری باسداکت از شیار حفاظتی دیوار حداقل 2 سانتی متر فاصله داشته باشد. جعبه های انشعاب باسداکت در تمام طبقات باید 140 تا 180 سانت از کف تمام شده فاصله داشته باشد.

در مشهد 8 سقف و بالاتر سیستم باسداکت از طرف شرکت برق اجباری شده

94- فاصله قوطی کلیدها از یکدیگر حداقل باید4 سانتی متر باشد(قبل از نصب قاب رویی)

95- فاصله touch panel ها در برق هوشمند از کف تمام شده حداقل 130 سانتی متر می باشد که می تواند بالاتر هم قرار گیرد. اگر touch panel ها برای استفاده بچه ها و افراد معلول هم کاربرد دارد باید در ارتفاع 110 قرار گیرد. تابلوی برق هوشمند شامل switch actuator ها و رله ها و کنترلر مرکزی باید در ارتفاع 130 قرار گیرد مگر آنکه ابعاد تابلو خیلی بزرگ باشد که این ارتفاع می تواند کمتر شود.

96- سیم انتقال دیتا در برق هوشمندیا BMS حداکثر می تواند AWG20 باشد یعنی حداقل قطر آن 0.8 میلی متر مجاز است یا حداقل سطح مقطع مجاز آن 0.5 میلی متر مربع می باشد.

1. برای موتور جکوزی حمام نباید پریز گذاشت، بلکه باید نیم متر از کابل ضد رطوبت از دیوار بیرون آید و با مفصل آب بندی به کابل وان جکوزی متصل شود و کاملا آب بندی شود و یک محافظ جان جداگانه در جعبه فیوز برای مدار حمام نصب شود.

98. لوله های برق باید در دیوارها حداقل 1.5 سانت زیر سطح تمام شده قرار گیرد و لوله های برق نصب شده در کف

تاریخچه حفاظت وشکل گیری پارکهای ملی ومناطق حفاظت شده و حسابداری آن- 13ص

اختصاصی از یارا فایل تاریخچه حفاظت وشکل گیری پارکهای ملی ومناطق حفاظت شده و حسابداری آن- 13ص دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

13 ص

وضعیت حفاظت در ایران از گذشته تا به امروز

تاریخچه حفاظت وشکل گیری پارکهای ملی ومناطق حفاظت شده

- در سال 1956 نخستین قانون حفاظت با تشکیل کانون شکار ایران به تصویب رسید وزیر بنای برنامه هدف داری را برای حفاظت از حیات وحش فراهم ساخت. ولی بزودی معلوم شد که امکان حفظ حیات وحش بدون حفاظت زیستگاها عملی نیست وپیش شرط حفاظت حیات وحش ، حفظ زیستگاهای آنها است . در نتیجه مفهوم حفاظت زیستگاه با کنار گذاردن اکوسیستم هائی تحت عنوان مناطق حفاظت شده عینیب پیدا کرد.

- در سال 1967 سازمان شکاربانی ونظارت بر صید به عنوان یک سازمان دولتی مسئول جایگزین شکار ایران گردید ومفاهیم حقوقی زیستگاه های حفاظت شده را تحت عناوین پارکهای حیات وحش و مناطق حفاظت شده روشن کرده وبه تصویب رساند .

- در سال 1972 سازمان شکاربانی ونظارت بر صید در تشکیلات جدیدی تحت عنوان سازمان محیط زیست ادغام شد.

- تا سال (1973) هشت پارک وحش و37 منطقه حفاظت شده ایجاد شده بود .

- تحول تشکیلاتی سازمان از محور عمده فعالیتهای خود یعنی حیات وحش وزیستگاه به کل محیط زیست کشور را می توان همگامی کشور با دگرگونی ها وضرورتهای زمان خود تلقی نمود . سازمان محیط زیست در پی استاندارد کردن تعاریف ، معیارهای انتخاب ومدیریت مناطق با IUCN وتصویب قوانین مناسب برای آنها ، ویژگیهای مناطق را در چهار طبقه کلی زیر توصیف کرده ودر سال 1974 به کلیه پارکهای حیات وحش تقسیم کرده است .

سازمان محیط زیست در سال 1/1/54 هجری شمسی در ایران تاسیس شده است. در ایران قبلا محیط زیست به نام اداره شکار بانی فعالیت کرده است وبا توجه به اینکه جنگل ها از جمله جنگل گلستان در غرق خانواده سلطنتی بوده است وکسی جزء افراد بخصوص حق نداشتند به آن مرز راه پیدا کنند . حتی برای عبور حیوانات اهلی سعی می کردند از کنار آن بگذرند. البته این اداره با زحمات برادر شاه عبدالرضا پهلوی وارد ایران شد.

بعد از انقلاب اسلامی ایران طبق اصل 50 قانون اساسی اداره شکاربانی به محیط زیست تغییر نام دادند . سازمان کل محیط زیست در تهران وادارات کل در مراکز استان ها ودر شهرستان ها فقط ادارات فعالیت می کنند . در حال حاضر رئیس سازمان محیط زیست خانم دکتر جواهری که با توجه به این که رئیس جمهور دو تا    معاون دارند.معاون اول رئیس جمهور می باشند. معاون دیگر رئیس جمعهور رئیس سازمان تربیت بدنی می باشند.

در سال 60 محیط زیست و منابع طبیعی با هم ادقام شدند البته 6 ماه بیشتر با هم فعالیت نداشتند.

جزوه تجزیه و تحلیل حالات بالقوه خرابی و آثار آن- FMEA ( مدیریت کیفیت و بهره وری )

اختصاصی از یارا فایل جزوه تجزیه و تحلیل حالات بالقوه خرابی و آثار آن- FMEA ( مدیریت کیفیت و بهره وری ) دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

فهرست :

تعریف FMEA

فواید اجرای FMEA

زمان اجرای FMEA

مراحل FMEA

فرم FMEA

انواع FMEA

System FMEA

آنالیز حالات بالقوه خرابی در طراحی سیستم

شدت

وقوع

تشخیص

تهیه فرم DFMEA

ارتباط بین SFMEA و DFMEA

PFMEA

MFMEA

......

کتاب- چیلر و انواع آن- در 80 صفحه

اختصاصی از یارا فایل کتاب- چیلر و انواع آن- در 80 صفحه دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

چیلر (به انگلیسی: Chiller) دستگاهی است که حرارت را از مایع (معمولاً آب) بر اساس سیکل تبرید تراکم بخار و یا جذبی می‌زداید. این مایع می‌تواند برای خنک کاری هوا و یا دستگاه‌هااستفاده شود که معمولاً به صورت سیکل و درون یک مبدل حرارتی جریان دارد. به عنوان یک محصول جانبی مهم، حرارتی که از مایع جذب شده یا باید به محیط خارج دفع شود یا برای کارایی‌های بالاتر برای مقاصد گرمایی استفاده شود. نگرانی‌هایی در مورد طراحی و انتخاب چیلرها وجود دارد. این نگرانی‌ها شامل، کارایی، بازده، تعمیر و نگهداری، آسیب پذیری‌های محیطی است.

انواع چیلرها

چیلرها به دو دسته چیلرهای تراکمی و چیلرهای جذبی تقسیم می‌شوند. شکل دیگر تقسیم بندی چیلرها بر اساس شکل خنک شدن ماده مبرد است که به سه دسته آب خنک، هوا خنک وتبخیری تقسیم بندی می‌شوند.

چیلرهای تراکمی با استفاده از انرژی الکتریکی و چیلرهای جذبی با استفاده از انرژی حرارتی باعث ایجاد برودت و سرما می‌شوند.

چیلر تراکمی

در چیلرهای تراکمی گاز ابتدا توسط کمپرسور، متراکم می‌گردد. این گاز سپس به کندانسور وارد شده توسط آب یا هوای محیط، خنک شده و به مایع تبدیل می‌گردد این مایع با عبور از شیر انبساط یالوله موئین وارد خنک‌کننده (اواپراتور) می‌شود که در فشار کمتری قرار دارداین کاهش فشار باعث تبخیر مایع گردیده و در نتیجه مایع سردکننده با گرفتن حرارت نهان تبخیر خود از محیط خنک‌کننده، باعث ایجاد برودت در موادی که با قسمت خنک‌کننده در ارتباطند می‌گردد. سپس گاز ناشی از تبخیر، به کمپرسور منتقل می‌شود.

با عبور بخار با سرعت در یک مسیر هوای کندانسور مکیده می‌شود. خلاء در کندانسور به علت تبدیل بخار به اب و اختلاف حجم بین بخار و اب ایجاد می‌گردد

انواع چیلر تراکمی

• چیلر تراکمی رفت و برگشتی
• چیلر تراکمی اسکرو
• چیلرهای تراکمی اسکرال Scroll
• سانتریفیوژ

کنترل کننده‌های فشار در چیلر تراکمی

کنترل فشار بالا و پایین

این وسیله جهت کنترل کردن فشار دستگاه می‌باشد، دو لوله موئین در این کنترل وجود دارد که لوله LP را به قسمت مکش کمپرسور متصل کرده و لوله HP را به قسمت فشار بالا.

در سیستم چیلر کمپرسور باید با فشار مکش و دهش معینی کار کند. هرگاه از این فشار کمتر یا بیشتر شود این کنترل عمل کرده و دستگاه را خاموش می‌کند. کنترل فشار بالا و پایین قابل تنظیم می‌باشد.

در چیلر تراکمی با کندانسور آبی معمولاً فشار پایین را روی ۳۰ psi و فشار بالا را روی psi ۲۲۰ و با کندانسور هوایی فشار پایین را روی ۴۰ و فشار بالا را روی ۲۵۰ psi می‌توان تنظیم کرد.

اگر کمپرسور بر اثر فشار بالا قطع شود باید از سیستم رفع عیب شده و کلید ریست را فشار دهیم ولی اگر بر اثر فشار پایین قطع شود دوباره بر اثر افزایش گاز دستگاه روشن می‌شود.

کنترل فشار روغن

این وسیله جهت کنترل کردن مداوم فشار روغن کمپرسور می‌باشد. اگر در کمپرسور فشار روغن نباشد باعث صدمه دیدن آن می‌شود. کنترل روغن دارای دو لوله موئین می‌باشد که یکی از آنها به قسمت ساکشن (مکش) کمپرسور و دیگری به قسمت فشار روغن کمپرسور متصل می‌شود. بین فشار مکش کمپرسور و فشار روغن باید حداقل ۱۰ psi فشار باشد در غیر این صورت کنترل روغن فرمان قطع می‌دهد. هنگامی که کنترل روغن احساس کند که فشار زیر ۱۰ psi است یک هیتر درداخل کنترل روغن شروع به گرم شدن می‌شود و پس از تقریباً ۹۰ ثانیه حرارت هیتر باعث قطع شدن جریان شده و کمپرسور خاموش می‌شود.

ساختمان چیلر تراکمی

1. الکتروموتور: میل لنگکمپرسور را به حرکت در می‌آورد حرکت دورانی میل لنگ باعث حرکت رفت وبرگشت پیستون در داخل سیلندر می‌گردد در نتیجه گاز مبرد در کمپرسور متراکم می‌شود.
2. کوپلینگ: جفت کننده محور الکترو موتور با محور میل لنگ کمپرسور است.
3. کمپرسور: گاز خروجیاز اواپراتور را متراکم کرده وارد کندانسور می‌کند.
4. لوله رانش: گاز خروجی از کمپرسور را به کندانسور هدایت می‌کند.
5. کندانسور: کندانسور این چیلر از نوع پوسته و لوله است در داخل پوسته گازمبرد و در داخل لوله‌ها آب خنک جریان دارد. گاز داغ و متراکم توسط لوله وارد پوسته کندانسور می‌شود. به علت تماس با لوله‌های مسی حاوی آب خنک، خنک شده به مایع تبدیل می‌شود و از پایین از طریق لوله خارج می‌شود. آب جریانی از طریق لوله وارد کندانسور شده واز طریق لوله خارج می‌شود. آب خروجی از کندانسور به برج خنک کنهدایت می‌شود تا پس از خنک شدن دوباره به کندانسور برگردد.
6. لوله خروج مایع مبرد از کندانسور
7. شیر سرویس کندانسور: برای بستن لولهخروج مبرد از کندانسور در مواقع سرویس و تعمیرات و توقف طولانی دستگاه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
8. شیر تغذیه ماده مبرد: برای شارژ سیستم استفاده می‌شود.
9. فیلتر درایر یا صافی رطوبت گیر: وجود مواد جامد و رطوبت در دستگاه تبرید موجب بروز اشکالاتی می‌گردد که برای جلوگیری آن از وسیله‌ای به نام فیلتر برای گرفتن مواد جامد و درایر برای گرفتن رطوبت موجود در سیستم استفاده می‌شود.
10. شیر برقی: که در صورت وصل بودن جریان الکتریکیمسیر عبور مایع مبرد را باز نگه می‌دارد این شیر برقی از ترموستات فرمان می‌گیرد.
11. شیشه رویت یا سایت گلاس: میزان تغذیه ماده مبرد در سیستم و همچنین وجود رطوبت بیش از حد را در سیستم مشخص می‌نماید.
12. اواپراتور: ماده مبرد پس از عبور از شیر انبساط وارد اواپراتور چیلر می‌شود ودر داخل لوله‌های مسی تبخیر شده و به صورت بخار از اواپراتور خارج می‌شود. تبخیر در اواپراتورباعث سرد شدن آب جریانی در پوسته می‌گردد. آب سرد شده از محل بطرف هواساز و فن کویلها جریان می‌یابد و در برگشت از هواسازیا فن کویلها از محل وارد اوپراتور چیلر می‌شود.
13. شیر انبساط ترموستاتیک: که از دمای گاز خروجی از اواپراتور تأثیر گرفته مقدار مادهمبرد ورودی به اواپراتور را تنظیم می‌نماید.
14. لوله مکش: که گاز خروجی از اواپراتور از طریق لوله وارد قسمت مکش کمپرسور می‌گردد.
15. تابلو وسایل اندازه‌گیری و کنترل فشار: که مانومترهای فشار زیاد و فشارکم کنترل فشار کم و زیاد و منترل فشار روغن روی آن نصب شده‌اند.[۱]

اصول کار چیلر تراکمی

اصول کار چیلر تراکمی بدین شکل می‌باشد که سیال مبرد وارد لوله‌ها یا به اصطلاح تبخیر کننده که در داخل اتاق یا محلی که می‌خواهیم سرد کنیم می‌شود گرما از هوای اتاق به سیال مبرد داده می‌شود و سیال در نتیجه گرفتن گرما تبخیر می‌شود و در عوض درجه حرارت اتاق پایین می‌آید و دارای شرایط زیر باشد:

• دمای آب رفتبرج خنک کن بایستی ۲۸ درجه سانتیگراد باشد.
• دمای آب برگشت برج خنک کن بایستی ۵ درجه سانتیگراد با رفت اختلاف داشته باشد.
• فشار گاز فریون در مکش چیلر تراکمی بایستی ۴۵ تا ۷۵ پیاسآی ورانش ۲۰۰ تا ۲۶۰ پیاسآی باشد با کندانسور آبی.
• هنگامی که می‌خواهیم گاز تزریق کنیم بایستی شیر سرویس آن را ببندیم.
• در حالت کارکرد چیلر تمامی شیرهای آن بایستی باز باشد. مکش - رانش - مایع.
• برای روشن کردن چیلر ابتدا فن برج سپس پمپ فن کوئل و بعد از آن پمپ برج را روشن می‌کنیم.
• برای وکیوم کردن چیلر بایستی چیلر خاموش باشد.
• برای روغن زدن هم بایستس دستگاه خاموش باشد.
• فشار روغن حداقل PSi 20 بیشتر از درجه فشار مکش باشد.
• سطح شیشه نشان دهنده مایع مبرد باید صاف و بدون حالت کف زدگی باشد.
• روغن داخل کمپرسور حدود ۱/۲ سطح شیشه روغن نما باشد و اگر از ۱/۴ سطح شیشه کمتر باشد روغن لازم را تأمین کنید.
• مقدار اسید برای هر ظرفیت چیلر معادل ۱/۵ کیلوگرم پیشنهاد می‌شود.
• از گیج قرمز برای فشار زیاد و تست ازت استفاده می‌شود.
• از گیج آبی (یا سبز) برای فشار کم و وکیوم کردن دستگاه چیلر استفاده می‌شود.
• در کنار دریا فشار وکیوم بایستس ۱٫۲۹ اینچ جیوه باشد و در تهران ۲۷ اینچ جیوه.

چیلر جذبی

در چیلرهای جذبی برخلاف چیلرهای تراکمی از جذب کننده (Absorber) و مولد حرارتی (ژنراتور) بجای کمپرسور استفاده می‌گردد. عمومی‌ترین خنک‌کننده در چیلرهای جذبی سیستم برمید لیتیم(لیتیوم برماید) است. در این سیستم، در قسمت جذب کننده، بخار آب توسط لیتیوم برماید غلیظ جذب شده و در قسمت مولد حرارتی، آب بر اثر حرارت تبدیل به بخار می‌شود. بخار آب در کندانسور که دارای فشار ۱/۰ اتمسفر است به حالت مایع در می‌آیدو سپس در خنک‌کننده که تحت فشار ۰۱/۰ اتمسفر دوباره به بخار تبدیل می‌گردد و آب برای اینکه تبخیر گردد گرمای نهان خود رااز محیط خنک‌کننده می‌گیرد و باعث ایجاد برودت می‌گردد سپس بخار آب ایجاد شده در خنک‌کننده به جذب کننده منتقل می‌گردد و دوباره این چرخه تکرار می‌شود.

انواع چیلر جذبی[ویرایش]

۱- گروه تک اثره (Single effect)

که خود به سه دسته چیلرهای تک اثره با تغذیه بخار، تک اثره با تغذیه آب داغ (دمای بالای ۱۰۰ درجه سانتیگراد) و تک اثره با تغذیه آب گرم (دمای زیر۱۰۰ درجه سانتیگراد) تقسیم می‌شوند که نحوه کار آنها مشابه بوده و همگی دارای حداقل یک مولد حرارتی می‌باشند.

۲- گروه دو اثره (Double effect)

که به دو دسته دو اثره با تغذیه بخار و دو اثره با شعله مستقیم طبقه‌بندی می‌شوند. این چیلرها، جز نسل جدید چیلرهای جذبی بوده و دارای سیکل تبرید کاملتری نسبت به چیلرهای جذبی تک اثره‌است.

انواع چیلر

چیلر : به دستگاه تولید برودت بر اساس عکس چرخه رانکین، چیلر گفته می شود. در این دستگاه مبرد چهار مرحله افزایش فشار (compress)، حرارت دهی و میعان (condense)، کاهش فشار (expansion) و حرارت گیری و تبخیر (evaporation) را در یک چرخه طی می نماید. به این صورت که مبرد مایع در فشار پایین حرارت را از محیط سرد در اواپراتور گرفته و بخار می شود، بخار تولید شده توسط مرحله افزایش فشار به فشار و دمای بالاتر می رسد، حرارت در این مرحله از بخار داغ گرفته شده و مبرد پس از طی نمودن مرحله اختناق به صورت مایع برای بازگشت به اواپراتور آماده می شود.

1- مرحله افزایش فشار (کمپرس):

این مرحله به دو صورت رخ می دهد که بر اساس آن چیلرها نیز به دو دسته کلی تراکمی یا جذبی طبقه بندی می شوند.

چیلرهای تراکمی:

در این نوع چیلرها وظیفه افزایش فشار مبرد بر عهده کمپرسور می باشد. کمپرسور مبرد بخار شده در مرحله حرارت گیری (اواپراتور) را متراکم کرده و وارد مرحله حرارت دهی (کندانسور) می نماید.

این چیلرها که منبع تغذیه آنها برق است، دارای بازده (COP) بالایی بوده و معمولا 4 تا 7 برابر انرژی الکتریکی وارد شده به دستگاه را از منبع سرد (اواپراتور) و به منبع گرم (کندانسور) تحویل می دهند. این چیلرها بر اساس نوع کمپرسور به انواع رفت و برگشتی، اسکرو، اسکرال و سانتریفیوژ تقسیم بندی می شوند که تفاوت آنها در یک مقاله مجزا قابل بحث است.

چیلرهای جذبی:

تفاوت این چیلرها با چیلرهای تراکمی در مرحله افزایش فشار می باشد. در این چیلرها مبرد پس از اواپراتور، در قسمتی به نام ابزربر (absorber)، جذب یک ماده دیگر در فاز مایع به عنوان جاذب می شوند و حرارت تولید می نماید. (البته این حرارت توسط یک سیکل دیگر از سیستم دفع شده و تاثیر بسزایی در کارکرد سیکل کلی ندارد.) در این حالت مایع به فشار بالاتر پمپ می شود و با گرفتن حرارت در فشار بالاتر از جاذب خود رها شده به کندانسور وارد می شود. چرخه جاذب نیز توسط یک شیر اختناق کامل شده جاذب رقیق شده برای جذب مجدد مبرد به ابزربر برگشت داده می شود. این چیلرها به دلیل افزایش فشار به وسیله پمپ برق زیادی مصرف نمی کنند (در مقابل کمپرسور در چیلرهای تراکمی) و مصرف انرژی اصلی آنها حرارتی است که باید به جاذب در ژنراتور (generator) داده شود تا مبرد را وارد کندانسور نماید. حرارت مورد نیاز این چیلرها به صورت های مختلف تامین می شود و بر اساس آن، این چیلرها به انواع شعله مستقیم، بخار آب یا آب گرم تقسیم بندی می شوند. که توضیح تفاوت های آنها از حوصله این رساله خارج است.

از مشخصه های این سیستم ها بازده پایین 0.8 تا  1.2 است و معمولا برای مصارفی به کار می روند که برق مورد نیاز چیلر تراکمی مشابه قابل تهیه نباشد. (ظرفیت های بالا) هزینه اولیه بالا و نیاز به تعمیرات و نگهداری از مشخصه های منفی این سیستم است. همچنین به دلیل تولید حرارت در بخش ابزربر این چیلرها نیاز به ظرفیت بالاتری در حرارت دهی که در بخش آینده توضیح داده می شود هستند.

تذکر: می بایست توجه داشت انواع چیلرهای تراکمی گازسوز نیز امروزه در بازار تاسیسات موجود می باشند. این چیلرها را نباید با چیلرهای جذبی اشتباه گرفت. این چیلرها تراکمی بوده و کمپرسور آنها با موتورهای احتراق داخلی یا توربین کار می کنند.   

2- مرحله حرارت دهی به محیط (کندانسور):

در این مرحله مبرد که در فشار بالا و به صورت گاز داغ می باشد توسط یک مبدل انتقال حرارتی گرمای خود را به محیط اطراف می دهد. چیلرها بر اساس این نوع مبدل حرارتی به دو نوع آب خنک و هواخنک طبقه بندی می شوند.

چیلر آب خنک:

در چیلرهای آب خنک در مرحله کندانس حرارت مبرد به یک واسط انتقال حرارت (آب) داده می شود. آب نیز در برج خنک کن حرارت گرفته را به وسیله تبخیر و انتقال جرم به محیط بیرون می دهد.

چیلر هوا خنک:

در چیلرهای هواخنک حرارت مرحله کندانس به صورت مستقیم به هوا داده میشود. از آنجایی که ارزش حرارتی آب بسیار بالاتر از هوا است، چیلرهای هواخنک نیاز به کندانسور بزرگتری دارند که این عامل گرانی این چیلرها را به همراد دارد. همچنین استفاده تمام وقت آنها از فن و بازده پایین تر مرحله کندانس موجب افزایش مصرف این دستگاه ها می باشد. (بازده پایین تر) از این رو این دستگاه ها تنها در مواردی که مشکل کمبود منابع آبی یا بی کیفیت بودن منابع آب وجود دار د و همچنین مناطق بسیار شرجی که تبخیر آب پایین است پیشنهاد می گردند.

3- مرحله کاهش فشار (اختناق):

در این مرحله مبرد میعان یافته در کندانسور از یک شیر انبساط قابل تنظیم عبود نموده برای تبخیر در فشار پایین تر در اواپراتور آماده میشود. شیر انبساط دستگاه ها یک طرفه یا دو طرفه می باشد از این رو سیستم های تبرید به دو دسته کلی تقسیم بندی می شوند.

چیلرهای سرد:

این دستگاه ها دارای شیر انبساط یک طرفه بوده و به این صورت می توانند فقط چرخه رانکین را در یک مسیر انجام دهند مورد استفاده آنها نیز تنها در فصل گرم و برای تولید برودت است.

چیلرهای سرد و گرم (مجهز به هیت پمپ):

این دستگاه ها دارای شیر انبساط دو طرفه بوده و با دارا بودن شیر های سه راه موتوری می توانند جهت سیکل را معکوس کرده به عبارتی جای اواپراتور و کندانسور را تغییر دهند به این صورت در فصل سرد نیز کندانسور دستگاه حرارت خود را به محیط داخل تحویل می دهد و اواپراتور دستگاه حرارت را از بیرون دریافت می نماید.

4- مرحله حرارت گیری (اوپراتور):

چیلرها بنا بر اینکه در اواپراتور آب را خنک می کنند یا هوا را به دو دسته تقسیم می شوند.

چیلر و فن کویل:

در این مرحله ممکن است مبرد گرما را از آب گرفته آن را خنک کند و این آب خنک شده در فن کویل ها موجب کاهش حرارت داخلی ساختمان شده و شرایط آسایش را ایجاد کند

پکیج سقفی:

البته مبرد می تواند حرارت را مستقیم از هوا گرفته و هوای تهویه شده وارد محیط شود که این حالت در پکیج های سقفی ملاحظه میشود.

چیلر جذبی چگونه کار میکند؟

تاریخچه

به جرات می توان گفت که سرمایش جذبی اولین بار با ماده جاذب جامد شناخته شد. مایکل فاراده در سال 1824 میلادی در حین انجام یک سلسله آزمایشات برای تبدیل و شناخت گازهای پایدار با پدیده سرمایش جذبی روبرو شد. او می دانست که پودر کلرید نقره درجذب آب و آمونیاک بسیار موثر عمل می کند. بنابراین برای تعیین پایداری آمونیاک، در یک لوله خمیده کلرید نقره را در مجاورت گاز خشک آمونیاک قرار داد و سر دیگر آن را با آب، سرد کرد. گرما آمونیاک را از مخلوط جدا کرد و آمونیاک جدا شده، در اثر سرمای آب در سر دیگر لوله به صورت مایع جمع آوری شد. فاراده به گرما دادن سر دیگر لوله ادامه داد تا مقدار کافی آمونیاک مایع بدست آورد.

کتاب -خازن و کاربردهای آن- در 58صفحه-word

اختصاصی از یارا فایل کتاب -خازن و کاربردهای آن- در 58صفحه-word دانلود با لینک مستقیم و پرسرعت .

خازن المان الکتریکی است که می‌تواند انرژی الکتریکی را توسط میدان الکترواستاتیکی (بار الکتریکی) در خود ذخیره کند. انواع خازن در مدارهای الکتریکی بکار می‌روند. خازن را با حرف C که ابتدای کلمه capacitor است نمایش می‌دهند.

با توجه به اینکه بار الکتریکی در خازن ذخیره می‌شود؛ برای ایجاد میدانهای الکتریکی یکنواخت می‌توان از خازن استفاده کرد. خازنها می‌توانند میدانهای الکتریکی را در حجم‌های کوچک نگه دارند؛ به علاوه می‌توان از آنها برای ذخیره کردن انرژی استفاده کرد.

ظرفیت خازن

ظرفیت معیاری برای اندازه‌گیری توانایی نگهداری انرژی الکتریکی است. ظرفیت زیاد بدین معنی است که خازن قادر به نگهداری انرژی الکتریکی بیشتری است. باید گفت که ظرفیت خازن‌ها یک کمیت فیزیکی‌ست و به ساختمان خازن وابسته‌است و به مدار و اختلاف پتانسیل بستگی ندارد.

واحد اندازه گیری ظرفیت فاراد است. ۱ فاراد واحد بزرگی است و مشخص کننده ظرفیت بالا می‌باشد. بنابراین استفاده از واحدهای کوچک‌تر نیز در خازنها مرسوم است. میکروفاراد (µF)،نانوفاراد (nF) و پیکوفاراد (pF) واحدهای کوچک‌تر فاراد هستند.

نسبت مقدار باری که روی صفحات انباشته می‌شود بر اختلاف پتانسیل دو سر باتری را ظرفیت خازن (C) گویند؛ که مقداری ثابت است.

در این رابطه:

• C= ظرفیت خازن بر حسب فاراد
• Q= بار ذخیره شده برحسب کولن
• V= اختلاف پتانسیل دو سر مولد برحسب ولت
• ε0= قابلیت گذر دهی خلا است که برابر است با: 
• k(بدون یکا) = ثابت دی‌الکتریک است که برای هر ماده‌ای فرق دارد. تقریباً برای هوا و خلأ 1=K است و برای محیطهای دیگر مانند شیشه و روغن ۱
• A= سطح خازن بر حسب 
• d=فاصله بین دو صفه خازن بر حسب متر(m)

چند نکته

• آزمایش نشان می‌دهد که ظرفیت یک خازن به اندازه بار (q) و به اختلاف پتانسیل دو سر خازن (V) بستگی ندارد بلکه به نسبت q/v بستگی دارد.
• بار الکتریکی ذخیره شده در خازن با اختلاف پتانسیل دو سر خازن نسبت مستقیم دارد.
• ظرفیت خازن با فاصله بین دو صفحه نسبت عکس دارد.
• ظرفیت خازن با مساحت هر یک از صفحات و جنس دی‌الکتریک (K) نسبت مستقیم دارد.

به عبارت ساده انرژی ذخیره شده در یک خازن یک فارادی ۲۲۰ ولتی می‌تواند یک مصرف کننده ۶،۷۲۲ وات بر ساعت را به مدت یک ساعت روشن کند .

و یا انرژی ذخیره شده در یک خازن یک فارادی ۱۲ ولتی می‌تواند یک مصرف کننده ۰،۰۲ وات بر ساعت را به مدت یک ساعت روشن کند ( مثلا یک LED لامپ ۲۰ میلی وات ) .

ساختمان خازن

یک نمایش ساده از خازنی با صفحه‌های موازی

ساختمان داخلی خازن از دو قسمت اصلی تشکیل می‌شود:

• صفحات هادی
• عایقبین هادیها (دی‌الکتریک)

هرگاه دو هادی در مقابل هم قرار گرفته و در بین آنها عایقی قرار داده شود، تشکیل خازن می‌دهند. معمولاً صفحات هادی خازن از جنسآلومینیوم، روی و نقره با سطح نسبتاً زیاد بوده و در بین آنها عایقی (دی‌الکتریک) از جنس هوا، کاغذ، میکا، پلاستیک، سرامیک، اکسید آلومینیومو اکسید تانتالیوم استفاده می‌شود. هر چه ضریب دی‌الکتریک یک ماده عایق بزرگ‌تر باشد آن دی‌الکتریک دارای خاصیت عایقی بهتر است. به عنوان مثال، ضریب دی‌الکتریک هوا ۱ و ضریب دی‌الکتریک اکسید آلومینیوم ۷ می‌باشد. بنابراین خاصیت عایقی اکسید آلومینیوم ۷ برابر خاصیت عایقی هوا است.

انواع خازن

خازنها بر حسب ثابت یا متغیر بودن ظرفیت به دو گروه کلی ثابت و متغیر تقسیم‌بندی می‌شوند. خازنها انواع مختلفی دارند و از لحاظ شکل و اندازه با یک دیگر متفاوت‌اند. بعضی از خازنها از روغن پر شده و بسیار حجیم‌اند.

خازنهای ثابت

این خازنها دارای ظرفیت معینی هستند که در وضعیت معمولی تغییر پیدا نمی‌کنند. خازنهای ثابت را بر اساس نوع ماده دی‌الکتریک به کار رفته در آنها تقسیم بندی و نام‌گذاری می‌کنند و از آنها در مصارف مختلف استفاده می‌شود. از جمله این خازنها می‌توان انواع سرامیکی، میکا، ورقه‌ای (کاغذی و پلاستیکی)، الکترولیتی، روغنی، گازی و نوع خاص فیلم (Film) را نام برد. اگر ماده دی‌الکتریک طی یک فعالیت شیمیایی تشکیل شده باشد آن را خازن الکترولیتی و در غیر این صورت آن را خازن خشک گویند. خازنهای روغنی و گازی در صنعت برق بیشتر در مدارهای الکتریکی برای راه اندازی و یا اصلاح ضریب قدرت به کار می‌روند. بقیه خازنهای ثابت دارای ویژگیهای خاصی هستند.

• خازنهای ثابت:
  • سرامیکی
  • خازنهای ورقه‌ای
  • خازنهای میکا
  • خازنهای الکترولیتی
  • آلومینیومی
  • تانتالیوم

خازنهای سرامیکی

خازن سرامیکی (به انگلیسی: Ceramic capacitor) معمولترین خازن غیر الکترولیتی است که در آن دی‌الکتریک بکار رفته از جنس سرامیک است. ثابت دی‌الکتریک سرامیک بالا است، از این رو امکان ساخت خازنهای با ظرفیت زیاد در اندازه کوچک را در مقایسه با سایر خازنها بوجود آورده، در نتیجه ولتاژ کار آنها بالا خواهد بود. ظرفیت خازنهای سرامیکی معمولاً بین ۵ پیکوفاراد تا ۱/۰ میکروفاراد است. این نوع خازن به صورت دیسکی (عدسی) و استوانه‌ای تولید می‌شود و بسامد کار خازنهای سرامیکی بالای ۱۰۰ مگاهرتز است. عیب بزرگ این خازنها وابسته بودن ظرفیت آنها به دمای محیط است، زیرا با تغییر دما ظرفیت خازن تغییر می‌کند. از این خازن در مدارهای الکترونیکی، مانند مدارهای مخابراتی و رادیویی استفاده می‌شود.

خازنهای ورقه‌ای

در خازنهای ورقه‌ای از کاغذ و مواد پلاستیکی به سبب انعطاف‌پذیری آنها، برای دی‌الکتریک استفاده می‌شود. این گروه از خازنها خود به دو صورت ساخته می‌شوند:

خازنهای کاغذی

دی‌الکتریک این نوع خازن از یک صفحه نازک کاغذ متخلخل تشکیل شده که یک دی‌الکتریک مناسب درون آن تزریق می‌گردد تا مانع از جذب رطوبت گردد. برای جلوگیری از تبخیر دی‌الکتریک درون کاغذ، خازن را درون یک قاب محکم و نفوذناپذیر قرار می‌دهند. خازنهای کاغذی به علت کوچک بودن ضریب دی‌الکتریک عایق آنها دارای ابعاد فیزیکی بزرگ هستند، اما از مزایای این خازنها آن است که در ولتاژها و جریانهای زیاد می‌توان از آنها استفاده کرد.

خازنهای پلاستیکی

در این نوع خازن از ورقه‌های نازک پلاستیک برای دی‌الکتریک استفاده می‌شود. ورقه‌های پلاستیکی همراه با ورقه‌های نازک فلزی (آلومینیومی) به صورت لوله، در درون قاب پلاستیکیبسته بندی می‌شوند. امروزه این نوع خازنها به دلیل داشتن مشخصات خوب در مدارات زیاد به کار می‌روند. این خازنها نسبت به تغییرات دما حساسیت زیادی ندارند، به همین سبب از آنها در مداراتی استفاده می‌کنند که احتیاج به خازنی با ظرفیت ثابت در مقابل حرارت باشد. یکی از انواع دی‌الکتریک‌هایی که در این خازنها به کار می‌رود پلی استایرن (به انگلیسی:Polystyrene) است، از این رو به این خازنها «پلی استر» گفته می‌شود که از جمله رایج‌ترین خازنهای پلاستیکی است. ماکزیمم بسامد کار خازنهای پلاستیکی حدود یک مگاهرتز است.

خازنهای میکا

در این نوع خازن از ورقه‌های نازک میکا در بین صفحات خازن (ورقه‌های فلزی – آلومینیوم) استفاده می‌شود و در پایان، مجموعه در یک محفظه قرار داده می‌شوند تا از اثر رطوبت جلوگیری شود. ظرفیت خازنهای میکا تقریباً بین 0/01 تا ۱ میکروفاراد است. از ویژگیهای اصلی و مهم این خازنها می‌توان داشتن ولتاژ کار بالا، عمر طولانی و کاربرد در مدارات فرکانس بالا را نام برد.

خازنهای الکترولیتی

این نوع خازنها معمولاً در رنج میکروفاراد هستند. خازنهای الکترولیتی همان خازنهای ثابت هستند، اما اندازه و ظرفیتشان از خازنهای ثابت بزرگتر است. نام دیگر این خازنها، خازن شیمیایی است. علت نامیدن آنها به این نام این است که دی‌الکتریک این خازنها را به نوعی مواد شیمیاییآغشته می‌کنند که در عمل، حالت یک کاتالیزور را دارا می‌باشند و باعث بالا رفتن ظرفیت خازن می‌شوند. برخلاف خازنهای عدسی، این خازنها دارای قطب یا پایه مثبت و منفی می‌باشند. روی بدنه خازن کنار پایه منفی، علامت – نوشته شده‌است. مقدار واقعی ظرفیت و ولتاژ قابل تحمل آنها نیز روی بدنه درج شده‌است. خازن‌های الکترولیتی در دو نوع آلومینیومی و تانتالیومی ساخته می‌شوند. یکی از کاربردهای گسترده این نوع خازن استفاده در مدار یکسوساز دیودی بعنوان فیلتر dc است.

خازن آلومینیومی

این خازن همانند خازنهای ورقه‌ای از دو ورقه آلومینیومی تشکیل شده‌است. یکی از این ورقه‌ها که لایه اکسید بر روی آن ایجاد می‌شود «آند» نامیده می‌شود و ورقه آلومینیومی دیگر نقش کاتد را دارد. ساختمان داخلی آن بدین صورت است که دو ورقه آلومینیومی به همراه دو لایه کاغذ متخلخل که در بین آنها قرار دارند هم زمان پیچیده شده و سیمهای اتصال نیز به انتهای ورقه‌های آلومینیومی متصل می‌شوند. پس از پیچیدن ورقه‌ها آن را درون یک الکترولیت مناسب که شکل گیری لایه اکسید را سرعت می‌بخشد غوطه‌ور می‌سازند تا دو لایه کاغذ متخلخل از الکترولیت پر شوند. سپس کل مجموعه را درون یک قاب فلزی قرار داده و با یک پولک پلاستیکی که سیمهای خازن از آن می‌گذرد محکم بسته می‌شود.

خازن تانتالیوم

خازن تانتالیوم

در این نوع خازن به جای آلومینیوم از فلز تانتالیوم استفاده می‌شود. زیاد بودن ثابت دی‌الکتریک اکسید تانتالیوم نسبت به اکسید آلومینیوم (حدوداً ۳ برابر) سبب می‌شود خازنهای تانتالیومی نسبت به نوع آلومینیومی درحجم مساوی دارای ظرفیت بیشتری باشند. محاسن خازن تانتالیومی نسبت به نوع آلومینیومی بدین قرار است:

• ابعاد کوچکتر
• جریان نشتی کمتر
• عمر کارکرد طولانی

از جمله معایب این نوع خازن در مقایسه با خازنهای آلومینیومی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خازنهای تانتالیوم گرانتر هستند
• نسبت به افزایش ولتاژ اعمال شده در مقابل ولتاژ مجاز آن، همچنین معکوس شدن پلاریته حساس‌ترند
• قابلیت تحمل جریانهای شارژ و دشارژ زیاد را ندارند
• خازنهای تانتالیوم دارای محدودیت ظرفیت هستند (حد اکثر تا ۳۳۰ میکرو فاراد ساخته می‌شوند)

خازنهای متغیر

به طور کلی با تغییر سه عامل می‌توان ظرفیت خازن را تغیییر داد: «فاصله صفحات»، «سطح صفحات» و «نوع دی‌الکتریک». اساس کار خازن متغیر بر مبنای تغییر سطح مشترک صفحات خازن یا تغییر ضخامت دی‌الکتریک است، ظرفیت یک خازن نسبت مستقیم با سطح مشترک دو صفحه خازن دارد. خازنهای متغیر عموماً ازنوع عایق هوا یا پلاستیک هستند. نوعی که به وسیله دسته متحرک (محور) عمل تغییر ظرفیت انجام می‌شود «واریابل» نامند و در نوع دیگر این عمل به وسیله پیچ گوشتی صورت می‌گیرد که به آن «تریمر» گویند. محدوده ظرفیت خازنهای واریابل ۱۰ تا ۴۰۰ پیکو فاراد و در خازنهای تریمر از ۵ تا ۳۰ پیکو فاراد است. از این خازنها در گیرنده‌های رادیویی برای تنظیم فرکانس ایستگاه رادیویی استفاده می‌شود.

در مدارات تیونینگ رادیویی از این خازن‌ها استفاده می‌شود و به همین دلیل به این خازنها گاهی خازن تیونینگ هم اطلاق می‌شود. ظرفیت این خازن‌ها خیلی کم و در حدود ۱۰۰ تا ۵۰۰ پیکوفاراد است و بدلیل ظرفیت پایین در مدارات تایمینگ مورد استفاده قرار نمی‌گیرند، در مدارات تایمینگ از خازن‌های ثابت استفاده می‌شود و اگر نیاز باشد دوره تناوب را تغییر دهیم، این عمل به کمک مقاومت انجام می‌شود.

• خازنهای متغیر
  • واریابل
  • تریمر

خازن‌های تریمر

خازن‌های تریمر خازن‌های متغیر کوچک و با ظرفیت بسیار پایین هستند. ظرفیت این خازن‌ها از حدود ۱ تا ۱۰۰ پیکوفاراد است و بیشتر در تیونرهای مدارات با فرکانس بالا مورد استفاده قرار می‌گیرند. این خازن‌ها معمولاً دارای ۳ پایه هستند که نوع ۲ پایه عملاً فرقی در مونتاژ ندارد.

انواع خازن بر اساس شکل ظاهری آنها

• خازن مسطح(خازن تخت)
• خازن کروی
• خازن استوانه‌ای

خازن مسطح

خازنهای مسطح از دو صفحه هادی که بین آنها عایق یا دی‌الکتریک قرار دارد تشکیل می‌شوند. صفحات هادی نسبتاً بزرگ هستند و در فاصله‌ای بسیار نزدیک به هم قرار می‌گیرند.دی‌الکتریک این نوع خازن‌ها انواع مختلفی دارد و با ضریب مخصوصی که نسبت به هوا سنجیده می‌شود، معرفی می‌گردد. این ضریب را ضریب دی‌الکتریک می‌نامند. برخی دیگر بسیار کوچک و به اندازه یک دانه عدس می‌باشند.

انواع خازن‌ها بر اساس دی‌الکتریک آن‌ها

مواد به کار رفته در خازن. از چپ: سرامیک چندلایه، دیسک سرامیکی، فیلم پلی‌استر چندلایه، سرامیکی لوله‌ای،یونولیت، فیلم پلی‌استر متالیزه‌شده، الکترولیتی آلمینیوم.

• خازن کاغذی
• خازن الکترونیکی
• خازن سرامیکی
• خازن متغیر

کاربرد خازنها در مدارات دیجیتال و انالوگ

در مدارهای دیجیتال از خازنها به عنوان عنصر ذخیره کنندهٔ انرژی استفاده می‌کنند که در یک لحظه شارژ و در لحظه دیگر دی شارژ می‌شود ولی در مدارات انالوگ از خازن جهت ایزوله کردن (جداساختن) دو منبع متناوب و مستقیم استفاده می‌شود. خازن در برابر ولتاژ متناوب مثل اتصال کوتاه عمل می‌کند و اجازه ورود یا خروج می‌دهد ولی در مقابل ولتاژ مستقیم همانند سد عمل می‌کند و اجازه ورود و یا خارج شدن ولتاژ مستقیم از مدار را به قسمت تحت ایزوله خود نمی‌دهد.

شارژ یا پر کردن یک خازن

یک مدار خازنی-مقاومتی ساده که چگونگی شارژ خازن را نمایش می‌دهد.

وقتی که یک خازن بی‌بار را به دو سر یک باتری وصل کنیم؛ الکترون‌ها در مدار جاری می‌شوند. بدین ترتیب یکی از صفحات بار مثبت و صفحه دیگر بار منفی پیدا می‌کند. آن صفحه‌ای که به قطب مثبت باتری وصل شده؛ بار مثبت و صفحه دیگر بار منفی پیدا می‌کند. خازن پس از ذخیره کردن مقدار معینی از بار الکتریکی پر می‌شود. یعنی وجود اینکه کلید همچنان بسته‌است، ولی جریانی از مدار عبور نمی‌کند و در واقع جریان به صفر می‌رسد. یعنی به محض اینکه یک خازن خالی بدون بار را در یک مدار به مولد متصل کردیم؛ پس از مدتی کوتاه عقربه گالوانومتر دوباره روی صفر بر می‌گردد. یعنی دیگر جریانی از مدار عبور نمی‌کند. در این حالت می‌گوییم خازن پرشده‌است.

دشارژ یا تخلیه یک خازن

ابتدا خازنی را که پر است در نظر می‌گیریم. دو سر خازن را توسط یک سیم به همدیگر وصل می‌کنیم. در این حالت برای مدت کوتاهی جریانی در مدار برقرار می‌شود و این جریان تا زمانی