گونه اهلی کرم ابریشم که پرورش آن از آغاز تا به امروز متداول بوده و تقریباً در چهار هزار و ششصد سال پیش به طور اتفاقی توسط ملکه چین ( سی لینگ شی ) در هنگام قدم زدن در جنگلی با پیدا کردن پیله ای از روی درخت توت و تنیدن تارهای آن به دور انگشت خود کشف و بدین ترتیب رازی از طبیعت آشکار گردید.
در حقیقت این پدیده اتفاقی به تدریج پایه گذار صنعت پرورش و تهیه ابریشم در جهان شده و بعدها این شاهزاده خانم در تاریخ به الهه ابریشم ، ملقب گردید. تا مدتها پس از کشف ابریشم راز تهیه آن در انحصار چین بود امپراطوران چین در طی قرون متمادی همواره سعی کردند تا اسرار تهیه آن را از جهانیان پنهان دارند، حتی حکومت چین برای کسانی که می خواستند راز تهیه ابریشم را به خارج از کشور انتقال دهند مجازات مرگ تعیین کرده بودند . با وجود این سختگیریها تا نیم قرن ، چین تنها کشور تولید کننده ابریشم در جهان بود.
استقبال وسیع و همه جانبه مردم دنیا از ابریشم و سود آوری تجارت این کالا آن چنان مورد توجه واقع گردید که برای تجارت آن جاده ای ساخته شد که یازده هزار کیلومتر طول داشت و شهر هسیان چین را به رم شرقی متصل می کرد. این جاده از ترکستان ـ سمرقند گذشته و به مرزهای ایران می رسید و پس از عبور از طوس ، دامغان ، گرگان و ری به قزوین و از آنجا به شعباتی متصل می شد که شاخه ای از آن به ترکیه و بعد به اروپا متصل می گشت . در ضمن برای اینکه کاروان های حامل ابریشم به سلامت مسیر تا اروپا را طی نمایند مرتباً بین ایران و چین نمایندگانی در رفت و آمد بودند.
در تمام این مدت سختگیری های امپراطوران چین ، به منظور حفظ انحصار تهیه ابریشم زیادتر می شد و هر روز مقررات سخت تری وضع می کردند با وجود چنین سیاست وحشت و استتاری ، نوشته اند به سال 419 میلادی شاهزاده خانم دیگری از چین که به ازدواج فرمانروای کشور ترکستان در آمده بود ، برای نشان دادن درجه محبت و فداکاری خود با استقبال از مرگ چندین عدد تخم نوغان را در لابلای موهای خود پنهان و به عنوان هدیه ای در ترکستان تقدیم همسرش کرد.
و بدین ترتیب تهیه ابریشم از انحصار چین خارج گردید .
در حال حاضر با گذشت قرن ها هنوز چین بزرگترین تولید کننده ابریشم در جهان است.
هندوستان دو مین کشور تولید کننده ابریشم بوده و ژاپن سومین کشور تولید کننده ابریشم و شوروی سابق مقام بعدی را در جهان دارا بوده است.
تاریخچه کرم ابریشم 1
وضعیت ابریشم در ایران 2
چگونگی پرورش کرم ابریشم در ایران 4
برخی مشکلات صنعت ابریشم در ایران 5
مراکز تهیه و توزیع ، تولید تخم نوغان تا مرحله ابریشم در ایران 7
فصل دوم
توتستان 6
کلیاتی راجع به درخت توت و توتستان 6
روشهای تولد نهال توت 8
بذر کاری 8
پیوند زنی 9
خوابانیدن شاخه 10
قلم چوب نرم 11
قلم چوب سخت 13
خزانه نهال 13
انتخاب نهالهای توت و روش انتقال آن 14
ایجاد توتستان 16
وضعیت هواشناسی 17
بررسی خاکشناسی 19
روش پیداکردن بیماریهای پوسیدگی و ریشه 20
انتخاب نهال توت 20
فاصله درختان 21
کاشت 21
روشهای داشت ، هرس و برداشت 22
روش بهره برداری از توتستان ویژه کرم جوان 23
نحوه برداشت از توتستان برای کرم بالغ 26
نگهداری توتستان 27
فصل سوم
بررسی کرم ابریشم از نظر جانورشناسی و سیر تکامل آن 28
لارو 28
مراحل رشد 30
اندامهای درونی کرم ابریشم 31
اعضای گوارشی 31
دستگاه گردش خون 31
دستگاه دفع کرم ابریشم 32
دستگاه تنفس 33
دستگاه عصبی 33
دستگاه تولید مثل 34
غده های ابریشم 35
فصل چهارم
کرم ابریشم
تخم کرم ابریشم 37
تعیین جنس 37
تولید تخم 39
نگهداری و به کاربردن تخم کرم ابریشم 41
تفریخ مصنوعی تخم کرم ابریشم 42
روش اجرایی تفریخ تخم 44
فصل پنجم
پرورش کرم ابریشم
مشخصات کرم ابریشم 45
فصل پرورش 49
آماده سازی پرورش 49
انتخاب واریته کرم ابریشم 50
ضد عفونی 50
آغاز پرورش 52
پرورش کرم جوان 53
پرورش کرم بالغ 56
پیله رفتن لارو 57
برداشت پیله و حمل آن 61
خشک کردن پیله 63
فصل ششم
بیماری های کرم ابریشم
بیماریهای های قارچی 67
بیماریهای فلاشری 70
بیماریهای پیرین 71
آفات کرم ابریشم 72
منابع 74
مقدمه:
یکی از قدیمیترین مشاغل بشری نوغانداری یا پرورش کرم ابریشم به منظور تولید پیله است. این رشته کشاورزی بر پایه تبدیل علوفه(برگ توت) به لیف(نخ) و ایجاد ارزش افزوده از یک ماده ارزان به محصول پر ارزش استوار است.
کرم ابریشم درخت توت، حشرتایست کوچک با نام علمی Bombix mori و دگردیسی کامل که چهار مرحله رشد و تکامل(تخم، لارو، شفیره، پروانه) را در یک نسل دارا میباشد. زمان مناسب برای شروع پرورش کرم ابریشم در بهار هنگامی است که هر جوانه برگی دارای حداقل 5 الی 6 برگ کاملا باز شده داشته باشد. چنانچه دیرتر اقدام به پرورش گردد میزان برداشت برگ به منظور پرورش کرم در تابستان و پائیز کاهش مییابد. کرم ابریشم نیز مانند سایر حشرات خونسرد میباشد. درجه حرارت قابل رشد برای کرم ابریشم 15-40 درجه سانتیگراد است و چنانچه میزان حرارت از 30 درجه بالاتر رود موجب کوتاه شدن دوره رشد کرم و اگر از 15 درجه پائینتر باشد موجب تاخیر در رشد آن و در نتیجه وارد آمدن لطماتی به آن میگردد.
نور بر روی خصوصیات کمی رشد کرم ابریشم تاثیر قابل ملاحظهای ندارد ولی از نظر کیفی و به ویژه بر روی فیزیولوژی کرم تاثیر بسزایی دارد. البته نور دائم در محیط پرورش برای رشد مناسب نیست. به طوریکه گفته میشود وجود نور موجب افزایش دوره پوستاندازی و یا ظهور کرمهایی که قادر به تنیدین پیله نیستند میگردد و برعکس، تاریکی مسائل فوق را کاهش میدهد. به طور کلی میتوان گفت که میزان نور مناسب برای پرورش کرم ابریشم در هر شبانه روز عبارتست از 15 ساعت روشنایی و 9 ساعت تاریکی، چنانچه بستر پرورش از روشنایی یکنواخت برخوردار نباشد، همه کرمها به سمت نقطهای که دارای نور است کشیده شده و روی هم جمع شده، این امر باعث ایجاد اختلال در تغذیه و رشد آنها میگردد. ولی چنانچه بستر از روشنایی یکنواختی برخوردار باشد، تمامی کرمها به طور یکنواخت نیز از برگ داده شده تغذیه نموده و رشدشان هماهنگ میشود.
دانلود پایان نامه آماده
دانلود پایان نامه رشته مهندسی کشاورزی اصول پرورش کرم ابریشم با فرمت ورد و قابل ویرایش تعدادصفحات 78
تاریخچه کرم ابریشم
گونه اهلی کرم ابریشم که پرورش آن از آغاز تا به امروز متداول بوده و تقریباً در چهار هزار و ششصد سال پیش به طور اتفاقی توسط ملکه چین ( سی لینگ شی ) در هنگام قدم زدن در جنگلی با پیدا کردن پیله ای از روی درخت توت و تنیدن تارهای آن به دور انگشت خود کشف و بدین ترتیب رازی از طبیعت آشکار گردید.
در حقیقت این پدیده اتفاقی به تدریج پایه گذار صنعت پرورش و تهیه ابریشم در جهان شده و بعدها این شاهزاده خانم در تاریخ به الهه ابریشم ، ملقب گردید. تا مدتها پس از کشف ابریشم راز تهیه آن در انحصار چین بود امپراطوران چین در طی قرون متمادی همواره سعی کردند تا اسرار تهیه آن را از جهانیان پنهان دارند، حتی حکومت چین برای کسانی که می خواستند راز تهیه ابریشم را به خارج از کشور انتقال دهند مجازات مرگ تعیین کرده بودند . با وجود این سختگیریها تا نیم قرن ، چین تنها کشور تولید کننده ابریشم در جهان بود.
استقبال وسیع و همه جانبه مردم دنیا از ابریشم و سود آوری تجارت این کالا آن چنان مورد توجه واقع گردید که برای تجارت آن جاده ای ساخته شد که یازده هزار کیلومتر طول داشت و شهر هسیان چین را به رم شرقی متصل می کرد. این جاده از ترکستان ـ سمرقند گذشته و به مرزهای ایران می رسید و پس از عبور از طوس ، دامغان ، گرگان و ری به قزوین و از آنجا به شعباتی متصل می شد که شاخه ای از آن به ترکیه و بعد به اروپا متصل می گشت . در ضمن برای اینکه کاروان های حامل ابریشم به سلامت مسیر تا اروپا را طی نمایند مرتباً بین ایران و چین نمایندگانی در رفت و آمد بودند.
در تمام این مدت سختگیری های امپراطوران چین ، به منظور حفظ انحصار تهیه ابریشم زیادتر می شد و هر روز مقررات سخت تری وضع می کردند با وجود چنین سیاست وحشت و استتاری ، نوشته اند به سال 419 میلادی شاهزاده خانم دیگری از چین که به ازدواج فرمانروای کشور ترکستان در آمده بود ، برای نشان دادن درجه محبت و فداکاری خود با استقبال از مرگ چندین عدد تخم نوغان را در لابلای موهای خود پنهان و به عنوان هدیه ای در ترکستان تقدیم همسرش کرد.
و بدین ترتیب تهیه ابریشم از انحصار چین خارج گردید .
در حال حاضر با گذشت قرن ها هنوز چین بزرگترین تولید کننده ابریشم در جهان است.
هندوستان دو مین کشور تولید کننده ابریشم بوده و ژاپن سومین کشور تولید کننده ابریشم و شوروی سابق مقام بعدی را در جهان دارا بوده است.
فرانسه نیز زمانی از تولید کنندگان عمده ابریشم جهان بود ولی پس از شیوع بیماری واگیردار پبرین در سال 1850 ، خسارات فراوانی به این صنعت وارد شد این بیماری چنان دامنه وسیعی پیدا کرد که ناپلئون سوم ، لویی پاستور را مأمور مطالعه روی این بیماری و پیدا کردن راههای مبارزه با آن نمود.
پس از چهار سال تحقیق پاستور ، دانشمند فرانسوی موفق به شناسایی و کشف عامل بیماری و راه مبارزه با آن گردید. با وجود این ، این توفیق تربیت و پرورش کرم ابریشم دیگر در فرانسه پا نگرفت ، زیرا واردات آن از کشورهای دیگر توسعه زیادی یافته بود.
وضعیت ابریشم در ایران
تولید ابریشم ایران در حال حاضر 400 تن در سال است طبق مدارک موجود میزان ابریشم تولیدی در گذشته در حدود 3000 تن در سال بوده حتی زمانی از ایران تخم نوغان جهت پرورش به کشورهای خارج بویژه اروپا صادر می شده است.
در نگرش تاریخی به این رشته از کشاورزی وضعیت اولین اشاره در متون تاریخی مربوط به تولید ابریشم در مازندران است. در ضمن مارکوپولو نیز در سفرنامه خود به تولید فراوان ابریشم در طبرستان (مازندران) اشاره کرده است.
آنچه مسلم است در گذشته ایران یکی از کشورهای مهم تولید کننده و به ویژه در شهرهای طبرستان ، خاوران ری و حتی زابلستان تولید ابریشم رواج قابل توجهی داشته است . این وضعیت در زمان صفویه نیز به اوج شکوفایی خود رسیده بود.
متأسفانه دو اتفاق مهم صنعت پرورش کرم ابریشم را در دنیا مختل ساخت ، مسلماً تولید ابریشم ایران نیز از آن بی تأثیر نبود.
واقعه مهم نخست اپیدمی بیماری پبرین در فرانسه بود که همانند بیماری نیوکاسل طیور ، پرورش این کرم را در سطح بسیار گسترده ای از جهان در معرض نابودی قرار داد. بنا براین با سعی و تلاش دانشمند ارزنده فرانسوی « لویی پاستور » که عامل این بیماری را در سال 1870 شناسایی و راه پیشگیری از آن را به دنیا اعلام کرد بدون شک این صنعت با نابودی کامل روبرو می شد.
اتفاق دوم که در تاریخ حیات پرورش این کرم دخالت عمده ای دارد توفیق فردی به نام شاردونه در ساخت الیافی از مواد شیمیایی بود که شباهت بسیار زیادی به ابریشم داشت (در سال 1889 ) این کشف رکود عجیبی در بازار تجارت ابریشم جهان بوجود آورد.
با وجود این رویداد تولید ابریشم در ایران حتی در این دوره نیز رونق قابل توجهی داشته است چنانچه اگر دومین سفرنامه مظفرالدین شاه به فرنگ را مطالعه کنیم خواهیم دید که از رونق کرم ابریشم در ایران ، طی این سالها سخن به میان آمده است در حقیقت در این سالها ابریشم کالای عمده تجارت ایران بوده و در تجارت خارجی ، این کشور را قادر می ساخته تا بهای بخش قابل توجهی از واردات خود را با در آمد آن بپردازد . میزان تولید این محصول در سال 1343 در اوج خود بوده ولی از آن به بعد دچار آفت گشته و در نتیجه تغییر کیفیت ، قیمت آن نیز تنزل یافته است .
در سال های گذشته جهت احیای امر نوغان داری ، تشکیلات مستقلی به نام شرکت نوغان به وجود آمد و بدنبال آن کارخانه حریر بافی چالوس تاسیس گردید . متاسفانه پس از شروع کار کارخانه تولید ابریشم بر خلاف انتظار پایین آمد ، زیرا شرکت نوغان برای جبران هزینه های فراوان کارخانه مجبور به پایین آوردن نرخ خرید اجباری پیله بود . در طی این سالها بالاترین رقم تولید مربوط به سال 1351 بوده یعنی 111 تن پیله بوده است .
پس از انقلاب اقداماتی در جهت احیای این رشته از کشاورزی و صنعت به عمل آمده از جمله آن اقدامات تشکیل شرکت سهامی مطالعات و تحقیقات پرورش کرم ابریشم بود این شرکت عملاً کار خود را از سال 1359 شروع کرده است . وظیفه این شرکت تهیه و توزیع تخم نوغان تهیه و توزیع نهال توت ، خرید پیله بر اساس قیمت های تعیین شده بود . کارخانه هایی که در حال حاضر در امر ابریشم کشی کشور فعالیت دارند ، عبارتند از کارخانه صنایع ابریشم گیلان در صومعه سرا ، کارخانه صنایع ابریشم طوس در مشهد و کارخانه پیله
چگونگی پرورش کرم ابریشم در ایران
همان طور که در مبحث تاریخچه این صنعت در گذشته اشاره شده ، تولید ابریشم از زمان های خیلی دور در ایران رایج بوده و بخش مهمی از صادرات کشور را در آن زمان تشکیل می داده است .
در حال حاضر پرورش کرم ابریشم در استانهای گیلان و مازندران ، خراسان، آذربایجان، اصفهان، یزد و کرمانشاه رایج است . در استان گیلان که 80% تولید کشور را بر عهده دارد پرورش این کرم در اردیبهشت و در سایر استانها در فروردین ماه زمانی که توت پنج برگ می شود انجام می گیرد.
چنانچه برای کرم ابریشم شرایط پرورش مطلوبی ایجاد گردد و برگ توت هم مهیا باشد می توان هر موقع از سال به امر پرورش کرم پرداخت .
بهترین فصل برای کرم ابریشم فصل بهار است که هوا مساعد بوده و برگ های توت هم ظریف و مغذی
می باشد . در فصول تابستان و پاییز از آن جهت که مواد سلولزی برگها بیشتر و مواد قابل هضم آنها کمتر است . غالباً پرورش کرم با سوء تغذیه و متعاقب آن با بروز بیماری های مختلف همراه می باشد . تغییرات جوی و هوا نیز در دو دوره تابستان و پاییز مؤثر بوده و ممکن است زمینه را برای فعالیت عوامل بیماریزای کرم ابریشم
فراهم نماید.
فهـرست مطالب
عنــوان صفحه
فصل اول
پیشگفتار
تاریخچه کرم ابریشم 1
وضعیت ابریشم در ایران 2
چگونگی پرورش کرم ابریشم در ایران 4
برخی مشکلات صنعت ابریشم در ایران 5
مراکز تهیه و توزیع ، تولید تخم نوغان تا مرحله ابریشم در ایران 7
فصل دوم
توتستان 6
کلیاتی راجع به درخت توت و توتستان 6
روشهای تولد نهال توت 8
بذر کاری 8
پیوند زنی 9
خوابانیدن شاخه 10
قلم چوب نرم 11
قلم چوب سخت 13
خزانه نهال 13
انتخاب نهالهای توت و روش انتقال آن 14
ایجاد توتستان 16
وضعیت هواشناسی 17
بررسی خاکشناسی 19
روش پیداکردن بیماریهای پوسیدگی و ریشه 20
انتخاب نهال توت 20
فاصله درختان 21
کاشت 21
روشهای داشت ، هرس و برداشت 22
روش بهره برداری از توتستان ویژه کرم جوان 23
نحوه برداشت از توتستان برای کرم بالغ 26
نگهداری توتستان 27
فصل سوم
بررسی کرم ابریشم از نظر جانورشناسی و سیر تکامل آن 28
لارو 28
مراحل رشد 30
اندامهای درونی کرم ابریشم 31
اعضای گوارشی 31
دستگاه گردش خون 31
دستگاه دفع کرم ابریشم 32
دستگاه تنفس 33
دستگاه عصبی 33
دستگاه تولید مثل 34
غده های ابریشم 35
فصل چهارم
کرم ابریشم
تخم کرم ابریشم 37
تعیین جنس 37
تولید تخم 39
نگهداری و به کاربردن تخم کرم ابریشم 41
تفریخ مصنوعی تخم کرم ابریشم 42
روش اجرایی تفریخ تخم 44
فصل پنجم
پرورش کرم ابریشم
مشخصات کرم ابریشم 45
فصل پرورش 49
آماده سازی پرورش 49
انتخاب واریته کرم ابریشم 50
ضد عفونی 50
آغاز پرورش 52
پرورش کرم جوان 53
پرورش کرم بالغ 56
پیله رفتن لارو 57
برداشت پیله و حمل آن 61
خشک کردن پیله 63
فصل ششم
بیماری های کرم ابریشم
بیماریهای های قارچی 67
بیماریهای فلاشری 70
بیماریهای پیرین 71
آفات کرم ابریشم 72
منابع 74
دانلود مقاله رشته کشاورزی پروانه کرم ابریشم با فرمت ورد و قابل ویرایش تعداد صفحات 42
مقدمه:
یکی از حشرات بسیار سودمند پروانه کرم ابریشم است که در صنعت نوغانداری درامدهای کلانی را نصیب جامعه می کند.این صنعت در ایران جای خود را پیدا کرده است و اهمیت این حشره به درستی شناخته شده است.۸۰هزار خانوار کشاورز در استانهای گیلان، گلستان، مازندران، خراسان، آذربایجان شرقی، اصفهان و فارس در کنار کار کشاورزی به پرورش کرم ابریشم اشتغال دارند که ازاین تعداد ۴۰هزار خانوار آن در گیلان زندگی میکنند.نوغانداران کشور هر سال حدود سه هزارو ۵۰۰تن پیله تر تولید میکنند که در کارگاههای سنتی به نخ خالص ابریشم تبدیل میشود و به مصرف بافت فرشهای ابریشمی میرسد.
گفته اند این راه را از آنرو بدین نام نهاده اند که ابریشم چین، یعنی مهمترین کالایی که در این مسیر حمل می شد، از این رهگذر به مغرب زمین رسیده است و آغاز نامگذاری آن را از روزگار مارکوپولو می دانند. برخی نیز به این باورند که ریت هوفن (1833-1905) دانشمند آلمانی، نخستین کسی باست که این راه را بدین نام خوانده، اما درست آن است که این جاده از روزگاران باستان به همین نام خوانده می شده است ابریشمی هم که در راه آمد و شد بود، بر خلاف پندار برخی از محققان، تنها خاص کشور چین نبوده است، بلکه سرزمینهای پیرامون چین و حتی ایران نیز، ابریشم بسیاری فرا می آورند و از این راه به سرزمینهای غربی می فرستاند. برقراری ارتباط رسمی بین ایران و چین، که با آمدن نماینده هایی از امپراتوری های غرب به دربار اشکانیان آغاز شد، طلیعه ای بود بر پیوندهایی گسترده که با آمد و شد نمایندگان دو کشور روز به روز بر گستره آن افزوده می شد. هم چینیان به موقعیت حساس ایران آگاه بودند و هم ایرانیان به نقشی که می توانستند به عنوان پایگاه پل شرق و غرب ایفاء کنند و بنابراین هر دو طرف می کوشیدند تا با گشایش راه ابرایشم، اقتصاد خویش را رونق بخشند.
ابریشم، جاده ابریشم، راه ابریشم، تاریخچه جاده ابریشم، وجه تسمیه جاده ابریشم، ایران و جاده ابریشم، اشتوتگارد، اتوبان ابریشم، جاده ایران و چین، مجتمع های خدماتی رفاهی، تاریخچه راه ابریشم، ایران و چین، تمدن چین، مارکوپولو، ابریشم چین، واردات از چین، بازرگانی چین، پیله ابریشم، پارچه ابریشمی