فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:125
فهرست مطالب:
بخش اول: سیمای جامعه در آثار عطار
مقدمه: عطار و مشکلات جامعه
فصل اول: پادشاهان و دیوانیان
وزیران
نایبان
فصل دوم: روحانیون و وارستگان
روحانیون و وارستگان
صوفیان و عارفان
فصل سوم: خادمان علم و فرهنگ
استادان و معلمان
حکیمان
فصل چهارم: بازاریان
بازاریان
عطاران و عنبر فروشان
فصل پنجم: کارگران
حمالان
خاکبیزان (خاشه روبان)
خشت زنان
گورکنان
فصل ششم: روستاییان
روستاییان
باغبانان
خارکنان
هیزم شکنان
فصل هفتم: راندگان و طفیلیان
راندگان و طفیلیان
پیران دردمنه
دزدان و راهزنان
دیوانگان
زندانیان
؟؟
گدایان
بخش دوم: مفهوم عشق و زن در آثار عطار
مقدمه: زنان الگوی همه
فصل اول: عشق و زن در آثار عطار
فصل دوم: زن پارسا و پارسایی زنان
فصل سوم: زن و نقش مادری
فصل چهارم: پیر زنان خردمند
بخش سوم: تاملی بر جامعه شناسی دعا و نیایشهای عطار نیشابوری
مقدمه
فصل اول: دیدگاه عطار درباره دعا و نیایش
دینداری و بیان عقاید
فصل دوم: محتوا و مضمون نیایشهای عطار
الف- عظمت خالق
ب- مخمر مخلوق
ج- عشق محبوب
فصل سوم: تجلی شخصیت دینی عطار در دعاهای او
ارزش تعلقات عالم و آرزوهای دور و دراز
تبیین راه و نحوه سلوک سالک ؟؟
بخش چهارم: آسیبهای اجتماعی در اندیشه عطار نیشابوری
مقدمه: اهمیت مسائل اخلاقی و اجتماعی
فصل اول: تاملی بر مفهوم خشونت علیه زنان
فصل دوم: از نگاه جامعه شناسی ادبیات خشونت علیه زنان
بخش پنجم: رهبری و رهروی در منطق الطیر عطار
واژههای کلیدی این بخش: سیاست- رهبری- پیروی- هدایت
مقدمه: طنز از نظر عطار
فصل اول: گفتگو میان رهبر با رهروان
فصل دوم: شرایط رهبری
فصل سوم: حکومت و رهبری
فصل چهارم: صفات رهبر
الف- معرفت و عرفان
ب- اطاعت و بندگی
ج- دوری از کبر
د- نظر رحمانی
فصل پنجم: صفات رهروی
فصل ششم: اطاعت از رهبری
فصل هفتم: هدایت- رهبر و هدایتگری رهرو
بخش ششم
فصل اول: واژهها و نمادها از دیر کار
روش و صنایع عطار
عقل ستیزی در ادبیات عطار
نظریه وحدت وجود عرفانی درباره عشق
زبان قصهها بر عشق عطار حکایت لیلی و مجنون
فصل دوم: مفاهیم اجتماعی
فصل سوم: سیمرغ- بزرگترین مفهوم اجتماعی حکایات اجتماعی منطق الطیر
منابع و مآخذ
مقدمه
شیخ عطار یکی از مردان بزرگ ادبی و عرفانی ماست که شایستگی لقب انسان کامل را دارد. روح او منبعی سرشار از حکمت و دانش بود. تن و جان خود را وقف عبادت خالق و خدمت مخلوق کرد.
هم کار میکرد و هم شعر میگفت و کتاب مینوشت. نه اینکه شعر و شاعری را وسیله کسب مال و جاه قرار دهد و تسوف و قلندری را دست آویز تنبلی و تن آسایی از کار طبابت و داروخانه سازد، هم کسب معیشت میکرد و هم خدمت به خلق.
طبع وقاد و زبان سحر انگیز شاعرانه و قلم توانا و سخار او در نویسندگی، همه حرف تعلیم و تربیت و تذهیب اخلاق جامعه بشری شد.
نمونهای از احوال خود را در اواخر منظومه منطق الطیر به این زبان بیان می کند:
چو زنان خشک گیرم سفره پیش
تر کنم از سوژیای چشم خویش
من نخواهم نان هر ناخوش منش
بس بود این نانم و این نام خودش
من ز کس بر دل کجا بندی نهم
نه طعام هیچ ظالمی را خوردهام
نام هر دونی خداوندی نهم
نه کتابی را تخلص کردهام
همت عالیم، ممدوحم بس است
قوت جسم و قوت روحم بس است
نه هوای لقمه سلطان مرا
نه قفا و سیلی دربان مرا
در میان رجال قدیم علم و ادب، جمعی را به نام «عطار» و «عطاری» میشناسیم که ما بین آنها منظور ما در این جا شیخ فرید الدین عطار نیشابوری است.
صاحب تذکره الاولیا منشور و منطق الطیر منظوم و چند منظومه عالی دیگر که علیالظاهر در سنوات ما بین 530 و 520 ه. ق متولد شد و در واقعه قتل عام مغولان در نیشابور که در ماه صفر از سال 618 ه. ق اتفاق افتاد، شهادت یافته است.
ماجرای قتل عام وحشیانهای را که مغولان در نیشابور، از بلاد معظم، آباد و پر جمعیت آن زمان به راه انداختند و به انتقام قتل داماد چنگیز خان به هیچ جانداری حتی سگ و گربه نیز رحم نکردند و آن شهر عظیم را به ویرانهای وحشتزا مبدل ساختند.
کلمه عطار در مورد شیخ فرید الدین اسمی با مسمی است. به طوری که از احوال و آثار او به طور قطع و یقین مستفاد میشود، شغل رسمی او طبابت و داروسازی و دوا فروش بوده است. که این جمله را در اصطلاح قدیم عطاری و عطار میگفتند.
این اصطلاح و آن قدیم تا زمان ما نیز باقی بوده است.
پارهای از عطاران کهنه کار علاوه بر شغل دوا فروش و داروسازی از ساختن شربتها و معاجین و به اصطلاح قدیم عطر یقلات و تریافات و جواشرات (عربی «گوارشن» فارسی، یعنی «شربت» و معجونی که برای گوارش و هضم غذا نافع است. در طب و طبابت نیز سر رشته داشتند و نسخههای مجرب را میشناختند و مریضان را معالجه میکردند.
جامعه شناس اشعار، زندگی، نیایشها و دعاها و مفاهیم مورد توجه عطار نیشابوری میتواند زمینه یک تحقیق مناسب را فراهم آورد.
در این تحقیق سعی میگردد تا برخی مفاهیم در اندیشههای عطار نیشابوری مورد کنکاش و کنجکاوی علمی قرار گرفته و از نگاه جامعه شناسی ادبیات مورد بازخوانی و نگاهی نو قرار گیرد. اگرچه تاکید عمده ما در این تحقیق بر منطق الطیر عطار خواهد بود لیکن مطالعه مفاهیم از نگاه جامعه شناسی ادبیات نمیتواند محدود به یک یا چند اثر عطار گردد، بلکه نیازمند نگاهی کامل و جامع میباشد.
بخش دوم
مفهوم عشق و زن در آثار عطار
مقدمه: زنان الگوی همه
نقش و جایگاه زن یا مرد در معادلات اجتماعی و زن هر کدام در تغییر و تحول اجتماعی، یکی از چالشهای دیرینه انسان متفکر در طول قرون و اعصار بوده است. در بستر زمان و تطور تاریخی تغییر نگرشها و باورهای فردی- اجتماعی، این نقش دستخوش تحولات چشمگیری گردیده که گاه شکل ستیزه به خود گرفته و هر جنس علیه دیگر جبههگیری کرده و با تمسک و سوء استفاده از تمامی ابزارهای انسانی و مادی (اندیشه و تکنولوژی) و حتی روحانی و دینی (آموزهها و غلطهای مصطلح، روایات جعلی) اقدام به اثبات برتری جنسیت خود نموده است. این انگارههای ذهنی و باورهای اجتماعی گاه چنان جامه استدلال و منطق بر قامت اندیشه و سنت پوشانده است که نام آوران عرصه تعقل و تدبر را به غلط افکنده است و جملاتی از آنان در حافظه ثبت گردیده که متفکران عصر جدید را نیز بعضاً با تردید جدی روبرو میسازد.
اگر انسانی وارسته شد، نمونه و الگوی همه انسانها است. اگر مرد است الگوی همه مردم است نه فقط مردان، و همچنین اگر زن باشد باز الگو و نمونه همه مردم است نه زنان. همان طور که حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و سلم و حضرت ابراهیم علیه السلام اسوه و الگوی همه انسانها میباشند. در قرآن از چهار زن به عنوان زن نمونه (دو نمونه خوب و دو نمونه بد) ذکر شده است. زن حضرت لوط و زن حضرت نوح علیهما السلام را الگو و نمونه مردم بد معرفی میکند و میفرماید: «ضرب الله مثلاً للذین کفرو امرأة نوح و امرأة لوط»؛ خداوند برای کسانی که کافر شدند زن نوح و زن لوط را مثل آورده است. و از زن فرعون و حضرت مریم به عنوان الگو و نمونه خوب برای همه مردم مؤمن یاد شده است:
«و ضرب الله مثلاً للذین آمنوا امراه فرعونَ .... و مریم ابنت عمران»؛ و خداوند برای تمام کسانی که ایمان آوردهاند همسر فرعون را مثل و نمونه آورده است ... و نیز مریم دختر عمران را.
پس از دیدگاه قرآن زن خوب الگوی جامعه است و مرد در کنار اوست که به معراج میرود.
سخن عطار
بیا ای مرد اگر با ما رفیقی
بیاموز از زنی عشق حقیقی (عطار)
فصل اول
مفهوم عشق و زن در آثار عطار
بیا ای مرد اگر ما با رفیقی
بیاموز از زنی عشقی حقیقی
غیر از داستانهای لیلی و مجنون و یوسف و زلیخا که از داستانهای مشهور ادب فارسی است، داستان زین العرف و بکتاش که در الهی نامه آمده است از جمله داستانهای خواندنی و جالب عطار است. این داستان که نمونه عشق عذری و پاک عشاق است، مظهر و مثال عشق آرمانی، الهی و پاک است. عشق، بیشائبه شهوت و آلودگی جسمانی و نفسانی. داستان زین العرب بنت کعب قزداری است که از شاعران مشهور قرن چهار هجری است. عوفی گفته است که او بر نظم تازی و فارسی هر دو دست داشته است. جامی هم در نفحات الانس از قول ابوسعید ابی الخیر گفته است که: «دختر کعب عاشق بود بر آن غلام. اما پیران همه اتفاق کردند که این سخن که او میگوید نه آن سخن باشد که بر مخلوق توان گفت. او را جای دیگر کار افتاده بود».
زین العرب (رابعه) دختر کعب از پادشاهان بلخ است. کعب هنگام مرگ دختر را به برادر وی حارث میسپارد و به او سفارش میکند که همسری شایسته برای وی برگزید. زین العرب در زیبایی چهره تمام بود و این خوبرویی او با لطافت روح و طبع آمیز گاری داشت. او شعر میسرود و قوت تمام در شاعری داشت:
چنان در شعر گفتن خوش زبان بود
که گویی از لبش طعمی در آن بود
در یکی از جشنهایی که حارث برادرش در باغ زیبای قصر بر پا کرده است، چشم زین العرب به طور اتفاقی به بکتاش غلام حارث میافتد و شیفته زیبای وی میشود. بکتاش در زیبایی و نکویی چون یوسف بود و همین زیبای وی موجب شیدایی دختر میشود تا به حدی که بیمار میشود سرانجام دایه که از راز زین العرب خبردار میشود و بکتاش را از این عشق آگاه میکند و بکتاش نیز شیفته روی ندیده یار میشود. نامههای شاعرانه دختر به بکتاش بر شدت عشق وی میافزاید:
نمیدانست کاری آن دل افروز
روان میگفت شعر و میفرستاد
غلام آنکه به هر شعری که خواندی
بجز بیت و غزل گفتن شب و روز
بخوانده بود آن گفتی بر استاد
شدی عاشقتر و حیران بماندی
روزی آن غلام آن دختر را ناگاه دریافت. سر آستین وی گرفت. دختر بانگ بر غلام زد و گفت: ترا این بس نیست که من با خداوندم و آنجا مبتلایم و بر تو بیرون دادم که طمع میکنی؟
دختر در فراق معشوق اشعار غرا میسرود و میفرستاد و اتفاقاً حارث از طریق رودکی شاعر از ماجرا خبردار شد. پس بکتاش را به چاهی انداخت و دستور داد تا زین العرب را در حمامی کرده و شاهرگهای دست وی را بزنند و به این ترتیب این قصه عاشقی پایان مییابد. حارث برادر زین العرب را میکشد و بر سر گور معشوقه حاضر میرود و با فرو بردن شمشیر در شکم به زندگی خود پایان میدهد.
فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:92
پیش گفتار
مقدمه
چکیده
فصل اول(کلیات تحقیق)
مقدمه ۱
بیان مسئله ۲
اهداف تحقیق ۳
اهمیت تحقیق ۴
سوالات یا فرضیات تحقیق ۵
تعریف واژگان اساسی ۶
فصل دوم: (پیشینه تحقیق)
مقدمه ۷
پیشینه ی نظری ۸
پیشینه ی عملی(نقد کتاب) ۱۱
فصل سوم: (روش تحقیق)
مقدمه ۱۳
روش های مورد استفاده در تحقیق ۱۴
فنون گرد آوری اطلاعات ۱۵
فصل چهارم: (یافته های تحقیق)
مقدمه ۱۶
نتایج جامعه آماری و نمودارها ۱۷
فرضیه ۱: تأثیر اشعار عرفانی حاوی آیات قرآن و احادیث بر مردم بیش از اشعار عاشقانه است. ۵۱
فرضیه ۲: اشعار عرفانی سروده شده در قرن های بعد بیشتر از قرن خود اثر می کند . ۵۲
فرضیه ۳: بین اشعار سروده شده در قرن سوم و هشتم تفاوت وجود دارد . ۵۳
فرضیه ۴: بین ماه رمضان و اشعار حافظ رابطه وجود دارد . ۵۴
فرضیه ۵: اشعار حافظ یکدست است و همه عارفانه است . ۵۸
قالب های کاربردی ۵۹
آیات قرآنی در اشعار حافظ ۶۷
داستان های قرآنی در ادبیات فارسی ۷۹
فصل پنجم:( نتیجه گیری)
مقدمه ۸۵
نتایج فصل چهار ۸۶
نتیجه گیری ۸۶
مشکلات تحقیق ۸۷
پیشنهادات تحقیق ۸۷
فهرست منابع و مآخذ ۸۸
پیوست ها ۸۹
پیشگفتار
آنچه میخوانید کوشش و پژوهشی است درباره ی باز نمایی جلوه هایی از قرآن وحدیث در شعر فارسی که باز نوشته و گسترش یافته ی یادداشت هایی است که سال ها پیش برخی پژوهشگران، نویسندگان، دبیران و دانشجویان کوشای کلاس های درس « تاثیر قرآن بر ادب فارسی » نوشته اند.
قرآن کتاب دینی و اعتقاد نامه ی همه ی مسلمانان جهان است. قرآن شریف این کتاب حکمت و هدایت نظر به تعالی انسان ها از خاک تا افلاک دارد و اساسا آمده است که آدمیزادگان را از مغاک شهوات پست حیوانی به اوج افلاک و سفر های علوی و آسمانی برساند. کتابی که با گذشت هزار و چهار صد سال، با زندگی آنان عجین شده و گویی با رگ و پوست و خون آنان درهم آمیخته . لذا خواندن ، درک مفاهیم و آموزش این کتاب بزرگ به منزله زیستن و حیات دوباره ما با قرآن است.
همچنین احادیث یعنی سخنان پیامبر (ص) و نیز سخنان دیگر معصومان که دومین چشمه جوشان معارف اسلام است، از سوی مسلمانان هر چند فروتر از کلام خدا اما فراتر از کلام مخلوق شمرده می شود و چون سخنان این بزرگواران همراه با ظرافت بلاغی و زیبایی هنری، یکسره حکمت و معرفت است و شرح بسیاری از احکام و معارفی را در بر دارد که در قرآن به اشاره از آن ها یاد شده است و برای مسلمانان گنجینه گرانبهایی به شمار می آید و باید برای حفظ و گرد آوری آن از هیچ کوششی دریغ نکرد . قرآن این کتاب بزرگ آسمانی و احادیث تاثیرات فراوانی روی همه چیز داشته است . یکی از بارز ترین این موارد تاثیر آن دو بر سروده های شاعران و نوشته های نویسندگان و دبیران است و همه میدانند که بسیاری از ابیات و عبارات این بزرگواران را « اشاره » ، « تلمیح » ، « اقتباس » ، « تضمین » ، « تحلیل آیات » ، « قصص » و « تمثیل » های گوناگون این کتاب مبین و سخنان پیانبر و معصومین تشکیل می دهد و همه ی این بزرگواران خود اغراق کرده اند؛ « هر چه دارند همه از دولت قرآن است ». شاعران مایه هایی از آموخته ها و دانسته های خود را بر می گیرند ، آنها را در کارگاه سرایش خویش با رنگ و آبی از عاطفه و خیال در می آمیزندو از آن ها نقش های رنگین و تابلو هایی را برای خواننده و شنونده می سازند .
از این جاست که ما در سروده های شاعر که بافته هایکارگاه عاطفه و خیال اویند مایه های فزون و فرائانی از اسطوره ، تاریخ ، طب ، نجوم ، فلسفه ، کلام و … یعنی آموخته ها و دانسته های او را می بینیم و می یابیم . بر این بنیاد اگر شاعری از قرآن و حدیث نیز آموزه ها و آگاهی هایی داشته باشد ، بازتاب جلوه هایی از آن ها در سروده های او بس طبیعی خواهد بود . شمس الدین معمه شیرازی یکی از پر رمز راز ترین شاعران ایران و جهان است . وی در دو رشته از دانش های زمان یعنی علوم شرعی و علوم ادبی کار می کرد . قرآن را با توجه به قرآات جهارده گانه از حفظ بود و به همین سبب تخلص « حافظ » را در میگیرند . او بیشتر اشعار خود را بر اساس قرآن و احادیث سروده است . او از همه ی علوم قرآنی ، از قرائت و تفسیر گرفته تا کلام و فلسفه و عرفان ، بهره داشت . حتی شاگرد شاعری و سبک ویژه ی بیان خود را از قرآن کریم آموخته بود و در آگاهی از زیر و بم الفاظ و معانی و مفاهیم از آن الهام می گرفت .
این تحقیق را محدود به اشعار وی کرده و کوشش می شود تا دیگران را با چشمه ای از زیبایی های ادبی جهان که با آیات قرآن و احادیث پیامبران و معصومین آراسته شده آشنا کنیم .
مقدمه :
سحر با باد می گفتم حدیث آرزو مندی خطاب آمد که واثق شو به الطاف خداوندی
دعای صبح وآه شب کلید گنج مقصود است بدین راه و روش می رو ! که با دلدار پیوندی
حمد باد ملکی را که هر دو جهان در تصرف او و باز گشت همه به سوی اوست وصلوات و تحیّات بر فرستادگان او به خلق خصوصاً سید ابرار محمد مختار که نبوت را ختم به او کردند وبر درئد وثنا یش سفارش فرمودند .
انسان در این جهان فانی به قرآن واحادیث نیاز فراوان دارد وهمین نیاز او باعث پیوند زندگی با این کتاب آسمانی واحادیث معصومین شده است وهر مسلمانی این را به خود واجب می داند که این دو چشمه ی الهی را درک کند ودر باره ی مفاهیم آن بیندیشد .
ادبیات کهنسال کشورمان چنان مفاهیم گوناگونی را از این سر چشمه های پر برکت الهی وام گرفته که بدون آشنایی با قرآن وحدیث ، آگاهی نسبت به تمامی زوایای سروده ها ونوشته های شعراو نویسندگان ایرانی به امر ی محال مبدل شده است . از طرفی ،این تأثیر پذیری تنها به حوزه مفاهیم محدود نشده وحوزه علوم ادبی وچگونگی به کار گیری کلمات وکیفیت کلام را نیز در بر گرفته است . یکی از این سر مایه های افتخارآمیز ما سروده های شاعران وسخنوران ونوشته ها ی دبیران ومترسلان ونویسندگان و اندیشه های حکیمان و فیلسوفان ایرانی مسلمان است . با نگاهی گذرا به آثار این بزرگان پیدا ست که بسیاری از سروده های آن ها متأثر از این کتاب مبین و یا احادیث ائمه معصومین (علیه السلام ) شده است .
امروز دریچه های تازه ای بر روی شعر فارسی گشوده شده است شعر امروز به افقهای روشنی راه جسته وبهره گیری شاعران فارسی گوی از قرآن وحدیث مانند بهره گیری از هر پدیده ی ادبی دیگر شکل و شیوه های گوناگون دارد و آن گاه آشکار وعیان است وهر کس با این مقولات اندک آشنایی داشته باشد، به آسانی آن ها را در می یابد و گاه پو شیده و پنهان است ، به گونه ای که تا کسی با این مقولات آشنایی نداشته باشد به آن ها دست نمی یابد .
دین اسلام تأثیر زیادی در تمام شئون زندگی ایرانیان به ویژه در عرصه ی ادبیات از خود به جای گذاشته تا جایی که اگر بیشتر کتاب های بر جای مانده از پیشینیان را مطالعه کنیم خواهیم دریافت که کمتر موضوع ادبی است که مایه خود را از مفاهیم قرآنی نگرفته باشد به گونه ای که بیشتر مفاهیم و مطالب آن ها یا به طور آشکار یا غیر مستقیم مانند کنایه و ابهام به بیان نکته ای حکمت آموزی از کلام خداوند اشاره شده و در این زمینه کافی است به قلم بزرگ مردانی چون مولوی ، حافظ ، سعدی ، فردوسی و دیگر آثار منظوم و منثور نظری بیفکنیم تا دریابیم که چقدر از آیات و اشارات و عبارات و یا نکات و دستورات تربیتی و اخلاقی ، علمی و سیاسی و… آورده و با شعر های خود ذهن بشر را به تکاپو انداخته اند .
این مقدمه را با سپاس و ستایش از خداوندی که ما را دراین راه یاری و راهنمایی کرد پایان می دهیم.
چکیده:
از آنجا که تأثیر قرآن و حدیث بر ادب فارسی بسیار گسترده است و نمی توان آن را با یک پژوهش جزئی شناخت تحقیق خود را به چند مطلب محدود کردیم . فصل یک را با کلیات تحقیق از جمله بیان مسئله، هدف پژوهش،اهمیت پژوهش،سوال پژوهش،فرضیه پژوهش،تعریف واژه ها و اصطلاحات کامل کردیم . بعد از آن به پیشینه ی تحقیق پرداخته و آن را به دو دسته ی پیشینه عملی و نظری تقسیم کردیم . در فصل سوم به بیان روش تحقیق پرداخته و آن هال را تو ضیح دادیم .
فصل بعد شامل یافته ها است و در آن نتایج جامعه ی آماری و نمودار ها و دلایل پذیرش فرضیه ها ذکر شده است و بعد از آن یافته های تحقیق از جمله قالب های کاربردی ، آیات قرآنی در اشعار حافظ و قصه های قرآنی در ادب فارسی نوشته شده است.
در آخر هم نتایج تحقیق و مشکلات و پیشنهادات را ذکر کردیم .
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:22
فهرست مطالب:
عصر قاجاریه (1344-1210)
پینوشت
منابع
عصر قاجاریه (1344-1210)
▪ میرزا احمد تنکابنی (قرن 13)، حکیمباشی مخصوص فتحعلیشاه. رسالة «اسهالیه» را در زمان فتحعلیشاه و رسالة « لطلب السؤال » را در زمان محمدشاه قاجار نوشت. همچنین رسالة « برء الساعه » (بیماریهای اضطراری) رازی را که شامل 23 باب است، از عربی به فارسی برگردانده و هفت باب بر آن افزود.
▪ میرزا ابوالقاسم رشتی (1231-1150)، روحانی و ادیب. نثری روان و دلنشین و اشعاری نغز دارد که به حدود پنجهزار بیت فارسی و عربی بالغ میشود.
▪ مفتی (قرن 13)، شیخ محمدصادق لاهیجی، روحانی و شاعر. در شعر، « مفتی » تخلص میکرد. قطعه و ترجیعبندی مفصل از او در دست است. قطعة مذکور را در وصف آتشسوزی مهیب گیلان (گویا آتشسوزی دوم در 21 صفر 1257) که نیمی از شهر را به کام کشید، سرود.
▪ سیدکاظم رشتی (1259-1212)، پیشوای فرقة شیخیه. بیش از 150 تألیف از او در علوم و معارف اسلامی به یادگار مانده است.
▪ حاجی زینالعابدین سراوانی (1220- در سالهای سلطنت ناصرالدینشاه: 1313-1264). وی « حاجی » تخلص میکرد. از او چکامهای در وصف قحطسالی گیلان بهجا مانده است.
▪ حکیم صبوری رشتی (1262 یا 1313- 1267). شاعری پرمایه و خوشذوق و در شعر به شیوة سهل و ممتنع سعدی مقید بود. « صبوری » تخلص میکرد. دیوان او، حاوی اشعار نغز و شیرین است. وی در موسیقی نیز صاحبنظر بود. دیوانش به چاپ رسیده است.
▪ فارغ رشتی (قرن 13 و اوایل 14). شاعری میهندوست و آزاده معرفی شده است. اشعار او در جواب ایرانیانی که در قفقاز بر ملت ایران طعنه میزدند، در «نسیم شمال» سیداشرف منتشر میشد. در « باغ بهشت »، شعر « فوضولی موقوف » او بهنام اشرفالدین حسینی آمده، ولی در ستون ادبیات « نسیم شمال » در «جواب اشعار ملانصرالدین تفلیسی» بهنام « فارغ » ثبت شده است. بعید نیست که «فارغ» نام مستعار باشد.
▪ حاجی ملامحمدعلی (1320-1234)، فقیه و امام جمعة رشت. از آثار اوست: جبر و تفویض؛ سیاست مدون و محافل العارفین؛ مرقاة الصعود لاهل المعرفة و الشهود؛ شرح ابیات مثنوی.
▪ ملاباشی (قرن 13)، حاج محمدباقر، روحانی عارف معاصر ناصرالدینشاه (1313-1264 ق)، از شیوخ سلسلة نعمتاللهی لاهیجان. وی در مرثیهسرایی چیرهدست بود. مورد توجه ناصرالدینشاه قرار گرفت. اشعارش در جنگها نقل شده است.
▪ حسامالاسلام دانش (1265 نجف ـ 1346 ق)، واعظی شیرینسخن و فصیح و بلیغ و پرمخاطب بود. به خدمت یکی از اقطاب سلسلة ذهبیه تشرف یافت و دیری نگذشت که خود از مشایخ آن سلسله شد. هادی جلوه، دیوان او را به چاپ رسانیده و از دو تألیف « ریحان اکبر » و « ریحان اصغر » او نام برده است.
▪ ابراهیم سراج (قرن 14)، شاعر طنزپرداز و خوشقریحة گیلان. وی در بادکوبه به تجارت اشتغال داشت. پس از انقلاب اکتبر، به زادگاهش رشت بازگشت و با تشکیلات نهضت جنگل، در هیأت اتحاد اسلام، همکاری کرد. اشعار گیلکی و فارسی از او بهجا مانده است.
▪ شیخ ابوالقاسم (قرن 14)، ملقب به افصح المتکلمین، از مردم املش گیلان. وی روزنامة « خیرالکلام » را اندکی پس از افتتاح نخستین دورة قانونگذاری، در رشت منتشر کرد. در نکوهش استبداد محمدعلی شاه، سخت بیپروا بود. پس از پیروزی آزادیخواهان، در روزنامههای « ساحل نجات » (انزلی) و « خیال » و «راه خیال» (رشت) به حریفان خود میتاخت. « خیرالکلام » در 1328 ق تعطیل شد.
▪ سیدمحمدتقی، معروف به فخر داعی گیلانی (1297 ق ـ 1384 ق)، که با زبانهای عربی و اردو و انگلیسی آشنا بود. صاحب تألیفات و ترجمههای متعدد است، ازجمله: تاریخ ایران، اثر سرپرسی سایکس (دو جلد)؛ تاریخ تمدن اسلام و عرب، اثر گوستاو لوبون (از روی ترجمة اردوی سیدعلی بلگرامی)؛ تاریخ علم کلام، اثر شبلی نعمانی؛ مجموعه مقالات شبلی نعمانی؛ تفسیر قرآن، اثر سید احمد خان (سه جلد)؛ تاریخ هند، اثر امیر علی؛ شعر العجم، اثر شبلی نعمانی (پنج جلد).
در دوران معاصر، نویسندگان بسیاری از مردم گیلان در شئون ادب و علوم و فنون، آثار برجستهای به زبان فارسی پدید آوردند. جنبش مشروطیت که گیلانیان در پیروزی آن سهم مؤثر و تعیینکننده داشتند، مشوق ظهور این آثار بهویژه در عرصة مطبوعات و نمایشنامهنویسی و شعر و ترجمه گردید...
فرمت فایل : word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:92
فهرست مطالب:
پیش گفتار
مقدمه
چکیده
فصل اول(کلیات تحقیق)
مقدمه ۱
بیان مسئله ۲
اهداف تحقیق ۳
اهمیت تحقیق ۴
سوالات یا فرضیات تحقیق ۵
تعریف واژگان اساسی ۶
فصل دوم: (پیشینه تحقیق)
مقدمه ۷
پیشینه ی نظری ۸
پیشینه ی عملی(نقد کتاب) ۱۱
فصل سوم: (روش تحقیق)
مقدمه ۱۳
روش های مورد استفاده در تحقیق ۱۴
فنون گرد آوری اطلاعات ۱۵
فصل چهارم: (یافته های تحقیق)
مقدمه ۱۶
نتایج جامعه آماری و نمودارها ۱۷
فرضیه ۱: تأثیر اشعار عرفانی حاوی آیات قرآن و احادیث بر مردم بیش از اشعار عاشقانه است. ۵۱
فرضیه ۲: اشعار عرفانی سروده شده در قرن های بعد بیشتر از قرن خود اثر می کند . ۵۲
فرضیه ۳: بین اشعار سروده شده در قرن سوم و هشتم تفاوت وجود دارد . ۵۳
فرضیه ۴: بین ماه رمضان و اشعار حافظ رابطه وجود دارد . ۵۴
فرضیه ۵: اشعار حافظ یکدست است و همه عارفانه است . ۵۸
قالب های کاربردی ۵۹
آیات قرآنی در اشعار حافظ ۶۷
داستان های قرآنی در ادبیات فارسی ۷۹
فصل پنجم:( نتیجه گیری)
مقدمه ۸۵
نتایج فصل چهار ۸۶
نتیجه گیری ۸۶
مشکلات تحقیق ۸۷
پیشنهادات تحقیق ۸۷
فهرست منابع و مآخذ ۸۸
پیوست ها ۸۹
پیشگفتار
آنچه میخوانید کوشش و پژوهشی است درباره ی باز نمایی جلوه هایی از قرآن وحدیث در شعر فارسی که باز نوشته و گسترش یافته ی یادداشت هایی است که سال ها پیش برخی پژوهشگران، نویسندگان، دبیران و دانشجویان کوشای کلاس های درس « تاثیر قرآن بر ادب فارسی » نوشته اند.
قرآن کتاب دینی و اعتقاد نامه ی همه ی مسلمانان جهان است. قرآن شریف این کتاب حکمت و هدایت نظر به تعالی انسان ها از خاک تا افلاک دارد و اساسا آمده است که آدمیزادگان را از مغاک شهوات پست حیوانی به اوج افلاک و سفر های علوی و آسمانی برساند. کتابی که با گذشت هزار و چهار صد سال، با زندگی آنان عجین شده و گویی با رگ و پوست و خون آنان درهم آمیخته . لذا خواندن ، درک مفاهیم و آموزش این کتاب بزرگ به منزله زیستن و حیات دوباره ما با قرآن است.
همچنین احادیث یعنی سخنان پیامبر (ص) و نیز سخنان دیگر معصومان که دومین چشمه جوشان معارف اسلام است، از سوی مسلمانان هر چند فروتر از کلام خدا اما فراتر از کلام مخلوق شمرده می شود و چون سخنان این بزرگواران همراه با ظرافت بلاغی و زیبایی هنری، یکسره حکمت و معرفت است و شرح بسیاری از احکام و معارفی را در بر دارد که در قرآن به اشاره از آن ها یاد شده است و برای مسلمانان گنجینه گرانبهایی به شمار می آید و باید برای حفظ و گرد آوری آن از هیچ کوششی دریغ نکرد . قرآن این کتاب بزرگ آسمانی و احادیث تاثیرات فراوانی روی همه چیز داشته است . یکی از بارز ترین این موارد تاثیر آن دو بر سروده های شاعران و نوشته های نویسندگان و دبیران است و همه میدانند که بسیاری از ابیات و عبارات این بزرگواران را « اشاره » ، « تلمیح » ، « اقتباس » ، « تضمین » ، « تحلیل آیات » ، « قصص » و « تمثیل » های گوناگون این کتاب مبین و سخنان پیانبر و معصومین تشکیل می دهد و همه ی این بزرگواران خود اغراق کرده اند؛ « هر چه دارند همه از دولت قرآن است ». شاعران مایه هایی از آموخته ها و دانسته های خود را بر می گیرند ، آنها را در کارگاه سرایش خویش با رنگ و آبی از عاطفه و خیال در می آمیزندو از آن ها نقش های رنگین و تابلو هایی را برای خواننده و شنونده می سازند .
از این جاست که ما در سروده های شاعر که بافته هایکارگاه عاطفه و خیال اویند مایه های فزون و فرائانی از اسطوره ، تاریخ ، طب ، نجوم ، فلسفه ، کلام و … یعنی آموخته ها و دانسته های او را می بینیم و می یابیم . بر این بنیاد اگر شاعری از قرآن و حدیث نیز آموزه ها و آگاهی هایی داشته باشد ، بازتاب جلوه هایی از آن ها در سروده های او بس طبیعی خواهد بود . شمس الدین معمه شیرازی یکی از پر رمز راز ترین شاعران ایران و جهان است . وی در دو رشته از دانش های زمان یعنی علوم شرعی و علوم ادبی کار می کرد . قرآن را با توجه به قرآات جهارده گانه از حفظ بود و به همین سبب تخلص « حافظ » را در میگیرند . او بیشتر اشعار خود را بر اساس قرآن و احادیث سروده است . او از همه ی علوم قرآنی ، از قرائت و تفسیر گرفته تا کلام و فلسفه و عرفان ، بهره داشت . حتی شاگرد شاعری و سبک ویژه ی بیان خود را از قرآن کریم آموخته بود و در آگاهی از زیر و بم الفاظ و معانی و مفاهیم از آن الهام می گرفت .
این تحقیق را محدود به اشعار وی کرده و کوشش می شود تا دیگران را با چشمه ای از زیبایی های ادبی جهان که با آیات قرآن و احادیث پیامبران و معصومین آراسته شده آشنا کنیم .
مقدمه
سحر با باد می گفتم حدیث آرزو مندی خطاب آمد که واثق شو به الطاف خداوندی
دعای صبح وآه شب کلید گنج مقصود است بدین راه و روش می رو ! که با دلدار پیوندی
حمد باد ملکی را که را که هر دو جهان در تصرف او و باز گشت همه به سوی اوست وصلوات تحیّات بر فرستادگان او به خلق خصوصاً سید ابرار محمد مختار که نبوت را ختم به او کردند وبر درئد وثنا یش سفارش فرمودند .
انسان در این جهان فانی به قرآن واحادیث نیاز فراوان دارد وهمین نیاز او باعث پیوند زندگی با این کتاب آسمانی واحادیث معصومین شده است وهر مسلمانی این را به خود واجب می داند که این دو چشمه ی الهی را درک کند ودر باره ی مفاهیم آن بیندیشد .
ادبیات کهنسال کشورمان چنان مفاهیم گوناگونی را از این سر چشمه های پر برکت الهی وام گرفته که بدون آشنایی با قرآن وحدیث ، آگاهی نسبت به تمامی زوایای سروده ها ونوشته های شعراو نویسندگان ایرانی به امر ی محال مبدل شده است . از طرفی ،این تأثیر پذیری تنها به حوزه مفاهیم محدود نشده وحوزه علوم ادبی وچگونگی به کار گیری کلمات وکیفیت کلام را نیز در بر گرفته است . یکی از این سر مایه های افتخارآمیز ما سروده های شاعران وسخنوران ونوشته ها ی دبیران ومترسلان ونویسندگان و اندیشه های حکیمان و فیلسوفان ایرانی مسلمان است . با نگاهی گذرا به آثار این بزرگان پیدا ست که بسیاری از این کتاب مبین و یا احادیث ائمه معصومین (علیه السلام ) است .
امروز دریچه های تازه ای بر روی شعر فارسی گشوده شده است شعر امروز به افقهای روشنی راه جسته وبهره گیری شاعران فارسی گوی از قرآن وحدیث مانند بهره گیری از هر پدیده ی ادبی دیگر شکل و شیوه های گوناگون دارد و آن گاه آشکار وعیان است وهر کس با این مقولات اندک آشنایی داشته باشد، به آسانی آن ها را در می یابد ، و گاه پو شیده و پنهان است ، به گونه ای که تا کسی با این مقولات آشنایی نداشته باشد به آن ها دست نمی یابد .
دین اسلام تأثیر زیادی در تمام شئون زندگی ایرانیان به ویژه در عرصه ی ادبیات از خود به جای گذاشته تا جایی که اگر بیشتر کتاب های بر جای مانده از پیشینیان را مطالعه بکنیم خواهیم دریافت که کمتر موضوع ادبی است که مایه خود را از مفاهیم قرآنی نگرفته باشد به گونه ای که بیشتر مفاهیم و مطالب آن ها یا به طور آشکار یا غیر مستقیم مانند کنایه و ابهام به بیان نکته ای حکمت آموز کلام خداوند اشاره شده و در این زمینه کافی است به قلم بزرگ مردانی چون مولوی ، حافظ ، سعدی ، فردوسی و دیگر آثار منظوم و منثور نظری کنیم تا دریابیم که چقدر از آیات و اسارات و عبارات ویا نکات و دستورات تربیتی و اخلاقی ، علمی و سیاسی و… آورده و با شعر های خود ذهن بشر را به تکاپو انداخته اند .
این مقدمه را با سپاس و ستایش از خداوندی که ما را در این راه یاری و راه یاری و راهنمایی کرد پایان می دهیم .
فرمت:word
تعداد صفحات:140
چکیده
خداوند برای هدایت انسان ها، پیامبران الهی را به سوی بشر مبعوث کرده است تا اندیشه و تفکر آنان را تحول و در رفتار و کردار افراد بشر و جوامع آنان تغییر ایجاد کند.
هدف از این گردآوری اشاره به تاثیر قرآن و حدیث، که هر دو در هدایت بشر نقش به سزایی دارند، است.
برای این منظور ما در این تحقیق به ترتیب زندگانی و تاثرات هشت تن از شاعران بزرگ را دنبال کردیم و برای این که تاثر هر نویسنده و سخنور را بهتر ردیابی کنیم از زندگانی آن شاعر و نویسنده به اجمال سخن گفتیم و میزان اشتغال وی به علوم قرآنی از جمله تفسیر کتاب مجید و احادیث رسول اکرم و اخبار معصومین را تا حد ممکن یادآوری کردیم.
در این تحقیق با توجه به پرسشنامه ای که تهیه گردید و در اختیار چهل نفر از دانش آموزان سال سوم و پیش دانشگاهی مدرسه آرمینه مصلی نژاد قرار گرفت، ما به بررسی میزان آشنایی آن ها با مفهوم قرآن و حدیث و نقش آن ها در ادبیات فارسی پرداختیم و پس از مشاهده- ی پاسخ نامه ها نتایج حاصل را به صورت جداول و نمودار هایی برای هر سوال به صورت مجزا نشان دادیم و پی بردیم که هر دو گروه آماری نتایج یکسانی داشتند.
فهرست مطالب
پیشگفتار……………………………………………………………………………………………………………..ا-ب
مقدمه………………………………………………………………………………………………………………..ب-ج
چکیده………………………………………………………………………………………………………………..ج-د
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1مقدمه …………………………………………………………………………………………………………1
1-2بیان مسئله……………………………………………………………………………………………………2
1-3اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………………..2
1-4اهمیت تحقیق……………………………………………………………………………………………….2
1-5 سئوالات تحقیق…………………………………………………………………………………………3-2
1-6 فرضیه ها…………………………………………………………………………………………………….3
1-7 کلید واژه ها……………………………………………………………………………………………..4-3
فصل دوم: پیشینه تحقیق
2-1 مقدمه……………………………………………………………………………………………………5
2-2 تاریخچه موضوع…………………………………………………………………………………. 7-6
2-3 پیشینه نظری…………………………………………………………………………………..8-7
2-4 پیشینه عملی(نقد کتاب)………………………………………………………………………………………………9
2-5 ضرورت تحقیق……………………………………………………………………………………………………………….9
فصل سوم: روش تحقیق
3-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………10
3-2 روش های مورد استفاده در تحقیق…………………………………………………………………………..11
3-3 فنون گردآوری اطلاعات و توضیح آن ها…………………………………………………………………..12
3-4 جمع آوری داده ها…………………………………………………………………………………………………….12
3-5 تجزیه و تحلیل داده ها……………………………………………………………………………………………..13
فصل چهارم: یافته های تحقیق
4-1 مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………….14
4-2 قرآن کتاب آسمانی ما……………………………………………………………………………………………….15
4-3 تعریف ادبیات……………………………………………………………………………………………………………. 15
فرضیه 1: ادبیات فارسی از کلام قرآن بهره های فراوانی گرفته است…………………………….17-16
4-4 تاثیرات دین اسلام در عرصه ی ادبیات………………………………………………………………19-17
5-4 صبر و شکیبایی قرآن در نظم شاعران………………………………………………………………..20-19
6-4 حدیث چیست………………………………………………………………………………………………………21-10
4- 6-1-حدیث محبت در ادب فارسی………………………………………………………………………..25-21
فرضیه 2: برخی از شعرای متقدم در آیات و احادیث در شعر خود بهره گرفته اند…………. 35-27
فرضیه 3: میزان استفاده حافظ از احادیث و قرآن در اشعارش زیاد بوده است…………..42-36
فرضیه 4: مولوی داستان یوسف را در اشعار خود بررسی کرده است………………………..59-43
فرضیه 5: سنایی در اشعار خود به تصویر پردازی قرآنی پرداخته است…………………….66-60
فرضیه 6: شهریار دراشعار خود از نهچ البلاغه بهره برده است………………………………….98-67
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
5- 1مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………….128
5-2 بحث و نتیجه گیری………………………………………………………………………………………. 130-129
5-3 مشکلات تحقیق………………………………………………………………………………………………………130
5-4- پیشنهادات تحقیق…………………………………………………………………………………………………131
فهرست منابع و مآخذ……………………………………………………………………………133-132
پیوست
فهرست جداول…………………………………………………………………………..127-99
جدول 1-4- توزیع فراوانی افراد شرکت کننده در تحقیق بر حسب سن
جدول 2-4- شاخص های تمایل مرکزی و شاخص های پراکندگی سن افراد شرکت کننده در تحقیق
جدول 3-4- توزیع فراوانی سن افراد شرکت کننده در تحقیق به تفکیک پایه تحصیلی
جدول 4-4- توزیع فراوانی افراد شرکت کننده در تحقیق بر حسب پایه تحصیلی
جدول 5-4- توزیع فراوانی شغل پدر افراد شرکت کننده در تحقیق
جدول 6-4- توزیع فراوانی شغل پدر افراد شرکت کننده در تحقیق به تفکیک پایه تحصیلی
جدول 7-4- توزیع فراوانی تحصیلات پدر افراد شرکت کننده در تحقیق
جدول 8-4- توزیع فراوانی تحصیلات پدر افراد شرکت کننده در تحقیق به تفکیک پایه تحصیلی
جدول 9-4- توزیع فراوانی آشنایی افراد شرکت کننده در تحقیق با تاثیر قرآن در ادب پارسی
جدول 10-4- توزیع فراوانی آشنایی افراد شرکت کننده در تحقیق با تاثیر قرآن در ادب پارسی به تفکیک پایه تحصیلی
جدول 11-4- توزیع فراوانی آشنایی افراد شرکت کننده در تحقیق با تاثیر حدیث در ادب پارسی
جدول 12-4- توزیع فراوانی آشنایی افراد شرکت کننده در تحقیق با تاثیر حدیث در ادب پارسی به تفکیک پایه تحصیلی
جدول 13-4- توزیع فراوانی علاقه افراد شرکت کننده در تحقیق نسبت به شعرهای استفاده کننده از قران و احادیث
جدول 14-4- توزیع فراوانی علاقه افراد شرکت کننده در تحقیق نسبت به شعرهای استفاده کننده از قران و احادیث به تفکیک پایه تحصیلی
جدول 15-4- توزیع فراوانی نظر افراد شرکت کننده در تحقیق در مورد ماندگاری اشعار شعرای پارسی استفاده کننده از قرآن و حدیث
جدول 16-4- توزیع فراوانی نظر افراد شرکت کننده در تحقیق در مورد ماندگاری اشعار شعرای پارسی استفاده کننده از قرآن و حدیث به تفکیک پایه تحصیلی
جدول 17-4- توزیع فراوانی نظر افراد شرکت کننده در تحقیق در مورد تاثیر قرآن و حدیث در ادبیات پارسی
جدول 18-4- توزیع فراوانی نظر افراد شرکت کننده در تحقیق در مورد تاثیر قرآن و حدیث در ادبیات پارسی به تفکیک پایه تحصیلی
جدول 19-4- توزیع فراوانی دیدگاه افراد شرکت کننده در تحقیق در مورد تاثیر قرآن و حدیث در فراگیر شدن ادبیات پارسی در سطح جهان
جدول 20-4- توزیع فراوانی دیدگاه افراد شرکت کننده در تحقیق در مورد تاثیر قرآن و حدیث در فراگیر شدن ادبیات پارسی در سطح جهان به تفکیک پایه تحصیلی
جدول 21-4- توزیع فراوانی آشنایی افراد شرکت کننده با شعرای استفاده کننده از قرآن و حدیث در اشعار خود
جدول22-4- توزیع فراوانی آشنایی افراد شرکت کننده با شعرای استفاده کننده از قرآن و حدیث در اشعار خود به تفکیک پایه تحصیلی
جدول23-4- توزیع فراوانی موافق بودن افراد شرکت کننده در مورد تاثیر استفاده از قرآن و حدیث در کسب عبرت برای سایرین
جدول 24-4- توزیع فراوانی موافق بودن افراد شرکت کننده در مورد تاثیر استفاده از قرآن و حدیث در کسب عبرت برای سایرین به تفکیک پایه تحصیلی
جدول 25-4- توزیع فراوانی نظر افراد شرکت کننده در تحقیق در مورد نقش قرآن و حدیث استفاده شده در ادبیات پارسی در زندگی بشری
جدول 26-4- توزیع فراوانی نظر افراد شرکت کننده در تحقیق در مورد نقش قرآن و حدیث استفاده شده در ادبیات پارسی در زندگی بشری به تفکیک پایه تحصیلی
جدول 27-4- توزیع فراوانی آشنایی افراد شرکت کننده در تحقیق در مورد اشعار استفاده کننده از قرآن و حدیث استفاده شده از طریق رسانه ها
جدول 28-4- توزیع فراوانی آشنایی افراد شرکت کننده در تحقیق در مورد اشعار استفاده کننده از قرآن و حدیث استفاده شده از طریق رسانه ها به تفکیک پایه تحصیلی
جدول 29-4- تجزیه و تحلیل آماری بین پاسخ های داده شده توسط دو گروه شرکت کننده در تحقیق ( پایه تحصیلی پیش دانشگاهی ، پایه تحصیلی سوم دبیرستان )
فهرست منحنی ها………………………………………………………………..126-100
منحنی 1-4- درصد فراوانی سن افراد شرکت کننده در تحقیق
منحنی 2-4- توزیع فراوانی سن افراد شرکت کننده در تحقیق بر حسب پایه تحصیلی
منحنی 3-4- درصد فراوانی پایه تحصیلی افراد شرکت کننده در تحقیق
منحنی 4-4- درصد فراوانی شغل پدر افراد شرکت کننده در تحقیق
منحنی 5-4- توزیع فراوانی شغل پدر افراد شرکت کننده در تحقیق به تفکیک پایه تحصیلی
منحنی 6-4- درصد فراوانی تحصیلات پدر افراد شرکت کننده در تحقیق
منحنی 7-4- توزیع فراوانی تحصیلات پدر افراد شرکت کننده در تحقیق به تفکیک پایه تحصیلی
منحنی 8-4- درصد فراوانی آشنایی افراد شرکت کننده در تحقیق با تاثیر قرآن در ادب پارسی
منحنی 9-4- توزیع فراوانی آشنایی افراد شرکت کننده در تحقیق با تاثیر قرآن در ادب پارسی به تفکیک پایه تحصیلی
منحنی 10-4- درصد فراوانی آشنایی افراد شرکت کننده در تحقیق با تاثیر حدیث در ادب پارسی
منحنی 11-4- توزیع فراوانی آشنایی افراد شرکت کننده در تحقیق با تاثیر حدیث در ادب پارسی به تفکیک پایه تحصیلی
منحنی 12-4- درصد فراوانی علاقه افراد شرکت کننده در تحقیق نسبت به شعرهای استفاده کننده از قران و احادیث
منحنی13-4- توزیع فراوانی علاقه افراد شرکت کننده در تحقیق نسبت به شعرهای استفاده کننده از قران و احادیث به تفکیک پایه تحصیلی
منحنی 14-4- درصد فراوانی نظر افراد شرکت کننده در تحقیق در مورد ماندگاری اشعار شعرای پارسی استفاده کننده از قرآن و حدیث
منحنی 15-4- توزیع فراوانی نظر افراد شرکت کننده در تحقیق در مورد ماندگاری اشعار شعرای پارسی استفاده کننده از قرآن و حدیث به تفکیک پایه تحصیلی
منحنی 16-4- درصد فراوانی نظر افراد شرکت کننده در تحقیق در مورد تاثیر قرآن و حدیث در ادبیات پارسی
منحنی 17-4- توزیع فراوانی نظر افراد شرکت کننده در تحقیق در مورد تاثیر قرآن و حدیث در ادبیات پارسی به تفکیک پایه تحصیلی
منحنی 18-4- درصد فراوانی دیدگاه افراد شرکت کننده در تحقیق در مورد تاثیر قرآن و حدیث در فراگیر شدن ادبیات پارسی در سطح جهان
منحنی 19-4- توزیع فراوانی دیدگاه افراد شرکت کننده در تحقیق در مورد تاثیر قرآن و حدیث در فراگیر شدن ادبیات پارسی در سطح جهان به تفکیک پایه تحصیلی
منحنی 20-4- درصد فراوانی آشنایی افراد شرکت کننده با شعرای استفاده کننده از قرآن و حدیث در اشعار خود
منحنی21-4- توزیع فراوانی آشنایی افراد شرکت کننده با شعرای استفاده کننده از قرآن و حدیث در اشعار خود به تفکیک پایه تحصیلی
منحنی22-4- درصد فراوانی موافق بودن افراد شرکت کننده در مورد تاثیر استفاده از قرآن و حدیث در کسب عبرت برای سایرین
منحنی 23-4- توزیع فراوانی موافق بودن افراد شرکت کننده در مورد تاثیر استفاده از قرآن و حدیث در کسب عبرت برای سایرین به تفکیک پایه تحصیلی
منحنی 24-4- درصد فراوانی نظر افراد شرکت کننده در تحقیق در مورد نقش قرآن و حدیث استفاده شده در ادبیات پارسی در زندگی بشری
منحنی 25-4- توزیع فراوانی نظر افراد شرکت کننده در تحقیق در مورد نقش قرآن و حدیث استفاده شده در ادبیات پارسی در زندگی بشری به تفکیک پایه تحصیلی
منحنی 26-4- درصد فراوانی آشنایی افراد شرکت کننده در تحقیق در مورد اشعار استفاده کننده از قرآن و حدیث استفاده شده از طریق رسانه ها
منحنی 27-4- توزیع فراوانی آشنایی افراد شرکت کننده در تحقیق در مورد اشعار استفاده کننده از قرآن و حدیث استفاده شده از طریق رسانه ها به تفکیک پایه تحصیلی